Presenting and validating a model to promote the social and professional responsibility of physics teachers in secondary schools in Iraq
Subject Areas : Educational Administration
Mohamad Behroozi
1
*
,
Haitham Mahdi Jumaa A Asadi
2
,
Hadi Gatfan Shon Aal Abdullah
3
,
Badri Shahtalebi
4
1 - Assistant Professor, Department of Educational Management, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran
2 - PhD student in the field of educational management, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfehan, Iran.
3 - Professor, Faculty of Education, Department of Educational Sciences and Psychology, Al-Qadisiyah University, Al-Qadisiyah, Iraq
4 - Associate Professor Department of Educational Management, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
Keywords: Responsibility Profitional responsibility, social responsibility, Physics teachers at secondary level in Iraq,
Abstract :
Abstract
Introduction: Presenting and validating a model to promote the social and professional responsibility of physics teachers in secondary schools in Iraq
research methodology: In terms of data collection, the current research is a descriptive-surveillance research, and in terms of goals, it is an applied research with a mixed approach. The statistical population of the research in the first stage of the research (qualitative part) includes education experts in Iraq and experts related to the subject in the faculties of educational sciences and educational management of Iraqi universities, which are 15 people using the purposeful sampling method and with saturation saturation. Were selected as samples. In the quantitative part of the research, the statistical population includes physics teachers at the secondary level in Iraq, who are engaged in teaching. 240 people were selected as a statistical sample using the Karjesi and Morgan sampling table and the combined (cluster-stratified) sampling method.
Findings: The results of the qualitative part led to the identification of 57 themes in the form of 3 concepts of individual and social responsibility of physics teachers at the secondary level in Iraq. In the quantitative part,
Conclusion: In the personal responsibility section, the highest average is related to the item of studying in leisure time (4. 62) and the lowest average is economic awareness and savings (3. 21). In the social responsibility section: the highest average is related to the item of effort and effort for progress (4. 11) and the lowest average is observing learning and teaching etiquette (3. 33). And it can be said that also in the professional responsibility section, 95% of all items have been approved at a significant level and their total has an effect as professional responsibility among students. The highest average is related to the item of humility and modesty (4. 98) and the lowest average is economic awareness and having an economic plan (3. 12).
منابع فارسی:
- آراسته، حمیدرضا.، جاهد، ح.، (1390)، رعايت اخلاق در دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي:
گزينه¬اي براي بهبود رفتارها، فصلنامه نشاط علم، دوره اول، شماره 2، صص 31-40.
- ابزری، مهدی.، یزدان¬شناس، مهدی.،(1386)، مسئولیت اجتماعی و اخلاق کار در مدیریت کیفیت نوین. فصلنامه فرهنگ مدیریت، 15. 5.
- اسامی، آذر، (1389)، بی¬تفاوتی سازمانی: استراتژی تئوری مفهوم¬سازی بنیادی، پایان¬نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی.
- اكبري¬نژاد، ايراندخت،(1387)، بررسي تأثير آموزش مهارت¬هاي اجتماعي بر عزت¬نفس و مسئوليت‌پذيري دانش¬آموزان دختر سال دوم متوسطه شهرستان كهگلويه(دهدشت)، پايان¬نامه¬ي كارشناسي ارشد رشته مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات خوزستان.
- بادسر، محمد.، قاسمی، مهدی.، (1395)، بررسی نقش دینداری بر مسئولیتپذیری اجتماعی دانشجویان، پنجمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت؛ الگوی پایه پیشرفت؛ بیست ونهم و سی ام اردیبهشت ماه.
- بیروت، آلن،(1375)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، چاپ سوم، تهران: انتشارات کیهان.
- ثرندایک، رابرت ال،(1385)، روا نسنجی کاربردی، حیدرعلی هومن، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- جوکار، بهرام.، حسین چاری، مسعود.، مهرپور، اناهیتا.،(1394)، پیش¬بینی¬پذیری اجتماعی بر اساس سبک¬های هویت در دانشجویان دانشگاه شیراز، فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، سال چهارم، شماره اول.
- حريري، فاطمه،(1387)، مقايسه¬ي احساس گناه، بلوغ اجتماعي و مسئوليت‌پذيري بين نوجوانان بزهكار و عادي شهر اهواز، پايان-نامه¬ي كارشناسي ارشد روان شناسي عمومي، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
- حسینی¬نژاد، حسین قلی، (1389)، مسئولیت مدنی، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
- حیدری حمید.، رضایی، احمد.،(1391). تحلیل جامعه شناختیِ هویت حرفه‌ای دانشجویان مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران، فصلنامه تحقیقات فرهنگي، دوره پنجم، شماره 2، تابستان، صص 29-1.
- خداداد کاشی، شعله، (1385)، ارتباط بیت سبک¬های رهبری و تعالی سازمانی در دانشکده‌های تربیت بدنی شهر تهران، پایان¬نامه کارشناسی ارشد مدیریت ورزشی، دانشگاه تهران.
- خسروي، ز.، باقري، خ.، (1387)، راهنماي دروني كردن ارزش‌هاي، اخلاقي از طريق برنامه¬ي درسي، فصلنامه مطالعات برنامه¬ي درسي، دوره دوم ، شماره ی 8.
- خواجه¬نوری، بیژن.، مساوات، ابراهیم.، ریاحی، زهرا.،(1393)، رابطه¬ی سبک زندگی و مسئولیتپذیری فردی و اجتماعی، جامعه پژوهشی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی، سال پنجم، شماره چهارم صص 19-36.
- خوشبین، یوسف، (1391)، بررسی مسئولیتپذیری اجتماعی جوانان و عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر آن، پایان¬نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم اجتماعی و ارتباطات.
- دانایی¬فرد، حسن.، الوانی، سیدمهدی.، آذر، عادل.، (1390)، رو ششناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران: انتشارات صفار شراقی.
- دانایی¬فرد، حسن، (1389). هم سازی شیوه¬های کمی و کیفی در پژوهش¬های سازمانی: تأملی بر استراتژی پژوهش ترکیبی. حوزه و دانشگاه. شماره 53.
References
- Cheung, Wah., Kwok and Pan, Suyan., (2022), Trnsition of Moral, Education in China: Toward Regulated Individualism, Hong Kong, Citizeship Teaching and Learning, Vol. 2, No. 2, PP. 37-50.
- Choy, D.Y., Gray, E.R.,(2021),Socially Responsibility Entrepreneurs: What Do They Do to Create and Build Their Companies?, Business Horizons Journal, Vol. 50: pp 341-352.
- Claudia Lenua Rusa, Sofia Chiric, Lucia Raiu, Adriana Bban., (2021), Learning organization and social responsibility in Romanian higher education institutions, social and behavioral sciences, 142. 146-153.
- Coatsworth, j., conroy, d.E.,(2020), Enhancing the self-esteem of youth swimmers through coach training, Gender and age effects, Psychology of Sport and Exercise, Volume 7, Issue 2, March 2020, Pages 173-192.
- CSEP.,(2020), Perspectives on the Professions, Chicago, Illinois Institute of Technology, Center for the Study of Ethics in the Professions, Chicago.
- Dahlbom, Bo. Lars, Mathiassen.,(2020),Professional Code of Ethics, in: Computers and Society, Vol. 24, No. 2. pp: 485-498.
- Devine, Susan. (2019), What is Moral Education, Northampton, Efficasy for Adolescents at Risk of Dropping the Spanish Journak of Psychology, Vol. 13, No. 2, p:667-676.
|
ISSN (Print): 2008-6369- ISSN (Online): 2423-723X
Research Paper
Presenting and validating a model to promote social and professional responsibility of physics teachers in secondary schools in Iraq
Haitham Mahdi Jumaa AL- Asadi 1, Mohamad Behroozi2*, Hadi Gatfan Shon Aal Abdullah3 Badri Shah Talebi4
1. PhD Student in Educational Management, Isfahan (khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfehan, Iran
2. Assistant Professor, Department of Educational Management, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran
3. Professor, Faculty of Education, Department of Educational Sciences and Psychology, Al-Qadisiyah University, Al-Qadisiyah, Iraq
4. Assistant Professor, Department of Educational Management, Isfahan (khorasgan) branch. , Islamic Azad University, Isfehan, Iran
Corresponding author: Mohamad Behroozi Address: Assistant Professor, Department of Educational Management, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran Email: dr_m_behroozi@yahoo.com
|
Received: 2025/01/04 Accepted: 2025/02/19 Published: 2025/06/05 PP:201-213
Use your device to scan and read the article online
DOI: 10.71807/JEDU.2025.1195499
Keywords: Responsibility Profitional responsibility, social responsibility، Physics teachers at secondary level in Iraq |
Abstract Introduction: Presenting and validating a model to promote the social and professional responsibility of physics teachers in secondary schools in Iraq. research methodology: In terms of data collection, the current research is a descriptive-surveillance research, and in terms of goals, it is an applied research with a mixed approach. The statistical population of the research in the first stage of the research (qualitative part) includes education experts in Iraq and experts related to the subject in the faculties of educational sciences and educational management of Iraqi universities, which are 15 people using the purposeful sampling method and with saturation saturation. Were selected as samples. In the quantitative part of the research, the statistical population includes physics teachers at the secondary level in Iraq, who are engaged in teaching. 240 people were selected as a statistical sample using the Karjesi and Morgan sampling table and the combined (cluster-stratified) sampling method. Findings: The results showed that at the end of the open coding process, 86 concepts were identified and labeled. The research model had six dimensions Conclusion: The results showed that at the end of the open coding process, 86 concepts were identified and labeled. The research model had six dimensions: professional responsibility, social responsibility, scientific and educational responsibility, ethical-educational responsibility, managerial and organizational responsibility, research responsibility, and innovation. Also, the status of the samples in terms of the variables studied was higher than the average of the society, and the ethical-educational responsibility variable was in the highest rank and the research responsibility and innovation variable was in the last priority. Finally, the results of the model fit study showed that the model has sufficient validity. |
Extended Abstract
Introduction:
The ability to demonstrate personal responsibility skills, whether in personal life or at work, can often be a key component in our growth. Knowing more about responsibility and key skills is effective for our life path. Being responsible means self-awareness, and personal responsibility skills can mean that you are aware of and accept the behavioral standards of society and that if we do not comply with them, we have no one else to blame but ourselves. In essence, personal responsibility skills help us take control of our choices and reality. Personal responsibility occurs when we gain sufficient knowledge about our actions, decisions, thoughts, and other characteristics and then take full responsibility for them. When we consider ourselves a responsible individual, we leave little room for blame and will create better control over our lives. The main question of the present study is: What is the appropriate model for promoting personal, social, and professional responsibility of physics teachers in secondary schools in Iraq?
Context:
The commercialization of research has expanded in recent decades as a new approach to academic research and natural science.
Goal:
Identifying the conceptual and implementation framework of the model for promoting individual, social, and professional responsibility among secondary school physics teachers in Iraq based on the components and indicators
Method:
The present research is applied in terms of objectives because this research is an original exploration in order to acquire new scientific and technical knowledge for which a special application is intended. In terms of data, it is a mixed exploratory (qualitative-quantitative) because the researcher is trying to find the background about an uncertain situation. Therefore, he first collects qualitative data. In fact, qualitative data is more important and in terms of the nature and type of study, in the qualitative dimension, it is phenomenological using content analysis of the opinions of experts and specialists in the qualitative section, and in the quantitative dimension, it is descriptive of the survey type.
Findings:
The results of the qualitative part led to the identification of 57 themes in the form of 3 concepts of individual and social responsibility of physics teachers at the secondary level in Iraq. In the quantitative part
Results:
The results of the structural equation modeling test showed that the causal relationships between the relevant indicators and factors were significant and, according to the model fitness indices, the theoretical model of the research was confirmed. In fact, the beta values for the manifest variables (dimensions of the main variables) show that all these dimensions have been able to have a significant explanation of the main variables of the research. Therefore, each of the latent variables has a significant effect on its own main variables. Also, based on the research significance model and considering the goodness of fit indices, the final research model was appropriate based on most of the fitness indices..
|
|
شاپا چاپی: 2008-6369- شاپا الکترونیکی: x2423-723
مقاله پژوهشی
ارائه و اعتبار سنجی مدلی به منظور ارتقاء مسئولیت پذیری اجتماعی و حرفه ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق
هیثم مهدی جمعه الاسدی1، بهروزی،محمد 2*، هادی کطفان شون ال عبدالله، 3 بدری شاه طالبی4
1.دانش آموخته دکتری رشته مدیریت آموزشی ،واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه ازاد اسلامی،اصفهان،ایران
2.استادیار گروه مدیریت آموزشی ،واحد بوشهر،دانشگاه آزاد اسلامی،بوشهر،ایران
3.استاد دانشکده اموزش،گروه علوم تربیتی و روانشناسی،دانشگاه القادسیه، القادسیه،عراق
4.دانشیار گروه مدیریت اموزشی، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه ازاداسلامی،اصفهان،ایران
چکیده مقدمه و هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه و اعتبار سنجی مدلی به منظور ارتقاء مسئولیتپذیری فردی،اجتماعی و حرفه ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق انجام گرفته است. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضراز نظر گردآوري دادهها، تحقيق توصيفي-پيمايشي و از نظر اهداف نيز، تحقيقي کاربردي با رویکرد آمیخته محسوب مي‌شود. جامعه آماری پژوهش در مرحله اول پژوهش(بخش کیفی) شامل خبرگان آموزش و پرورش کشور عراق و متخصصین مرتبط با موضوع در در دانشکده‌های علوم تربیتی و مدیریت اموزشی دانشگاه های کشور عراق میباشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و با اشباع نطری تعداد 15 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در بخش کمّی پژوهش جامعه آماری شامل دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق است،که مشغول به تدریس می‌باشند. با استفاده از جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان و روش نمونه‌گیری ترکیبی(خوشهای- طبقهای) تعداد 240 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت گردآوري دادهها از پرسشنامه و مصاحبه نيمه ساختار يافته استفاده شده است. یافتهها: نتايج نشان داد که در پایان فرایند کدگذاری باز، 86 مفهوم شناسايي و برچسب‌گذاری شدند. مدل پژوهش دارای شش بعد مسئولیتپذیری حرفه‌ای، مسئولیتپذیری اجتماعی، مسئولیتپذیری علمی و آموزشی، مسئولیتپذیری اخلاقی- تربیتی، مسئولیتپذیری مدیریتی و سازمان‌دهی، مسئولیتپذیری پژوهشی و نوآوری بود. همچنين وضعيت نمونه‌ها از نظر متغیرهای مورد بررسی بالاتر از متوسط جامعه بوده و متغیر مسئولیتپذیری اخلاقی- تربیتی در بالاترین رتبه و متغیر مسئولیتپذیری پژوهشی و نوآوری در اولویت آخر قرار داشتند. در نهایت نتایج بررسی برازش مدل نشان داد که مدل از اعتبار کافی برخوردار است.
|
تاریخ دریافت: 15/10/1403 تاریخ چاپ :15/03/1404 شماره صفحات:213-201
از دستگاه خود برای اسکن و خواندن مقاله به صورت آنلاین استفاده کنید
DOI: 10.71807/JEDU.2025.1195499
واژههای کلیدی: مسئولیتپذیری، مسئولیتپذیری فردی، مسئولیتپذیری حرفه ای، دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق
|
مقدمه
مسئولیتپذیری یکی از مفاهیم مهم در حوزه روانشناسی اجتماعی است که در سال‌های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. مسائل زیست محیطی که به تازگی مورد توجه جدی جهانی قرار گرفته است تنها با اقدامات دولت‌ها و سازمان‌های سیاسی و اقتصادی حل نمی‌شود بلکه نیازمند تغییر وسیع در سبک زندگی افراد است که دانشگاه‌ها می‌توانند با برنامه‌ریزی دقیق بر این امر فائق آیند(لیونز، 2021) تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که افراد هر چه بیشتر خود را مسئول بدانند، به مسائل و پیامدهای اعمال خود بیشتر توجه کرده، آنها را جدی‌تر می‌گیرند و برای حل آنها بیشتر میکوشند(منزیس و همکاران،2020) بسیاری از مشکلات رفتاری را در دانشگاه‌ها می‌توان با برنامههای خاص افزایش مسئولیتپذیری فردی و حرفه‌ای کاهش داد. مسئولیتپذیری فردی به معنای این است که فرد" خود را نسبت به خود و موقعیتی که در آن قرار گرفته و همچنین نیازها و بهروزی دیگران مسئول بداند. از نظر مرگلر و همکارانشان گرچه مفهوم مسئولیتپذیری فردی بر فرد تمرکز دارد، اما در یک بستر اجتماعی اتفاق می‌افتد. فردی که مسئولیتپذیری دارد، احتمالا در نظر خواهد گرفت که چطور انتخابها و تصمیماتش بر دیگران در جامعه تاثیر میگذارد. بنابر این، مسئولیتپذیری اجتماعی از نظر این محققان بعدی از مسئولیتپذیری فردی محسوب میشود که در دیگر مفاهیم مشابه روانشناختی دیده نمی‌شود. و در نهایت آنها مسئولیتپذیری را بدین صورت تعریف کردهاند: توانایی نظم دادن به تفکرات، احساسات، و رفتار، همراه با اراده یرای در نظر گرفتن خود به عنوان مسئول انتخابهایی که انجام میدهند و پیامدهای فردی و اجتماعی آنها(مرگلر و دیگران، 2017). هر عملی شامل سطحی از مهارت مسئولیت پذیری است. توانایی نشان دادن مهارت مسئولیت پذیری فردی چه در زندگی شخصی و چه در کار اغلب می‌تواند یکی از مؤلفه‌های کلیدی در رشد ما باشد. دانستن بیشتر در مورد مسئولیت پذیری و مهارت‌های کلیدی برای مسیر زندگی ما موثر است. مسئولیت پذیر بودن به معنای خودآگاهی است و مهارت مسئولیت پذیری فردی می‌تواند به این معنا باشد که شما از معیارهای رفتاری جامعه آگاه هستید و آن را می‌پذیرید و در صورتی که آنها را رعایت نکنیم، هیچ کس دیگری جز خودمان سرزنش نمیشویم. در اصل، مهارت مسئولیت پذیری فردی به ما کمک می‌کند کنترل انتخاب‌های خود و واقعیت را در دست بگیریم. مسئولیت پذیری فردی زمانی اتفاق می‌افتد که ما در قبال اعمال، تصمیمات، افکار و سایر ویژگی های خود به شناخت کافی برسیم و سپس مسئولیت کامل آنهارا بر عهده بگیریم. هنگامی که خود را فردی مسئول می‌دانیم، فضای کمی برای سرزنش باقی می‌گذاریم و کنترل بهتری بر زندگی خود ایجاد خواهیم کرد. سوال اصلی پژوهش حاضر عبارت است از: مدل مناسب ارتقاء مسئولیت پذیری ،اجتماعی و حرفه ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق کدام است؟
روش شناسی پژوهش
پزوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است زيرا به منظور حل سريع مسائل، مشكلات و اتخاذ تدابير لازم به منظور ارائه یک مدل مفهومی برای ارائه و اعتبار سنجی مدلی به منظور ارتقاء مسئولیتپذیری اجتماعی و حرفه ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق انـجام شده است. از نظر شيوه گردآوري دادهها اين پژوهش توصيفي- پيمايشي از نوع مقطعي است. زيرا پژوهشگر قصد دارد تا آنچه هست را در یک مقطع زمانی جمعآوری و بدون دخل و تصرف تحلیل و توصیف نموده و در صورت لزوم روابط بين آنها را بررسي كند (دانایی فرد و همکاران، 1391). از نظر نوع دادهها و استراتژي پژوهش، روش تحقيق تركيبي (آميخته) است. بدین‌صورت در بخش كيفي از رويكرد توصيفي و تحليل محتوا استفاده شده است و در بخش كمي از روش توصيفي – پيمايشي به منظور بررسی نظرات نمونه‌ها استفاده شده است.
حجم نمونه و روش نمونه‌گيري در بخش كيفي: اینگونه بود که در این بخش، تعداد شرکت‌کنندگان در مطالعه 15 نفر از متخصصین حوزه تعلیم و تربیت و فیزک از نظام اموزشی و دانشگاههای کشور عراق تعیین گردیدند. حجم نمونه بر اساس اصل اشباع نظری تعیین شد، بدین معنا که جمعآوری دادهها تا زمانی ادامه یافت که اطلاعات جدید و متفاوت به دست می‌آمد. هنگامی که تحلیل دادهها نشان‌دهنده تکرار نتایج بود، فرآیند جمعآوری متوقف شد و به اصطلاح به نقطه اشباع نظری رسیدیم. از آنجایی که در ابتدای تحقیق تعداد دقیق مشارکت‌کنندگان مشخص نبود، نمونه‌گیری تا رسیدن به اشباع نظری ادامه پیدا کرد. مصاحبه‌ها پس از دوازدهمین نمونه به اشباع رسید، اما برای اطمینان خاطر بیشتر تا پانزدهمین نمونه نیز انجام شد. روش نمونه‌گیری در این پژوهش به صورت هدفمند بود.
جامعه آماري در بخش كمّي :جامعه آماري در بخش كمي شامل كليه دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق است.
در این پژوهش برای گرد‌آوری دادههاي بخش کمی از پرسشنامه محقق‌ساخته (استخراج شده از نتایج بخش كيفي) استفاده شده است. در این پرسشنامه بر اساس ابعاد و مولفه‌های شناسایی شده به سوال در مورد میزان موافقت خبرگان با این ابعاد و مولفه‌ها پرداخته شده است. با توجه به اينكه تعداد سوالات در نحوه پاسخ نمونه‌ها تاثير دارد و هر چه تعداد سوال‌هاي پرسشنامه بيشتر باشد احتمال خطا در پاسخ‌ها بيشتر مي شود، لذا تلاش شد هر يك از مولفه ها با حداقل گويه‌ها مورد سنجش قرار بگيرد بطوريكه هم دقت در پاسخگويي نمونه‌ها بيشتر شود و هم حداقل سه گويه براي هر مولفه جهت محاسبه پايايي رعايت شود. لذا، پرسشنامه مورد استفاده در اين تحقيق شامل 86 گویه است که در برگيرنده ابعاد و مؤلفه‌های مدل مي‌باشد.گزینه‌های پرسشنامه در مقياس 5 درجه‌اي ليكرت تنظيم شده اند به طوريكه در آن، گزینه خيلي زیاد برابر با 5 و گزينه خيلي كم برابر با 1 است. همچنين ميانگين نظري اين پرسشنامه 3 است.
روش تحلیل دادهها در بخش کیفی این پژوهش استفاده از روش کدگذاری نظری(برگرفته از روش نظریه داده بنیاد) میباشد. تحلیل دادههای بدست آمده در این پژوهش به صورت جداگانه صورت گرفت. به عبارت دیگر دادههای کیفی نیز با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی و ملزومات انجام هر یک از این مراحل مورد تجزیه و تحلیل قرارخواهد گرفت تا در نهایت به نظریهای برای تبیین الگوی نائل آییم. پس از تدوین پرسشنامه برحسب نظریه بدست آمده با استفاده از روش بارش فکری به تعیین اعتبار پرسشنامه پرداخته خواهد شد. در نهایت پرسشنامه اعتباریافته پخش شده و دادههای کمی جمعآوری میشود. برای تحلیل دادههای کمی در این پژوهش از تحلیل عاملی تاییدی برای تعیین روایی ابزار و مدل معادلات ساختاری برای آزمون الگو استفاده خواهد شد.
یافته ها
1-وضعیت ابعاد و مولفه‌های ارتقاء مسئولیتپذیری اجتماعی و حرفه‌ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق چگونه است؟
در این بخش برای سنجش وضعیت متغیرهای تحقیق، از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است. لازم به ذکر است که ابتدا نمره‌های هر متغیر استاندارد گردیده و به صورت درصد درآمده و سپس نمره 50 به عنوان میانگین نظری در نظر گرفته شده است.
متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای
جدول 1- آزمون T تک نمونه ای برای مولفه‌های متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ا
Test Value = 50 | ابعاد | متغیر | ||||
اختلاف میانگین | میانگین | سطح معناداری | درجه آزادی | میزان آزمون t | ||
660/12 | 660/62 | 000/0 | 249 | 468/7 | نظم و انضباط حرفه‌ای | مسئولیتپذیری حرفه‌ای |
160/12 | 160/62 | 000/0 | 249 | 167/8 | نوآوری و توسعه حرفه‌ای | |
633/12 | 633/62 | 000/0 | 249 | 531/7 | آگاهی از آینده شغلی و اقتصادی | |
550/11 | 550/61 | 000/0 | 249 | 126/7 | رعایت استانداردهای محیطی و بهداشتی | |
448/12 | 448/62 | 000/0 | 249 | 442/7 | مسئولیتپذیری حرفه‌ای | |
در جدول فوق نتايج آزمون آماري t تکنمونهای براي بررسی متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای که شامل نظم و انضباط حرفه‌ای، نوآوری و توسعه حرفه‌ای، آگاهی از آینده شغلی و اقتصادی و رعایت استانداردهای محیطی و بهداشتی میباشد، استفاده شده است. بر طبق مقدار آزمون t برای متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای و تمامی مولفه‌های چهارگانه آن و سطح معناداری حاصل از آن که برای تمامی این مولفه ها کمتر از 01/0 میباشد (Sig=0/000) و همچنین با در نظر گرفتن درجه آزادي 249=d.f ، و همچنین براساس میانگین نظری متغیر (Test Value=50) می‌توان گفت که متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای و تمامی مولفه‌های آن در سطح بالاتر از متوسط جامعه قرار دارند و میانگین این متغیر و مولفه‌های آن همگی بالاتر از میانگین نظری میباشد .
متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی
جدول2-آزمون T تک نمونه ای برای مولفه‌های متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی
Test Value = 50 | ابعاد | متغیر | ||||||||
اختلاف میانگین | میانگین | سطح معناداری | درجه آزادی | میزان آزمون t |
|
| ||||
706/4 | 706/54 | 006/0 | 249 | 789/2 | تعاملات اجتماعی و همکاری حرفه‌ای | مسئولیتپذیری اجتماعی | ||||
273/12 | 273/62 | 000/0 | 249 | 125/7 | مسئولیتپذیری فرهنگی و اجتماعی | |||||
564/14 | 564/64 | 000/0 | 249 | 919/7 | مسئولیتپذیری شهروندی و محیطی | |||||
800/13 | 800/63 | 000/0 | 249 | 486/8 | مهارت‌های تفکر انتقادی و مدیریت بحران | |||||
490/12 | 490/62 | 000/0 | 249 | 303/7 | مسئولیتپذیری اجتماعی | |||||
در جدول فوق نتايج آزمون آماري t تکنمونهای براي بررسی متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی مسئولیتپذیری اجتماعی و تمامی ابعاد آن که شامل تعاملات اجتماعی و همکاری حرفه‌ای، مسئولیتپذیری فرهنگی و اجتماعی، مسئولیتپذیری شهروندی و محیطی و مهارت‌های تفکر انتقادی و مدیریت بحران میباشد، استفاده شده است. بر طبق مقدار آزمون t برای این متغیر و تمامی مولفه‌های چهارگانه آن و سطح معناداری حاصل از آن که برای تمامی این مولفه ها کمتر از 01/0 میباشد (Sig=0/000) و همچنین با در نظر گرفتن درجه آزادي 249=d.f، و همچنین براساس میانگین نظری متغیر (Test Value=50) می‌توان گفت که متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی و تمامی مولفه‌های آن در سطح بالاتر از متوسط جامعه قرار دارند و میانگین این متغیر و مولفه‌های آن همگی بالاتر از میانگین نظری میباشد.
اولویت‌بندی ابعاد و مولفه‌های ارتقاء مسئولیتپذیری اجتماعی و حرفه‌ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق چگونه است؟
برای اولویت بندی ابعاد و مولفه ها و همچنین متغیرهای پژوهش ابتدا همه نمرات مربوط به این مولفه ها و متغیرها استاندارد گردید و نمره خام آنها در بازه استاندارد صفر تا صد قرار گرفت. سپس با استفاده از آماره فریدمن این مولفه ها و متغیرها براساس میانگین رتبه ای که هر مولفه یا متغیر بدست می آورد اولویت آن مشخص می گردد.
1-اولویت بندی ابعاد و مولفه‌های متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای چگونه است؟
متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای متشکل از 4 بُعد نظم و انضباط حرفه‌ای، نوآوری و توسعه حرفه‌ای، آگاهی از آینده شغلی و اقتصادی و رعایت استانداردهای محیطی و بهداشتی میباشد که اولویت بندی هر یک از این ابعاد با استفاده از آزمون فریدمن در جدول زیر گزارش شده است.
جدول 3- رتبه بندی فریدمن مولفه‌های مسئولیتپذیری حرفه‌ای
مولفه ها | میانگین | انحراف استاندارد | رتبه میانگین | |
نظم و انضباط حرفه‌ای | 53/17 | 361/5 | 78/3 | |
نوآوری و توسعه حرفه‌ای | 32/14 | 531/3 | 72/2 | |
آگاهی از آینده شغلی و اقتصادی | 52/10 | 183/3 | 08/1 | |
رعایت استانداردهای محیطی و بهداشتی | 85/13 | 100/4 | 42/2 | |
Chi-Square 102/574 = df= 3 Sig = 000/0 | ||||
همانگونه که در جدول بالا مشاهده میشود، در رتبه بندی بدست آمده از طریق آزمون فریدمن در خصوص بررسی و مقایسه ابعاد متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای ، بُعد نظم و انضباط حرفه‌ای با میانگین رتبه 78/3 دارای بالاترین میانگین رتبه میباشد ، بُعد نوآوری و توسعه حرفه‌ای با میانگین رتبه 72/2 در رده دوم اولویت قرار می گیرد، بُعد رعایت استانداردهای محیطی و بهداشتی با میانگین رتبه 42/2 در رده سوم و آگاهی از آینده شغلی و اقتصادی با میانگین رتبه 08/1 در رده چهارم اولویت بندی ابعاد متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای قرار می گیرند. با توجه به مقدار کای اسکور (Chi-square = 574/102) بدست آمده از آزمون فریدمن و همچنین سطح معناداری حاصل از آن (Sig = 0/000) که کمتر از 05/0 میباشد می‌توان گفت که این اولویت بندی بالحاظ آماری قابل قبول است.
اولویت بندی ابعاد و مولفه‌های متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی
متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی متشکل از 4 بُعد تعاملات اجتماعی و همکاری حرفه‌ای، مسئولیتپذیری فرهنگی و اجتماعی، مسئولیتپذیری شهروندی و محیطی و مهارت‌های تفکر انتقادی و مدیریت بحران میباشد که اولویت بندی هر یک از این ابعاد با استفاده از آزمون فریدمن در جدول زیر گزارش شده است.
جدول 4- رتبه بندی فریدمن مولفه‌های مسئولیتپذیری اجتماعی
مولفه ها | میانگین | انحراف استاندارد | رتبه میانگین | |
تعاملات اجتماعی و همکاری حرفه‌ای | 30/17 | 535/4 | 26/2 | |
مسئولیتپذیری فرهنگی و اجتماعی | 83/17 | 175/5 | 40/2 | |
مسئولیتپذیری شهروندی و محیطی | 98/18 | 944/4 | 06/3 | |
مهارت‌های تفکر انتقادی و مدیریت بحران | 76/17 | 143/5 | 28/2 | |
Chi-Square 392/71 = df= 3 Sig = 000/0 | ||||
همانگونه که در جدول بالا مشاهده میشود، در رتبه بندی بدست آمده از طریق آزمون فریدمن در خصوص بررسی و مقایسه ابعاد متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی، بُعد مسئولیتپذیری شهروندی و محیطی با میانگین رتبه 06/3 دارای بالاترین میانگین رتبه میباشد ، بُعد مسئولیتپذیری فرهنگی و اجتماعی با میانگین رتبه 40/2 در رده دوم اولویت قرار می گیرد، بُعد مهارت‌های تفکر انتقادی و مدیریت بحران با میانگین رتبه 28/2 در رده سوم و تعاملات اجتماعی و همکاری حرفه‌ای با میانگین رتبه 26/2 در رده چهارم اولویت بندی ابعاد متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی قرار می گیرند. با توجه به مقدار کای اسکور (Chi-square = 71/392) بدست آمده از آزمون فریدمن و همچنین سطح معناداری حاصل از آن (Sig = 0/000) که کمتر از 05/0 میباشد می‌توان گفت که این اولویت بندی بالحاظ آماری قابل قبول است.
مدل نهایی تحقیق:
2-چه مدلی می‌توان برای ارتقاء مسئولیتپذیری اجتماعی و حرفه‌ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق ارائه نمود؟
بر اساس مدل مفهومی تحقیق، به منظور شناسایی متغیرهای تحقیق در این بخش به معرفی متغیرها و شناسه کاربست شده آن در نرم افزار AMOS در جدول زیر پرداخته میشود.
جدول 5- راهنمای شناسایی علائم اختصاری متغیرهای مدل
مولفه | سوالات پرسشنامه | کد نرم افزار |
نظم و انضباط حرفه‌ای | سوال 1 تا 5 | F1 |
نوآوری و توسعه حرفه‌ای | سوال 6 تا 9 | F2 |
آگاهی از آینده شغلی و اقتصادی | سوال 10 تا 12 | F3 |
رعایت استانداردهای محیطی و بهداشتی | سوال 13 تا 16 | F4 |
تعاملات اجتماعی و همکاری حرفه‌ای | سوال17 تا 21 | F5 |
مسئولیتپذیری فرهنگی و اجتماعی | سوال 22 تا 26 | F6 |
مسئولیتپذیری شهروندی و محیطی | سوال 27 تا 31 | F7 |
مهارت‌های تفکر انتقادی و مدیریت بحران | سوال 32 تا 36 | F8 |
مسئولیتپذیری علمی و آموزشی | سوال 37 تا 41 | F9 |
یادگیری مادم العمر | سوال 42 تا 44 | F10 |
مسئولیتپذیری کاربردی | سوال 45 تا 47 | F11 |
اخلاق حرفه‌ای | سوال 48 تا 50 | F12 |
وجدان کاری | سوال 51 تا 54 | F13 |
مسئولیتپذیری اخلاقی | سوال 55 تا 59 | F14 |
مدیریت زمان و برنامه‌ریزی آموزشی | سوال 60 تا 62 | F15 |
مدیریت کلاس و فضای آموزشی | سوال 63 تا 65 | F16 |
هماهنگی و تعامل حرفه‌ای با همکاران و مدیریت مدرسه | سوال 66 تا 68 | F17 |
مدیریت پروژه‌های علمی و پژوهشی | سوال 69 تا 71 | F18 |
مدیریت ارتباطات و ایجاد شبکه‌های علمی | سوال 72 تا 74 | F19 |
تحقیق و توسعه دانش آموزشی | سوال 75 تا 77 | F20 |
نوآوری در روش‌های تدریس | سوال 78 تا 80 | F21 |
توسعه پروژه‌های علمی و تحقیقاتی | سوال 81 تا 83 | F22 |
ارزیابی و اصلاح روش‌های تدریس | سوال 84 تا 86 | F23 |
در جدول فوق کدهایی که به عنوان نام متغیر در نرم افزار در قسمت مدل های کواریانسی تعریف شده است ارائه شده است. لازم به ذکر است استفاده از این کدها بخاطر کم بودن فضا برای تایپ نام کامل متغیرها در صفحه نرم افزار و جلوگیری از کوچک شدن نوشته میباشد .
در جداول زیر تخمین استاندارد و غیر استاندارد ضرائب رگرسیونی و معناداری تمامی گویه های مربوط به متغیرهای تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد.
اعتبارسنجی مدل مسئولیتپذیری حرفه‌ای
جدول 6- تخمین غیراستاندارد ضرایب رگرسیونی سوالات مربوط به مولفه‌های متغیر مسئولیت پذیری حرفه ای
مولفه ها | سوالات | تخمین استاندارد | خطای استاندارد | نسبت بحرانی C.R | سطح معناداری |
نظم و انضباط حرفه‌ای | q1 | 1.000 |
|
|
|
q2 | .931 | .043 | 21.579 | *** | |
q3 | 1.071 | .049 | 21.672 | *** | |
q4 | .965 | .047 | 20.453 | *** | |
q5 | .919 | .048 | 19.119 | *** | |
نوآوری و توسعه حرفه‌ای | q6 | 1.000 |
|
|
|
q7 | 1.328 | .168 | 7.915 | *** | |
q8 | 1.279 | .167 | 7.673 | *** | |
q9 | 1.413 | .164 | 8.628 | *** | |
آگاهی از آینده شغلی و اقتصادی | q10 | 1.000 |
|
|
|
q11 | .832 | .046 | 17.915 | *** | |
q12 | .912 | .040 | 22.709 | *** | |
رعایت استانداردهای محیطی و بهداشتی | q13 | 1.000 |
|
|
|
q14 | 1.168 | .079 | 14.782 | *** | |
q15 | 1.334 | .088 | 15.229 | *** | |
q16 | 1.119 | .077 | 14.474 | *** |
با توجه به اینکه نسبت بحرانی در تمامی سوالات از 96/1 بزرگتر است و همچنین نظر به اینکه سطح معناداری در تمامی سوالات کمتر از 05/0 میباشد لذا تمامی سوالات می‌توانند در مدل باقی بمانند.
جدول 7- بار عاملی سوالات مربوط به مولفه‌های متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای
مولفه ها | سوالات | بار عاملی | مولفه ها | سوالات | بار عاملی |
نظم و انضباط حرفه‌ای | q1 | .894 |
| q9 | .793 |
q2 | .883 | آگاهی از آینده شغلی و اقتصادی | q10 | .916 | |
q3 | .885 | q11 | .800 | ||
q4 | .863 | q12 | .886 | ||
q5 | .837 | رعایت استانداردهای محیطی و بهداشتی | q13 | .745 | |
نوآوری و توسعه حرفه‌ای | q6 | .539 | q14 | .861 | |
q7 | .678 | q15 | .883 | ||
q8 | .644 | q16 | .845 |
با توجه به بارهای عاملی مذکور در جدول فوق و در نظر گرفتن این نکته که بار عاملی برای تمامی سوالات متغیرهای تحقیق بالای 30/0 درصد میباشد ، می‌توان گفت که بارهای عاملی تمامی گویه های مذکور متغیرهای که تحت عنوان متغیر مکننون ذیل آن قرار گرفته اند را می سنجند و برای این سنجش از اعتبار لازم برخوردارند.
برازش مدل کواریانسی متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای
برای بررسی برازش مدل با استفاده از نرم افزار AMOS ابتدا مدل را ران می کنیم و سپس در ادامه برای آگاهی از برازش مدل حاصل از کواریانس متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای، ضرایب کواریانسی گزارش، و آماره های مربوط را مورد تحلیل می دهیم. برای بررسی برازش مدل کواریانسی متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای 4 مولفه این متغیر به همراه گویه های مربوط به این مولفه ها در قالب مدل ران گردید که نتایج آن در قالب دو مدل غیراستاندارد و استاندارد در زیر ارائه شده است:
مدل کواریانسی متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای در حالت غیراستاندارد
نمودار 1- مدل کواریانسی متغیر مسئولیتپذیری حرفه‌ای در حالت غیراستاندارد
اعتبار سنجی متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی
جدول 8-تخمین غیراستاندارد ضرایب رگرسیونی سوالات مربوط به مولفه‌های متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی
مولفه ها | سوالات | تخمین استاندارد | خطای استاندارد | نسبت بحرانی C.R | سطح معناداری |
|---|---|---|---|---|---|
تعاملات اجتماعی و همکاری حرفه‌ای | q17 | 1.000 |
|
|
|
q18 | 1.360 | .143 | 9.527 | *** | |
q19 | 1.313 | .139 | 9.446 | *** | |
q20 | 1.438 | .143 | 10.091 | *** | |
q21 | 1.002 | .129 | 7.781 | *** | |
مسئولیتپذیری فرهنگی و اجتماعی | q22 | 1.000 |
|
|
|
q23 | 1.206 | .060 | 20.139 | *** | |
q24 | 1.022 | .059 | 17.279 | *** | |
q25 | 1.128 | .061 | 18.607 | *** | |
q26 | 1.084 | .061 | 17.896 | *** | |
مسئولیتپذیری شهروندی و محیطی | q27 | 1.000 |
|
|
|
q28 | .908 | .070 | 12.929 | *** | |
q29 | .953 | .068 | 14.112 | *** | |
q30 | .953 | .072 | 13.195 | *** | |
q31 | .992 | .078 | 12.674 | *** | |
مهارت‌های تفکر انتقادی و مدیریت بحران | q32 | 1.000 |
|
|
|
q33 | 1.075 | .058 | 18.382 | *** | |
q34 | 1.030 | .059 | 17.543 | *** | |
q35 | 1.078 | .058 | 18.703 | *** | |
q36 | 1.016 | .057 | 17.862 | *** |
با توجه به اینکه نسبت بحرانی در تمامی سوالات از 96/1 بزرگتر است و همچنین نظر به اینکه سطح معناداری در تمامی سوالات کمتر از 05/0 میباشد لذا تمامی سوالات می‌توانند در مدل باقی بمانند.
جدول 9- بار عاملی سوالات مربوط به مولفه‌های متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی
مولفه ها | سوالات | بار عاملی | مولفه ها | سوالات | بار عاملی |
تعاملات اجتماعی و همکاری حرفه‌ای | q17 | .645 | مسئولیتپذیری شهروندی و محیطی | q27 | .795 |
q18 | .702 | q28 | .749 | ||
q19 | .695 | q29 | .801 | ||
q20 | .755 | q30 | .761 | ||
q21 | .553 | q31 | .737 | ||
مسئولیتپذیری فرهنگی و اجتماعی | q22 | .858 | مهارت‌های تفکر انتقادی و مدیریت بحران | q32 | .851 |
q23 | .904 | q33 | .870 | ||
q24 | .834 | q34 | .847 | ||
q25 | .868 | q35 | .878 | ||
q26 | .850 | q36 | .856 |
با توجه به بارهای عاملی مذکور در جدول فوق و در نظر گرفتن این نکته که بار عاملی برای تمامی سوالات متغیرهای تحقیق بالای 30/0 درصد میباشد، می‌توان گفت که بارهای عاملی تمامی گویه های مذکور متغیرهای که تحت عنوان متغیر مکننون ذیل آن قرار گرفته اند را می سنجند و برای این سنجش از اعتبار لازم برخوردارند.
برازش مدل کواریانسی متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی
برای بررسی برازش مدل کواریانسی متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی 4 مولفه این متغیر به همراه گویه های مربوط به این مولفه ها در قالب مدل ران گردید که نتایج آن در قالب دو مدل غیراستاندارد و استاندارد در زیر ارائه شده است:
مدل کواریانسی متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی در حالت غیراستاندارد
نمودار 2- مدل کواریانسی متغیر مسئولیتپذیری اجتماعی در حالت غیراستاندارد
§ ارتباط با شرکت‌ها برای کارورزی دانش آموزان § دعوت از کارآفرینان برای سخنرانی برای دانش آموزان § تعاملات بین معلمان و قوت شبکه‌سازی در بین آنها § مشارکت والدین در برنامههای کارآفرینانه مدرسه § دعوت از سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در فعالیتهای کارآفرینانه مدارس § ارتباط با کارآفرینان، نمايندگان صنعت و کسب و کار |
نمودار3- مدل نهایی ارتقاء مسئولیت پذیری اجتماعی و حرفه ای دبیران
بحث و نتیجه گیری
تغییر به سمت ساخت سرمایه حرفه‌ای در میان معلمان ضروری است. این شامل افزایش سرمایه انسانی فردی، پرورش سرمایه اجتماعی از طریق یادگیری مشترک و توسعه سرمایه تصمیم‌گیری است که به قضاوت و تخصص معلمان در طول زمان اشاره دارد. چنین رویکردی بر مسئولیت داخلی تأکید می‌کند، جایی که معلمان به‌طور جمعی مسئولیت موفقیت دانشآموزان را بر عهده می‌گیرند، نه اینکه تنها به معیارهای مسئولیتپذیری خارجی تکیه کنند (فولان، رینکون-گالاردو، و هارگریوز1، 2015). مطالعه حاضر به تبيين مدلی برای ارتقاء مسئولیتپذیری اجتماعی و حرفه‌ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق پرداخته است. بدین صورت ابعاد و مولفه‌های ارتقاء مسئولیتپذیری اجتماعی و حرفه‌ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه شناسایی شدند. بر اساس نتایج شش ارتقاء مسئولیتپذیری اجتماعی و حرفه‌ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق شامل مسئولیتپذیری حرفه‌ای، مسئولیتپذیری اجتماعی، مسئولیتپذیری علمی و آموزشی، مسئولیتپذیری اخلاقی- تربیتی، مسئولیتپذیری مدیریتی و سازمان‌دهی، مسئولیتپذیری پژوهشی و نوآوری بود. اولین بعد مربوط به مسئولیتپذیری حرفه‌ای شامل 4 مولفه نظم و انضباط حرفه‌ای (با شاخص‌های آگاهی‌بخشی و تأکید مداوم به نظم و انضباط حرفه‌ای در مدرسه، حضور به‌موقع در کلاس درس، آمادگی ذهنی و دانشی قبل از حضور در کلاس، توانایی در انجام وظایف محوله، اعتماد به نفس در شغل و فعالیتهای محوله)؛ نوآوری و توسعه حرفه‌ای (با شاخص‌های تأکید پیوسته بر نوآوری‌های علمی و حرفه‌ای، مشارکت عملی در امور علمی و پژوهشی، تلاش و کوشش جهت پیشرفت، ارائه روش های خلاقانه به دانش آموزان در تفکر کردن)؛ آگاهی از آینده شغلی و اقتصادی (با شاخص‌های تأکید مداوم بر آینده‌نگری حرفه‌ای در مدرسه، آگاهی با رشته و آینده شغلی آن، آگاهی اقتصادی و پس‌انداز)؛ رعایت استانداردهای محیطی و بهداشتی (با شاخص‌های آراستگی همیشگی بر اساس اصول حرفه‌ای در مدرسه، رعایت بهداشت فردی و محیطی، قابلیت سازگاری با محیط، آشنایی با مسئولیت‌های شغلی و حرفه‌ای) بود. بررسی ادبیات نشان داده است که مسئولیت پذیری حرفه‌ای به معنای تعهد افراد در یک حرفه به رعایت استانداردها و شیوه‌های تعیین‌شده است که تضمین‌کننده شایستگی و صداقت در کار آنها میباشد. در زمینه آموزش، مسئولیت حرفه‌ای به‌تدریج در کنار مسئولیت‌های بوروکراتیک و مدیریتی تکامل یافته است. به‌طور سنتی، این مسئولیت شامل این بود که معلمان یکدیگر را بر اساس استانداردهای حرفه‌ای پاسخگو بدانند. با این حال، روندهای اخیر به تغییر به سمت مسئولیت مدیریتی منجر شده است که بر اندازه‌گیری عملکرد و استانداردهای خارجی تأکید دارد. این تغییر می‌تواند بر دینامیک بین معلمان و مقامات آموزشی تأثیر بگذارد و اغلب منجر به تمرکز بر نتایج آزمون و معیارهای عملکرد میشود (گور، ریکاردز و فری2،2023). مسئولیت حرفه‌ای در آموزش، می‌تواند منجر به بهبود نتایج دانشآموزان شود زمانی که معلمان توانمند شوند تا بر روش‌های تدریس تمرکز کنند و نه صرفاً برآورده کردن استانداردهای عملکرد خارجی (تاکوریا و اوپادیایا3،2024). نتایج این بخش با مطالعاتی همچون لارسن و مک‌کورمیک (2022)؛ اسدی، داوودی و میرزایی (2020)؛ دان، و دولیتل (۲۰۲۰)؛ کارست (2014)؛ لافیت (۲۰۱۲)؛ همسو بوده است.
پیشنهادهای كاربردي پژوهش
- مسئولیتپذیری فردی پایه و اساس مسئولیتپذیری اجتماعی و حرفه‌ای است، که لازم است که توجه بیشتر به این شیوه از مسئولیتپذیری معطوف باشد.
- در نظر گرفتن ابزارهای کنترلی جهت القای حس مسئولیتپذیری در دبیران و رعایت اصول و ضوابط ان از سوی انها
- تاکید بر مسئولیتپذیری علمی و رعایت آداب و شرایط استناد علمی در آثار علمی و پژوهشی دبیران فیزیک کشور عراق
- تاکید بر رعایت حق مالکیت فردی و پرورش حس مسئولیتپذیری مبتنی بر آن در دبیران فیزیک کشور عراق
- در راستای ارتقای مسئولیتپذیری مدیریتی و سازمان‌دهی پیشنهاد می شود آموزش اصول مدیریت کلاس با تأکید بر برنامه‌ریزی مؤثر و سازمان‌دهی فعالیتهای یادگیری فیزیک، فراهم‌سازی فرصت برای مشارکت در تصمیم‌سازی‌های مدرسه، از جمله طراحی جدول زمان‌بندی دروس و ایجاد بانک ابزارهای مدیریت آموزشی (فرم‌ها، چک‌لیست‌ها، سیستم‌های بازخورد) برای کمک به معلمان پرداخته شود.
- در راستای ارتقای مسئولیتپذیری پژوهشی و نوآوری پیشنهاد می شود به تشویق معلمان به انجام پژوهش‌های عملی کلاس‌محور برای حل چالش‌های یادگیری، راه‌اندازی جشنواره‌های نوآوری آموزشی در آموزش فیزیک با مشارکت معلمان و فراهم‌کردن دسترسی به منابع علمی جدید و آموزش روش‌شناسی پژوهش تربیتی پرداخته شود.
نتیجه گیری
با توجه به تبيين هاي مطرح شده و نتايج اين تحقيق مي‌توان مدل پيشنهادي تحقيق را مطابق نمودار شماره 5-1 تدوين نمود. همانطور که در نمودار مشخص است ارائه و اعتبار سنجی مدلی به منظور ارتقاء مسئولیت پذیری اجتماعی و حرفه ای دبیران فیزیک در مقطع متوسطه کشور عراق شامل شش بعد مسئولیتپذیری حرفه‌ای، مسئولیتپذیری اجتماعی، مسئولیتپذیری علمی و آموزشی، مسئولیتپذیری اخلاقی- تربیتی، مسئولیتپذیری مدیریتی و سازمان‌دهی، مسئولیتپذیری پژوهشی و نوآوری بوده است.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در مطالعه حاضر فرمهای رضایت نامه آگاهانه توسط تمامی آزمودنیها تکمیل شد.
حامی مالی
هزینههای مطالعه حاضر توسط نویسندگان مقاله تامین شد.
مشارکت نویسندگان
هیثم مهدی جمعه الاسدی – دکتر محمد بهروزی-دکترهادی کطفان شون ال عبدالله- دکتر بدری شاه طلبی
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده است.
منابع فارسی
اكبرينژاد، ايراندخت،(1387)، بررسي تأثير آموزش مهارتهاي اجتماعي بر عزتنفس و مسئوليت‌پذيري دانشآموزان دختر سال دوم متوسطه شهرستان كهگلويه(دهدشت)، پاياننامهي كارشناسي ارشد رشته مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات خوزستان.
سالاریه، نورا، (1389)، موشکافی ابعاد ب یتفاوتی سازمانی: طراحی و اعتبارسنجی یک سنجه پژوهشی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
سبحانینژاد، مهدي، (1389)، مسؤولیّتپذیري اجتماعی در برنامهي درسی کنونی دورهي ابتدایی، مجلّه دانشگاه تربیت مدرس، شماره ي، 1، صص 95-114.
سرمد، زهره.، بازرگان، عباس.، حجازی، الهه.، (1388)،روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران: آگه، چاپ شانزدهم.
سروش، مريم،(1390)، مقايسة بين نسلي سرمايهها و فرصتهاي زندگي زنان و بازنمايي آنها در سبك زندگی، رسالة دكتري جامعهشناسي، نمونة مورد مطالعه زنان 25 تا 39 سال شيراز و استهبان، دانشگاه شيراز.
سروش، مریم،(1391)، احساس مسئولیت فردی و اجتماعی، دیگر خواهی و اعتماد اجتماعی مطالعه نوجوانان شیراز، فصلنامه جامعهشناسی کاربردی، 2. 23.
سلاجقه، آزیتا.، صفری، ثنا.، (1394)، رابطه اخلاق حرفهاي با عملکرد استادان دانشگاه، فصلنامه اخلاق در علوم و فنّاوري، سال دهم، شماره.
شافعی، رضا.، عزیزی، نعمتاله.،(1392). مطالعه وضعیت مسئولیتپذیری اجتماعی سازمانی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی غرب کشور، فصلنامه رفتار سازمانی در آموزش و پرورش، سال اول. شماره 2.
شاهین مهر، بهار.، حسنی، محمد.،(1394)، مدلیابی روابط بین اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی با پاسخگویی سازمانی، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری. سال دهم، شماره1.
شمس، زهرا،(1392)، تأثیر توانمندی بر رفتار شهروند سازمانی به واسطه رضایت شغلی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
صاحبی، علی.، زالیزاده، محسن.، زالیزاده، مسعود.،(1394)، تئوری انتخاب: رویکردی در جهت مسئولیتپذیری و تعهد اجتماعی، فصل نامه رویش روانشناسی، سال 4، شماره 11صص113-134.
References
Lauermann, F., & Karabenick, S. A. (2013). The meaning and measure of teachers' sense of responsibility for educational outcomes. Teaching and teacher education, 30, 13-26.
Luckasson, R., Tassé, M. J., & Schalock, R. L. (2022). Professional responsibility in the field of intellectual and developmental disabilities: its definition, application, and impacts. Intellectual and developmental disabilities, 60(3), 183-198.
Pir, H. T. (2024). Iraqi Education Past and Present: The Role of Policymakers and Their Ideological Background (Doctoral dissertation, The University of Nebraska-Lincoln).
Rahmatollahi, M., & Mohamadi Zenouzagh, Z. (2021). Designing and validating an evaluation inventory for assessing teachers’ professional accountability. Language Testing in Asia, 11(1), 11.
Seghedin, E. (2014). From the Teachers Professional Ethics to the Personal Professional Responsibility. Acta Didactica Napocensia, 7(4), 13-22.
Sherpa, K. (2018). Importance of professional ethics for teachers. International Education and Research Journal, 4(3), 16-18.
Sihem, B. (2013). Social responsibility of educators. International Journal of Educational Research and Technology, 4(1), 46-51.
Thakuria, B., & Upadhyaya, A. . (2024). Assessing Teacher Accountability: Development and Validation of the Teacher’s Professional Accountability Scale (TPAS).
Watkins, N. A. (2022). The role of teachers in educational policymaking. Literature Reviews in Education and Human Services, 1(1), 1-23.
Wyatt-Smith, C., & Adie, L. (2018). New cultures in teacher education. Innovation and accountability
[1] Fullan, M., Rincón-Gallardo, S., & Hargreaves, A
[2] Gore, J., Rickards, B., & Fray, L.
[3] Thakuria, B., & Upadhyaya