Manuscript ID : 140308181189890 Visit : 7 Page: 81 - 100

Article Type: Original Research

Identifying factors affecting the development of volleyball in Iran

Subject Areas : Sport Management

Mohamad Baharloee ¹ , alireza zamani nukaabadi ^{2
*}

1 - M.A. of Sport Management, Sport sciences department, Mobarakeh branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
2 -

Received: 2024-11-08 Accepted : 2025-01-03 Published : 2025-01-05

Keywords: Iran, Development, Affecting factors, Volleyball,

Abstract :

Objective: Volleyball is one of the most popular sports in the country, which has countless athletes and fans. Therefore, the aim of this research is to identify the factors affecting the development of volleyball in the country.

Methods: The Participant of the research includes internal stakeholders (volleyball sports managers and senior experts of the Iran Volleyball Federation, vice championship and professional affairs of the Ministry of Sports, National Olympic Committee, provincial volleyball sports committees and volleyball coaches and athletes with post-graduate education) and stakeholders Foreign beneficiaries were (managers of other federations such as the Federation of General Sports and professors of sports management who are familiar with the sport of volleyball). Semi-structured in-depth interviews were used to collect data. 27 interviews were conducted between 20 and 45 minutes and were recorded with the consent of the interviewees.

Results: 313 influencing factors on the future of Iranian volleyball were identified and classified into six political, economic, social, technological, environmental and legal groups. Then the participants were asked to assign a score between 1 and 100 to the impact of the factor identified in the previous step. The average percentage of experts' consensus regarding the factors influencing the development of Iranian volleyball was 81.44%. It was found that the most consensus on the factors affecting the development of Iranian volleyball are economic, social, technological, ecological, political and legal factors.

Conclusions: Reconstruction of the operational structure of volleyball, expansion and promotion of volleyball as an approach to improving health are two key factors in the development of volleyball, which is possible by creating a national network for the development and promotion of volleyball.

References:

ابراهیمی، میترا، قدیمی، بهرام، خبیری، کاوه، آزادفدا، شیوا، مهدوی، سیدمحمدصادق. (1399). تبيين جامعه شناختي صنعت ورزش و كسب درآمد در ایران. مطالعات بین¬رشته¬ای دانش راهبردی، دوره 10، شماره 40، 7-22.
اختیاری، نرگس، عیدی، حسین، شعبانی¬مقدم، کیوان. (1397). تبیین مدل عوامل اثرگذار بر توسعۀ فرهنگ محیط زیست در ورزش. پژوهش¬های کاربردی در مدیریت ورزشی، سال هفتم، شماره 2 (پیاپی 26)، 57-67.
بوژمهرانی، سارا، رضوی، سیدمحمدحسین. (1394). راهکارهاي توسعه فرهنگ زیست محیطی در ورزش. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 14، شماره 29، 129-142.
جعفرزاده زرندی، محبوبه، شریفیان، اسماعیل، قهرمان تبریزی، کورش (1399). آینده¬پژوهی زیرساخت فناوري اطلاعات با تاکید بر سازمان-هاي ورزشی و ارائه مدل. مدیریت ورزشی، دوره 12، شماره 4، 1093-1118.
حق¬شناس، نسرین، حامی ،محمد، شجاعی، وحید، سنایی، محمد. (1400). شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه استعداد در والیبال ایران (رویکرد کیفی). مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 20، شماره 53، 210-230.
رامشینی، رامش، پیمانی¬زاد، حسین، فهیم¬دوین، حسن، اسماعیل¬زاده، محمدرضا. (1400). طراحی و اعتباریابی مدل توسعۀ ورزش‌های پایه: مطالعه موردی استان خراسان رضوی. مدیریت و توسعه ورزش، دوره 10، شماره 4، 128-145.
رحیمی¬زاده، میثم. (1400). راهبردها و پيامدهاي تجارت الکترونيک در صنعت ورزش ايران. مدیریت ورزشی، دوره 13، شماره 4، 1071-1091.
رضایی صوفی، مرتضی، اسدی، عباس. (1393). بررسی وضعیت موجود و مطلوب نقش رسانه¬های جمعی در توسعه رشته ورزشی والیبال در دانشجویان علوم ورزشی. مدیریت ارتباطات در رسانه¬های ورزشی، سال دوم، شماره 1، 59-63.
ساعتچیان، وحید، محمودی، احمد، قربانی، محمدحسین، ایزدخواه، امیر. (1401). نقش عوامل زمینه¬ای رسانه¬های اجتماعی مجازی به گذران اوقات فراغت با رویکرد فعالیت¬های ورزشی.، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره 18، شماره 66، 251-268.
سلطانی، محمدمهدی، علی¬محمدی، حسین، فروغی¬پور، حمید. (1399). اولویت بندي عوامل مؤثر در مالکيت معنوی (مطالعه موردي: ورزش ایران). فقه، حقوق و علوم جزا ، شماره 18: 1-10.
سوری، ابوذر، همتی¬نژاد، مهرعلی، نوشین، بنار. (1400). تدوین چارچوب مفهومی توسعۀ حقوقی ورزش در ایران. رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی، دوره 9، شماره 33، 9-25.
سیف پناهی شعبانی، جبار، خطیبی، امین. (1396). تبیین و تحلیل عوامل موثر بر پیشرفت والیبال ایران در سطح قهرمانی. مدیریت و توسعه ورزش، دوره 6، شماره 2، 17-32.
صادق¬نیا، حسن، کشتی¬دار، محمد، ساعتچیان، وحید. (1397). تحلیل وضعیت توسعه ورزش آماتوری والیبال استان خراسان رضوی با رویکرد SWOT. کنفرانس بین¬المللی مدیریت و علوم رفتاری.
ضیاء اسطلخ زیر، محمد جواد، رمضانی¬نژاد، رحیم، براخاص، حسین. (1402). طراحی مدل توسعه استعدادهای رشته فوتبال با تاکید بر عوامل درونی و بیرونی. پژوهش های معاصر در مدیریت ورزشی، دوره 13، شماره 25، پیاپی 47: 159-174.
عباسی¬مقدم، حمیدرضا، اسمعیلی، محمدرضا، زرگر، طیبه¬السادات. (1400). ارتباط مدل سبک زندگی، سواد رسانه ای و هویت اجتماعی در سازمان¬های ورزشی کشور. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 20، شماره 52، 29-40.
عبدزاده، فرهاد، کاشف، سیدمحمد، محرم¬زاده، مهرداد. (1397). بررسي موانع و محدوديت¬هاي توسعة واليبال در استان آذربايجان غربي. پژوهشهای فیزیولوژی و مدیریت ورزشی، دوره 10، شماره 4، 123-137.
عسکریان، فریبا، رهبر، مریم، راغفر، حسین، صفاری، مرجان. (1400). شناسایی موانع توسعه صنعت ورزش ایران. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، سال 17، شماره 34، 81-98.
علوی، سلمان، پورزارع، مهدیه، غفوری، فرزاد، محمودی، احمدی. (1400). پيامدهاي تحريم¬هاي بين¬المللي بر صنعت ورزش. پژوهشهاي كاربردي در مديريت ورزشی، سال دهم، شماره1 (پياپی 37)، 115-125.
علیپور، صمد، سلیمانی، حمید و مفاخری، اقبال. (1393). رابطه مصرف رسانه¬ای با هويت اجتماعی و سبك زندگی نوين در بین جوانان شهر تبريز. فصلنامه پژوهش های ارتباطی، دوره 21، شماره 79، 121-146.
علی¬حسینی، بهناز، بحرالعلوم، حسن، نعمتی نعمت. (1494). ارتباط کارآمدی مربیگری با لذت و تعهد ورزشی والیبالیست¬ها (مطالعه موردی: استان سمنان). پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، دوره 11، شماره 22، 95-103.
فسنقری، جواد، نوروزی سیدحسینی، رسول، صفاری، مرجان، کوزه¬چیان، هاشم. (1401). راهکارهای بهره¬گیری از فناوری¬های نوين برای توسعه ورزش¬های تفريحی: از پايلوت تا تجاری¬سازی. مدیریت ورزشی، دوره 14، شماره 1، 332-351.
قناعت، مرتضي، طالب¬پور، مهدي، حيدري، رضا، گلگلي، مهناز. (1401). شناسايي عوامل مؤثر بر توسعه تربيت¬بدني و ورزش دانش¬آموزی (مورد مطالعه: استان خراسان رضوي). پژوهش در ورزش تربيتي، دوره 10، ماره 29، 155-184.
کریمی، جواد، عباسی، همایون، عیدی، حسین .(1398). تبیین جامعه¬شناختی پیامدهای اجتماعی مشارکت در ورزش براساس نظریه داده-بنیاد. پژوهش در ورزش تربیتی، دوره 7، شماره 16، 285-306.
کشتی¬دار، محمد، طالب¬پور، مهدي و شیرمهنجی، فاطمه. (1391). بررسی وضعیت موجود والیبال ایران با ارایه برنامه اجرایی در راستاي بهبود مستمر. نشریه مطالعات مدیریت ورزشی، دوره 13، شماره 2، 3-13.
کفشدار طوسی، طلیعه، کشتی¬دار، محمد، اسداللهی، احسان. (1400). شناسایی و اولویت بندی عوامل پیش¬برنده در توسعه والیبال فوق برنامه مدارس متوسطه دختران مشهد. پژوهش¬های معاصر در علوم و تحقیقات، دوره 3، شماره 23، 36-54.
محمدی عسکرآبادی، مسعود، عیدی، حسین، عباسی، همایون. (1399). تحلیل تماتیک عوامل موثر بر توسعه اقتصاد ورزش ایران. فصلنامه مدیریت و توسعه ورزش، دوره 9، شماره 4، 19-38.
مصلحی¬فرد، بهناز، برقی مقدم، جعفر، نجف زاده، محمدرحیم، جنانی، حمید. (1401). مدل توسعه ورزش، مبتنی بر تفکر استراتژیک و مدیریت تصویرپردازی مدیران. پژوهش¬های معاصر در مدیریت ورزشی، دوره 12، شماره 24، پیاپی 24، 101-119.
ملایی سفیددشتی، افشین، حمیدی، مهرزاد، رجبی، حسین، ذوالفقارزاده، محمد مهدی. (1400). آینده¬نگاری توسعه ورزش قهرمانی ایران در افق 1416. فصلنامه توسعه و مدیریت ورزش، سال نهم، شماره دوم، پیاپی 22، 84-104.
منافی، فریدون، رمضانی¬نژاد، رحیم، گوهر رستمی، حمیدرضا، پورکیانی، محمد، دستوم، صالح. (1398). طراحی الگوی عوامل موثر بر توسعه ورزش دانشگاهی ایران. مدیریت ورزشی، دوره 11، شماره 2، 195-217.
منظمی، امیرحسین، گودرزی، محمود، نصیری، خسرو، علی¬دوست قهفرخی، ابراهیم. (1400). طراحی الگوي مطلوب مدیریت استعداد در والیبال. پژوهشهای فیزیولوژی و مدیریت در ورزش، دوره 13، شماره 4، 9-23.
نظری، وحید، رضوی، سیدمحمدحسین، حسینی، سیدعماد. (1393). طراحی و تدوین برنامه راهبردی والیبال ساحلی ایران. مطالعات مدیریت ورزشی، دوره 6، شماره 27، 63-86.
نوبخت، فرزاد، همتی عفیف، علی، قره¬خانی، حسن، نوبخت، فاطمه. (1397). طراحی و تدوین راهبردهاي توسعه والیبال استان تهران. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 17، شماره 39، 201-214.
Arianfar, H.; Mostahfezian, M.; Tabesh, S.; Marvi Esfahani, M. (2021). Affecting Factors on Development of Sports Participation in the Leisure Time of Veterans and Disabled in Iran. Iranian Journalof War & Public Health, 13(3), 229-233.
Brouwers, J.; Sotiriadou, P.; De Bosscher, V. (2014). Sport-specific policies and factors that influence international success: The case of tennis. Sport Management Review, 18(3).
Dell'Antonio, E.; Machado, J. M.; Mendes, F.; Gonçalvesm G. H. T. (2025). Road to Paris-2024: The Path of Brazilian Volleyball Athletes Goes Through the Youth National Teams. Journal of Human Kinetics, 97.
Hopkinson, M.; Smolianov, P.; Dion, S.; Schoen, C.; Norberg, J. (2018). Comparing Practices of US Volleyball Systems against a Global Model for Integrated Development of Mass and High Performance Sport. Journal of Research, 9(2), 9-20.
Hu, L.; Cheng, F.; Wu, J. (2018). Professional Volleyball Development in Taiwan’s Sports Industry. International Journal of Computational Intelligence Systems, 11, 1082-1090.
Imanzadeh, R.; Khodayari, A.; Ghasemi, H.; Rasekh, N. (2020). The Effective Factors of the Development of Taekwondo in Iran and Presenting the Model. Annal Apply Sport Science, 8(2), e743.
Khodaparast Sareshkeh, S.; Razavi, S. M. H.; Rezaee Soufi, M.; Safania, A. M. (2019). Designing and Preparing the Development Model of Marketing in Volleyball Super League of Iran". Annal Apply Sport Sciences, 7 (4) :28-35.
Prakoso, M. T.; Graha, A. S.; Gusdernawat, A. (2022). Evaluation of volleyball achievement development program at the Riau Indonesia province student education and training center. Advanced Health Exercise, 2(2), 74-83.
Ross, S.E.T.; Macia, L.; Documet, I. D.; Escribano, C.; Kazemi Naderi, T.; Smith-Tapia, I. (2018). Latino parents' perceptions of physical activity and healthy eating: At the intersection of culture, family, and health. Journal of nutrition education and behavior, 50(10), 968-976.
Schulenkorf, N.; Seifken, K. (2019). Managing sport-for-development and healthy lifestyles: The sport-for-health model. Sport Management Review, 22(1), 96-107.
Truyens, J.; De Bosscher, V.; Heyndels, B.; Westerbeek, H. (2013). A resource-based perspective on countries’ competitive advantage in elite athletics. International Journal of Sport Policy and Politics, 6(3), 459-489.
Yusupovich, R. S. (2023). Development of volleyball sport and its importance for athletes. American Journal of Pedagogical and Educational Research, 12, 134-145.
Zhang, W. (2023). Innovative Development of Sports Science of Volleyball. Insight - Sports Science, 5(1).

Full-Text:

Identifying factors affecting the development of volleyball in Iran

Mohammad Baharloee1 | Alireza Zamani Nukaabadi2* |

1. M.A. Department of Sport Management, Mobarakeh branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.

E-mail: mamadbaharlo913@gmail.com

2. Corresponding author, Assistant professor, Department of Sport Management, Isfahan (Khorasgan) branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran E-mail: a.zamani@khuisf.ac.ir

Article Info

ABSTRACT

Article type:

Research Article

Article history:

Received 8 November 2024

Revised 26 December 2024

Accepted 3 January 2024

Published 5 January 2024

Keywords:

Iran,

Development,

Aaffecting factors,

Volleyball.

Objective: Volleyball is one of the most popular sports in the country, which has countless athletes and fans. Therefore, the aim of this research is to identify the factors affecting the development of volleyball in the country.

Methods: The Participant of the research includes internal stakeholders (volleyball sports managers and senior experts of the Iran Volleyball Federation, vice championship and professional affairs of the Ministry of Sports, National Olympic Committee, provincial volleyball sports committees and volleyball coaches and athletes with post-graduate education) and stakeholders Foreign beneficiaries were (managers of other federations such as the Federation of General Sports and professors of sports management who are familiar with the sport of volleyball). Semi-structured in-depth interviews were used to collect data. 27 interviews were conducted between 20 and 45 minutes and were recorded with the consent of the interviewees.

Results: 313 influencing factors on the future of Iranian volleyball were identified and classified into six political, economic, social, technological, environmental and legal groups. Then the participants were asked to assign a score between 1 and 100 to the impact of the factor identified in the previous step. The average percentage of experts' consensus regarding the factors influencing the development of Iranian volleyball was 81.44%. It was found that the most consensus on the factors affecting the development of Iranian volleyball are economic, social, technological, ecological, political and legal factors.

Conclusions: Reconstruction of the operational structure of volleyball, expansion and promotion of volleyball as an approach to improving health are two key factors in the development of volleyball, which is possible by creating a national network for the development and promotion of volleyball.

$C:\Users\Asus\Desktop\CC-BY.png$ Cite this article: Baharloee, Mohammad. & Zamani Nukaabadi, Alireza. (2024). Identifying factors affecting the development of volleyball in Iran, Jahesh, 2 (3), 81-100.

شناسایی عوامل موثر بر توسعۀ والیبال ایران

محمد بهارلویی1 | علیرضا زمانی نوکاآبادی2 *

1. کارشناسی ارشد گروه علوم ورزشی، واحد مبارکه، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران. رایانامه: mamadbaharlo913@gmail.com

2. نویسنده مسئول، استادیار گروه علوم ورزشی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران. رایانامه: a.zamani@khuisf.ac.ir

اطلاعات مقاله

چکیده

نوع مقاله:

مقاله پژوهشی

تاریخ دریافت: 18/8/1403

تاریخ بازنگری: 7/10/1403

تاریخ پذیرش: 14/10/1403

تاریخ انتشار: 16/10/1403

کلیدواژه‌ها:

ایران،

توسعه،

عوامل موثر،

والیبال.

هدف: ورزش والیبال یکی از پرطرفدارترین ورزشهای کنونی کشور است که هم تعداد ورزشکاران و هم هواداران آن بیشمار است. از این رو هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر توسعه والیبال کشور بود.

روش پژوهش: جامعه آماری پژوهش شامل ذینفعان داخلی (متولیان ورزش والیبال مانند مدیران و کارشناسان ارشد فدراسیون والیبال ایران، معاونت قهرمانی و حرفه ای وزارت ورزش، کمیته ملی المپیک، هیات های استانی ورزش والیبال و و مربیان و ورزشکاران والیبال دارای تحصیلات تکمیلی) و ذینفعان خارجی (مدیران دیگر فدراسیون ها مانند فدراسیون ورزش همگانی و اساتید مدیریت ورزشی آشنا با ورزش والیبال) بودند. برای گردآوری دادهها از مصاحبههای عمیق نیمهسازمانیافته استفاده شد. 27 مصاحبه در بازه زمانی 20 تا 45 دقیقه انجام و با کسب رضایت از مصاحبهشوندگان ضبط شد.

یافتهها: 313 عامل تأثیرگذار بر آینده ورزش والیبال ایران مشخص شدند که در شش گروه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناوری، زیست‌محیطی و قانونی دسته‌بندی شدند. سپس از شرکتکنندگان درخواست شد تا به میزان تاثیر عامل شناسایی شده در مرحله قبل، یک نمره بین 1 تا 100 اختصاص دهند. میانگین درصد اجماع نظر خبرگان در ارتباط با عوامل تاثیرگذار بر توسعه والیبال ایران، 81 % بود. مشخص گردید که بیشترین اجماع نظر بر عوامل تاثیرگذار بر توسعه والیبال ایران به ترتیب عوامل اقتصادی، اجتماعی، فناوری، زیستمحیطی، سیاسی و عوامل قانونی است.

نتیجهگیری: بازسازی ساختار عملیاتی والیبال، گسترش و ترویج والیبال به عنوان یک رویکرد بهبود سلامت دو عامل کلیدی در توسعه والیبال هستند که با ایجاد شبکه ملی توسعه و ترویج والیبال میسر میشود.

استناد: بهارلویی، محمد و زمانی نوکاآبادی، علیرضا (1403). شناسایی عوامل موثر بر توسعۀ والیبال ایران ، جهش، 2 (3)، 100-81.

$C:\Users\Asus\Desktop\CC-BY.png$

ناشر: واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی. © نویسندگان.

مقدمه

گسترش ورزش باعث پیشرفت و سلامت جوامع میشود. در واقع توسعه ورزش، نوجوانان و جوانان را به سمت خود میکشاند و موجب جذب آنان میشود (پارکاسو و همکاران¹، 2022). علاوه بر آن، امروزه نگاه کشورها به توسعه ورزش به عنوان ابزاری برای قدرت نمایی و پیشرفت جامعه است. رویکرد جامعهگرا بر گسترش ورزش در جامعه تاکید دارد و معتقد است امکان پرورش و شناسایی استعدادهای نامزد قهرمانی وجود دارد (رامشینی و همکاران، 1400). تحلیل و برنامهریزی توسعه ورزش دارای پیچیدگی و گستردگی بالایی است زیرا توسعه جریانی است که در خود تجدید و دگرگونی کل ابعاد سیستم را به همراه دارد و علاوه بر این بهبود و رشد کمی و کیفی در سازهها، فرایندها و رفتارها را دربردارد (رز و همکاران²، 2017). توسعه ورزش مشتمل بر ساختارها، سیستمها، بسترها و فرآیندهایی است که منجر به مشارکت افراد در رویدادهای ورزشی، رشد و بهبود تولید و خدمات صنعت ورزش، پویایی و نشاط فرهنگی و اجتماعی محیطهای ورزشی، ارتقای سلامت و تندرستی عمومی و دستیابی به جایگاه مناسب در عرصه رقابتهای ورزشی بینالمللی میگردد (شولنکورف و سیفکن³، 2019).

چندین عامل بر توسعه ورزش تاثیرگذار هستند. داشتن تفکر استراتژیک یکی از این عوامل است. تفکر استراتژیک بهعنوان شناسایی راههای مختلف برای دستیابی به اهداف مختلف برای افراد مختلف و مشخص کردن اقدامات موردنیاز برای دستیابی به موقعیتی که این افراد میخواهند در آن باشند تعریف شده است. تفکر استراتژیک، بصیرت و فهم از وضعیت موجود و بهرهبرداری از فرصتها است. این بصیرت کمک میکند تا واقعیتهای بازار و قواعد آن بهدرستی و بهموقع شناخته شود، برای پاسخگویی به این شرایط، راهکارهای بدیع و ارزشآفرین خلق شود و باعث گسترش افق دید مدیران و کارکنان سازمانها میشود (مصلحیفرد و همکاران، 1401). محققان تحقیقات بسیاری در مورد عوامل تاثیرگذار بر پیشرفت و موفقیت ورزشی انجام دادهاند. بعضی از این عوامل در بین همه محققان مشترک و بعضی متفاوت میباشد. مدل فاکتورهای سیاست ورزشی برای موفقیت بینالمللی در ورزش (SPLISS2) فاکتورهای کلیدی در الگوسازی سیستمهای ورزشی را ارائه کرده است که در میان مدلهای ارائه شده، با احتمال بیشتری موفقیت بینالمللی ورزش قهرمانی کشورها را تضمین میکند. این مدل که به موفقیت احتمالی (برونداد) ختم میشود در بعد سیاسی تحت عنوان ستونها مشخص شدهاند که در دو سطح قرار گرفتهاند؛ درونداد (حمایت مالی) و عملکردها (شناسایی و پرورش استعداد، تربیت و ارتقای مربیان، اماکن و تجهیزات تمرین، رقابت ملی و بینالمللی، نوآوری و تحقیقات علمی، حاکمیت، سازماندهی و ساختار، مشارکت ورزشی و حمایت دوران ورزشی و بازنشستگی) (مولایی و همکاران، 1400). تروینس و همکاران⁴ (2014) به ده مقوله کلیدی به عنوان مزیتهای رقابتی یک سازمان ورزشی برای رسیدن به موفقیتهای ورزشی اشاره میکنند. این مقولهها شامل امکانات رقابتی و تمرینی، حمایت از حرفه ورزشکاری، کشف و پرورش استعدادها، مشارکت جوانان، حمایت دولتی و سازمانی، حمایت مالی، شرایط محیطی نخبگان ورزشی، حمایتهای علمی، فرصتهای رقابت، آموزش و تجهیز مربیان میباشد. بروورس و همکاران⁵ (2014) حمایت مالی، سازمان و ساختار منسجم، میزان مشارکتکنندگان در ورزش، کشف و پرورش استعدادها، حمایت از ورزشکاران در زمان فعالیت و بازنشستگی، برگزاری کلاس های آموزشی و مربیگری، فراهم کردن فرصت های رقابت، تسهیلات تمرینی و پژوهش های علمی را در موفقیتهای ورزشی بینالمللی موثر میدانند. مطالعات نشان داده عوامل فرهنگی، اداری، فناوری، ورزشی، امکانات و تجهیزات در توسعه تکواندو ایران موثر هستند (ایمانزاده و همکاران، 2020). در توسعه ورزش در مدارس عوامل مرتبط با نیروی انسانی، پیادهسازی ورزش همگانی و قهرمانی در مدارس، اقتصادی ـ مالی، امکانات و زيرساختهای ورزشی، مديريتی، آموزش ـ پژوهش، فرهنگی ـ اجتماعی، قوانین و مقررات، تبلیغات و رسانه و تکنولوژی و فناوری اطلاعات بهعنوان عوامل مؤثر شناسايی شدهاند (قناعت و همکاران، 1401). در توسعه ورزش دانشجویی عوامل محیطی، منابع توسعه، عوامل فردی و هماهنگی تاثیرگذار هستند (منافی و همکاران، 1398). در حوزه ورزش معلولین عوامل اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی، سیاسی-حقوقی و فناوری محیطی تاثیرگذار هستند (آریانفر و همکاران، 1400).

در حوزه تحقیقات علمی مطالعات نسبتا خوبی در مورد ورزش والیبال انجام شده است. در اولین دسته از این مطالعات نقاط ضعف و موانع توسعه والیبال ایران بررسی شده است. در حوزه والیبال ساحلی عدم وجود استعدادیابی، کمبود منابع انسانی، کمبود بودجه و فعالیتهاي مالی، ساختار سازمانی نامناسب، حضور اندك زنان، عدم برگزاري مسابقات لیگ و مسابقات در سطوح پایه، کمبود امکانات و تجهیزات، آگاهی و شناخت اندك عمومی، عدم حضور والیبال ساحلی در ورزش دانشآموزي و دانشجویی، کمبود تحقیقات و پژوهش، عدم توسعه باشگاهها و حضوراندك نمایندگان ایران در مجامع بینالمللی والیبال ساحلی از موانع و تنگناهای والیبال ساحلی ایران است (نظری و همکاران، 1393). مولفههای فرهنگی، استعدادیابی و نگرش ضعیف به انجام فعالیتهای ورزشی مهمترین موانع توسعه والیبال زنان ایران شناسایی شدهاند (افتخاری و همکاران، 1395). والیبال در اکثر استانهای والیبالخیز از جمله آذربایجان غربی داراي موانع و محدوديتهاي مختلفي است كه از مهمترين زيرشاخصهاي هر كدام از موانع ميتوان به نبود برنامه براي حفظ اسپانسرها براي مدت طولاني، بيتوجهي به مدارس و معلمان ورزش به عنوان مهمترين زيربناي توسعة ورزش واليبال، نبود برنامة مدون استعداديابي در واليبال استان و حومه، عدم حمايت كافي از بازيكنان و نداشتن امنيت شغلي آنان، بيتوجهي مسئولان و حاميان به توسعة زيربنايي، پايدار و درازمدت و نبود آكادمي واليبال جهت برنامه ريزي و توسعة ورزش واليبال در سطح استان اشاره كرد (عبدزاده و همکاران، 1397). همچنین توجه به اصول علمی، دانش آکادمیک مرتبط با والیبال، و استفاده از هوش مصنوعی و فناوریهای نوین (ژانگ⁶، 2023) و توسعه اماکن والیبال، افزایش شرکتکنندگان در والیبال، اقبال اجتماعی به والیبال، افزایش منابع مالی و استعدادیابی و استعدادپروری (هاپکینسون و همکاران⁷، 2018) حائز اهمیت هستند. از طرفی، مشخص شده بین وضعیت موجود و مطلوب رسانهها در توسعه والیبال تفاوت معناداری وجود دارد (رضایی صوفی و همکاران، 1393).

دسته دیگری از این مطالعات به عوامل موثر بر توسعه والیبال و عوامل پیشبرنده آن در سطح محلی و استانی پرداخته شده است. سیف پناهی شعبانی و خطیبی (1396) شش عامل مدیریت و برنامهریزی راهبردی، مربیان کارآمد، فرآیند استعدادیابی، سرمایهگذاری بر تیمهای پایه، منابع مالی و مادی، اردوهای آمادگی و مسابقات تدارکاتی به عنوان عوامل تاثیرگذار بر پیشرفت والیبال ایران در سطح قهرمانی مشخص کردند. همچنین خلاء مهمی که کارشناسان در این راه بر آن تاکید میکردند، حمایتهای مالی و معنوی از مربیان و قهرمانان ملی بود. کفشدار طوسی و همکاران (1400) پنج عامل عوامل فرهنگی، امکان پیشرفت، ماهیت والیبال و ورزش دختران، امکان دسترسی و عوامل حمایتی-اجتماعی را عوامل پیشبرنده در توسعه والیبال فوق برنامه مدارس مشهد مشخص کردند. عوامل موثر بر توسعه استعداد در والیبال شامل ستارگان و قهرمانان، اصول و طراحی تمرین، آموزش و پرورش، ارتباطات بینسازمانی در نهادهای دولتی، فعالیتهای منابع انسانی، ویژگیهای آنتروپومتریکی، آکادمیها، عوامل انگیزشی، عوامل هوشی و روانی، فدراسیون والیبال، آموزش عالی، عوامل حقوقی، حمایت خانوادگی، عوامل نگرشی و ارزشی، و امکانات و تجهیزات هستند (حقشناس و همکاران، 1400). در این میان در بین مولفههاي مدیریت استعداد، برنامهریزي، جذب، توسعه، گزینش، بهکارگیري و نگهداشت راستعداد به ترتیب بیشترین اهمیت را در استعدادیابی والیبال دارند و پیشنهاد شده مسئولین تنها برجذب و گزینش استعدادها اکتفا نکنند و توجه ویژهاي به مراحل توسعه و نگهداشت آنها نیز داشته باشند (منظمی و همکاران، 1400).

بخش دیگری از مطالعات به ارائه راهبرد برای توسعه والیبال پرداختهاند. از مهمترین راهبردهای توسعه والیبال در سطح قهرمانی میتوان از افزایش نیروی انسانی هیئتها، ارتقای کمی و کیفی مربیان، افزایش حامیان مالی، افزایش مقالات پژوهشی، افزایش تعداد کتابها، لوحهای فشرده و دورههای آموزشی، افزایش مسابقات دروناستانی، تشویق و حمایت از نخبگان والیبال، ایجاد مراکز استعدادیابی (کشتیدار و همکاران، 1391)، مدیریت و برنامهریزی راهبردی، مربیان کارآمد، فرآیند استعدادیابی، سرمایهگذاری بر تیمهای پایه، منابع مالی و مادی، اردوهای آمادگی و مسابقات تدارکاتی، حمایتهای مالی و معنوی از مربیان و قهرمانان ملی (سیف پناهی شعبانی و خطیبی، 1396)، تدوین برنامه عملیاتی با تمرکز بر جذب حامیان مالی، تامین تجهیزات مورد نیاز هیئتهاي تابعه و تولید و پخش برنامههاي آموزشی والیبال (نوبخت و همکاران، 1397)، عوامل فرهنگی، امکان پیشرفت، امکان دسترسی و عوامل حمایتی-اجتماعی (طلیعه کفشدار و همکاران، 1400)، توسعه منابع مالی، مراکز تمرینی، مسابقات همه ردهها (یوسوپوویچ⁸، 2023)، موضوعات مرتبط با فناوری، ارتقاء دانش مربیان، لیگ منظم (هو و همکاران⁹، 2018) نام برد. راهکارهایی از قبیل افزایش پوشش رسانههای ملی جهت مشارکت بیشتر و فرهنگسازی گسترده، بهبود نگرش مثبت جامعه به ورزش زنان و هموارکردن بستر مشارکت بیشتر آنها بهدلیل داشتن پتانسیلهای بالا، نظارت منسجم بر پیشرفت ورزشکاران مستعد و نیز طراحی برنامه جامع جهت تقویت سیستم استعدادیابی برای توسعه والیبال زنان ایران پیشنهاد شده است (افتخاری و همکاران، 1395). د

توسعه فرآیندی است که مرحله جدیدی از یک وضعیت در حال تغییر را تشکیل میدهد و باعث ایجاد رشد، پیشرفت، تغییر مثبت و تحولات اجتماعی مثبت میشود. توسعه قابل مشاهده و مفید است، نه لزوماً سریع؛ جنبهای از تغییر کیفیت و ایجاد شرایط برای ادامه آن تغییر است و به معنی بازسازی جامعه بر اساس اندیشههای جدید تعبیر میشود. این اندیشههای تازه در دوران مدرن، شامل سه اندیشه علمباوری، انسانباوری و آیندهباوری است. برای نیل به توسعه، با ایجاد ابزارهای جدید آیندهشناسی، تحقق عملی این اندیشهها صورت میپذیرد. با وجود این كه آینده اساساً غیرقابل پیشبینی است ولی نمیتوان گفت کاملاً نامشخص است و نباید درباره آن صحبت کرد. آینده، برآیند و حاصل بر همکنش مولفههای بسيار زیاد در سيستمی پيچيده و پویاست. گام نخست برای شناسایی تصاویر آینده، شناخت سيستم مورد مطالعه است. منظور از شناخت سيستم مورد مطالعه، مشخص کردن مولفههای اثرگذار و اثرپذیر در هر سيستم است. در بین رشته هاي ورزشی، ورزش والیبال هم با توجه به قدرت فراگیري که پیدا نموده است، به عنوان یکی از پربینندهترین رشته ورزشی المپیک نام گرفته است. یکی از پنج ورزش برتر جهان نزد مردم شناخته شده و فدراسیون بینالمللی آن نیز با عضویت 220 فدراسیون ملی، بزرگترین نهاد ورزشی جهان میباشد که موظف است براي بیش از نیم میلیارد نفر از مردم کره زمین که والیبال بازي میکنند، برنامه هاي مختلف و متنوع تدوین نماید (کشتیدار و همکاران، 1391). با توجه به جذاب و پرطرفدار بودن رشته والیبال در ایران و با رونق و پیشرفت قابل توجهی که در دهه های گذشته در مسابقات بینالمللی در این رشته کسب شده است؛ اما این پیشرفت به صورت مستمر و پایدار نبوده که نشان می دهد در مسیر ابعاد والیبال آماتوری (تفریحی)، پرورشی و همگانی برنامههای که متکی بر اصول علمی باشد و باعث رشد و توسعه وتشویق مردم به این رشته شود، انجام نشده است. از اینرو در این تحقیق محققان به دنبال این مسئله هستند که عوامل موثر بر توسعه والیبال ایران را ارائه نماید.

روش‎شناسی پژوهش

جامعه آماری پژوهش شامل ذینفعان داخلی (متولیان ورزش والیبال مانند مدیران و کارشناسان ارشد فدراسیون والیبال ایران، معاونت قهرمانی و حرفه ای وزارت ورزش، کمیته ملی المپیک، هیات های استانی ورزش والیبال و و مربیان و ورزشکاران والیبال دارای تحصیلات تکمیلی) و ذینفعان خارجی (مدیران دیگر فدراسیون ها مانند فدراسیون ورزش همگانی و اساتید مدیریت ورزشی آشنا با ورزش والیبال) بودند. برای گردآوری دادهها از مصاحبههای عمیق نیمهسازمانیافته استفاده شد. 27 مصاحبه در بازه زمانی 20 تا 45 دقیقه انجام و با کسب رضایت از مصاحبهشوندگان ضبط شد. ویژگیهای جمعیتشناختی مصاحبهشوندگان در جدول 1 ارائه شده است.

جدول 1. مشخصات دموگرافیک، ویژگیهای مشارکت‌کنندگان و معیارهای ورود به مطالعه

مشخصات دموگرافیک
حوزه فعالیت	تعداد	رشته تحصیلی	تعداد		تحصیلات	تعداد	سن	تعداد	محل زندگی	تعداد
دانشگاهی	11	علوم ورزشی	15		کارشناسی	7	35 تا 45	9	اصفهان	7
اجرایی	14	غیر ورزشی	12		ارشد	9	46 تا 55	10	تهران	8
سایر	2				دکترا	11	بالای 55	8	گلستان	4
معیارهای انتخاب مشارکتکنندگان				مباحث موجود در مصاحبهها					آذربایجان غربی	3
افراد آشنا با ادبیات آینده پژوهی و ورزش والیبال				1- توسعه ورزش قهرمانی					فارس	2
				2- توسعه والیبال
				3- آینده والیبال					سایر	3

هدف اصلی، بررسی نقطه نظرات ذینفعان داخلی و خارجی پیرامون تغییرات و توسعههای ورزش والیبال در آینده بود. از طریق مصاحبه و پرسشنامۀ بازپاسخ، از ذینفعان خواسته شد تا تمامی عوامل تاثیرگذار که به نظر آنها ساختار و محیط توسعه آینده ورزش والیبال ایران را در زمان حال و آینده شکل میدهند، بدون محدودیت نام ببرند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از تحلیل محتوا و به شیوه روش منطق شهودي صورت گرفت.

یافتههای پژوهش

313 عامل تاثیرگذار بر آینده ورزش والیبال ایران مشخص شدند که در شش گروه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناوری، زیست‌محیطی و قانونی دسته‌بندی شدند (جدول 2).

جدول 2. عوامل تاثیرگذار بر توسعه والیبال ایران

دسته	ردیف	عامل تاثیرگذار بر آینده والیبال ایران
سیاسی	1	سیاست‌های مربوط به صدور ویزا برای مربیان و بازیکنان خارجی
	2	محدودیت‌های سفر برای تیم‌های ملی و باشگاهی
	3	کیفیت زیرساخت‌های ورزشی، مانند سالن‌های والیبال و زمین‌های تمرین
	4	دسترسی به آموزش و مربیگری با کیفیت در سطوح مختلف
	5	محبوبیت والیبال در میان مردم ایران
	6	برنامه مسابقات بین‌المللی والیبال
	7	پوشش رسانه‌ای والیبال در ایران و جهان
	8	نقش زنان در والیبال ایران
	9	نگرش جامعه به ورزش و ورزشکاران
	10	میزان مشارکت جوانان در ورزش
	11	ارزش‌ها و اعتقادات مذهبی در ایران
	12	محبوبیت سایر ورزش‌ها در ایران، مانند فوتبال
	13	ثبات و امنیت در منطقه خاورمیانه
	14	روابط ایران با کشورهای همسایه
	15	تغییرات در سلیقه مخاطبان
	16	تغییرات در قوانین و مقررات والیبال
	17	شیوع بیماری های همه گیر
	18	نقش بخش خصوصی در ورزش
	19	افزایش جمعیت، درآمد، آگاهی و تمایل به ورزش در ایران
	20	تأثیر سیاست های مرتبط با ورزش های تفریحی
	21	تأثیر تحریم ها بر ورزش و تفریح
	22	تأثیر سیاست های حمایتی استانی
	23	محبوبیت جهانی والیبال
	24	رشد لیگ های والیبال در ایران
	25	افزایش تعداد تیم ها، امکانات و مسابقات والیبال
	26	تغییرات در سیاست های توسعه بلندمدت ورزش ایران
	27	تاثیر سیاست های حفظ حقوق مالکیت و زمین های ورزشی
	28	شفافیت در مدیریت والیبال
	29	تاثیر تحولات در سیاست های سرمایه گذاری بر تجهیزات
	30	روابط بین المللی
	31	تغییرات در سیاست های مرتبط با ورزش جوانان
	32	تغییرات در سیاست های مرتبط با ورزش های تیمی و همگانی
	33	تأثیرات سیاست های تشویقی و پاداش
	34	ثبات سیاسی و نظم اجتماعی
	35	تغییرات در سیاست های مرتبط با ورزش زنان
	36	والیبال به عنوان پدافند غیرعامل در سلامت جامعه
	37	جهانی شدن و نقش دولت ها در توسعه ورزش
	38	نوآوری در پیشرفت فعالیت ها
	39	شکاف جنسیتی در ورزش
	40	تغییر سبک های رهبری
	414	شکاف و اختلافات بین نسلی
	42	تعامل با جامعه جهانی
	43	استعدادیابی یکپارچه و جامع
	44	واگرایی افکار و علایق سیاسی
	45	فرصت های رشد و توسعه شخصی در ورزش
	46	کاهش جمعیت جوانان و پیامدهای آن
	47	تحول در ساختار فدراسیون ها و باشگاه ها
	48	تغییرات سیاسی داخلی
	49	تغییر در سیاست های مدیریت ورزشی
	50	تغییرات در سیاست های آموزشی
	51	تأثیر معاهدات و قراردادهای بین المللی
	52	نهادینه سازی والیبال به عنوان ورزش سلامت محور
	53	تغییرات در سیاست های فرهنگی
	54	تغییرات در سیاست های تبلیغات ورزشی
	55	چالش های توسعه ورزش
	56	تغییرات در سیاست های مرتبط با سلامت ورزشکاران
	57	تغییرات در قوانین داخلی و بین المللی والیبال
	58	تغییر سیاست های وزارت ورزش
	59	تغییرات در سیاست های داخلی و خارجی
	60	توجه به تحولات صنعت ورزش در دنیا
	61	تأثیر تحریم ها و محدودیت های بین المللی
	62	فدراسیون بین المللی قدرتمند
	63	تأثیرات برجام و اقدامات بعدی
	64	تأثیرات سیاست های خارجی بر ورزش
65	توسعه مشارکت بخش خصوصی
66	حمایت یا عدم حمایت دولت از والیبال
67	تغییرات در اندیشه ها و فرهنگ سیاسی مدیران
68	اهمیت رسانه ها و فضای مجازی در سیاست گذاری ورزش
69	تأثیر سیاست ها و برنامه های توسعه ای بر رویدادهای ورزشی
70	تغییرات در نگرش ها و رفتارهای رهبران
71	تأثیرات سیاست های فعلی ورزش های الکترونیکی
اقتصادی	72	رشد تولید ناخالص داخلی
	73	نرخ تورم و سطح درآمد
	74	ثبات اقتصادی
	75	جذب و توسعه بازیکن
	76	حقوق و مزایای بازیکنان
	77	تحریم ها و تجارت بین المللی
	78	توسعه بنیان های اقتصادی ورزشی
	79	درآمدهای تلویزیونی و رسانه ای
	80	قیمت اقلام مصرفی ورزش
	81	سرمایه گذاری داخلی در ورزش
	82	جذب حمایت های مالی دولت
	83	استقلال مالی فدراسیون
	84	نظام عرضه و تقاضا در ورزش حرفه ای
	85	برجام و تجارت ورزشی
	86	بسترهای مالی برای سرمایه گذاری در والیبال
	87	قوانین مرتبط با ارزش افزوده ورزش حرفه ای
	88	سیاست های پولی و مالی
	89	کسب ثروت از دارایی های فکری
	90	جذابیت والیبال برای حامیان مالی
	91	نبود حامی مالی
	92	واگذاری پروژه های ورزشی
	93	تیم داری بخش صنعتی
	94	ثبات اقتصادی
	95	سیستم اطلاعاتی و مالی
	96	ارزش گذاری شاخص ها
	97	پوشش نیازهای واقعی
	98	گشایش های اقتصادی بین المللی
	99	شفافیت مالی نهادهای ورزشی
	100	بانک اختصاصی ورزش
	101	علاقمندی حامیان مالی به ورزش
	102	پویایی اقتصاد ورزش
	103	تورم و نرخ ارز ملی
	104	عدالت محوری و توزیع عادلانه سرانه
	105	نرخ بهره و شرایط اعتباری و سرمایه گذاری در صنعت ورزش
	106	تورم و هزینه ها و درآمدهای صنعت ورزش
	107	نرخ بهره و سرمایه گذاری در زیرساخت های ورزشی
	108	سیاست های مالی و مالیاتی و هزینه ها و درآمدهای ورزشی
	109	نرخ بهره بانکی و تسهیلات ورزشی
	110	توزیع هدفمند بودجه در ورزش
	111	برنامه های تبلیغاتی و بازاریابی
	112	درآمدهای بلیط ورزشی
	113	تغییرات در قوانین حقوقی حمایت از تولید مبتنی بر مشارکت در ورزش
	114	تاثیرات اقتصاد خرد و کلان در ورزش ایران
	115	سیاست‌های پولی
	116	تغییرات در قوانین حقوق معاملات بر ورزش
اجتماعی	117	تغییر ساختار سنی
	118	افزایش شهرنشینی
	119	تغییر سبک زندگی
	120	افزایش آگاهی از فواید سلامتی ورزش
	121	توجه بیشتر به برابری جنسیتی
	122	رشد رسانه های اجتماعی
	123	افزایش محبوبیت ورزش های فانتزی
	124	میزبانی رویدادهای ورزشی بزرگ
	125	موفقیت تیم های ملی والیبال
	126	ایجاد برنامه های آموزشی والیبال برای کودکان
	127	ترویج والیبال در مدارس
	128	ایجاد لیگ ها و مسابقات والیبال برای جوانان
	129	ارائه برنامه های والیبال برای افراد معلول
	130	یجاد برنامه های ساختارمند والیبال برای افراد مسن
	131	استفاده از والیبال به عنوان ابزاری برای توسعه جامعه
	132	همکاری با سازمان های غیردولتی برای ترویج والیبال
	133	تفکر و نگرش‌های اجتماعی
	134	توسعه جامعه مدنی
	135	توسعه سازمان های مردم نهاد
	136	سبک زندگی مدرن
	137	رفتارهای گروهی
	138	ارتباطات مجازی ورزشی
	139	شهروندی و مشارکت
	140	رفتارهای شبکه‌های اجتماعی
	141	حضور زنان در ورزش
	142	آموزش و فرهنگ ورزشی
	143	افزایش آگاهی اجتماعی
	144	سواد ارتباطی
	145	هم‌افزایی نهادهای اجتماعی
	146	مسئولیت فرهنگي- اجتماعي
	147	متغیرهای انگیزشی
	148	ویژگی‌های فرهنگی خاص هر منطقه
	149	نیاز به سلامت جسمانی
	150	ویژگی‌های فرهنگی ایران
	151	اینفلوئنسر مارکتینگ در والیبال
	152	تبدیل ورزش به فرهنگ
	153	تجارت اجتماعی
	154	تعامل با مجامع بین‌المللی والیبال
	155	شخصی‌سازی و بازاریابی مکالمه‌ای
	156	فرهنگ‌زدایی و برابری نژادی و قومی
	157	تضاد فرهنگی با جامعه بین‌المللی
	158	سطح رفاه عمومی
	159	آگاهی از ارزش‌های فرهنگی
	160	ارزش‌های اخلاقی و رفتارهای اجتماعی
	161	اهمیت ورزش برای سلامت خانواده
	162	توانمندی‌های اجتماعی
	163	توسعه شخصی و رشد فردی
	164	خود توسعه‌ای متولیان والیبال
	165	نقش و تأثیر مدارس و دانشگاه‌ها
	166	مشارکت اجتماعی در ورزش
	167	مذهب و اقتصاد اجتماعی
	168	اخلاق و ارزش‌های اجتماعی
	169	سبک‌های زندگی فعال و سالم
	170	توجه رسانه‌ها به ورزش‌حرفه‌ای
	171	سبک زندگی اجتماعی
	172	تحولات فرهنگی
	173	زیست بوم‌های مختلف ایران
	174	مدیریت مشارکتی
	175	نفوذ فرهنگ‌های سایر کشورها
	176	بازاریابی تجربی
	177	روابط‌عمومی مشارکتی
	178	رسانه‌ها و شکل‌گیری نگرش‌ها
	179	نوع و سبک رهبری در مدیریت رویدادها
	180	موانع فرهنگی و اجتماعی مشارکت بانوان
181	نگرش مثبت به توسعه فرهنگ ورزشی
182	الگوهای مصرف و سرگرمی جوانان
183	توجه به سلامت و ورزش
184	نگرش ارائه خدمت به مشتری
185	تغییرات جمعیتی و نیازها
186	شکاف در نگرش و رفتار مصرف‌کننده ورزشی
187	ارزش‌های اجتماعی و تعاملات انسانی
189	انعطاف‌پذیری و تطبیق با تغییرات
فناوری	190	استفاده از هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل عملکرد بازیکنان
	191	استفاده از واقعیت مجازی برای آموزش والیبال
	192	استفاده از پوشیدنی ها برای ردیابی داده های عملکرد بازیکنان
	193	استفاده از فناوری ردیابی حرکت برای تجزیه و تحلیل فرم بازیکن
	194	استفاده از برنامه های تلفن همراه برای ارائه آموزش و مربیگری والیبال
	195	استفاده از رسانه های اجتماعی برای تعامل با طرفداران والیبال
	196	استفاده از تجارت الکترونیک برای فروش کالاهای والیبال
	197	استفاده از واقعیت افزوده برای افزایش تجربه تماشای والیبال
	198	استفاده از فناوری چاپ سه بعدی برای ساخت تجهیزات والیبال سفارشی
	199	استفاده از هوش مصنوعی برای داوری مسابقات والیبال
	200	استفاده از فناوری خط چشم برای ردیابی پرواز توپ
	201	استفاده از سیستم های امتیازدهی الکترونیکی برای ردیابی امتیاز بازی
	202	دیجیتالی‌شدن کارها
	203	مدل‌سازی و شبیه‌سازی
	204	پردازش تصویر برای آنالیز
	205	آموزش دیجیتال
	206	حفاظت از داده‌ها
	207	تجهیزات ورزشی هوشمند
	208	بلاک‌چین
	209	سیستم‌های مدیریت اطلاعات
	210	رباتیک و اتوماسیون
	211	مجازی‌سازی
	212	خدمات استراتژیک دیجیتالی برای بازاریابی و منابع مالی پایدار
	213	ساختار سازمانی و تحولات تکنولوژیک
	214	جایگزینی فناوری به جای نیروی انسانی
	215	پرداخت الکترونیکی و رمزارزی
	216	ساختار زنجیره ارزش مبتنی بر فناوری
	217	فن‌آوری و روندهای ورزش
	218	نسل سوم وب
	219	تجهیزات و دستگاه‌ها برای ایمنی و تجربه
	220	فن‌آوری و روندهای ورزش‌حرفه‌ای
	221	پلتفرم‌های آنلاین برای تبلیغات و بلیط
	222	بعد مجازی زندگی انسان‌ها
	223	هوش مصنوعی و چت‌بات‌ها
	224	تحولات تکنولوژیک و ساختار سازمانی
	225	درآمدزایی از رسانه‌های اجتماعی
	226	رشد تجارت الکترونیک
	227	روندها و تحولات بازاریابی دیجیتال
	228	قالب‌های جدید محتوا
	229	سلامت الکترونیکی
زیست محیطی	230	تغییر آب و هوا
	231	افزایش گرمایش جهانی
	232	آلودگی هوا
	233	گرایش به توسعه‌پایدار
	234	از دست دادن تنوع زیستی
	235	افزایش قوانین مرتبط با محیط‌زیست
	236	برنامه‌ریزی بر اساس زیست‌بوم‌های مختلف
	237	رفتار سبز متولیان ورزش والیبال
	238	ابزارهای بازاریابی سبز و رفتار سبز مصزف
	239	کاهش کاربرد منابع طبیعی
	240	توسعه مدیریت سبز در ورزش والیبال
	241	راندمان و پایداری زیست‌محیطی
	242	گرایش به بازاریابی سبز
	243	تأثیر آلودگی صوتی به عنوان یک عامل مخرب بر تجربه‌ی تفریحی و ورزشی
	244	کاهش مصرف انرژی پاک
	245	افزایش گازهای گلخانه‌ای
	246	کاهش کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر
	247	تغییرات جوی و فصلی
	248	کاهش حفاظت از تنوع زیستی در بوم های مختلف
	249	اثرات تخریب محیط‌زیست بر ارزش زیستی مناطق تفریحی و گردشگری
	250	افزایش توجه به توسعه پایدار و گردشگری اکولوژیکال
	251	تأثیر آلودگی هوا و آب بر سلامتی افراد شرکت‌کننده در رویدادهای ورزشی
	252	تخریب محیط‌زیست و تغییرات‌آب و هوایی
	253	کاهش کاربرد منابع انرژی نهاده‌ای
	254	اثرات بیابان‌زایی بر کیفیت مناطق تفریحی و ورزشی
	255	اثرات تغییرات جوی بر تعداد و شدت رویدادهای ورزشی در فضای باز
	256	حفاظت و مدیریت محیط‌زیست در محل‌های ورزشی و تفریحی
	257	تأثیر تغییرات آب و هوایی بر الگوهای فعالیت‌های ورزشی و تفریحی
	258	نداشتن نگاه سیستمی به محیط‌زیست
	259	توجه به نظرات کارشناسان محیط‌زیست
	260	مخالفت دیدگاه‌های اقتصادی با دیدگاه‌های محیط‌زیستی
	261	ارتقای دانش زیست‌محیطی
قانونی	262	قوانین حقوقی حمایت از ورزش
	263	قوانین مالی بانک ها
	264	قوانین حقوقی تبلیغات
	265	قوانین حقوقی حمایت از سرمایه گذاری در ورزش
	266	قوانین و امور بیمه‌ای
	267	قوانین مربوط به امنیت سایبری
	268	قوانین مربوط به ساخت و استفاده از امکانات ورزشی
	269	قوانین مربوط به ایمنی ورزشکاران
	270	قوانین مربوط به دوپینگ
	271	قوانین مربوط به حقوق ورزشکاران
	272	قوانین مربوط به مالکیت معنوی
	273	قوانین مربوط به مالیات
	274	قوانین مربوط به ویزا و سفر
	275	قوانین مربوط به برنامه ریزی و توسعه
	276	قوانین مربوط به مسئولیت مدنی
	277	قوانین مرتبط با ارزش افزوده ورزش حرفه ای
	278	قوانین حفاظت از حقوق مدیران ورزشی
	279	قوانین استفاده از تکنولوژی‌های پاک در ورزش
	280	قوانین مدیریت و حقوق مربیان
	281	قوانین مدیریت ورزشکاران حرفه‌ای
	282	قوانین حقوق مالکیت تجاری
	283	قوانین حقوق مدیریت برنامه‌های ورزشی
	284	قوانین و مقررات مربوط به مالکیت و اجاره املاک برای برگزاری رویدادهای ورزشی
	285	قوانین و مقررات مربوط به ورود و خروج از کشور برای شرکت در رویدادهای ورزشی بین‌المللی
	286	قوانین حقوقی مشارکت های داخلی
	287	قوانین مدیریت انتقال بازیکنان
	288	قوانین مدیریت تبلیغات ورزشی
	289	تصویب قوانین برای حفظ حقوق اقتصادی سازمان‌های ورزشی
	290	شخصیت حقوقی مستقل فدراسیون‌ها و سایر سازمان‌های ورزشی
	291	ايجاد فرآيند تسهيل در اخذ قانوني مؤلفه‌هاي درآمدزايي
	292	منع قانونی حمایت شرکت‌های دولتی به حمایت مالی از ورزش‌حرفه‌ای
	293	قوانین و مقررات مربوط به امنیت و حفاظت در رویدادهای ورزشی
	294	قوانین و مقررات مربوط به مسائل بهداشتی و بهداشت عمومی در رویدادهای ورزشی
	295	زیرساختهای قانونی
	296	بازنگری قوانین باراریابی ورزشی و تجارت ورزش
	297	قوانین حقوق ورزشکاران
	298	قوانین مالیاتی ورزشی
	299	قوانین و مقررات مربوط به حقوق انسانی و عدالت در دسترسی به فعالیت‌های ورزشی
	300	توسعه فرآیندها دموکراتیک در قانون‌گذاری
	301	قانون‌گذاری مبتنی بر کلان داده‌ها
	302	تحول در قوانین مربوطه مثل بیمه
	303	قوانین و مقررات مربوط به تبلیغات و تبلیغات در رویدادهای ورزشی
	304	قوانین و مقررات مربوط به مالیات و درآمدهای حاصل از رویدادهای ورزشی
	305	قوانین و مقررات مربوط به حقوق مالکیت فکری و برندهای تجاری مرتبط با رویدادهای ورزشی
	306	مدیریت واحد و یکپارچه
	307	قوانین و مقررات مربوط به حقوق شهروندی و عدالت اجتماعی در دسترسی به فعالیت‌های ورزشی
	308	قوانین و مقررات مربوط به حفاظت از محیط زیست در برگزاری رویدادهای ورزشی
	309	قوانین و مقررات مربوط به حقوق کارگران و کارمندان مرتبط با برگزاری رویدادهای ورزشی
	310	قوانین و مقررات مربوط به حقوق اقلیمی بومیان در رویدادهای ورزشی
	311	تأکید بر توسعه ورزش در قانون برنامه ششم
	312	قوانین اموال ورزشکاران
	313	قوانین مدیریت داروها در ورزش

در مرحله بعد از شرکتکنندگان در تحقیق درخواست گردید تا به میزان تاثیر313 عاملی تاثیرگذار شناسایی شده در مرحله قبل، بر آینده ورزش والیبال ایران، یک نمره بین عدد یک تا 100بر حسب میزان تاثیر به هر عامل اختصاص دهند. پاسخ تمام مشارکت‌کنندگان دور قبل و همچنین بیشترین گزینه‌هایی که دیگر متخصصان انتخاب کرده بودند، برای همه مشارکت‌کنندگان ارسال گردید و درخواست گردید تا در صورت موافقت، رای اکثریت را تایید کنند. در نهایت خبرگان مشارکت‌کننده، پیرامون تأثیر زیاد یا خیلی زیاد عوامل اصلی تأثیرگذار بر آینده ورزش والیبال ایران، اجماع نظر پیدا کردند. اجماع دربارۀ هر عامل به اين معنی بود که بیش از 70 درصد خبرگان بر سر میزان تاثیر آن عامل اتفاق نظر داشته باشند. میانگین درصد اجماع نظر خبرگان در ارتباط با عوامل تاثیرگذار بر آینده ورزش والیبال ایران، 44/81% بود. جدول 3، 30 عامل تاثیرگذار بر توسعه والیبال ایران را نشان می‌دهد.

جدول 3. درصد اجماع عوامل تاثیرگذار بر توسعه والیبال ایران

دسته‌بندی	شماره	عوامل اصلی	درصد اجماع نظر
سیاسی	1	توجه به تحولات صنعت ورزش در دنیا	83 %
	2	نقش زنان در والیبال ایران	75 %
	3	ثبات و امنیت در منطقه خاورمیانه	75 %
	4	محدودیت‌های سفر برای تیم‌های ملی و باشگاهی	82 %
	5	افزایش جمعیت و آگاهی و تمایل به ورزش در ایران	80 %
	6	تأثیرات سیاست های مرتبط با ورزش های حرفه ای	84 %
	7	والیبال به عنوان پدافند غیرعامل در سلامت جامعه	79 %
	8	نهادینه سازی والیبال به عنوان ورزش سلامت محور	76 %
اقتصادی	9	تحریم ها و تجارت بین المللی	83 %
	10	توسعه بنیان های اقتصادی ورزشی	77 %
	11	استقلال مالی فدراسیون	83 %
	12	گشایش های اقتصادی بین المللی	79 %
	13	شفافیت مالی نهادهای ورزشی	82 %
	14	کسب ثروت از دارایی های فکری	79 %
اجتماعی	15	تغییر سبک زندگی	73 %
	16	هم‌افزایی نهادهای اجتماعی	83 %
	17	توجه بیشتر به برابری جنسیتی	84 %
	18	تفکر و نگرش‌های اجتماعی	80 %
	19	نیاز به سلامت جسمانی	78%
	20	توجه رسانه‌ها به ورزش‌حرفه‌ای	82 %
فناوری	21	خدمات استراتژیک دیجیتالی برای بازاریابی و منابع مالی پایدار	83 %
	22	استفاده از واقعیت مجازی برای آموزش والیبال	81 %
	23	ساختار سازمانی و تحولات تکنولوژیک	83 %
زیست محیطی	24	افزایش قوانین مرتبط با محیط‌زیست	78 %
	25	برنامه‌ریزی بر اساس زیست‌بوم‌های مختلف	76 %
	26	گرایش به توسعه‌پایدار	79 %
	27	ابزارهای بازاریابی سبز و رفتار سبز مصرف	82 %
قانونی	28	قوانین حقوق مالکیت تجاری	74 %
	29	قوانین حقوقی تبلیغات	83 %
	30	قوانین مرتبط با ارزش افزوده ورزش حرفه ای	79 %

جدول 4 میانگین درصد اجماع نظر دسته‌های شش‌گانه را نشان می‌دهد. مشخص گردید که بیشترین اجماع نظر بر عوامل تاثیرگذار بر توسعه والیبال ایران را عوامل مرتبط با عوامل اقتصادی دارند. پس از آن عوامل اجتماعی، سیاسی، فناوری، قانونی و زیست محیطی قرار دارند. همچنین مشخص گردید که کمترین اجماع‌نظر بر عوامل تأثیرگذار بر توسعه ورزش والیبال ایران بر روی عوامل زیست محیطی است.

جدول 4. میانگین درصد اجماع نظر دسته‌های شش‌گانه

دسته‌بندی	درصد اجماع‌نظر
سیاسی	80 درصد
اقتصادی	19/82 درصد
اجتماعی	66/81 درصد
فناوری	5/79 درصد
زیست‌محیطی	5/78 درصد
قانونی	79 درصد

بحث و نتیجه گیری

توسعه ورزش به عنوان یک حوزه مطالعاتی است که از سال 1970 مورد توجه محققان قرار گرفته و فرایندي است که فرصتها را براي مردمی که در هر سنی، با هر میزان علاقه و سطح توانایی؛ جهت شرکتکردن، بهترشدن و پیشرفت در فعالیتهاي ورزشی، فراهم میکند. توسعه ورزش نوعی مداخله اجتماعی است که حاوي مجموعهای از اصول، فرآیندها و رویههایی است که میخواهند فرصت هایی با هدف برانگیختن و تشویق مردم جهت شرکت در ورزش و فعالیت هاي فیزیکی در تمام سطوح و مراحل زندگی فراهم کنند. همچنین توسعه ورزش درباره کمک کردن به مردم با هر سطحی ورزشی، براي شروع یک ورزش، ماندن در ورزشی که انتخاب کردهاند و موفقیت در آن میباشد و بهطور کلی توسعه ورزش بر سه هدف متمرکز شده که شامل هدف سلامت عمومی، هدف آموزشی و هدف تعالی عملکرد نخبگان است (عسکریان و همکاران، 1400).

هدف از انجام این تحقیق شناسایی عوامل موثر بر توسعه والیبال ایران در افق بیست ساله است. 30 عامل تاثیرگذار بر توسعه والیبال ایران در افق 1424 به ترتیب در شش گروه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فناوری، قانونی و زیستمحیطی قرار دارند. در حوزه اقتصادی، تحریمها و تجارت بینالمللی، توسعه بنیانهای اقتصادی ورزشی، استقلال مالی فدراسیون، گشایشهای اقتصادی بینالمللی، شفافیت مالی نهادهای ورزشی و کسب ثروت از داراییهای فکری اهمیت خاصی دارند. یکی از عوامل موثر بر توسعه اقتصاد ورزش، توسعه ورزش است. توسعه ورزش به سیاستها، فرآیندها و اقداماتی گفته میشود که از ترکیب آنها تلاش میشود فرصتها و تجارب ورزشی برای همه افراد جامعه بهوجود آید. توسعه ورزش، عوامل تجاری اقتصادی، فعالیتهای تجاری، الزامات حقوقی- حمایتی، الزامات مدیریتی و میزبانی رویدادهای بینالمللی به عنوان شش مقوله مؤثر در توسعه اقتصاد ورزش ایران معرفی شدهاند (محمدی عسکرآبادی و همکاران، 1399). یکی از عوامل موفقیت صنعت ورزش، تامین منابع مالی و درآمدزایی است که این درآمدزایی از راههای گوناگون تامین میشود. بخش اعظم درآمدهای تجاری یک سازمان ورزشی را درآمدهای حاصل از عقد قرارداد با شرکای تجاری یا حامیان تشکیل میدهد. همچنین عدم ثبت نشان تجاری این سازمانها، نبود قانون انحصار مارک در کشور و عدم اقتصاد رقابتی در کشور از تهدیدات و نقاط ضعیف درآمدزایی به شمار میآید (ابراهیمی و همکاران، 1399). از طرفی يكي از صنايعي كه با تحريمهاي بينالمللي دست و پنجه نرم ميكند، صنعت ورزش است چراكه يك رابطه دو طرفه بين ورزش و سياست وجود دارد. پيامدهاي تحريمهاي بينالمللي بر صنعت ورزش شامل شش حوزه اقتصادي، تجهيزاتي و زيرساختي، علمی-رسانهاي، منابع انساني و سازماني، اجتماعي و مراودات بينالمللي ميباشد (علوی و همکاران، 1400) که میتواند بر توسعه والیبال هم تاثیرگذار باشند. این یافتهها با نتایج یوسوپوویچ (2023)، پارکاسو و همکاران (2022)، قناعت و همکاران (1401)، آریانفر و همکاران (1400)، هو و همکاران (2018)، هاپکینسون و همکاران (2018)، سیف پناهی شعبانی و خطیبی (1396) و بروورس و همکاران (2014) همسو است. در این حوزه اصلاح ساختار لیگ حرفه‌ای با الگوبرداری از باشگاه‌های حرفه‌ای در سایر رشته‌های ورزشی و همچنین کشورهای دارای لیگ حرفهای قدرتمند، و توسعه منابع درآمدی با جذب حامیان مالی قدرتمند و حضور در صحنههای بینالمللی مثل لیگ ملتهای والیبال و المپیک به طور مستمر میتواند درآمدی قابل توجهی را برای والیبال تامین کند.

تغییر سبک زندگی، هم‌افزایی نهادهای اجتماعی، توجه بیشتر به برابری جنسیتی، تفکر و نگرش‌های اجتماعی، نیاز به سلامت جسمانی و توجه رسانه‌ها به ورزش‌حرفه‌ای از عوامل موثر بر توسعه والیبال در حوزه اجتماعی هستند که با یافتههای قناعت و همکاران (1401)، کفشدار طوسی و همکاران (1400)، حقشناس و همکاران (1400) و افتخاری و همکاران (1395) همسو است. مهمترين پیامدهای مشارکت اجتماعی در ورزش شامل مواردی نظیر انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی، بعد سلامت، بعد پرورشی و اخلاقی، شور و نشاط، روابط اجتماعی، هويت اجتماعی و کاهش آسیبهای اجتماعی است و تهیه زيرساختها، جايابی ورزش در فرهنگ عمومی و وضع قوانین مربوط به مشارکت ورزش از جمله راهبردهای توسعه پیامد اجتماعی مشارکت در ورزش است (کریمی و همکاران، 1398). توجه رسانهها به ترويج و اهمیت فعالیتهای ورزشی میتواند باعث توسعه ورزش در بین اقشار مختلف گردد. رسانهها در عصرارتباطات و اطلاعات، يکی از مهمترين ابزار دسترسی به اهداف توسعه ورزش تلقی میشوند. رسانههای اجتماعی مجازی برای اين که نقش صحیحی در جامعه ايفا نمايند و در اطلاعرسانی، فرهنگسازی، مشارکت اجتماعی و آموزش مردم جامعه موفق باشند، نیاز است که به محتوی اين رسانهها توجه بیشتری شده و همچنین نحوه استفاده از اين نوع رسانهها نیز آموزش داده شود تا استفاده بهینه از اين ابزار قدرتمند در جهت رشد جامعه به عمل آيد (ساعتچیان و همکاران، 1401). عوامل متعدد اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بر سبک زندگی اثرگذار هستند که در این میان، رسانه به عنوان یکی از متغیرهای فرهنگی و عوامل موثر بر شکلگیری سبک زندگی قلمداد شده و مهمترین شاخص در تغییر سبک زندگی در دنیای معاصر به شمار می رود. سواد رسانهای در ورزش، نوعی درك متکی برمهارت است که میتوان بر اساس آن انواع رسانهها را از یکدیگر تمییز داد و انواع تولیدات رسانه‌ای را از یکدیگرتفکیک و شناسایی کرد. سواد رسانه ای سعی دارد آگاهی آحاد افراد جامعه را به شکل‌های مختلف پیام، در زندگی روزانه افزایش دهد و به نوجوانان یاری دهد تا بینش ها و باورهای مردم را ارزیابی کنند و فرآیند شکل گیری فرهنگ عمومی را مورد بررسی قرار دهند (علیپور و همکاران، 1393). نشان داده شده که بین سبک زندگی و هویت اجتماعی و نیز بین سواد رسانهای و هویت اجتماعی ارتباط معنی داری وجود دارد (عباسیمقدم و همکاران، 1399). حمایت از تیم‌های ملی بانوان، برگزاری لیگ‌های بانوان در رده‌های سنی مختلف و ایجاد الگوهای ورزشی بانوان در والیبال می‌تواند انگیزه دختران و زنان را برای شرکت در این ورزش و ارتقاء برابری جنسیتی افزایش داد.

در حوزه سیاسی، توجه به تحولات صنعت ورزش در دنیا، نقش زنان در والیبال ایران، ثبات و امنیت در منطقه خاورمیانه، محدودیت‌های سفر برای تیم‌های ملی و باشگاهی، افزایش جمعیت و آگاهی و تمایل به ورزش در ایران، تاثیرات سیاستهای مرتبط با ورزشهای حرفهای، والیبال به عنوان پدافند غیرعامل در سلامت جامعه و نهادینهسازی والیبال به عنوان ورزش سلامت محور از عوامل مهم توسعه والیبال معرفی شدند که با یافتههای آریانفر و همکاران (1400)، هو و همکاران (2018) همسو است. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که والیبال به عنوان یک ورزش پرطرفدار و جذاب، پتانسیل قابل توجهی برای ارتقای سلامت و تندرستی افراد در سطوح مختلف جامعه دارد. با این حال، برای رسیدن به این هدف، لازم است که اقدامات موثری برای توسعه و ترویج این ورزش در سطح ملی انجام شود. در این راستا، ایجادشبکه ملی توسعه و ترویج والیبال به عنوان یک استراتژی کلیدی پیشنهاد می‌شود. این شبکه متشکل از ذینفعان مختلف مرتبط با والیبال، از جمله فدراسیون والیبال، سازمان‌های دولتی و غیردولتی، مدارس، دانشگاه‌ها، باشگاه‌ها، مربیان، بازیکنان و هواداران خواهد بود. هدف اصلی این شبکه، ایجاد هم‌افزایی و همکاری بین ذینفعان مختلف برای توسعه و ترویج والیبال در سراسر کشور است. این شبکه میتواند در زمینه‌های مختلفی فعالیت کند، از جمله ایجاد برنامه‌های آموزشی و حمایتی، ترویج والیبال در مدارس و جوامع، افزایش آگاهی از فواید سلامتی والیبال، حمایت از توسعه زیرساخت‌ها، ترویج استفاده از فناوری از جمله ایجاد پلتفرم‌های آنلاین برای آموزش و اطلاع‌رسانی. این شبکه می‌تواند به افزایش مشارکت همه افراد در والیبال به ویژه بانوان، ارتقاء سلامت و تندرستی جامعه و تبدیل والیبال به یک بخش مهم از فرهنگ ورزشی کشور کمک کند. حمایت‌های سیاسی همه‌جانبه برای گسترش والیبال و ایجاد شبکه ملی توسعه و ترویج والیبال به عنوان یک استراتژی کلیدی و محوری برای آینده والیبال ایران پیشنهاد می‌شود. این شبکه با ایجاد هم‌افزایی و همکاری بین ذینفعان مختلف مرتبط با والیبال می‌تواند نقش اساسی در توسعه و ترویج این ورزش در سراسر کشور ایفا کند. شبکه ملی توسعه و ترویج والیبال با تمرکز بر فعالیت‌هایی مانند ایجاد برنامه‌های آموزشی و حمایتی، ترویج والیبال در مدارس و جوامع، افزایش آگاهی از فواید سلامتی والیبال، حمایت از توسعه زیرساخت‌ها و ترویج استفاده از فناوری می‌تواند به طور قابل توجهی به ارتقای سطح والیبال در ایران کمک کند.

در حوزه فناوری، خدمات استراتژیک دیجیتالی برای بازاریابی و منابع مالی پایدار، استفاده از واقعیت مجازی برای آموزش والیبال و ساختار سازمانی و تحولات تکنولوژیک عوامل موثر بر توسعه والیبال هستند که با یافتههای کشتیدار و همکاران (1391)، قناعت و همکاران (1401)، ایمانزاده و همکاران (2022) و ژانگ (2023) همسو است. طراحی اکوسیستم فناوری یکی از راهبردهای توسعه فناوری در ورزش است که میطلبد متخصصان خبرهای در ورزش و دانشگاه برای این کار داشته باشیم. نوآوریپروری و سپس همآفرینی و تسهیل بهرهگیری از فناوری در این زمینه تسهیلگر هستند (فسنقری و همکاران، 1401). فناوري اطلاعات یک استراتژي، اندیشه، فکرو ابزاردر حوزة انسان همراه با نوآوري است. با شناخت فرصتها و امکاناتی که از طریق فناوري اطلاعات ایجاد شده، آن را به یک استراتژي شبیه کرده تا یک فرمول و نسخۀ عملی، در واقع فناوري اطلاعات به توصیف ابزار متنوع و منابع استفادهشده در تولید، توزیع، ذخیره و ادارة اطلاعات و دانش اطلاعات میپردازد.

قوانین حقوق مالکیت تجاری، قوانین حقوقی تبلیغات و قوانین مرتبط با ارزش افزوده ورزش حرفهای از عوامل موثر بر توسعه والیبال در افق 1424 هستند. کارامدي نظام حقوقی و تأثیرگذاري آن در ورزش، تا حد زیادي تحت تاثیر وضع قوانین مناسب، کارا و شفاف در این زمینه است که بههمراه تربیت متخصصان زبده، قابل حصول است. اسناد حقوقی، ساختار و نهاد حقوقی، سیستم اجرایی حقوقی و حرفه و نقش حقوقی در ورزش بهعنوان سطح ارکان، قرارداد و ثبت حقوقی، حقوق مالکیت فکري و حقوق تجارت در ورزش بهعنوان سطح ساختارها، قوانین بازدارنده و تنبیهی و حمایتی در ورزش بهعنوان سطح راهبردها، نظارت و بازرسی، فرهنگ حقوقی، آموزش و توانمندسازي و امور علمی و پژوهشی حقوقی در ورزش بهعنوان سطح فرایندها و توسعه حقوقی و پیامدهاي توسعه حقوقی در ورزش بهعنوان سطح کارکردها را در برمیگیرد (سلطانی و همکاران، 1399). این بخش با یافتههای قناعت و همکاران (1401)، آریانفر و همکاران (1400)، حقشناس و همکاران (1400) و نوبخت و همکاران (1397) همسو است. ایجاد سیستم‌های نظارتی قوی برای تضمین شفافیت و عدالت در والیبال و عملکرد ذینفعان در والیبال یکی از موثرترین راهکارها در این حوزه است.

افزایش قوانین مرتبط با محیط‌زیست، برنامه‌ریزی بر اساس زیست‌بوم‌های مختلف، گرایش به توسعه‌پایدار و ابزارهای بازاریابی سبز و رفتار سبز مصرف از عوامل موثر بر توسعه والیبال در افق بیست ساله هستند که با یافتههای منافی و همکاران (1398) همسو است. در سالهاي اخیر، توجه عمومی به موضوع محیط زیست با افزایش قابل توجهی رو بـه رو بـوده اسـت و سازمانهاي ملی و بینالمللی ورزشی و اجتماعی، تلاشهاي زیادي را بـراي حفاظت از محیط زیست انجام دادهاند. ورزشکاران، مربیان، مدیران و دستاندرکاران ورزش کنشگران این عرصه هستند و اطلاعرسانی، ترغیب، مشاوره و همیاری زمینه را برای امر مهیا میکند (بوژمهرانی و رضوی، 1394). هدف نهایی از حفاظت محیط زیست، دستیابی به توسعۀ پایدار در قالب برنامههاي اقتصادي هماهنگ با اصول حفاظت از محیط زیست و ممانعت از تخریب و تهیسازي منابع تجدیدشونده و غیرقابلتجدید میباشد. ازاینرو، براي حل بنیادي مشکلات بحرانی محیط زیست باید دیدگاههاي کلان و زیربنایی توسعه منطبق با قانونمنديهاي حفاظت محیط زیست طراحی شود و هرگونه سیاستگذاري و برنامهریزيهاي توسعه اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی آینده کشور بر شالوده حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی و بهرهوري خردمندانه از این منابع با نگرش ایجاد تعادل و تناسب بین قانونمنديهاي محیط زیست و توسعه پایدار صورت گیرد. آموزش، پژوهش، مدیریت، ساختار، فرهنگسازي و راهکارهاي ملی از جمله عوامل موثر بر توسعه فرهنگ محیط زیست در ورزش هستند (اختیاری و همکاران، 1397).

در پایان بازسازی ساختار عملیاتی والیبال، و گسترش و ترویج والیبال به عنوان یک رویکرد بهبود سلامت پیشنهاد میود که دو عامل کلیدی در توسعه والیبال هستند و با ایجاد شبکه ملی توسعه و ترویج والیبال میسر میشود.

تشکر و قدردانی

نویسندگان مقاله از همکاری تمامی افراد شرکت‌کننده در این پژوهش تشکر و قدردانی می‌نمایند. همچنین از داوران محترم، جهت ارائه نظرهای ساختاری و علمی سپاسگزاری می‌گردد.