Investigating the share of sports expenses in managing the spending portfolio of students' families in Doroud city

Subject Areas :

mahmoud Raouf ^{1 *} , saeide hashemzade ²

1 -
2 - physical education. doroud branch. Azad university

Received: 2025-05-10 Accepted : 2025-08-26 Published : 2025-09-22

Keywords: sports cost share, Family spending basket, Monthly family income, Students of Doroud County,

Abstract :

The aim of this study was to investigate the share of sports expenses in the management of the spending portfolio of students' families in Doroud city. The present study is applied in terms of its purpose and is a descriptive-survey research. The study population was all households of students studying in the year 1402-1403, from which 200 households were selected using simple random sampling. A researcher-made questionnaire consisting of 26 questions and 5 components was used to collect data: number of family members, monthly family income, share of monthly sports expenses, student participation in sports activities, and family satisfaction with sports expenses. SPSS software was used to analyze the research data at two descriptive and inferential levels. The results of the analysis of the indicators showed that the average monthly income of each family was about 150 million  Rial, of which 7 percent was the share of family sports expenses. At the level of inferential statistics, the Kolmogorov-Smirnov test first confirmed the normality of the data, and then Pearson correlation coefficient and regression analysis were used to examine the research hypotheses. The research findings showed that family income has a significant direct effect on the share of sports expenses. The number of family members also has a significant direct effect on the share of sports expenses of each family. In addition, family income has a significant direct effect on the level of participation and variety of sports activities and the level of satisfaction with sports expenses.

References:

1-آندروف،ولادیمیر.فرانسوائیس،ژان. 1380"اقتصاد ورزشی"،ترجمه اله وردی جزایری،انتشارات سازمان تربیت بدنی،.
2- عسکریان فریبا.جعفری افشار(1387).بررسی اقتصادی هزینه های ورزشی خانوار ایرانی در سالهای1377 و 1380.نشریه پژوهش در علوم ورزشی.شماره18.75-86.
3- گزارشهای مرکز آمار ایران از طرحهای آمارگیری هزینه و درآمد خانوارها طی سالهای 1390 تا 1401
4- مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ( 1402 )، گزارش نظارتی با عنوان» بررسی وضعیت فعالیت بدنی و ورزش در سبد فراغتی خانوارهای ایرانی «، شماره مسلسل:19463.
5-بای، ناصر و اصفهانی‌نیا، اکرم. (1398). مدلیابی اثر حمایت اجتماعی والدین، شایستگی ادراک شده و جو مدرسه بر لذت از شرکت در فعالیت‌های بدنی دانش‌آموزان دختر. پژوهش در ورزش تربیتی.
6-برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران. (1391). شورای عالی آموزش و پرورش، 69-1.
7-تجلی، پگاه، تقی‌زاده، سیده‌زهرا و صادقی‌افجه، زهره. (1400). مدل‌یابی اشتیاق تحصیلی بر اساس جو مدرسه و کیفیت زندگی با میانجی‌گری خودتنظیمی در دانش‌آموزان. انجمن جامعه‌شناسی آموزش و پرورش.
8-تراب‌مستعدی، مریم و ساعتچیان، وحید. (1397). اثربخشی فعالیت‌های انجمن ورزشی مدرسه بر کیفیت زندگی و عزت نفس دانش‌آموزان دختر با آسیب‌های بینایی. مطالعات روانشناسی ورزشی، 7(25).
9-تمنائی‌فر، محمدرضا، لیث، حکیمه و منصوری‌نیک، اعظم. (1392). رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده با خودکارآمدی در دانش‌آموزان. یافته‌های نو در روانشناسی (روان‌شناسی اجتماعی).
10-جورکش، اعظم. (1398). بررسی رابطه کیفیت تعامل دانش‌آموز با کیفیت زندگی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری. فصلنامه روانشناسی، علوم اجتماعی و علوم تربیتی.
Cambridge Econometrics. (2002) Evaluating the Regional Economic Impact of Sport -11-
.the proposed Model Framework, An Interim Report Submitted Sport England. 12-Parks, J.B., Zanger, B.R.K. and Quarterman, J. (1998), Co9«Physical Education and Sport at school in Europe»; Eurydjc network. European Commission. Education and Training.
13-Sanderson, k., Harris, F., Russel, S., & Chase, S. (2000). "The EconomicBenefits of Sport A Review").Business and Economic Research Ltd (BERL).).
14- Smith, J. A., & Jones, M. B. (2020). The Impact of Physical Activity on Health
and -Wellbeing. Journal of Public Health, 15(3), 45-60. 15- Brown, L., & Green, D. (2019). Family Budget Allocation: A Comprehensive Guide. New York: Finance Press.
16- Johnson, K. A. (2018). Sports Participation and its Effects on Academic Performance. Educational Research Review, 12(2), 112-125.
17-World Health Organization (WHO). (2021). Global Recommendations on Physical Activity for Health. Geneva: WHO.
18- Ministry of Sports and Youth Affairs. (2022). National Survey on Sports Participation and Physical Activity. Tehran: Ministry of Sports and Youth Affairs.

Full-Text:



 

 

بررسی سهم هزینه‌های ورزشی در مدیریت سبد مخارج خانوارهای دانش‌آموزان شهرستان دورود

 

سعیده هاشم زاده1، محمود رئوف *2

 

اطلاعات مقاله	چکیده
نوع مقاله: مقاله پژوهشي       تاریخ دریافت: 20/02/1404 تاریخ پذیرش: 04/06/1404	هدف از این پژوهش بررسی سهم هزینه‌های ورزشی در مدیریت سبد مخارج خانوارهای دانش‌آموزان شهرستان دورود بود. این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و پژوهشی توصیفی – پیمایشی است. جمعیت مورد مطالعه پژوهش، تمامی خانوار‌های دانش‌‎آموزان مشغول به تحصیل در سال 1402-1403 بود که از این تعداد 200 خانوار با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از یک پرسش‌نامه محقق‌ساخته متشکل از 26 سؤال و5 مؤلفه‌ی تعداد اعضا خانوار، درآمد ماهیانه خانوار، سهم هزینه‌های ورزشی بصورت ماهیانه، میزان مشارکت دانش آموزان در فعالیت های ورزشی و رضایت‌مندی خانواده‌ها از هزینه‌های ورزشی استفاده شد. روایی و پایایی پرسش‌نامه مورد تأیید قرار گرفت و بمنظور تحلیل داده های پژوهش در دو سطح توصیفی و استنباطی از نرم افزار spss استفاده شد. نتایج تحلیل شاخص ها نشان داد که بطور متوسط درآمد هر خانوار در ماه در حدود 15 میلیون تومان بود که 7 درصد از آن سهم هزینه‌های ورزشی خانوار را تشکیل می‌داد. در سطح آمار استنباطی ابتدا آزمون کلموگروف – اسمیرنوف نرمالیتی داده‌ها را تأیید نمود و سپس برای بررسی فرضیات پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان دادند؛ درآمد خانوار تأثیری معنادار در جهت مستقیم بر سهم هزینه‌های ورزشی دارد. هم‌چنین، تعداد اعضای خانوار نیز بر سهم هزینه‌های ورزشی هر خانوار اثر معنادار مستقیم دارد. افزون بر این درآمد خانوار بر روی میزان مشارکت و تنوع فعالیت‌های ورزشی و میزان رضایت‌مندی از هزینه‌های ورزشی اثری معنادار مستقیم دارد.
کلیدواژه­ها	سهم هزینه ورزشی، سبد مخارج خانوار، درآمد ماهیانه خانوار، دانش آموزان شهرستان دورود

 

ناشر: دانشگاه آزاد اسلامي واحد شهرقدس

* نویسنده مسئول: محمود رئوف                                                                                ایمیل: [e-mail]

1. کارشناسی ارشد مدیرت بازاریابی ورزشی 

2. استادیار، گروه تربیت بدنی، واحد دورود، دانشگاه آزاد اسلامی، دورود، ایران (نویسنده مسئول)

 

 

مقدمه

ورزش و تفریحات سالم در کشورهای توسعه‌نیافته به عنوان یک صنعت مهم و عاملی اثرگذار در رشد اقتصاد ملی بسیار مورد توجه است و یکی از بزرگ‌ترین و درآمدزاترین صنایع در قرن بیست و یکم بشمار می‌رود (آندروف و همکاران،2010). به عنوان یک صنعت نوظهور، ورزش تاثیر زیادی بر توسعه اقتصادی و اجتماعی دارد و رفاه شهروندان را تامین می‌کند (لی و همکاران 2022). مطابق آمارهای سازمان بهداشت جهانی، بیش از یک چهارم جمعیت جهان کمبود فعالیت بدنی دارند و بیش از 1.4 میلیارد نفر از جمعیت بزرگسال جهان در معرض خطر ابتلا یا تشدید بیماری‌های مرتبط با کم تحرکی هستند. به رغم اقدامات قانونی و اجرایی دستگاههای متولی ورزش کشور، روند پیشروی ناکافی بودن فعالیت بدنی آحاد جامعه نیز مشابه روند جهانی است، به طوری که مرگ سالیانه حدود 320 هزار نفر در کشور بر اثر عوارض کم تحرکی رخ می‌دهد. ورزش به عنوان صنعت پردرآمد، به دلیل گرایش رو به رشد مردم به آن و نیاز به مصرف کالاها و خدمات ورزشی، از اهمیت اقتصادی بسیار بالایی برخوردار است (عسکریان ،1387). امروزه به دلایل گوناگونی همچون افزایش اوقات فراغت، گرایش شدید به تندرستی، رایج شدن شرکت در فعالیت‌های ورزشی، افزایش درآمد خانوارها، شیوع ورزش حرفه‌ای، افزایش آگاهی مردم از بهداشت و سلامتی و کوتاه شدن زمان کار در بیش‌تر کشورهای توسعه یافته، اهمیتی بیش‌تر پیدا کرده است (پارکز،جی.بی،1998). امروزه به دلیل آگاهی مردم از بهداشت و سلامتی و کوتاه شدن زمان کار در بیش‌تر کشورهای توسعه یافته، ورزش اهمیت بیش‌تری پیدا کرده است و به عنوان یکی از مهمترین عوامل افزایش سلامتی و کاهش هزینه‌های درمان، موجب توسعه برنامه های ملی و افزایش نسبت جمعیت و نیروی کار شده که فرد و دولت از آن بهره می برند (ساندرسون و همکاران، 2000 ). در کشورهای اروپایی، فعالیت‌های بدنی فوق برنامه از قبیل مسابقات یا فعالیت‌های مرتبط با تندرستی بعد از ساعات آموزشی مدارس پیشنهاد شده است. این گونه فعالیت‌ها به این دلیل طراحی شده که فعالیت‌های بدنی، حتی برای افراد جوان، جذاب‌تر و در دسترس باشند. هدف اصلی فعالیت‌های فوق برنامه گسترش یا تکمیل فعالیت‌هایی است که در مدارس انجام شده اند. فعالیت‌های بدنی فوق برنامه در سطح ملی، منطقه‌ای، محلی و اغلب در سطح مدارس، سازمان یافته اند (اقتصاد سنجی کمبریج،2002). سازمان بهداشت جهانی به کمبود فعالیت بدنی بیش از یک چهارم جمعیت جهان در طول سال‌های 2001 تا 2016 اشاره کرده و هشدار داده است که بیش از 1.4 میلیارد از کل جمعیت بزرگسال جهان در معرض خطر ابتلا یا تشدید بیماری‌های مرتبط با کم تحرکی قرار دارند. در اکثر کشورهای جهان نیز شیوع فعالیت بدنی ناکافی زنان نسبت به مردان بیش‌تر است که تمایل پایین یا محدودیت زنان به انجام فعالیت‌های بدنی و ورزش در اوقات فراغت را نشان می‌دهد (گوتولد و همکاران، 2018).

    سهمم هزینه‌های ورزشی¹ به تمام هزینه‌هایی که در طول روز، ماه و سال برای حفظ و توسعه تندرستی فرد یا افراد خانواده با محوریت ورزش و فعالیت بدنی باشد، اطلاق می‌شود. این هزینه‌ها می‌تواند شامل خرید لباس ورزشی، تجهیزات، شهریه شرکت در جلسات تمرین، دستمزد مربی، برنامه های تمرینی، شرکت در رویدادهای ورزشی و تفریحی، سفرهای ورزشی، خدمات مجازی و هر گونه موارد مربوط به حوزه ورزش باشد. پژوهش‌های زیادی در مورد تاثیرات اقتصاد ورزش انجام شده است(ژو وهمکاران 2023). درآمد افراد و خانوارها می‌تواند نقشی مهم در تعیین اولویت ها و قدرت خرید آنها در زمینه ورزشی داشته باشد(تی باوت 2016). خانوارها با درآمد کم، عدم توانایی خود را از شرکت در ورزش اعلام کرده اند(تی باوت 2020). مطالعات نشان داده‌اند که هزینه‌های ورزشی می‌تواند به عنوان یک عامل بازدارنده برای مشارکت در فعالیت‌های ورزشی عمل کند. برای مثال، پژوهشی که در ایران انجام شده است، نشان می‌دهد که هزینه‌های ورزشی خانوارها به طور قابل‌توجهی تحت تأثیر مخارج دولت و سیاست‌های مالی قرار دارد (گنج خانلو و همکاران ،1399). میزان متوسط هزینه کرد خانوارهای شهری برای تهیه بلیط مسابقات ورزشی، ورودی باشگاههای ورزشی و استخر درسال 1401، 292797 ریال و برای خانوارهای روستایی 30450 ریال بوده است. از طرفی میزان متوسط هزینه کرد خانوارهای شهری بابت تهیه بلیط سینما، تئاتر و تماشاخانه و نمایش‌های نور و صدا، 45991 ریال و برای خانوارهای روستایی نیز 1256 ریال بوده است (مرکز آمار ایران،1401). مطابق با داده‌های سال 1399‌، میزان متوسط هزینه کرد خانوارهای شهری برای تهیه بلیط مسابقات ورزشی، ورودی باشگاههای ورزشی و استخر در سال 1401‌، 292797 ریال و برای خانوارهای روستایی 30450 ریال بوده است. از طرفی میزان متوسط هزینه کرد خانوارهای شهری بابت تهیه بلیط سینما، تئاتر و تماشاخانه و نمایش های نور و صدا،45991 ریال و برای خانوارهای روستایی نیز 1256 ریال بوده است که احتمالاً یکی از عوامل مؤثر در این سهم ناچیز، افزایش نرخ تورم ورزشی و تفریحی خانوارها در طول سال های اخیر است؛ بطوریکه با حذف اثرافزایشی تورم، هزینه کردهای تفریحی خانوارها همچنان روندی نزولی نشان می‌دهد. لازم به ذکراست از سال 1396 به بعد تأثیر افزایشی نرخ تورم بر میزان کاهشی هزینه کرد تفریحات، سرگرمی‌‌ و خدمات فرهنگی خانوارهای شهری و روستایی محسوس بوده  است. هم‌چنین، در طول دهه گذشته میزان متوسط هزینه کرد تفریحات، سرگرمی‌ها و خدمات فرهنگی خانوارهای روستایی به استثنای سال‌های 1396 و 1398 کم‌تراز میزان هزینه کرد خانوارهای شهری بوده است. هرچند درطول سال‌های 1390 تا 1391 نیز میزان هزینه کرد خانوارهای روستایی رشد محسوسی داشته که تا سال 1392 نیز ثابت مانده ولی پس از این سال‌ها روند کاهشی را نشان داده است. قابل توجه اینکه سهم تفریحات، سرگرمی، و خدمات فرهنگی در سبد هزینه‌های خانوارهای روستایی، از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱ به بیش از 50 درصدکاهش یافته است. بنابراین،، به طورکلی میزان هزینه کردتفریحات، سرگرمی‌ها و خدمات فرهنگی خانوارهای شهری و روستایی درطول سا‌ل‌های 1390 تا 1401 روند کاهشی را طی کرده است و دهک های پایین جامعه و خانوارهای ساکن در مناطق محروم و کم برخوردار کشور، اوقات فراغت ارزان تر یا اختصاص هزینه‌های کم‌تر به این حوزه را ترجیح داده اند. در واقع، دهک های درآمدی پایین تر نسبت به دهک های بالاتر هزینه‌ای کم‌تر را صرف تفریحات خود می‌کنند؛ برای مثال، در سال 1401هزینه کرد تفریحی دهک نخست حدود 2110000 ریال و دهک ده محدود 84250000 ریال بوده است. به عبارتی میزان هزینه کرد تفریحی دهک نخست 6/0 و دهک دهم 2/3 درصد می‌باشد که سهم پایین ترین دهک حدود 4 برابر کم‌تر از هزینه کرد تفریحات بالاترین دهک خانوارهای کشور بوده است. بنابراین، در سال های اخیر کاهش معناداری از میزان هزینه کرد ورزشی در سبد فراغتی خانوارهای روستایی و شهری رخ داده است .در سال 1394، میانگین هزینه کرد ورزشی افراد ساکن در نقاط شهری کشور حدود 311900ریال در ماه برآورد شده است، درحالی‌که این میزان درسال 1396 برای میانگین کل استان‌های کشور حدود 432220ریال بوده است؛ در طول سال های متوالی و براساس شاخص‌های تورمی کشور، این نرخ از سال 1394 تاکنون به میزان بیش از 50درصد نیز افزایش یافته است. برای مثال به طور متوسط هزینه کرد ماهیانه هر خانوار تهرانی حدود 644330 ریال بوده که رتبه نخست را در میان هزینه کرد خانوارهای سایر استان‌ها دارد. این نرخ به وضوح کم بودن سهم هزینه کرد ورزشی افراد به نسبت سایرهزینه کردهای اقلام مصرفی در سبد فراغتی خانوارها نیز اشاره دارد، به طوری که در سال 1401 متوسط هزینه کرد افراد در غذاخوری‌ها و سلف سرویس های شهری 826010 ریال بوده است. هزینه کرد ورزشی خانوارهای استان لرستان در سال 1396در هر ماه 334640 ریال است (مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی،1402).

    از آنجایی که ورزش نقشی مهم در بهبود سلامت جسمی و روانی دانش‌آموزان دارد، پژوهش‌ها نشان داده‌اند که فعالیت‌های ورزشی می‌توانند به کاهش استرس، افزایش تمرکز و بهبود عملکرد تحصیلی کمک کنند (گنج خانلو و همکاران، 1399). ورزش می‌تواند به توسعه اجتماعی و فرهنگی جامعه کمک کند و مشارکت در فعالیت‌های ورزشی می‌تواند حس همکاری، مسئولیت‌پذیری و احترام به قوانین را در دانش‌آموزان تقویت کند (کلاشی وهمکاران،1394).

   در پژوهش با عنوان "برآورد تقاضای ورزش خانوارهای ایرانی"توسط جلائی و امجدی درسال 1398 انجام پذیرفته نشان می‌دهد در سال 1396 سهم هزینه‌های ورزشی در جامعه آماری مورد نظر شهری و روستایی حدود 15/0 تا 26/0 درصد بوده است که سهم ناچیزی از درآمد ماهانه است. پژوهش در مورد هزینه‌های ورزشی می‌تواند تأثیرات اقتصادی قابل توجهی بر خانوارها داشته باشد. بررسی این هزینه‌ها می‌تواند به سیاست‌گذاران کمک کند تا برنامه‌های حمایتی مناسبی برای کاهش بار مالی این هزینه‌ها بر خانوارها تدوین کنند(مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی،1402). واقعیت این است که نشانه های فقر منجر به افزایش احتمال خارج شدن خانواده های با درآمد کم از فعالیت های ورزشی شده است(وانادرمرشر و همکاران 2015). در نتیجه اتخاذ سیاست‌های مالی مناسب توسط دولت‌ها می‌توان به توسعه ورزش خانوارها و متعاقب آن افزایش مشارکت همگانی در امر ورزش کمک کرد(گنج خانلو وهمکاران 2020). سیف پناهی و همکاران،1394،پژوهشی با عنوان برسی سهم ورزش در سبد اقتصادی شهروندان شهر اندیمشک از نوع توصیفی – پیمایشی به روش میدانی انجام دادند. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهرستان اندیمشک که نمونه آماری از راه جدول مورگان برآورد شد و بیان کردند میزان هزینه کردن در فعالیت‌های ورزشی خانوارها با درآمد آنها همخوانی دارد.

    با شناخت دقیق سهم هزینه‌های ورزشی در سبد مخارج خانوارها، می‌توان برنامه‌هایی برای افزایش مشارکت ورزشی دانش‌آموزان طراحی کرد. این امر می‌تواند به بهبود سلامت عمومی و افزایش نشاط اجتماعی کمک کند (کلاشی و همکاران،1394). ثامنی کیوانی فریبا و همکاران (1403) در پژوهشی با عنوان: تأثیر عوامل اقتصادی بر هزینه‌های ورزشی دولت و خانوار در ایران، بیان کردند افزایش نرخ تورم می‌تواند باعث افزایش هزینه‌های ورزشی شود در نتیجه خرید تجهیزات ورزشی، عضویت در باشگاههای ورزشی و شرکت در رویدادهای ورزشی گران تمام خواهد شد. طی بررسی‌های گوناگون مشخص شد پژوهش‌های اندکی در زمینه بررسی سهم هزینه‌های ورزشی در سبد مخارج خانواده ها، انجام پذیرفته و ضرورت دارد تا ضمن بررسی اهمیت ورزش در مخارج ماهانه و سالانه به یک ملاک نسبی از اعداد و ارقام هزینه‌های ورزشی در خانواده‌ها دست پیدا کرد و هر ساله با در نظر گرفتن درصد تورم این اعداد به روزرسانی شود. شاید در نگاه نخست چنین ضرورتی توسط خانواده‌ها احساس نگردد ولی اضافه کردن سهم ورزش در جدول مخارج ماهانه و سالانه خانواده‌ها بسیار مهم است. در اهمیت این موضوع باید بدانیم اضافه‌کردن سهم ورزش در سبد مخارج و مدیدیت آن یک نوع سرمایه‌گذاری در تندرستی و نشاط فرزتدان و صرفه جویی در هزینه‌های درمانی است. از جمله اهداف این پژوهش می‌توان به این موارد اشاره کرد: تعیین سهم هزینه‌های ورزشی در سبد مخارج خانوارهای دانش‌آموزان شهرستان دورود، بررسی ارتباط درآمد خانوار بر میزان هزینه‌های ورزشی، شناسایی ارتباط تعداد اعضای خانواده بر میزان هزینه‌های ورزشی، بررسی ارتباط درآمد خانوار بر میزان مشارکت دانش‌آموز در فعالیت‌های ورزشی. لذا با توجه به اهداف پژوهش این سئوال پیش می‌آید که سهم هزینه‌های ورزشی در سبد مخارج خانوارهای دانش‌آموزان شهرستان دورود چه میزان از درآمد ماهانه و سالانه آنها می‌باشد و ارتباط بین متغیرها چگونه است؟

 

روش شناسی پژوهش

روش پژوهش از نظر اجرا توصیفی – پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری شامل تمامی خانوارهای دانش‌آموزان در شهرستان دورود بود و نمونه‌گیری به صورت تصادفی ساده انجام شد که از تعداد 4496 خانوار دارای دانش آموز شهرستان دورود، ۲۰۰ خانوار به عنوان نمونه انتخاب شد. گفتنی است آمار کل دانش آموزان مطابق استعلام از اداره آموزش و پرورش در سال تحصیلی 1403-1402تقریباً 36000 نفر اعلام شد. با عنایت به تنوع طبقاتی، تحصیلاتی خانوارهای شهرستان دورود و اندازه بزرگ جامعه آماری، توزیع فراوانی خانوارهای دارای دانش آموز شهرستان دورود از توزیع نرمال پیروی می‌کند؛ از این رو، با استناد به قضیه حد مرکزی که اندازه نمونه ای بالاتر از 120 مشاهده را دارای توزیع نرمال می داند؛ ۲۰۰ خانوار دارای دانش آموز از راه نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شد. بمنظور تدوین مبانی نظری و مفاهیم اساسی موضوع این پژوهش از روش کتابخانه‌ای و جهت بررسی مبانی نظری از کلیه مطالعات و یافته‌های سایر پژوهش‌ها استفاده شد. بمنظور تحلیل داده های پژوهش در دو سطح توصیفی و استنباطی از نسخه 25 نرم افزار spss استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات اولیه شامل یک پرسش‌نامه محقق ساخته با 26 سئوال شامل تعداد اعضای خانوار، درآمد ماهیانه خانوار، مقدار هزینه‌های ورزشی خانوار، میزان مشارکت ورزشی و بررسی میزان رضایت از هزینه‌های ورزشی بود. بمنظور استاندارد سازی ابزار پژوهش، پرسش‌نامه اولیه پس از طراحی، به تعدادی از متخصصان و اساتید حوزه‌های مرتبط (مانند اقتصاد، مدیریت ورزشی و آمار) ارائه شد. این کارشناسان پرسش‌نامه را از نظر جامعیت، وضوح و ارتباط سئوالات با اهداف پژوهش بررسی کردند و نظرات و پیشنهادهای خود را برای اصلاح و بهبود پرسش‌نامه ارائه دادند. بر اساس نظرات دریافتی از کارشناسان، پرسش‌نامه مورد بازبینی و اصلاح قرار گرفت تا اطمینان حاصل شود که تمامی سئوالات به طور دقیق مفاهیم مورد نظر را پوشش می‌دهد و هیچ سئوالی مبهم یا نامرتبط نباشد. در ادامه جهت روایی و پایایی ابزار، پرسش‌نامه بر روی یک نمونه کوچک از جامعه آماری شامل۲۰ خانوار توزیع شد. این پیش‌آزمون بمنظور بررسی درک و فهم سئوالات توسط پاسخ‌دهندگان و اطمینان از وضوح و ساده بودن سئوالات انجام شد. بازخوردهای دریافتی از پاسخ‌دهندگان پیش‌آزمون نیز مورد بررسی قرار گرفت و اصلاحات لازم بر اساس این بازخوردها اعمال شد. برای بررسی پایایی پرسش‌نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. مقادیر آلفای کرونباخ بالاتر از 7/0 نشان‌دهنده پایایی قابل قبول است که بر این اساس پرسش‌نامه از پایایی مناسب برخوردار بود.

یافته‌های پژوهش

در بخش آمار توصیفی داده‌‌های گرد‌آوری شده شامل اطلاعات مربوط به تعداد اعضای خانواده، درآمد ماهیانه و هزینه‌های ورزشی خانوارها است که مطابق جدول یک، نشان داده می‌شود.

 

جدول1. توصیف داده‌های تعداد اعضای خانواده

تعداد اعضای خانواده	تعداد خانوار	درصد فراوانی
3 نفره	40	20%
4 نفره	60	30%
5 نفره	70	35%
6 نفره	30	15%
کل	200	100%

 

    تعداد اعضای خانواده در این پژوهش شامل اعضای خانواده‌های دارای دانش‌آموز است که بین 3 تا 6 نفر متغیر است. با توجه به بررسی‌های به عمل آمده، درآمد ماهیانه خانوارها بین 4 میلیون تا 50 میلیون تومان متغیر بود و این درآمد شامل تمامی منابع مالی خانوار است که به تفکیک به شرح نمودار 1 آمده است.

 

 

نمودار1. درآمد ماهیانه خانوار

 

    به عبارتی: تعداد 40 خانوار درآمد کم‌تر از 10 میلیون تومان، تعداد60 خانوار درآمد10 تا20 میلیون، تعداد 50 خانوار درآمد 20 تا30 میلیون، تعداد 30 خانوار درآمد 30 تا 40 میلیون و تعداد 20 خانوار درآمد 40 تا 50 میلیون داشتند.

    هم‌چنین، هزینه‌های ورزشی ماهیانه شامل تمامی مخارجی بود که خانواده‌ها برای فعالیت‌های ورزشی اعضای خود پرداخت می‌کردند که در نمودار 2 قابل مشاهده است.

 

 

نمودار2. هزینه‌های ورزشی خانوار

 

    نتایج نمودار 2 نشان می‌دهد که مخارج ورزشی 25 درصد از خانوارها (معادل 50 خانوار) زیر پانصد هزار تومان، 30 درصد از خانوارها (معادل 60 خانوار) از پانصد هزار تا یک میلیون تومان می‌باشد، هم‌چنین، 20 درصد از خانوارها (معادل 40 خانوار) از یک تا یک و نیم میلیون تومان، 15 درصد نیز (معادل 30 خانوار) در حدود یک و نیم تا دو میلیون تومان و در نهایت، 10 درصد از خانوارها (معادل 20 خانوار) بیش‌تر از دو میلیون تومان به صورت ماهیانه برای موارد ورزشی فرزندان دانش‌آموز خود هزینه کرده اند.

    در ادامه مطابق جدول 2 به توصیف متغیر های پژوهش مشتمل بر تعداد اعضای خانواده، درآمد ماهیانه و هزینه‌های ورزشی ماهیانه با استفاده از جدول شاخص‌های آماری میانگین و انحراف معیار پرداخته شده است. نتایج جدول 2، به طور کلی نشان می‌دهد که به طور متوسط هر خانواده دارای 4 عضو، درآمد ماهیانه در میان خانوارها به طور متوسط برابر با 20 میلیون تومان می‌باشد و به طور میانگین هر خانوار یک میلیون تومان برای موارد ورزشی در ماه هزینه می‌کند. هم‌چنین، به متوسط دانش آموزان در هر خانواده دو روز در هفته در فعالیت های ورزشی شرکت می‌کند و میانگین رضایت‌مندی خانواده‌ها از امکانات و هزینه‌های ورزشی حد متوسط است.

 

جدول2. میانگین ها و انحراف معیارها

متغیر های اصلی پژوهش	میانگین	انحراف معیار
تعداد اعضای خانواده	4/4	1
در آمد ماهیانه (میلیون تومان)	15	25/8
سهم هزینه‌های ورزشی ماهیانه (میلیون تومان)	1	7/0
میزان مشارکت در فعالیت های ورزشی	5/2	621/0
میزان رضایت مندی از امکانات و هزینه‌های ورزشی	86/2	031/0

 

    در بخش آمار استنباطی ابتدا قبل از انجام آزمون فرضیه‌های پژوهش به بررسی پیش فرض آزمون پارامتریک پرداخته شد و با استفاده از آزمون کلمولموگروف – اسمیرنوف نرمال بودن توزیع داده ها مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون به بررسی فرضیه اصلی و فرضیات فرعی پژوهش پرداخته شده است. در این آزمون اگر سطح معنا‌داری بدست آمده از اجرای آزمون، بزرگ‌تر از سطح معنی‌داری 05/0 باشد، فرض نرمال بودن توزیع داده‌ها پذیرفته می‌شود. نتایج جدول3، نشان می‌دهد: داده های پرسش‌نامه در هر 6 مؤلفه تعداد اعضای خانوار، درآمد ماهیانه خانوار، هزینه‌های ورزشی ماهیانه خانوار، مشارکت و تنوع فعالیت ورزشی دانش آموزان و میزان رضایت خانواده‌ها از امکانات و هزینه‌های ورزشی با سطح معنی داری بیش‌تر از 05/0 از توزیع نرمال پیروی کرده و در این راستا می‌توان از آزمون پارامتری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون برای فرضیات این پژوهش استفاده نمود.

 

جدول3. آزمون کولموگروف - اسمیرنوف برای بررسی توزیع نرمال داده های پرسش‌نامه استاندارد

متغیرهای پژوهش	مقدار آماره	درجه آزادی	سطح معناداری	نوع توزیع در سطح 05/0
تعداد اعضای خانوار	092/0	200	200/0	نرمال
درآمد ماهیانه خانوار	131/0	200	125/0	نرمال
سهم هزینه‌های ورزشی بصورت ماهیانه	093/0	200	200/0	نرمال
مشارکت و تنوع فعالیت های ورزشی	125/0	200	186/0	نرمال
میزان رضایت از امکانات و هزینه‌های ورزشی	012/0	200	163/0	نرمال
کل	125/0	200	082/0	نرمال

 

    در فرضیات پژوهش با استفاده از آزمون پارامتریک ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون به بررسی معناداری رابطه شاخص و سهم هزینه‌های ورزشی در مدیریت سبد مخارج خانوارها پرداخته شد.

    در فرضیه کلی پژوهش جهت بررسی ارتباط درآمد خانوار و سهم هزینه‌های ورزشی به شرح جداول زیر اقدام شد.

 

جدول4. رابطه درآمد ماهیانه خانوار و سهم هزینه‌های ورزشی ماهیانه دانش آموزان آزمون ضریب همبستگی پیرسون

 

    نتایج جدول 4 نشان می‌دهد، ضریب همبستگی بین درآمد خانوار و سهم هزینه بصورت ماهیانه در موارد ورزشی برابر با مقدار بزرگ 65/0 است که از این مقدار سطح معنا داری 001/0 بدست آمد که با اختلاف قابل توجهی از 05/0  کوچک‌تر می‌باشد؛ از این رو، می‌توان نتیجه گرفت، در سطح اطمینان 95 درصد بین درآمد خانوار و هزینه‌های ورزشی رابطه‌ای معنادار وجود دارد.

جدول5. مربوط به بررسی ضریب رگرسیون درآمد خانوار و ارتباط آن بر سهم هزینه‌های ماهیانه ورزشی

متغیرها	اندازه نمونه	ضریب همبستگی	سطح معناداری
درآمد خانوار  سهم هزینه ورزشی	200	65/0	001/0

مدل	مقدار	خطای استاندارد	مقدار آماره t	سطح معناداری
مقدار ثابت	135/2	424/0	653/7	000/0
درآمد خانوار	593/0	018/0	787/4	000/0

 

    هم‌چنین، مطابق نتایج جدول 5، مقدار ضریب رگرسیون (مقدار ) برابر با 593/0 است. با توجه به مقدار بزرگ آماره با مقدار 787/4 و سطح معنی‌داری 000/0 که به وضوح کم‌تر از 05/0 می‌باشد؛ فرض پژوهش مبنی بر معناداری ارتباط درآمد خانوار بر سهم هزینه‌های ورزشی درسطح اطمینان 95 درصد پذیرفته می‌شود. به عبارتی با افزایش درآمد خانوارها، هزینه‌های ماهیانه پرداخت شده برای موارد ورزشی نیز افزایش می‌یابد. در یک نتیجه گیری دقیق‌تر به ازای افزایش یک واحد به درآمد خانوار به اندازه 593/0 به توان مخارج ورزشی ماهیانه خانوارها اضافه می‌شود.

    در فرضیه فرعی نخست مبنی بر بررسی ارتباط معنادار تعداد اعضای خانوار بر سهم هزینه‌های ورزشی خانوار مطابق جدول 6، نتیجه زیر بدست آمد.

 

جدول 6. آزمون ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه بین تعداد اعضای خانوار و سهم هزینه‌های ورزشی

 

    نتایج جدول 6 نشان می‌دهد، ضریب همبستگی بین تعداد اعضای خانوار و سهم هزینه‌های ماهیانه ورزشی برابر با مقدار بزرگ 441/0 است که از این مقدار سطح معناداری 002/0 بدست آمده که با اختلاف قابل توجهی از 05/0 کوچک‌تر می‌باشد؛ از این رو، می‌توان نتیجه گرفت، در سطح اطمینان 95 درصد بین تعداد اعضای خانوار و میزان هزینه‌های ورزشی رابطه‌ای معنادار وجود دارد. به عبارتی هر چه تعداد اعضای خانوار افزایش می‌یابد میزان هزینه‌های ورزشی نیز افزایش می‌یابد.

 

جدول 7. بررسی ضریب رگرسیون تعداد اعضای خانوار و ارتباط آن بر سهم هزینه‌های ماهیانه ورزشی

متغیرها	اندازه نمونه	ضریب همبستگی	سطح معناداری
تعداد اعضای خانوار  سهم هزینه‌های ورزشی	200	441/0	002/0

مدل	مقدار	خطای استاندارد	مقدار آماره t	سطح معناداری
مقدار ثابت	65/1	213/0	321/6	000/0
تعداد اعضای خانوار	419/0	124/0	014/4	000/0

 

    نتایج جدول7 نشان می‌دهد مقدار ضریب رگرسیون (مقدار ) تعداد اعضای خانوار برای پیش بینی سهم هزینه‌های ماهیانه ورزشی برابر با 419/0 است. با توجه به مقدار بزرگ آماره با مقدار 014/4 و سطح معناداری 000/0 که به وضوح کم‌تر از 05/0 می‌باشد؛ فرض پژوهش مبنی بر معناداری ارتباط تعداد اعضای خانوار بر سهم هزینه‌های ورزشی درسطح اطمینان 95 درصد پذیرفته می‌شود. به بیان دیگر، با افزایش تعداد اعضای خانوارها، سهم هزینه‌های ماهیانه پرداخت شده برای موارد ورزشی نیز افزایش می‌یابد. در یک نتیجه‌گیری دقیق‌تر به ازای افزایش یک نفر به اعضای خانوار به اندازه 419/0 به سهم مخارج ورزشی ماهیانه اضافه می‌شود.

    در فرضیه دوم مبنی بر بررسی ارتباط معنادار درآمد خانوار بر میزان مشارکت و فعالیت های ورزشی دانش آموزان مطابق جدول 8، نتیجه زیر بدست آمد.

 

جدول8. بررسی ضریب همبستگی پیرسون رابطه بین درآمد خانوار و فعالیت های ورزشی دانش آموزان

 

   نتایج جدول 8 نشان می‌دهد، ضریب همبستگی بین درآمد ماهیانه خانوار و میزان مشارکت و فعالیت‌های ورزشی دانش‌آموزان برابر با مقدار 376/0 است که از این مقدار سطح معنی‌داری 018/0 بدست آمده که با اختلاف از عدد 05/0 کوچک‌تر می‌باشد؛ از این رو، می‌توان نتیجه گرفت، در سطح اطمینان 95 درصد بین درآمد ماهیانه خانوار و میزان مشارکت دانش‌آموزان و تنوع فعالیت های ورزشی که انتخاب می‌کنند، رابطه‌ای معنادار وجود دارد. به بیان دیگر، هر چه درآمد خانوار افزایش می‌یابد میزان مشارکت ورزشی دانش‌آموزان نیز افزایش می‌یابد و دانش‌آموزان تمایل به فعالیت های ورزشی متنوع‌تری را از خود نشان می‌دهند.

 

جدول 9. بررسی معناداری ضریب رگرسیون درآمد خانوار و ارتباط آن بر میزان مشارکت و تنوع فعالیت‌های ورزشی

متغیرها	اندازه نمونه	ضریب همبستگی	سطح معناداری
در آمد ماهیانه خانوار  میزان مشارکت و فعالیت های ورزشی	200	376/0	018/0

مدل	مقدار	خطای استاندارد	مقدار آماره t	سطح معناداری
مقدار ثابت	166/1	417/0	362/5	000/0
درآمد خانوار	332/0	016/0	129/3	009/0

 

    نتایج جدول 9 نشان می دهد مقدار ضریب رگرسیون (مقدار )، در آمد خانوار برای پیش‌بینی میزان مشارکت ورزشی دانش آموزان برابر با 332/0 است. با توجه به آماره با مقدار 129/3 و سطح معناداری 009/0 که به وضوح کم‌تر عدد از 05/0می‌باشد؛ فرض پژوهش مبنی بر معناداری ارتباط درآمد ماهیانه خانوار بر میزان مشارکت و فعالیت‌های ورزشی دانش‌آموزان درسطح اطمینان 95 درصد پذیرفته می‌شود. به عبارتی با افزایش درآمد ماهیانه خانوارها، میزان مشارکت و فعالیت‌های ورزشی دانش آموزان نیز افزایش می‌یابد. در یک نتیجه‌گیری دقیق‌تر به ازای افزایش یک واحد به درآمد ماهیانه خانوار به اندازه 332/0 واحد به میزان مشارکت ورزشی و تنوع در فعالیت های ورزشی اضافه می‌شود.

    در فرضیه سوم مبنی بر بررسی ارتباط معنادار در آمد خانوار بر میزان رضایت از هزینه‌های ورزشی دانش آموزان مطابق جدول 10، نتیجه زیر بدست آمد.

 

جدول10. آزمون ضریب همبستگی پیرسون رابطه بین درآمد خانوار و میزان رضایت‌مندی از هزینه‌های ورزشی

 

    نتایج جدول10 نشان می‌دهد، ضریب همبستگی بین درآمد ماهیانه خانوار و میزان رضایت از هزینه‌های ورزشی برابر با مقدار بزرگ و مثبت 581/0 است که از این مقدار سطح معناداری 000/0 بدست آمده که با اختلاف قابل توجهی از عدد 05/0 کوچک‌تر می‌باشد؛ از این رو، می‌توان نتیجه گرفت، در سطح اطمینان 95 درصد بین درآمد ماهیانه خانوار و میزان رضایت‌ مندی از هزینه‌های ورزشی رابطه‌ای معنادار وجود دارد. به بیان دیگر هر چه درآمد خانوار افزایش می‌یابد میزان رضایت‌مندی از هزینه‌های ورزشی نیز افزایش می‌یابد.

 

جدول 11. بررسی معناداری ضریب رگرسیون درآمد خانوار و ارتباط آن بر میزان رضایت مندی از هزینه‌های ورزشی

متغیرها	اندازه نمونه	ضریب همبستگی	سطح معنا داری
در آمد ماهیانه خانوار  میزان رضایت از هزینه‌های ورزشی	200	581/0	000/0

مدل	مقدار	خطای استاندارد	مقدار آماره t	سطح معناداری
مقدار ثابت	42/0	019/0	328/4	021/0
درآمد خانوار	562/0	023/0	856/6	000/0

 

    نتایج جدول 11 نشان می‌دهد مقدار ضریب رگرسیون (مقدار ) درآمد خانوار برای پیش‌بینی متغیر رضایت‌مندی از امکانات و هزینه‌های ورزشی برابر با 562/0 است. با توجه به مقدار بزرگ آماره با مقدار 856/6 و سطح معناداری 000/0 که به وضوح کم‌تر از عدد 05/0 می‌باشد؛ فرض پژوهش مبنی بر معناداری ارتباط درآمد ماهیانه خانوار بر میزان رضایت‌مندی از امکانات و هزینه‌های ورزشی دانش آموزان درسطح اطمینان95 درصد پذیرفته می‌شود. به بیان دیگر، با افزایش در آمد خانوارها، میزان رضایت مندی آنها از هزینه‌های ورزشی نیز افزایش می‌یابد. در یک نتیجه‌گیری دقیق‌تر به ازای افزایش یک واحد به درآمد خانوار به اندازه 562/0 واحد به میزان رضایت‌مندی آنها از هزینه‌ها افزایش می‌یابد.

 

بحث و نتیجه‌گیری

ورزش و فعالیت بدنی از ارکان اصلی سلامت عمومی بشمار می‌رود و در سطح خانوار نقشی تعیین کننده در کیفیت زندگی دارد. هزینه‌های ورزشی به مجموعه مخارجی که‌خانواده‌ها برای حفظ یا ارتقای سطح فعالیت بدنی خود یا فرزندان‌شان صرف می‌کنند، اطلاق می‌شود. این هزینه‌ها می‌تواند متنوع باشد و از ثبت‌نام در باشگاههای ورزشی، تهیه تجهیزات و لباس‌های مناسب تا پرداخت مربی خصوصی یا شرکت در دوره‌های آمادگی مسابقات را پوشش دهد. بر اساس نتایج پژوهش، درآمد خانوار بر سهم هزینه‌های ورزشی خانوار به صورت ماهیانه ارتباطی معنادار دارد. به طوری‌که با اضافه شدن هر یک واحد به درآمد خانواده بر مبنای مدل رگرسیون به اندازه 593/0 به افزایش میزان و سهم هزینه‌های ورزشی ماهیانه اضافه می‌شود. با توجه به نتایج، تعداد افراد خانواده در سهم هزینه‌های ورزشی خانوار به صورت ماهیانه ارتباطی معنادار دارد بطوری که به ازای اضافه شدن یک عضو به خانواده، سهم هزینه‌های ورزشی برای خانوار به اندازه 419/0 افزایش می‌یابد. با عنایت به نتایج درآمد خانوار بر میزان مشارکت دانش‌آموزان در فعالیت‌های ورزشی ارتباط معنادار دارد به طوری که به ازای افزایش یک واحد به درآمد خانوار، میزان مشارکت دانش آموز از راه مدل رگرسیونی پژوهش به اندازه 332/0 واحد افزایش یافت. یافته ها نشان داد، درآمد خانوار بر میزان رضایت‌مندی خانوار از هزینه‌های ورزشی ارتباط معنادار دارد. به طوری که به ازای یک واحد افزایش به درآمد خانوار، میزان رضایت‌مندی خانوار از هزینه‌های ورزشی به اندازه 562/0 واحد افزایش می‌یابد. به بیان دیگر، چنانچه درآمد خانوار افزایش یابد، هزینه‌کردن در ورزش برای فرزندان در بین دیگر هزینه‌ها همراه با رضایت بیش‌تری خواهد بود. هر چند چنین پژوهشی با این عنوان و جامعه آماری متفاوت قبلاز این انجام نشده تا بتوان نتایج را با هم مقایسه کرد، ولی به طور کل می‌توان یک نقاط مشترک را با برخی از پژوهش‌ها مثل پژوهش گنج خانلو و همکاران در سال 1399 و جلائی و امجدی در سال 1398‌، پژوهش سیف پناهی در سال 1394 و هم‌چنین، پژوهش تی باوت در سال 2020 و 2017 مبنی بر سهم کم هزینه ورزش در سبد مخارج ماهانه خانوارها و تاثیر میزان درآمد ماهانه بر سهم سبد هزینه ورزشی یافت.

    بنابراین، به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت: خانواده‌های با درآمد بالاتر تمایل بیش‌تری به صرف هزینه در فعالیت‌های ورزشی دارند و هم‌چنین، دسترسی بیش‌تری به منابع و امکانات ورزشی با کیفیت خواهند داشت. با افزایش تعداد اعضای خانواده، سهم هزینه‌های ورزشی نیز افزایش می‌یابد و نیازهای ورزشی در خانواده‌های بزرگ‌تر بیش‌تر می شود، اما موردی که باید به آن اشاره کرد این است که با افزایش تعداد اعضای خانواده لاجرم هزینه ورزشی هم بالاتر می‌رود و تنها خانواده‌هایی که توان مالی بالا دارند از پس این هزینه‌ها بر خواهند آمد. خانواده‌های با درآمد بالاتر به طور قابل توجهی بیش‌تر از خانواده‌های با درآمد پایین‌تر برای فعالیت‌ ورزشی هزینه می‌کنند و خانواده‌های با درآمد پایین‌تر ممکن است به دلیل محدودیت‌های مالی مایل به تخصیص بودجه کم‌تری به فعالیت‌های ورزشی باشند.

    بر اساس یافته‌های این پژوهش نتایج نشان داد که هزینه‌های ورزشی بخشی از سبد مخارج خانوارهای دانش‌آموزان شهرستان دورود را تشکیل می‌دهد و به عواملی مانند درآمد و تعداد اعضای خانواده وابسته می‌باشد. با توجه به شرایط اقتصادی اکثریت شهروندان دورود که از دهک های پایین اقتصادی جامعه هستند و وجود استعدادهای بی نظیر در ورزش قهرمانی، حمایت جدی از دانش آموزان را می‌طلبد تا با وجود نداشتن شرایط برای هزینه ورزش، شاهد تخریب این استعدادها نباشیم. با بررسی اجمالی این نتایج و افزایش نرخ تورم، حمایت سیاستمداران در حوزه ورزش دانش آموزی امری الزامی و اجتناب‌ناپذیر است. لازم است با ایجاد زیرساخت‌های ورزشی به کمک تربیت بدنی آموزشگاهها و اداره ورزش و جوانان، سازمان‌های وابسته به شهرداری و ادارات گوناگون در افزایش سرانه ورزشی و هم‌چنین، در اختیار قرار دادن اماکن ورزشی با حداقل هزینه و شهریه، اقدامات لازم جهت بهبود شرایط ورزشی دانش‌آموزان به عمل آید. یکی از پیشنهادهایی که می‌توان داشت این است که قانونی مبنی حمایت از دانش آموزان ورزشکار در قالب یارانه‌های ورزشی به مدرسه یا خانواده‌ها تعلق گیرد که البته، مستلزم ارائه این پیشنهاد از سوی وزارت آموزش و پرورش به هیات دولت و مجلس شورای اسلامی است. در ادامه برخی پیشنهادها برخاسته از پژوهش به مدیران و مسئولان حوزه ورزش ارائه می‌شود. مسئولان ورزشی می‌توانند از این اطلاعات برای توسعه برنامه‌های حمایتی مانند یارانه‌ها و تخفیف‌ها برای خانواده‌های کم‌درآمد استفاده کنند تا دسترسی به فعالیت‌های ورزشی برای همه دانش‌آموزان ممکن شود .با توجه به تاثیر مثبت فعالیت‌های ورزشی بر سلامت جسمانی و روانی، ایجاد و توسعه زیرساخت‌های ورزشی مانند پارک‌ها، زمین‌های بازی و باشگاه‌های ورزشی در مناطق گوناگون می‌تواند به افزایش مشارکت دانش‌آموزان در فعالیت‌های ورزشی کمک کند. مسئولان ورزشی می‌توانند از نتایج این پژوهش برای برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی درباره اهمیت ورزش و فواید آن برای سلامت جسمانی و روانی استفاده کنند. این برنامه‌ها می‌توانند به افزایش آگاهی خانواده‌ها و دانش‌آموزان درباره اهمیت ورزش کمک کنند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تعداد اعضای خانواده نیز بر هزینه‌های ورزشی ارتباط دارد. مسئولان ورزشی می‌توانند برنامه‌هایی برای تشویق خانواده‌ها به شرکت در فعالیت‌های ورزشی گروهی و خانوادگی طراحی کنند تا مشارکت ورزشی دانش‌آموزان افزایش یابد. با توجه به تفاوت‌های مشاهده‌شده بین گروه‌های درآمدی گوناگون، مسئولان ورزشی می‌توانند سیاست‌های ورزشی محلی مناسبی تدوین کنند که به طور خاص نیازهای خانوارهای کم‌درآمد را مدنظر قرار دهد و دسترسی آنها به امکانات ورزشی را افزایش دهد. یافته‌های این پژوهش می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای تحلیل‌های بیش‌تر و جامع‌تر درباره تاثیر هزینه‌های ورزشی بر سلامت و رفاه دانش‌آموزان و خانواده‌ها استفاده شود. این تحلیل‌ها می‌توانند به تدوین استراتژی‌های بلندمدت برای توسعه ورزش در جامعه کمک کنند. قدر مسلم این نوع اقدامات می‌تواند ضمن افزایش سطح تندرستی دانش‌آموزان که آینده‌سازان جامعه می‌باشد باعث ارتقاء قهرمانان ورزشی در رشته های ورزشی گوناگون شود. گذشته از این موارد که نیاز به اقدامات کلان می‌باشد حداقل کاری که مسئولان شهرستان دورود، با توجه به در دسترس بودن جاذبه‌های فراوان طبیعی و خدادای، می‌توانند انجام دهند استفاده از ورزش‌های کم هزینه مانند کوهنوردی و کوهپیمایی است که در ایجاد روحیه و نشاط دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها نهایت تاثیرگذار خواهد بود.

 

منابع

آندروف، ولادیمیر.، و فرانسوائیس، ژان. (1380). اقتصاد ورزشی"،ترجمه اله وردی جزایری،انتشارات سازمان تربیت بدنی.

بای، ناصر.، و اصفهانی‌نیا، اکرم. (1398). مدلیابی اثر حمایت اجتماعی والدین، شایستگی ادراک شده و جو مدرسه بر لذت از شرکت در فعالیت‌های بدنی دانش‌آموزان دختر. پژوهش در ورزش تربیتی،7(16)،326-307.

برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران. (1391)، شورای عالی آموزش و پرورش، 69-1.

تجلی، پگاه.، تقی‌زاده، سیده‌زهرا.، و صادقی‌افجه، زهره. (1400). مدل‌یابی اشتیاق تحصیلی بر اساس جو مدرسه و کیفیت زندگی با میانجی‌گری خودتنظیمی در دانش‌آموزان. انجمن جامعه‌شناسی آموزش و پرورش،7(1)،110-101.

تراب‌مستعدی، مریم.، و ساعتچیان، وحید. (1397). اثربخشی فعالیت‌های انجمن ورزشی مدرسه بر کیفیت زندگی و عزت نفس دانش‌آموزان دختر با آسیب‌های بینایی. مطالعات روانشناسی ورزشی، 7(25)،160-149.

تمنائی‌فر، محمدرضا.، لیث، حکیمه.، و منصوری‌نیک، اعظم. (1392). رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده با خودکارآمدی در دانش‌آموزان. یافته‌های نو در روانشناسی (روان‌شناسی اجتماعی)،8(28)،39-31.

ثامنی کیوانی، فریبا.، امیرنژاد، سعید و همکاران. (1403). تأثیر عوامل اقتصادی بر هزینه‌های ورزشی دولت و خانوار در ایران، فصلنامه مطالعات بازاریابی ورزشی،5(2)،104-88.

جلائی، سید عبدالمجید.، و امجدی، محمد حسین. (1398). برآورد تقاضای ورزش خانوارهای ایرانی،فصلنامه مدیریت و توسعه ورزش، 10(2)،86-76.

جورکش، اعظم. (1398). بررسی رابطه کیفیت تعامل دانش‌آموز با کیفیت زندگی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری، فصلنامه روانشناسی، علوم اجتماعی و علوم تربیتی،3(1)،39-35.

سیف پناهی شعبانی، جبار.، قاسمی، رضا. (1394). بررسی سهم ورزش و فعالیت‌های بدنی در سبد اقتصادی شهروندان شهر اندیمشک. اولین همایش ملی علوم کاربردی ورزش و تندرستی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

عسکریان، فریبا.، و جعفری، افشار. (1387). بررسی اقتصادی هزینه های ورزشی خانوار ایرانی در سالهای1377 و 1380،نشریه پژوهش در علوم ورزشی،(18)،86-75.

کلاشی، مازیار.، حسینی، سید عماد.، و رجایی محمدهادی. (1394). اثر مخارج ورزشی دولت و خانوار بر تولید ناخالص داخلی در ایران، مطالعات مدیریت ورزشی،8(38)،182-165.

گزارش‌های مرکز آمار ایران از طرحهای آمارگیری هزینه و درآمد خانوارها طی سالهای 1390 تا 1401

گنج خانلو، جعفر.، عسگریان، فریبا.، و طهماسبی فرامرز. (1397). تأثیر مخارج دولت بر بودجه ورزشی خانوارهای ایرانی. فصلنامه مدیریت و توسعه ورزش، 9(3)،137-126.

مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. ( 1402 ). گزارش نظارتی با عنوان» بررسی وضعیت فعالیت بدنی و ورزش در سبد فراغتی خانوارهای ایرانی «، شماره مسلسل:19463.

Brown, L., & Green, D. (2019). Family Budget Allocation: A Comprehensive Guide. New York: Finance Press.

Cambridge Econometrics. (2002) Evaluating the Regional Economic Impact of Sport 17-

the proposed Model Framework, An Interim Report Submitted Sport England.

Ganjkhanloo, J., askarian, F., & Tahmasebi, F. (2020). The effects of government costs on sports budget for Iranian households. Sport Management and Development, 9 (3):126137.

Guthold R, Stevens GA, Riley LM, Bull FC. (2018) Worldwide trends in insufficient physical. Educational Research Review, 12(3), 115-128.

20- Johnson, K. A. (2018). Sports Participation and its Effects on Academic Performance. Educational Research Review, 12(2), 112-125.

Li, J., Huang, S., Min, S., & Bu, T., (2022). Modeling the driving factors of the value added in the Chinese sports industry: a ridge regression. Sustainability, 14(12), 7170.

LU, H.u. (2021). Enhancing university student employability through practical experiential learning in the sport industry: An industry-academia cooperation case from Taiwan. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 28: 100301.

Thibaut, E., Eakins. J., & Vos. S., (2016). Scheerder J. Time and money expenditure in sports participation: The role of income in consuming the most practiced sports activities in Flanders. Sport Management, Review, 20(5): 455-467. https://doi.org/10.1016/j.smr.2016.12.002

Thibaut, E., Eakins, J., Willem, A., & Scheerder, J. (2020). Financial barriers for sports consumption: The dynamics of the income–expenditure relation. Sport, Business and Management. 10(3), 245–261. https://doi.org/10.1108/SBM-04-2019-0026

Ministry of Sports & Youth Affairs. (2022). National Survey on Sports Participation and Physical Activity. Tehran: Ministry of Sports and Youth Affairs.

26-Parks, J.B., Zanger, B.R.K. & Quarterman, J. (1998). Co9«Physical Education and Sport at school in Europe»; Eurydjc network. European Commission. Education and Training.

Sanderson, k., Harris, F., Russel, S., & Chase, S. (2000). "The EconomicBenefits of Sport A Review").Business and Economic Research Ltd (BERL).).

Smith, J. A., & Jones, M. B. (2020). The Impact of Physical Activity on Health

and -Wellbeing. Journal of Public Health, 15(3), 45-60.

Vandermeerschen, H., Vos, SScheerder, J. (2015). Who’s joining the club? Participation of socially vulnerable children and adolescents in club-organised sports. Sport, Education and Society, 20, 941–958. https://doi.org/10.1080/13573322.2013.856293

World Health Organization. (WHO). (2021). Global Recommendations on Physical Activity for Health. Geneva: WHO.

Zhou, L., & Ke, Z. (2023). Waqas M. Beyond the Arena: How sports economics is advancing China's sustainable development goals. Heliyon. 9(7): https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e18074.

 

 

 

 

 

 

---

[1] 1. sports cost share

 

Investigating the Share of Sports Expenses in Managing the Spending Portfolio of Students' Households in Doroud City

 

Saeedeh Hashemzadeh1, Mahmoud Raouf2* 

 

Abstract	Article Info
The aim of this study was to investigate the share of sports expenses in the management of the spending portfolio of students' families in Doroud city. The present study is applied in terms of its purpose and is a descriptive - survey research. The study population was all households of students studying in the year 1402-1403, from which 200 households were selected using simple random sampling. A researcher-made questionnaire consisting of 26 questions and 5 components was used to collect data: number of family members, monthly family income, share of monthly sports expenses, student participation in sports activities, and family satisfaction with sports expenses. SPSS software was used to analyze the research data at two descriptive and inferential levels. The results of the analysis of the indicators showed that the average monthly income of each family was about 150 million Rial, of which 7 percent was the share of family sports expenses. At the level of inferential statistics, the Kolmogorov-Smirnov test first confirmed the normality of the data, and then Pearson correlation coefficient and regression analysis were used to examine the research hypotheses. The research findings showed that family income has a significant direct effect on the share of sports expenses. The number of family members also has a significant direct effect on the share of sports expenses of each family. In addition, family income has a significant direct effect on the level of participation and variety of sports activities and the level of satisfaction with sports expenses.	Article type: Research Article
Sports cost share, Family spending basket, Monthly family income	Keywords

 

 

Publisher: Islamic Azad University Qods Branch

Corresponding Author: Mahmoud Raouf

Email: [e-mail]

 

 

1. Master of Sports Marketing Management

2. Department of Physical Education, Doroud Branch, Islamic Azad University, Doroud, Iran (Corresponding Author)

 

 

مدیریت نوآفرینی / دانشگاه آزاد اسلامي واحد شهرقدس / سال پنجم / شماره دوم/ تابستان 1404