• Home
  • Investigating the Status of Good Urban Governance Indicators in Urban Areas (Case Study: Zahedan City)

Share To

Article Url


Manuscript ID : GES-2311-2380 (R1) Visit : 200 Page: 0 - 0

Article Type: Original Research

Investigating the Status of Good Urban Governance Indicators in Urban Areas (Case Study: Zahedan City)

Subject Areas :

Sajad Poudineh 1 (Departement of Geography, Zahedan Beranch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.)
Masoumeh HafezRezazadeh 2 (Departement of Geography, Zahedan Beranch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.)
GholamReza Miri 3 (Departement of Geography, Zahedan Beranch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.)

Received: 2023-11-03 Accepted : 2024-04-15 Published : 2024-04-30

Keywords: Governance, government, good urban governance, Zahedan city,

Abstract :

Urban governance seeks to limit the role of the government to the extent of harmonizing and guarding the laws and to reduce its direct interference in decision-making, administration and implementation of affairs related to people's daily lives. The purpose of this research is to investigate the status of good governance indicators in the urban areas of Zahedan. The research method of the research is descriptive-analytical and library and field method (questionnaire tool) was used to collect the required information. The statistical population of the research consists of the citizens of Zahedan, including 592,968 people. The sample size was calculated by Cochran's formula of 360 people and the questionnaire was completed according to the population of each region by a simple random method at the level of the regions. In order to compare pairs of each of the indicators of good urban governance, after obtaining the opinions of 17 experts who have full knowledge of the city under study, using model A. H. Fuzzy foundation has been applied to the weighting of each index. To analyze the collected data, SPSS software, one-sample t-test and TOPSIS fuzzy model were used. The findings showed that the indicators of good urban governance in the areas of Zahedan city are in an unfavorable situation. Also, the results obtained from prioritizing the five regions of Zahedan city with the Fuzzy Topsis model in terms of good urban governance indicators show that region 1 with a weight of 0.818 ranks first. Region 4 is in the fifth and last place with a weight of 0.000. Region 2 with a weight of 0.722, Region 5 with a weight of 0.636 and Region 3 with a weight of 0.289 are in the second to fourth ranks respectively in terms of good urban governance indicators.

References:

ابراهیم‌زاده، عیسی؛ کاظمی‌زاد، شمس‌اله (1392). سنجش میزان رضایت‌مندی و تمایل به مشارکت شهروندان در اجرای پروژه‌های زیربنایی شهرداری مورد: شهرداری زاهدان. فصلنامه جغرافیا و توسعه. 11 (30)، 1-22.
اسماعیل‌زاده، حسن (1401). نقش حکمروایی خوب در توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی: شهرهای تبریز، بناب و کلیبر، استان آذربایجان شرقی). توسعه پایدار محیط جغرافیایی، 4 (7)، 188-173.
اکبری، غضنفر (1395). سرمایه اجتماعی و حكمرانی شهری. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. 21 (83)، 135-153.
تازه‌دل، ستاره و ديگران (1400). تدوین الگوی مدیریت یکپارچۀ حوزۀ مادر شهری با تأکید بر حکمروایی. فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای. 6 (16)، 25-48.
تقی‌پور، علی‌اکبر؛ مشایخی، ابوالفضل؛ جعفری، قاسم. (1397). تحلیل سرمایه‌های اجتماعی در بهبود شاخص‌های حکمروایی خوب شهری (نمونه مطالعاتی: شهر سمنان). فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، 3 (6)، 145-168.
جعفری فرد، جعفر و ديگران (1400). بررسی تأثیر حکمروایی خوب شهری بر میزان پایداری محله‌های شهر کهنوج. آمایش محیط، 14 (53)، 109-132.
حافظ‌رضازاده، معصومه. (1401). عوامل موثر بر شکل‌گیری امنیت در سکونتگاه‌های خودرو (مطالعه موردی: شهر زاهدان). فصلنامه آینده پژوهی شهری، 2 (1)، 50-64.
حسین پور، مهدی؛ کلانتری، محسن؛ پیری، عیسی. (1401). شناسایی و تحلیل بازیگران اصلی و تأثیرگذار در حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر ارومیه). مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی، 3 (1)، 27-43.
حسینی، سید هادی. (1395). تحلیل شاخص‌های حکمروایی خوب شهری با تأکید بر نظرات شهروندان و مدیران؛ مطالعه موردی: شهر تربت حیدریه. فصلنامه مطالعات شهری، 5 (20)، 43-52.
حسینی، علی؛ رمضان‌پور، حامد؛ آشوری، حسن (1399). تحلیل شاخص‌های حکمروایی شهری و تأثیر آن بر کیفیت مکان (مطالعۀ موردی: شهر آذرشهر). پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری. 8 (4)، 831-813.
حیدرزاده، احسان؛ آراسته، مجتبی؛ رفیعی، الناز (1402). تبیین عوامل مؤثر بر ارتقاء حکمروایی خوب شهری در شهر شیراز. توسعه پایدار شهری، 4 (10)، 1-15.
حیدری، اصغر؛ زیاری، کرامت‌اله؛ سهرابی، نوید (1399). ارزیابی جایگاه مولفه‌های حکمروایی خوب شهری در بازآفرینی بافت‌های ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: منطقه 12 شهر تهران). نشریه کاوش‌های جغرافیایی مناطق بیابانی. 8 (2)، 137-160.
خسروی‌حاجی‌وند، ایرج و ديگران (1399). تحلیل تأثیر عوامل محدود‌کننده و تسهیل‌کننده بر حکمروایی خوب شهری (مورد مطالعه: شهر جدید فولادشهر). فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای). 10 (2-1)، 281-269.
ربانی، طاها و ديگران (1397). تحلیل موانع نهادی آینده حکمروایی توسعه پایدار کلانشهر تهران. برنامه‌ریزی و آمایش فضا. ۲۲ (۱)، ۱۲۴-۱۵۳.
رحمتی دلیر، ثریا؛ ملک‌حسینی، عباس (1398). بررسی میزان انطباق‌ پذیری مدیریت شهری ایران با اصول حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر کنگاور). مطالعات هنر اسلامی، 15 (33)، 189-164.
رضایی، فرشته؛ توکلی‌نیا، جمیله؛ صرافی، مظفر (1400). بررسی نقش سازمان‌های مردم نهاد در تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری نمونه موردی کلانشهر تهران. نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی، 25 (77)، 113-130.
روستایی، شهریور؛ پورمحمدی، محمدرضا؛ قنبری، حکیمه (1401). مدلسازی ساختاری تئوری شهر هوشمند بر پایه حکمروایی خوب شهری در ایران (مدیریت شهری شهرداری تبریز). نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی، 26 (79)، 155-169.
زیاری، کرامت‌اله؛ حسینی، علی؛ بهزادی راد، مسعود (1401). تحلیل و شناسایی پیشران‌های کلیدی راهبرد توسعه شهر (CDS) در برنامه‌ریزی شهر، رویکرد آینده‌پژوهی به مقوله شهر. فصلنامه شهر پایدار، 5 (3)، 39-60.
زیاری، کرامت الله؛ یداله نیا، هاجر؛ یداله نیا، حسین (1399). تحلیل عملکرد مدیریت شهری با تاکید بر شاخص‌های حکمروایی خوب از منظر شهروندان (مورد مطالعه: شهر ساری). فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری، 11 (40)، 1-16.
ساسان‌پور، فرزانه و ديگران (1401). واکاوی شاخص‌‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهری (مورد مطالعه: منطقه ۱۶ شهر تهران). فصلنامه علمی-پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری. ۱۰ (۳۸)، 143-168.
سروشان، غلامرضا و ديگران (1400). تبیین وضعیت شاخص‌های حکمروایی مطلوب شهری در شهر تهران. جغرافیا (فصلنامه علمی انجمن جغرافیایی ایران)، 19 (70)، 151-135.
شاکرمی، کیان؛ چهاراهی، مسعود؛ حسنوند، مظفر (1399). ارزیابی و تحلیل وضعیت آینده حکمروایی مطلوب شهری در شهرهای ایران بر پایه فرض سناریو مبنا (مطالعه موردی: شهر تهران). آینده پژوهی مدیریت، 31 (121)، 22-35.
شمس، مجید؛ هاشمی‌بیستونی، محمودرضا (1398). اولویت‌بندی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستون. جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه‌ای. 8 (29)، 81-92.
صادق‌پور، صادق؛ عزت پناه، بختیار؛ زالی، نادر (1401). ارزیابی چالش‌های تحقق حکمروایی خوب شهری در مرزهای ساحلی ایران مطالعه موردی: کلان‌شهر رشت. پژوهش نامه مطالعات مرزی، 10 (4)، 107-127.
عزیزی، منصور؛ درسخوان، رسول؛ پورمحمدی، محمدرضا (1401). ارزیابی چارچوب هنجاری برنامه‌ریزی استراتژیک در تحقق حکمروایی خوب شهری در منطقه ۲۲ تهران. تحقيقات كاربردي علوم جغرافيايي. ۲۲ (۶۴)، ۳۱-۵۴.
عظیمی، میثم؛ حسین‌زاده دلیر، کریم؛ آذر، علی (1401). ارزیابی چالش‌های ارتقاء حکمروایی شهری با رویکرد آینده‌پژوهی مطالعه موردی: شهر میانه. فصلنامه شهر پایدار، 5 (2)، 93-114.
علیزاده، هادی؛ نعمتی، مرتضی؛ رضایی جعفری، کامران. (1394). تحلیلی بر معیارهای حکمروانی خوب شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی. مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای. 6 (24)، 105-128.
عیوضلو، داود؛ رضویان، محمد تقی (1397). ارزیابی وضعیت مدیریت شهری کلانشهرها مبتنی‌بر شاخص‌های حکمروایی مطلوب شهری مورد مطالعه: کلانشهر تهران. نشریه جغرافیا و توسعه، 16 (52)، 175-192.
کاظمیان، غلامرضا و ديگران (1400). مدل متناسب حکمروایی خوب شهری برای کلانشهرهای کشور و تحلیل یکپارچه وضعیت فعلی (مورد مطالعه : مشهد). فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 12 (44)، 74-55.
کریمی، آرام؛ مرادی، ثروت اله؛ تابعی، نادر (1396). توسعه پایدار محله‌ای در چارچوب حکمروایی خوب شهری (مورد مطالعه: محلات منطقه شش شهرداری تهران). جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه‌ای، 6 (22)، 36-21.
مرکز آمار ایران (1395). سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهر زاهدان.
مستعلی زاده، حامد؛ کریمی، صادق (1402). بازآفرینی پایدار بافت‌های ناکارآمد پیراشهر تهران با رویکرد حکمروایی نوین. توسعه فضاهای پیراشهری. 5 (1)، 31-46.
مشکینی، ابوالفضل؛ حسین‌پور، مهدی؛ خدایی، سارا (1399). تحلیلی از نقش سرمایه اجتماعی در شکل‌گیری حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل). آمایش محیط. 13 (51)، 133-157.
معروف‌نژاد، عباس؛ خواجوی‌نیا، لاله (1399). ارزیابی و رتبه‌بندی برخی از مؤلفه‌های حکمروایی در مناطق شهری شرق کلانشهر اهواز از دیدگاه شهروندان وکارشناسان با استفاده از تکنیک MABAC. جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه‌ای. 9 (34)، 89-106.
نصرتی، بهنوش؛ شکور، علی (1401). تحلیلی بر شاخص‏‌های حکمروایی خوب شهری با رویکرد عدالت فضائی در مناطق شهرداری شیراز. فصلنامه علمی - پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری، 13 (48)، 221-234.
همقدم، نوشا و ديگران (1402). ارائه پیشران‌های کلیدی آینده حکمروایی شهری هوشمند (مطالعه موردی: شهر رشت). مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی، 4 (1)، 17-40.
Addink, H. (2019). Good Goverance: Concept and Context: U.K.: Oxford University Press.
Bano, M. (2019). Partnerships and the good goverance agenda: improving and services delivery through state NGO Collaborations. VOLUNTAS: International Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations. 30 (6). 1270-1283.
De Guimaraes, J. et al (2020). Goverance and quality of life in smart cities: sustainable development goals. Journal of Cleaner Production. 253, 119926.
Gjerde, M. & de Sylva, Sh. (2018). Governance and recovery: comparing recent disaster recoveries in Srilanka and New Zealand. Procedia Engineering. 212, 527-534.
Grindle, S. M. (2017). Good governance, R.I.P.: A critique and an alternative. Governance. 30 (1), 17-22.
Jiang, H.; Geertman, S. & Witte, P. (2021). Smartening ur urban goverance: An evidence-based perspective. Regional Science Policy & Practice. 13 (3), 744-758.
Lyall, C. & Tait, J. (2019). Beyond the limits to governance: New rules of engagement for the tentative governance of the life sciences. Research Policy. 48 (5), 1128-1137.
Taşan-Kok, T.; Atkinson, R. & Martins, M.L.R. (2020). Hybrid contractual landscapes of governance: Generation of fragmented regimes of public accountability through urban regeneration. Environment and Planning C: Politics and Space. 1-21, In press.
UN HABITAT, )2022(. Envisaging the Future of Cities. World Cities Report. First published by United Nations Human Settlements Programme (UN-Habitat). https://unhabitat.org/world-cities-report-2022-envisaging-the-future-of-cities.
Yousaf, M.; Ihsan, F. & Ellahi, A. (2016). Exploring the impact of good governance on citizens' trust in Pakistan. Government Information. 33 (1), 200-209.
Zhang, B. (2020). Social policies, financial markets and the multi-scalar governance of affordable housing in Toronto. Urban Studies. 57 (13), 2628–2645.
Full-Text:


بررسی وضعیت شاخص­های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهری

(مطالعه موردی: شهر زاهدان1)

        

 

چکیده

  حکمروایی شهری در پی آن است تا نقش دولت را در حد هماهنک­کننده و پاسدار قوانین محدود کند و از دخالت مستقیم آن در تصمیم­گیری­ها، اداره و اجرای امور مربوط به زندگی روزمره مردم بکاهد. هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت شاخص­های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهری زاهدان است. روش تحقیق پژوهش، توصیفی - تحلیلی و براي گردآوري اطلاعات موردنیاز از روش کتابخانه­ای و میدانی (ابزار پرسشنامه) استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق را شهروندان شهر زاهدان شامل 592968 نفر تشکیل می­دهند. حجم نمونه به وسیله فرمول کوکران 360 نفر محاسبه و پرسشنامه ­پژوهش متناسب­ با جمعیت هر منطقه به روش تصادفی ساده در سطح منطقه­ها تکمیل شد. جهت مقایسه زوجی هر یک از شاخص­های حکمروایی خوب شهری، پس از اخذ نظر 17 نفر از کارشناس متخصص که از شناخت کامل نسبت به شهر مورد مطالعه برخوردار هستند، با استفاده از مدل ا. اچ. پی فازی به وزن­دهی هر یک از شاخص­ها اقدام گردیده است. جهت تحلیل داده­های گردآوری شده از نرم­افزار SPSS و آزمون­ تی­تک­نمونه­ای و مدل تاپسیس فازی استفاده گردیده است. یافته­ها نشان داد که شاخص­های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهر زاهدان در وضعیت نامطلوب قرار دارند. همچنین، نتایج به دست آمده از اولویت­بندی مناطق پنج­گانه شهر زاهدان با مدل تاپسیس فازی (Fuzzy Topsis) از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری نشان می­دهد که منطقه 1 با وزن 818/0 در رتبه اول جای دارد. منطقه 4 با وزن 000/0 در رتبه پنجم و آخر قرار دارد. منطقه 2 با وزن 722/0، منطقه 5 با وزن 636/0 و منطقه3 با وزن 289/0 به ترتیب در رتبه­های دوم تا چهارم از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری قرار دارد.

واژگان کلیدی: حکمروایی، حکومت، حکمروایی خوب شهری، شهر زاهدان.  

 

 

 

 

مقدمه

رشد سریع جمعیت و شهرنشینی طی دهه­های گذشته، در حالی رو به افزایش است که شهرها با چالش­های فزاینده­ای همچون کووید 19، تغییرات آب و هوایی، مسایل اقتصادی، بحران­های محیط­زیستی و نظیر اینها مواجه هستند (UN Habitat, 2022). در سال 2018، حدود 55 درصد مردم جهان در مراکز شهری ساکن بودند. همچنین، تمایل به افزایش در دهه­های آینده وجود دارد و به افزایش مستمر و تدریجی جمعیت جهان ساکن مراکز شهری منجر می­شود؛ به طوری­که، تا سال 2050 جمعیت شهری به 68 درصد افزایش خواهد یافت (حسینی و همکاران، 1399: 814). روند رشد جمعیت و شهرنشینی، بروز مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی و محیطی از یک سو و ناکارآمد بودن روش­های مدیریت و کنترل توسعه شهری جهت رفع مشکلات و تنگناهای مذکور از سوی دیگر، کشورها را با چالش­های عدیده­ای روبرو کرده است (اسماعیل­زاده، 1401: 174). بنابراین، شهرهای سراسر جهان باید با تأثیرات جهانی­سازی، عدم­تمرکز مسئولیت­ها و سریع کنار آیند. رشد جمعیت تغییر در ساختارهای نهادی اقتصادی، جامعه مدنی و شکل و مقیاس چالش­های زیست­محیطی و مرتبط با درگیری تأثیر زیادی در شهرنشینی داشته است و رشد شهری و همچنین، پویایی اجتماعی-مکانی در مناطق شهری را سبب شده است (زیاری و همکاران، 1401: 40). از طرف دیگر، رشد روزافزون جمعیت شهری، شهری شدن جوامع، جهانی شدن و ضرورت پاسخگویی و شهروندمداری، مدیریت شهرها را با چالش­های عدیده­ای مواجه ساخته و مدیران و تصمیم­گیران شهری را به سوی بهره­گیری از روش­های مطلوب در زمینه مدیریت شهری سوق داده است؛ یکی از روش­های مطرح در این زمینه، حکمروایی مطلوب شهری2 است (مستعلی­زاده و کریمی، 1402: 32). در حال حاضر، این الگو در مجامع بین­المللی و محافل کارشناسی، بهترین راه خروج از بن­بست فقر و توسعه نیافتگی شهرها تلقی می­شود. حکمروایی اصول فعلی دولت از بالا به پایین حکمرانی جهانی را به چالش می­کشد و بر نقش محلی متمرکز می­شود تا حاکمیت شهری را در برابر نیازهای مردم پاسخگوتر کند (Korosteleva and Flockhart, 2020: 153). شهرها برای مدیریت و اداره خود راهی به جزء زمینه­سازی برای توسعه دموکراسی نیافته­اند و در این راه به شکل تازه­ای از حاکمیت دست یافته­اند، که برخی آن را در حد اختراع و ابداع جدید بشری در ایجاد نظام اجتماعی نوین دانسته­اند. این شکل جدید به نام جنبش حاکمیت شایسته یا حکمروایی نامیده می­شود که منشأ شهری دارد. حکمروایی شهری در پی آن است تا نقش دولت را در حد هماهنک­کننده و پاسدار قوانین محدود کند و از دخالت مستقیم آن در تصمیم­گیری­ها، اداره و اجرای امور مربوط به زندگی روزمره مردم بکاهد (حسین­پور و همکاران، 1401: 29). بنابراین، حکمرانی مطلوب، در چند سال گذشته، با توسعه مستمر مفهومی از اهمیت فزاینده­تری نیز برخوردار گردیده است (Grindle, 2017: 18). به عبارتی، می­توان حکمروایی شهری را مجموعه­ای از معانی در هم تنیده و متشکل از سه مولفه تمرکززدایی، کارآفرینی در نظام بازار و دموکراتیک­سازی تعریف کرد (حیدرزاده وهمکاران، 1402: 2). حکمروایی به مانند مولفه نهادی توسعه پایدار روز به روز بیشتر مورد توجه پژوهشگران قرار می­گیرد. آینده حکمروایی توسعه پایدار شهری نیازمند تحلیل تمامی مولفه­های موثر و بررسی نحوه ارتباط این مولفه ها با یکدیگر می­باشد (ربانی و همکاران، 1397: 124). ادبیات مربوط به حکمروایی شرکتی نشان می­دهد که فرآیندهای حکمروایی توسط موسسات در مقیاس­های چندگانه سازماندهی و تنظیم می­شوند (Zhang, 2020: 2628). در حکمرانی خوب، ارتباط سه حوزه دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی حائز اهمیت است. در چنین وضعیتی، حکمرانی خوب در راستای دستیابی به توسعه شکل می­گیرد (عزیزی و همکاران، 1401: 33). دولت­ها بر اساس ارزش عمومی، با مدیریت از بالا به پایین عمل می­کنند. بنگاه­های وابسته به بخش خصوصی سودمحور هستند و تحت سازوکار بازار فعالیت می­کنند. سازمان­های اجتماعی و مدنی به صورت خودسازمان­یافته و در جهت منافع جامعه اداره می­شوند. شهروندان نه تنها شرکت کننده فردی نیستند، بلکه به صورت سازمان­یافته نقش دارند (Yang, 2021: 17). در واقع، مؤلفه­های حکمروایی خوب شهری، یک مجموعه ساختار به هم وابسته است که بهبود در وضعیت هرکدام به بهبود در شرایط مؤلفه دیگر وابسته است. برای ارتقای وضعیت حکمروایی در مدیریت شهری باید توجه داشت که تنها با نگاه به این موضوع نتیجه مورد انتظار حاصل نخواهد شد (عظیمی و همکاران، 1401: 94). ﺑـﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ، ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﺷـﺎﺧﺺﻫـﺎ و ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎي ﺣﻜﻤﺮواﻳﻲ ﺷﻬﺮي ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺗﺤﻮل ﻣﺜﺒـﺖ و راهگشا در ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﻬﺮي ﻛﺸـﻮر و پرداختن ﺑﻪ ﻣﺒﺤﺚ ﺣﻜﻤﺮواﻳﻲ ﺷﻬﺮي ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺻﻮل ﻧﻮﻳﻦ و پایدار ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ آن و ﻇﺮﻓﻴﺖ­ﺳـﻨﺠﻲ ﺷـﺎﺧﺺ­ﻫﺎي اﻳﻦ روﻳﻜﺮد پایدار ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان راه­ﺣـﻞ ﻣﺸـﺎرﻛﺘﻲ و پایدار ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼت داﻣﻦ­گیر ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﻬﺮي ﻫﻢ از ﻟﺤﺎظ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻴﺮوﻧﻲ و ﻫﻢ از ﻟﺤﺎظ ﻋﻮاﻣﻞ دروﻧﻲ آن اﻣﺮي ﺿﺮوري ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ­رﺳﺪ (علیزاده و همکاران، 1394: 109). در بین شهرهای ایران، شهر زاهدان با چالش­های اجتماعی، اقتصادی و زیست­محیطی بسیاری رو به رو است که این چالش­ها، مسائل متعددی برای آن ایجاد کرده است (هادیانی و همکاران، 1400: 56). این شهر با جمعیت 694285 نفر جمعیت در سال 1398 مهمترین شهر حاشیه­نشین جنوب شرق کشور محسوب می­شود و رشد سریع شهرنشینی را در چند سال گذشته تجربه کرده است. بخش عمده رشد این شهر به حاشیه شهر اختصاص دارد و پیامدها و مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست­محیطی را با خود به همراه داشته است (حافط­رضازاده، 1401: 52). در جریان این توسعه بی­شتاب و بی­برنامه، شهر دچار معضلات مختلفی شده است که سیستم مدیریتی شهر به تنهایی قادر به حل این مشکلات نیست. به طوری­که، مدیریت شهری زاهدان با چالش­هایی همچون پائین بودن سطح اثربخشی اقدامات و خدمات ارائه شده، عدم ارایه خدمات مناسب به شهروندان و پاسخ­گویی مواجه­ است. مجموعه مباحث مذکور، موید اهمیت مشارکت و همکاری نهادهای مدنی با نهادهای اجرایی شهر می­باشد. لذا، شهر به سیستم مدیریت جدید و پویاتری نیازمند است تا میزان اثرگذاری آن در شهر افزایش یابد. این روند باعث ایجاد مشکلات گسترده­ای در بخش­های مدیریتی این شهر شده است. با توجه به اینکه، مدیریت شهری در این شهر با مشکلات عدیده­ای روبرو است و نیازمند سیستم مدیریت جدید است تا بتوان میزان اثرگذاری خود را در شهر افزایش دهد، این پژوهش در پی آن است که وضعیت شاخص­های حکمروایی خوب شهری را در شهر زاهدان بررسی و سنجش نماید. سوال اصلی این مطالعه بدین شکل مطرح شده است که؛ 1- وضعیت کنونی شاخص­های حکمروایی خوب شهری (مشارکت، شفافیت، عدالت و ...) در مناطق شهر زاهدان چگونه است و هر کدام از مناطق در چه رتبه­ای قرار می­گیرند؟

 

پیشینه تحقیق

در ﻫﺮ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺑﺮرﺳﻲ پژوﻫﺶﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ، ﻻزم و ﺿﺮوري اﺳﺖ؛ چرا ﻛﻪ ﺑﺪون دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ پژوﻫﺸﻲ دیگران و ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻜﺎﻣﻞ آﻧﻬﺎ، اﻣﻜﺎن رﺳﻴﺪن ﺑﻪ پاسخ ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺗﺠﺰﻳﻪوﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻴﺴﺮ نیست (کریمی و همکاران، 1396: 23). در جدول 1 برخی از مطالعات داخلی و خارجی در زمینه موضوع تحقیق آورده شده است؛ لکن،  نوآوری این پژوهش در مقایسه با مطالعات پیشین را می­توان استفاده از روش­های ترکیبی در جمع­آوری و تجزیه و تحلیل آن و توجه به ابعاد جامع حکمروایی خوب شهری دانست. همچنین، تحلیل در مقیاس مناطق از دیگر تفاوت­های این پژوهش با سایر پژوهش­ها است. همچنین، به لحاظ روش، محتوا و محدوده با دیگر مطالعات متفاوت است. 

جدول 1: مطالعات انجام شده در خصوص موضوع پژوهش

تاریخ

نگارنده

        عنوان تحقیق        

نتیجه

2020

ساتومانت­پن و چووئن­پاگدی3

حاکمیت تعاملی در راستای پایداری منابع دریایی و ساحلی در تایلند

بحث در مورد حکمرانی ساحلی باید ارتقا یابد که در آن اصول تنظیم شده و ارزش­ها استخراج می­شوند تا بتوان انتخاب­های سختی را انجام داد.

2021

جیانگ و همکاران4

حکمروایی خوب شهری و نقد نقاط ضعف شیوه­های موجود حکمروایی خوب شهری

حکمروایی خوب شهری صرفا استفاده از زیرساخت­های ارتباطی نوین و فناورانه نیست؛ بلکه مهمترین اصل در حکمروایی هوشمند، تغییر دیدگاه شهروندان و مدیران شهری به حکمروایی و نحوه ارتباط شهر و شهروندان است.

2020

گیمارس و همکاران5

حکمروایی و کیفیت زندگی در شهرهای هوشمند؛

افزایش ضریب و توجه به شاخص های حکمروایی موجب تقویت و افزایش سطح شاخص های کیفیت زندگی می­شود.

2019

آدینک6

مفاهیم حکمروایی خوب شهری؛

حکمروایی خوب را بالاترین مرحله برنامه ریزی، تصمیم گیری و سیاست گذاری معرفی می کند و به ضرورت توجه به حکمروایی شهری برای تحقق شهرهای پایدارتر و مشارکتی­تر تاکید کرده است.

2019

بان7

نقش حکمروای خوب شهری در ارایه خدمات عمومی بهتر؛

در صورت تحقق حکمروایی خوب شهری بسیاری از مسایل و مشکلات شهری، از جمله نابرابری های فضایی، فقر خدماتی و نابرابر های اجتماعی کم رنگ تر خواهد شد.

1402

همقدم و همکاران

ارائه پیشران­های کلیدی آینده حکمروایی شهری هوشمند (مطالعه موردی: شهر رشت)

آموزش شهروندی و آگاهی­رسانی، مشارکت شهروندان و تعهد مسئولان جزء 3 پیشران اول حکمروایی شهری هوشمند شهر رشت محسوب می شوند.

1401

ساسان­پور و همکاران

واکاوی شاخص­های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهری (مورد مطالعه: منطقه 16 شهر تهران)

ناحیه 3 به‏ عنوان بهترین ناحیه و ناحیه 1 به‏عنوان ضعیف ‏ترین ناحیه از لحاظ شاخص های حکمروایی خوب شهری می ‎باشند.

1401

 

روستایی و همکاران

مدلسازی ساختاری تئوری شهر هوشمند بر پایه حکمروایی خوب شهری در ایران (مدیریت شهری شهرداری تبریز)

حکمروایی خوب شهری شرط علی ایجاد شهر هوشمند در مدیریت شهری تبریز می باشد. 

1400

جعفری فرد و همکاران

بررسی تاثیر حکمروایی خوب شهری بر میزان پایداری محله های شهر کهنوج

از میان هفت متغیر موجود در معادله رگرسیونی، متغیر قانون­مندی به بهترین وجه تغییرات متغیر وابسته (توسعه پایدار شهری) را تبیین می­کند.

1400

کاظمیان و همکاران

مدل متناسب حکمروایی خوب شهری برای کلانشهرهای کشور و تحلیل یکپارچه وضعیت فعلی (مورد مطالعه : مشهد)

با توجه به ابعاد و معیارهای نهایی ، وضعیت فعلی کلانشهر مشهد را نمره دهی و نقاط قوت و ضعف را مشخص کردند.

1399

معروف نژاد و خواجوی نیا

تحلیل تاثیر عوامل محدود کننده و تسهیل کننده بر حکمروایی خوب شهری (مورد مطالعه: شهر جدید فولادشهر)

متغیرهای حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان و مسیولان گزینه مناسبی برای مدیریت شهری فولاد شهر می باشد.

1399

مشکینی و همکاران

تحلیلی از نقش سرمایه اجتماعی در شکل گیری حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)

بین حکمروایی خوب شهری و سرمایه اجتماعی با سطح معناداری 0 و ضریب همبستگی 626/0 رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد

1398

شمس و هاشمی بیستونی

اولویت بندی شاخص های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستون

از بین هفت متغیر، شاخص شفافیت رتبه نخست، عدالت رتبه دوم، پاسخگویی رتبه سوم، مشارکت رتبه چهارم، اجماع سازی رتبه پنجم، اثر بخشی و کارایی رتبه ششم و قانونمندی رتبه هفتم را ازحیث اهمیت بدست آورده اند.

1398

رحمتی­دلیر و ملک­حسینی

بررسی میزان انطباق­پذیری مدیریت شهری ایران با اصول حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر کنگاور)

شهرداری و دیگر ارگان­های دولتی در چارچوب حکمروایی خوب شهری عملکرد مناسبی ندارد.

1397

تقی­پور و همکاران

تحلیل سرمایه­های اجتماعی در بهبود شاخص­های حکمروایی خوب شهری (نمونه مطالعاتی: شهر سمنان)

شاخص­های آگاهی، اعتماد و مشارکت از سرمایه اجتماعی در شهر سمنان در وضعیت مناسبی قرار ندارد

 ماخذ: یافته های تحقیق، 1402

مبانی نظری تحقیق

حکمروایی: در دهه­های اخیر، حکمروایی به یکی از واژه­های کلیدی علوم فضایی، به ویژه در حوزه جغرافیا تبدیل شده است (رضایی و همکاران، 1400: 113). حکمروایی، اصطلاحی پیچیده است که به شکلی غیرمستقیم تمایل دارد از دیدگاه اصلی و متمرکز حکومت، به سوی سیاستگذاری مشارکتی مبتنی بر شبکه سوق پیدا کند (Lyall and Tait, 2019: 135). حکمروایی کنش، شیوه یا سیستم اداره است که در آن مرزهای بین سازمان­ها و بخش عمومی و خصوصی در هم می­روند (رحمتی­دلیر و ملک­حسینی، 1398: 169). حکمروایی به ماهیت "روابط میان سازمان­ها" مربوط می­شود. در این کاربرد، حکم روایی شامل شکل ویژه­ای از نظم و ترتیب است (نصرتی و شکور، 1401: 224). حکمروایی محصولی انسانی می­باشد، و به همین خاطر، فعالیتی است که برای تعریف روابط و اثرات متقابل دولت و جامعه مفید است (Bhuiyan, 2011: 414)، کارآمدی حکومت در این رویکرد تابعی از چگونگی ارتباط شهروندان با حکومت است و رهیافتی ساختارشکنانه به برنامه­ریزی توسعه شهری دارد که بیشتر مبتنی بر مالکیت خصوصی و عقلانیت ابزاری است. در حکمروایی خوب تنها اصلاح دولت مدنظر نیست، بلکه شامل جامعه مدنی و سرمایه نیز می­باشد و یک مدل تصمیم­گیری است که بر اجماع و خروجی آن که مدعی مشارکتی بودن است تأکید دارد (توکلی و مومنی، 1395: 5). حکمروایی الگویی است حاصل از تعامل و شراکت سه بخش دولت، بخش خصوصی و نهادهای مدنی که با همکاری شراکتی این سه حوزه حکمروایی تحقق می­یابد. در واقع، فعالیت تعاملی این سه بخش نقش پیش­برندگی در حکمروایی و تسهیل آن خواهد داشت و بستر لازم برای تحقق حکمروایی را فراهم می­سازد. در حکمروایی، دولت یکی از کنش­گران است و سایر عوامل دخیل در حکمروایی بسته به سطح مورد بحث، گوناگون­اند (قلی­پور، 1387: 110). در یک نگاه خوش­بینانه، حکمروایی فرایندی است که پتانسیلی از طریق فرایندهای مشارکت و مشاوره برای توانمندسازی شهروندان ارائه می­دهد. فرایندهای که چانه­زنی، شور و مشورت، مذاکره و مصالحه را در برمی­گیرد. به طور کلی، حکمروایی خوب نشانه دوری از فساد، سوء مدیریت، پنهان­کاری می­باشد و بصورت نواری قرمزی پاسخگویی، شفافیت، اثربخشی، مسئولیت­پذیری، عدالت و انصاف را در خود جای داده است (Devaney, 2016: 2). 

حکمروایی شهری: هزاره سوم سرآغاز تحولات فراوان و بی­وقفه­ای است که بازنگری و تغییر در فرایند و ساختار مدیریت شهری را الزامی می­کند (شاکرمی و همکاران، 1399: 20). شهرها به دلیل فقدان برنامه و مدیریتی کارآمد، با مشکلات متعددی همچون مشکلات عظیم اجتماعی، اقتصادی و محیط­زیستی روبه رو شده­اند (همقدم و همکاران، 1402: 18). ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان، اﻣﺮوزه ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪه­اﻧﺪ که مشکلات ﺷﻬﺮ و ﻣﺤﯿﻂ پیرامون، در شیوه اداره آنﻫﺎ اﺳﺖ (تازه دل و همکاران، 1400: 26). یکی از رویکردهای نوین مدیریت شهری و مدیریت بافت­های ناکارآمد شهری، رویکرد حکمروایی خوب شهری است که فرایندی از همیاری دولت، بخش عمومی، جامعه مدنی و بخش خصوصی است (حیدری و همکاران، 1399: 13). حکمروایی خوب شهري فرایندي مستمر از تطبیق و همسوسازي منـافع متضـاد و متفـاوت افراد و گروه­ها می­باشد (مشکینی و همکاران، 1399: 133). مفهوم حکمروایی مطلوب شهری در دسته مفاهیم هنجاری قرار گرفته و مـی­تـوانـد بـه عـنـوان الـگـوی عـمـلـکـردی بهره­برداری شود. ایـن حکمروایی می­تواند به عنوان جستجوی گزینه­های جایگزینی باشد که از طریق مذاکراتی که با استفاده از روش­هـای متفاوت و همچنین ارتباط ذینفعان بخش رسمی (دولت) و غیررسمی (بخش­های خصوصی) حاصل شود. علاوه بر این حکمروایی خوب شهری به عنوان یک بعد بنیادی با هدف توسعه مهارت­های اداری و بهره­وری، مبارزه با فساد، شفافیت و افزایش پاسخگویی برنامه­ریزان شهری ارائه شده است (Kadago et al, 2010: 1). برای اولین بار ایده «حکمرانی مطلوب» در دهه هشتاد میلادی بوسیله بانک جهانی8 مطرح شد و با افزایش محبوبیت آن در بین پژوهشگران و برنامه­ریزان شهری به عنوان نقطه مطلوب توسعه مورد توجه اختصاصی نهادهای توسعه قرار گرفت و به طور فراگیری به «چهارچوب تحلیل» در علوم اجتماعی و حوزه­های مرتبط با آن و «دستور کار سیاستی» در جوامع و نهادهای جامعه جهانی تبدیل شد. سپس نهادهای دیگر بین­المللی همچون صندوق بین­المللی پول، برنامه توسعه سازمان ملل، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی و اتحادیه اروپا و دیگر نهادها و محققان بین­المللی به اتخاذ و توسعه مفهوم حکمرانی مطلوب پرداختند (کمیجانی و همکاران، 1398: 212). از دیدگاه مرکز اسکان بشر سازمان ملل متحد، حکمروایی شهری خوب به ما اجازه می­دهد تا مفهوم شبکه­سازی (ایجاد ارتباط) یک شهر با شهرهای دیگر یا با فعالین عمده­ای از قبیل شرکت­ها، اتحادیه­های کار و مؤسسات تجاری و همچنین با سایر دولت­ها را بشناسیم. از این دیدگاه مهم­ترین شاخص­هایی که می­تواند در ایجاد تغییرات پویای حکمروایی در سطح محلی (شهری) استفاده شود عبارتند از: رضایت مصرف­کننده، شفافیت رویه­های مربوط به مناقصه­ها و مزایده­های خدمات شهری، درصد جمعیت فعال در عرصه خدمات­رسانی و دسترسی عموم به مراحل چرخه سیاست­گذاری (Kaufmann et al, 2005: 8). تحقیقات نشان داده است که تبدیل فرآیندهای شهری تنها با حاکمیت شهری خوب به دست می­آید (روستایی و همکاران، 1401: 15). حکمروایی شهری برخلاف مدیریت شهری، فرایندی مدیریتی است که به اتخاذ و حفظ زیربناها و خدمات شهری می­پردازد. حکمروایی شهری فرایندی کاملاً سیاسی در نظر گرفته می­شود. بنابراین حکمروایی شهری را می­توان فرایندی دانست که بر اساس کنش متقابل میان سازمان­ها و نهادهای رسمی اداره شهر از یک طرف و سازمان­های غیردولتی و تشکل­های جامعه مدنی از طرف دیگر شکل می­گیرد (موحد و همکاران، 1393: 152). از نظر جان پیر9 تئوری حکمروایی شهری این سؤال را مطرح می­کند که چه کسانی بر منابع حیاتی ادارۀ جامعه، کنترل دارند و در چه زمینه­ای می­توانند کنش جمعی را پایدارتر کنند (عیوضلو و رضویان، 1397: 178). به طورکلی، این رویکرد به کمک شبکه­های پیچیده­ای از روابط متقابل، از سوی بخش دولتی و خصوصی ایجاد می­شود و نوعی بوروکراسی نامرئی را ایجاد می­کند که مفهوم گسترده­تری از مسئولیت­پذیری و پاسخگویی و شفافیت را در پی دارد (Taşan-Kok et al, 2020: 16). در مورد شاخص­های حکمروایی خوب شهری، آنچه اکنون عمومیت بیشتری داشته و روی آن اجماع بیشتری وجود دارد؛ 8 شاخص زیر است که سازمان ملل آنها را معرفی نموده است: 1. مشارکت10: حضور همه مردم در تصمیم­گیری­های گوناگون؛ 2. حاکمیت قانون11: چارچوب­های قانونی عادلانه و منصفانه­ای که دارای ویژگی بی­طرفانه بودن است؛ 3. شفافیت12: جریان آزاد داده­ها و قابلیت دسترسی آسان به آن برای تمامی استفاده­کنندگان مربوطه؛ 4.مسئولیت­پذیری13: نهادها و فرایندهای تصمیم­گیری در یک چارچوب زمانی منطقی به همه استفاده­کنندگان آن، خدمات لازم را ارائه کند؛ 5. اجماع­سازی: منابع و سلایق گوناگون در جامعه را به سمت اجماعی گسترده هدایت کند که بهترین و بیشترین منفعت را برای تمام اجتماع در پی دارد؛ 6. عدالت و انصاف14: همه افراد باید فرصت­های برابری داشته باشند؛ 7. کارایی و اثربخشی15: سازمان­ها و نهادهای تصمیم­گیرنده همیشه نیازهای مردم را در نظر داشته باشند و از منابع موجود به صورت کارا استفاده کنند؛ و 8. پاسخگویی16: نه تنها نهادهای دولتی، بلکه بخش خصوصی و سازمان­های جامعه مدنی باید به عموم مردم و همه افراد ذینفع پاسخگو باشند. پاسخگویی بدون وجود شفافیت و حاکمیت قانون، اجرایی نیست (صادق­پور و همکاران، 1401: 111).

 

روش تحقیق

روش تحقیق در این پژوهش توصیفی - تحلیلی می­باشد. براي گردآوري اطلاعات موردنیاز تحقیق از روش کتابخانه­ای و اسنادی و روش میدانی (ابزار پرسشنامه) استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق را شهروندان شهر زاهدان شامل 592968 نفر تشکیل می­دهند (سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهر زاهدان، 1395). حجم نمونه به وسیله فرمول کوکران 360 نفر محاسبه و پرسشنامه ­پژوهش متناسب­ با جمعیت هر منطقه به روش تصادفی ساده در سطح منطقه­ها تکمیل شد (جدول 2). جهت مقایسه زوجی هر یک از شاخص­های حکمروایی خوب شهری، پس از اخذ نظر 17 نفر از کارشناس متخصص که از شناخت کامل نسبت به شهر مورد مطالعه برخوردار هستند، با استفاده از مدل ا. اچ. پی فازی17 به وزن­دهی هر یک از شاخص­ها اقدام گردیده است. جهت تحلیل داده­های گردآوری شده از نرم­افزار SPSS و آزمون­ تی­تک­نمونه­ای و مدل تاپسیس فازی18 استفاده گردیده است.

 

 

 

 جدول 2: جمعیت مناطق و تعداد نمونه­ها

منطقه

جمعیت  (نفر)

تعداد پرسشنامه

منطقه 1

97582

60

منطقه 2

113973

69

منطقه 3

160412

97

منطقه 4

115135

70

منطقه 5

105866

64

مجموع

592968

360

 

 

 

 

 

ماخذ: مرکز آمار ایران، 1395؛ یافته­های تحقیق، 1402

 

 

جدول 3: آلفای کرونباخ شاخص­ها

ردیف

مولفه ها

تعداد گویه

آلفای کرونباخ

1

بینش راهبردی

3

799/.

2

قانونمندی

4

761/.

3

توافق جمعی

6

848/.

4

کارایی و اثربخشی

5

725/.

5

عدالت

6

879/.

6

مسولیت­پذیری

7

921/.

7

شفافیت

8

729/.

8

مشارکت

6

896/.

ماخذ: سروشان و همکاران، 1400، صادق پور و همکاران، 1401، مشکینی و همکاران، 1393، اکبری، 1385، زیاری و همکاران، 1399، حسینی، 1395؛ Yousaf et al, 2016, Buize, and Van Herzele, 2012

 

 

 

محدوده مورد مطالعه

شهر زاهدان مرکز شهرستان زاهدان و استان سیستان و بلوچستان در شرق ایران در نزدیکی مرز ایران با کشورهای افغانستان و پاکستان قرار دارد. این شهر از لحاظ موقعیت جغرافیایی در طول جغرافیایی 60 درجه و 51 دقیقه و 25 ثانیه شرقی و عرض جغرافیایی 29 درجه و 30 دقیقه و 45 ثانیه شمالی قرار دارد. ارتفاع شهر زاهدان از سطح دریا، 1378 متر است. این شهر از مهم­ترین مراکز اداری، سیاسی، تجاری و نظامی در جنوب شرق ایران به حساب می­آید و پیشینه­ای حدوداً صد ساله دارد (ابراهیم­زاده و کاظمی­زاد، 1392: 7). جمعیت این شهر در سال 1395، به تعداد 592968 نفر افزایش یافت (مرکز آمار ایران، 1395). در شکل (1)، موقعیت شهر زاهدان نشان داده شده است.

   

C:\Users\sorr\Desktop\Map_Zahedan.jpg 

شکل 1: موقعیت محدوده مورد مطالعه

 

تحلیل استنباطی 

بررسی وضعیت شاخص­های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهر زاهدان

به منظور بررسی وضعیت شاخص­های حکمروایی خوب شهری در شهر زاهدان از آزمون تی­تک­نمونه­ای استفاده گردیده است. نتایج آزمون نشان داد که سطح معناداری به دست آمده برای همه شاخص­ها از سطح معناداری 05/0 کوچک­تر است بنابراین، نتایج آزمون به جامعه آماری قابل تعمیم است. نتایج بیانگر این است که از میان 8 شاخص حکمروایی خوب شهری در مناطق شهر زاهدان، میانگین 2 شاخص بالاتر از میانگین مطلوب (3) است و میانگین 6 شاخص پایین­تر از میانگین مطلوب است. شاخص بینش زاهبردی با میانگین 890/2، شاخص توافق جمعی با میانگین 610/2، شاخص کارایی و اثربخشی با میانگین 689/2، شاخص عدالت با میانگین 841/2، شاخص مسئولیت­پذیری با میانگین 677/2، شاخص مشارکت با میانگین 935/2 در وضعیت نامطلوب قرار دارند و تنها دو شاخص قانونمندی با میانگین 141/3 و شاخص شفافیت با میانگین 141/3 در وضعیت مطلوب قرار دارند (جدول 4). بنابراین، برطبق نتایج آزمون می­توان گفت که اکثر شاخص­های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهر زاهدان در وضعیت نامطلوب قرار دارند.

 

 جدول 4: بررسی وضعیت مناطق شهر زاهدان به لحاظ شاخص­های حکمروایی خوب شهری با آزمون تی تک نمونه­ای

مطلوبیت عدد مورد آزمون=3

 

شاخص

مقدار

(آماره t)

میانگین عددی

سطح معنی داری

اختلاف میانگین

فاصله اطمینان 95درصد

حدبالا

حدپایین

بینش راهبردی

551/3-

890/2

000/0

110/0-

049/0-

171/0-

قانونمندی

798/18

141/3

000/0

141/0

231/0

070/0

توافق جمعی

657/22-

610/2

000/0

390/0-

270/0-

480/0-

کارایی و اثربخشی

731/24-

689/2

000/0

311/0-

172/0-

466/0-

عدالت

128//26-

841/2

000/0

159/0-

102/0-

229/0-

مسولیت­پذیری

873/13-

677/2

000/0

323/0

277/0-

368/0-

شفافیت

248/9

141/3

000/0

111/0

171/0

111/0

مشارکت

468/3-

935/2

001/0

065/0-

028/0-

102/0-

ماخذ: یافته­های تحقیق،1402

 

اولویت­بندی مناطق شهر زاهدان از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری با استفاده از تاپسیس فازی

به منظور اولویت­بندی مناطق شهر زاهدان از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری از تاپسیس فازی استفاده شده است. همچنین، از تکنیک تحلیل سلسله­مراتبی فازی19 جهت وزن­دهی به شاخص­ها استفاده شده است. پس از آن­که، ماتریس اولیه داده­ها تشکیل شد در مرحله بعد، هر یک از متغیرهای زبانی، کمی­سازی شده است (جدول 5).

 

 

جدول 5: ماتریس بر اساس متغیرهای زبانی

مناطق

مشارکت

شفافیت

مسئولیت­پذیری

عدالت

کارایی و اثربخشی

توافق جمعی

قانونمندی

بینش راهبردی

منطقه1

(30.60.90)

(30.60.90)

(20.50.80)

(20.50.80)

(40.70.100)

(30.60.90)

(20.50.80)

(30.60.90)

(40.70.100)

(40.70.100)

(40.70.100)

(40.70.100)

(30.60.90)

(30.60.90)

(30.60.90)

(30.60.90)

منطقه2

(40.70.100)

(40.70.100)

(30.60.90)

(30.60.90)

(30.60.90)

(20.50.80)

(30.60.90)

(20.50.80)

(30.60.90)

(0.30.60)

(20.50.80)

(30.60.90)

(30.60.90)

(30.60.90)

(30.60.90)

(30.60.90)

منطقه3

(20.50.80)

(40.70.100)

(30.60.90)

(30.60.90)

(10.40.70)

(20.50.80)

(10.40.70)

(20.50.80)

(10.40.70)

(30.60.90)

(20.50.80)

(20.50.80)

(10.40.70)

(10.40.70)

(0.30.60)

(10.40.70)

منطقه4

(30.60.90)

(20.50.80)

(40.70.100)

(0.30.60)

(0.30.60)

(10.40.70)

(10.40.70)

(20.50.80)

(20.50.80)

(40.70.100)

(10.40.70)

(30.60.90)

(10.40.70)

(10.40.70)

(10.40.70)

(10.40.70)

منطقه5

(40.70.100)

(30.60.90)

(0.30.60)

(30.60.90)

(10.40.70)

(10.40.70)

(20.50.80)

(20.50.80)

(40.70.100)

(30.60.90)

(30.60.90)

(40.70.100)

(20.50.80)

(10.40.70)

(20.50.80)

(20.50.80)

ماخذ: یافته­های تحقیق،1402

به اين ترتيب، با يكپارچه­سازي نظر پاسخگويان به پرسش­ها در هر منطقه، براي هر يك از نماگرها در هر منطقه يك عدد فازي بدست آمد كه حاصل ميانگين نظرهاي نمونه­ها بود. سپس لازم است از طريق فازي­زدايي يا ديفازي كردن، اعداد فازي بدست آمده طي محاسبات؛ از حالت فازي خارج و به اعداد حقيقي تبديل شوند (جدول 6).  

جدول 6: دیفازی کردن ماتریس تصمیم­گیری برای تبدیل به اعداد حقیقی

مناطق

مشارکت

شفافیت

مسئولیت­پذیری

عدالت

کارایی و اثربخشی

توافق جمعی

قانونمندی

بینش راهبردی

منطقه1

65

65

60

60

65

60

55

60

منطقه2

65

50

55

60

60

55

60

55

منطقه3

45

65

55

55

40

45

35

45

منطقه4

55

60

55

45

35

40

40

45

منطقه5

70

60

45

65

45

40

50

50

ماخذ: یافته­های تحقیق،1402

در مرحله بعدی، برای بدست آوردن وزن هریک از شاخص­های حکمروایی خوب شهری، از تکنیک تحلیل سلسله ­مراتبی فازی استفاده شده است. همانطور که نتایج نشان داد شاخص عدالت با مقدار وزن 225/0 بیش­ترین وزن را به خود اختصاص داده است و شاخص مسئولیت­پذیری با مقدار وزن 098/0 کم­ترین وزن را به خود اختصاص داده است (جدول 7).

 

جدول 7: وزن هریک از شاخص­های حکمروایی خوب شهری با استفاده از تحلیل سلسله­مراتبی فازی

 

مناطق

مشارکت

شفافیت

مسئولیت­پذیری

عدالت

کارایی و اثربخشی

توافق جمعی

قانونمندی

بینش راهبردی

وزن

069/0

121/0

098/0

225/0

126/0

124/0

105/0

132/0

ماخذ: یافته­های تحقیق،1402

پس از دی­فازی کردن مقادیر فازی، بایستی از روش تاپسیس استفاده کنیم. لذا در این مرحله ماتریس تصمیم­گیری باید بی­مقیاس شود. در این روش، بی­مقیاس­سازی با استفاده از روش نورم صورت گرفته است و نتایج حاصل در جدول 8 ارائه شده است.

جدول 8: نرمال­سازی شاخص­ها

مناطق

مشارکت

شفافیت

مسئولیت­پذیری

عدالت

کارایی و اثربخشی

توافق جمعی

قانونمندی

بینش راهبردی

منطقه1

043/0

072/0

132/0

131/0

098/0

031/0

072/0

132/0

منطقه2

051/0

081/0

197/0

131/0

110/0

043/0

057/0

143/0

منطقه3

051/0

081/0

168/0

117/0

095/0

037/0

081/0

157/0

منطقه4

043/0

044/0

132/0

082/0

084/0

051/0

072/0

135/0

منطقه5

037/0

057/0

168/0

134/0

098/0

051/0

072/0

168/0

ماخذ: یافته­های تحقیق،1402

پس از آن که وزن هریک از ابعاد بدست آمد هریک از داده­ها را نرمال­سازی کرده و سپس اقدام به دست آوردن ایده­آل­های مثبت و منفی نموده و سپس فاصله هر گزینه از مقدار ایده­آل مثبت و منفی محاسبه شده و در نهایت، رتبه هر یک از گزینه­ها با توجه به مقدار بدست آمده نهایی مشخص شده است. نتایج به دست آمده از اولویت­بندی مناطق پنجگانه شهر زاهدان از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری نشان می­دهد که منطقه 1 با وزن 818/0 در رتبه اول جای دارد. منطقه 4 با وزن 000/0 در رتبه پنجم و آخر قرار دارد. همچنین، منطقه 2 با وزن 722/0، منطقه 5 با وزن 636/0 و منطقه3 با وزن 289/0 به ترتیب در رتبه­های دوم تا چهارم از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری قرار دارد (جدول 9). در ادامه، وضعیت هر یک از مناطق شهر اهدان از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری بر روی نقشه مشاهده می­گردد (شکل 2). 

 

جدول 9: رتبه­بندی مناطق از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری

مناطق

مقدارCI*

رتبه

منطقه1

818/0

1

منطقه2

722/0

2

منطقه3

289/0

4

منطقه4

000/0

5

منطقه5

636/0

3

ماخذ: یافته­های تحقیق،1402

img0
شکل 2: اولویت­بندی مناطق شهر زاهدان از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری با تاپسیس فازی

 

 

نتیجه­گیری

شهرهای سراسر جهان باید با تأثیرات جهانی­سازی، عدم­تمرکز مسئولیت­ها و سریع کنار آیند. رشد جمعیت تغییر در ساختارهای نهادی اقتصادی، جامعه مدنی و شکل و مقیاس چالش­های زیست­محیطی و مرتبط با درگیری تأثیر زیادی در شهرنشینی داشته است و رشد شهری و همچنین، پویایی اجتماعی-مکانی در مناطق شهری را سبب شده است. از طرف دیگر، رشد روزافزون جمعیت شهری، شهری شدن جوامع، جهانی شدن و ضرورت پاسخگویی و شهروندمداری، مدیریت شهرها را با چالش­های عدیده­ای مواجه ساخته و مدیران و تصمیم­گیران شهری را به سوی بهره­گیری از روش­های مطلوب در زمینه مدیریت شهری سوق داده است؛ یکی از روش­های مطرح در این زمینه، حکمروایی مطلوب شهری است. در تحقیق حاضر، وضعیت شاخص­های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهری زاهدان بررسی و سنجش گردید. نتایج حاکی است که نتایج بیانگر این است که از میان 8 شاخص حکمروایی خوب شهری در مناطق شهر زاهدان، شاخص بینش زاهبردی با میانگین 890/2، شاخص توافق جمعی با میانگین 610/2، شاخص کارایی و اثربخشی با میانگین 689/2، شاخص عدالت با میانگین 841/2، شاخص مسئولیت­پذیری با میانگین 677/2، شاخص مشارکت با میانگین 935/2 در وضعیت نامطلوب قرار دارند و تنها دو شاخص قانونمندی با میانگین 141/3 و شاخص شفافیت با میانگین 141/3 در وضعیت مطلوب قرار دارند. در حالت کلی، می­توان گفت که شاخص­های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهر زاهدان در وضعیت نامطلوب قرار دارند. همچنین، نتایج به دست آمده از اولویت­بندی مناطق پنجگانه شهر زاهدان از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری نشان می­دهد که منطقه 1 با وزن 818/0 در رتبه اول جای دارد. منطقه 4 با وزن 000/0 در رتبه پنجم و آخر قرار دارد. همچنین، منطقه 2 با وزن 722/0، منطقه 5 با وزن 636/0 و منطقه3 با وزن 289/0 به ترتیب در رتبه­های دوم تا چهارم از نظر شاخص­های حکمروایی خوب شهری قرار دارد. نتایج بدست آمده از تحقیقات جیانگ و همکاران (2021)، بان (2019)، ساسان­پور و همکاران (1401)، سروشان و همکاران (1400)، رحمتی­دلیر و ملک­حسینی (1398) و ... با نتایج تحقیق حاضر سازگار و همسو است. با توجه به اینکه، شهر زاهدان در سال­های اخیر، شاهد توسعه گسترده و تحولات سریع جمعیتی بوده که به دنبال خود افزایش ساخت و ساز، افزایش محدوده­های شهری و غیره را در پی داشته است؛ در جریان این توسعه بی­شتاب و بی­برنامه، شهر دچار معضلات مختلفی شده است که سیستم مدیریتی شهر به تنهایی قادر به حل این مشکلات نیست. از طرفی، سیستم مدیریت شهری زاهدان نیز با چالش­هایی همچون پائین بودن سطح اثربخشی اقدامات و خدمات ارائه شده، عدم ارایه خدمات مناسب به شهروندان و پاسخ­گویی مواجه­ است. لذا، شهر به سیستم مدیریت جدید و پویاتری نیازمند است تا میزان اثرگذاری آن در شهر افزایش یابد.

 

 

پیشنهادات

با بررسی پژوهش حاضر می­توان راهکارهای زیر را پیشنهاد کرد:

1.       بهره­گیری از تجربیات کشورهای موفق در زمینه حکمروایی خوب شهری در کل کشور (و بخصوص شهر زاهدان).

2.       تلاش در ایجاد همکاری و هماهنگی بین مدیریت شهری و مردم در جهت مشارکت پایدار در راستای رفع معضلات و مشکلات مدیریتی مناطق شهری زاهدان.

3.       شفاف­سازی سیاست ها، قوانین و مقررات در زمینه طرح های عمرانی و توسعه در شهر زاهدان.

4.       تلاش در جهت تحقق مدیریت یکپارچه شهری به منظور هماهنگ سازی اقدامات شهری در مناطق شهری زاهدان.

 

 

منابع:

1.       ابراهیم‌زاده, عیسی, کاظمی‌زاد, شمس‌اله. (1392). سنجش میزان رضایت‌مندی و تمایل به مشارکت شهروندان در اجرای پروژه‌های زیربنایی شهرداری مورد: شهرداری زاهدان. فصلنامه جغرافیا و توسعه, 11(30), 1-22. 

2.       اسماعیل زاده, حسن. (1401). نقش حکمروایی خوب در توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی: شهرهای تبریز، بناب و کلیبر، استان آذربایجان شرقی). توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 4(7), 173-188.

3.       اکبری، غضنفر (1395)، سرمایه اجتماعی و حكمرانی شهری، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 21(4 (پیاپی 83))، 135-153. 

4.       تازه دل, ستاره, شیعه, اسماعیل, سیدالحسینی, سیدمسلم, حبیبی, کیومرث. (1400). تدوین الگوی مدیریت یکپارچۀ حوزۀ مادر شهری با تأکید بر حکمروایی. فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای, 6(16), 25-48.

5.       تقی­پور, علی­اکبر, مشایخی, ابوالفضل, جعفری, قاسم. (1397). تحلیل سرمایه‌های اجتماعی در بهبود شاخص‌های حکمروایی خوب شهری (نمونه مطالعاتی: شهر سمنان). فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای, 3(6), 145-168.

6.       جعفری فرد, جعفر, صابری, حمید, اذانی, مهری, خادم الحسینی, احمد. (1400). بررسی تأثیر حکمروایی خوب شهری بر میزان پایداری محله‌های شهر کهنوج. آمایش محیط, 14(53), 109-132.

7.       حافظ­­رضازاده, معصومه. (1401). عوامل موثر بر شکل‌گیری امنیت در سکونتگاه‌های خودرو (مطالعه موردی: شهر زاهدان). فصلنامه آینده پژوهی شهری, 2(1), 50-64.

8.       حسین پور, مهدی, کلانتری, محسن, پیری, عیسی. (1401). شناسایی و تحلیل بازیگران اصلی و تأثیرگذار در حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر ارومیه). مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی, 3(1), 27-43.

9.       حسینی, سید هادی. (1395). تحلیل شاخص های حکمروایی خوب شهری با تأکید بر نظرات شهروندان و مدیران؛ مطالعه موردی: شهر تربت حیدریه. فصلنامه مطالعات شهری, 5(20), 43-52.

10.       حسینی, علی, رمضان پور, حامد, آشوری, حسن. (1399). تحلیل شاخص‌های حکمروایی شهری و تأثیر آن بر کیفیت مکان (مطالعۀ موردی: شهر آذرشهر). پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری, 8(4), 813-831.

11.       حیدرزاده, احسان, آراسته, مجتبی, رفیعی, الناز. (1402). تبیین عوامل مؤثر بر ارتقاء حکمروایی خوب شهری در شهر شیراز. توسعه پایدار شهری, 4(10), 1-15.

12.       حیدری، اصغر، زیاری، کرامت اله، سهرابی، نوید (1399)، ارزیابی جایگاه مولفه های حکمروایی خوب شهری در بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: منطقه 12 شهر تهران)، نشریه کاوش­های جغرافیایی مناطق بیابانی، 8 (2)، 160-13.

13.       خسروی­حاجی­وند, ایرج, خادم­الحسینی, احمد, صابری, حمید, مومنی, مهدی. (1399). تحلیل تأثیر عوامل محدود‌کننده و تسهیل‌کننده بر حکمروایی خوب شهری (مورد مطالعه: شهر جدید فولادشهر). فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای), 10(2-1), 269-281.

14.       ربانی، طاها، رکن­الدین­افتخاری، عبدالرضا، مشکینی، ابوالفضل، رفیعیان، مجتبی (1397). تحلیل موانع نهادی آینده حکمروایی توسعه پایدار کلانشهر تهران. برنامه‌ریزی و آمایش فضا. ۲۲ (۱)، صص۱۲۴-۱۵۳.

15.       رحمتی دلیر, ثریا, ملک­حسینی, عباس. (1398). بررسی میزان انطباق‌ پذیری مدیریت شهری ایران با اصول حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر کنگاور). مطالعات هنر اسلامی, 15(33), 164-189. 

16.       رضایی, فرشته, توکلی نیا, جمیله, صرافی, مظفر. (1400). بررسی نقش سازمان‌های مردم نهاد در تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری نمونه موردی کلانشهر تهران. نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی, 25(77), 113-130.

17.       روستایی, شهریور, پورمحمدی, محمدرضا, قنبری, حکیمه. (1401). مدلسازی ساختاری تئوری شهر هوشمند بر پایه حکمروایی خوب شهری در ایران (مدیریت شهری شهرداری تبریز). نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی, 26(79), 155-169. 

18.       زیاری, کرامت اله, حسینی, علی, بهزادی راد, مسعود. (1401). تحلیل و شناسایی پیشران‌های کلیدی راهبرد توسعه شهر (CDS) در برنامه‌ریزی شهر، رویکرد آینده‌پژوهی به مقوله شهر. فصلنامه شهر پایدار, 5(3), 39-60.

19.       زیاری, کرامت الله, یداله نیا, هاجر, یداله نیا, حسین. (1399). تحلیل عملکرد مدیریت شهری با تاکید بر شاخص‌های حکمروایی خوب از منظر شهروندان (مورد مطالعه: شهر ساری). فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری, 11(40), 1-16. 

20.       ساسان­پور، فرزانه، فاریابی علیرضا، جوشن­‌پور محمد، رمضانی یحیی (1401). واکاوی شاخص‌ های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهری (موردمطالعه: منطقه ۱۶ شهر تهران). فصلنامه علمی-پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری ۱۰ (۳۸) :۱۶۸-۱۴۳.

21.       سروشان, غلامرضا, زیویار, پروانه, هندیانی, عبداله, توکلان, علی. (1400). تبیین وضعیت شاخص‌های حکمروایی مطلوب شهری در شهر تهران. جغرافیا (فصلنامه علمی انجمن جغرافیایی ایران), 19(70), 135-151.

22.       شاکرمی, کیان, چهاراهی, مسعود, حسنوند, مظفر. (1399). ارزیابی و تحلیل وضعیت آینده حکمروایی مطلوب شهری درشهرهای ایران برپایه فرض سناریو مبنا (مطالعه موردی: شهر تهران). آینده پژوهی مدیریت, 31(2).

23.       شمس, مجید, هاشمی­بیستونی, محمودرضا. (1398). اولویت بندی شاخص های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستون. جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه‌ای, 8(29), 81-92.

24.       صادق پور, صادق, عزت پناه, بختیار, زالی, نادر. (1401). ارزیابی چالش‌های تحقق حکمروایی خوب شهری در مرزهای ساحلی ایران مطالعه موردی: کلان‌شهر رشت. پژوهش نامه مطالعات مرزی, 10(4), 107-127.

25.       عزیزی منصور، درسخوان رسول، پورمحمدی محمدرضا (1401). ارزیابی چارچوب هنجاری برنامه‌ریزی استراتژیک در تحقق حکمروایی خوب شهری در منطقه ۲۲ تهران. عنوان نشریه. ۲۲ (۶۴) :۳۱-۵۴.

26.       عظیمی, میثم, حسین­زاده دلیر, کریم, آذر, علی. (1401). ارزیابی چالش‌های ارتقاء حکمروایی شهری با رویکرد آینده‌پژوهی مطالعه موردی: شهر میانه. فصلنامه شهر پایدار, 5(2), 93-114. 

27.       علیزاده, هادی, نعمتی, مرتضی, رضایی جعفری, کامران. (1394). تحلیلی بر معیارهای حکمروانی خوب شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی. مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 6(24), 105-128.

28.       عیوضلو, داود, رضویان, محمد تقی. (1397). ارزیابی وضعیت مدیریت شهری کلانشهرها مبتنی‌بر شاخص‌های حکمروایی مطلوب شهری مورد مطالعه: کلانشهر تهران. نشریه جغرافیا و توسعه, 16(52), 175-192.

29.       کاظمیان, غلامرضا, براری, احسان, شریف زاده, فتاح, قربانی زاده, وجه الله. (1400). مدل متناسب حکمروایی خوب شهری برای کلانشهرهای کشور و تحلیل یکپارچه وضعیت فعلی (مورد مطالعه : مشهد). فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی شهری, 12(44), 55-74. 

30.       کریمی, آرام, مرادی, ثروت اله, تابعی, نادر. (1396). توسعه پایدار محله ای در چارچوب حکمروایی خوب شهری(مورد مطالعه : محلات منطقه شش شهرداری تهران). جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه‌ای, 6(22), 21-36.

31.       مرکز آمار ایران (1395)، سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهر زاهدان.

32.       مستعلی زاده, حامد, کریمی, صادق. (1402). بازآفرینی پایدار بافت های ناکارآمد پیراشهر تهران با رویکرد حکمروایی نوین. توسعه فضاهای پیراشهری, 5(1), 31-46.

33.       مشکینی، ابوالفضل، حسین­پور، مهدی، خدایی، سارا (1399)، تحلیلی از نقش سرمایه اجتماعی در شکل گیری حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)، آمایش محیط، 13 (51)، 15-133.

34.       معروف نژاد, عباس, خواجوی نیا, لاله. (1399). ارزیابی و رتبه بندی برخی از مؤلفه های حکمروایی در مناطق شهری شرق کلانشهر اهواز از دیدگاه شهروندان وکارشناسان با استفاده از تکنیک MABAC. جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه‌ای, 9(34), 89-106. 

35.       نصرتی, بهنوش, شکور, علی. (1401). تحلیلی بر شاخص‏‌های حکمروایی خوب شهری با رویکرد عدالت فضائی در مناطق شهرداری شیراز. فصلنامه علمی - پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری, 13(48), 221-234. 

36.       همقدم, نوشا, زیاری, کرامت اله, حاتمی نژاد, حسین, پوراحمد, احمد, زنگنه شهرکی, سعید. (1402). ارائه پیشران‌های کلیدی آینده حکمروایی شهری هوشمند (مطالعه موردی: شهر رشت). مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی, 4(1), 17-40.

  

37.       Addink, H (2019). Good goverance: concept and context: oxford university press.

38.       Bano, M (2019). Partnerships and the good goverance agenda: improving and services delivery through state NGO Collaborations. VOLUNTAS: International journal of voluntary and nonprofit organizations. 30 (6). 1270-1283.

39.       De Guimaraes, J. Severo, E. Junior, L. Da Costa, w (2020). Goverance and quality of life in smart cities: sustainable development goals. Journal of cleaner production. 253, 119926.

40.       Gjerde, M. & de Sylva, S. (2018) Governance and recovery: comparing recent disaster recoveries in Srilanka and New Zealand, Procedia engineering, Vol.212, pp.527-534.

41.       Grindle, S., M. (2017). Good Governance, R.I.P.: A Critique and an Alternative. Governance, 30(1): 17-22.

42.       Jiang, H. Geertman, S. Witte, p (2021). Smartening ur urban goverance: An evidence-based perspective. Regional science policy & practice, 13 (3), 744-758.

43.       Lyall, C., & Tait, J. (2019). Beyond the limits to governance: new rules of engagement for the tentative governance of the life sciences. Research Policy, 48 (5), 1128-1137.   

44.       Taşan-Kok, T., Atkinson, R., & Martins, M. L. R. (2020). Hybrid Contractual Landscapes of Governance: Generation of Fragmented Regimes of Public Accountability through Urban Regeneration. Environment and Planning C: Politics and Space, 1-21, In press. 

45.       UN HABITAT, )2022(. Envisaging the Future of Cities. World Cities Report. First published by United Nations Human Settlements Programme (UN-Habitat). https://unhabitat.org/world-cities-report-2022-envisaging-the-future-of-cities.   

46.       Yousaf, M., Ihsan, F. & Ellahi, A. (2016) Exploring the impact of good governance on citizens' trust in Pakistan, Government Information, Vol.33, No.1, pp. 200-209.

47.       Zhang. B. (2020). Social policies, financial markets and the multi-scalar governance of affordable housing in Toronto, Urban Studies. Vol. 57(13): 2628–2645.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Investigating the status of good urban governance indicators in urban areas

(Case study: Zahedan city)

 

Abstract

Urban governance seeks to limit the role of the government to the extent of harmonizing and guarding the laws and to reduce its direct interference in decision-making, administration and implementation of affairs related to people's daily lives. The purpose of this research is to investigate the status of good governance indicators in the urban areas of Zahedan. The research method of the research is descriptive-analytical and library and field method (questionnaire tool) was used to collect the required information. The statistical population of the research consists of the citizens of Zahedan, including 592,968 people. The sample size was calculated by Cochran's formula of 360 people and the questionnaire was completed according to the population of each region by a simple random method at the level of the regions. In order to compare pairs of each of the indicators of good urban governance, after obtaining the opinions of 17 experts who have full knowledge of the city under study, using model A. H. Fuzzy foundation has been applied to the weighting of each index. To analyze the collected data, SPSS software, one-sample t-test and TOPSIS fuzzy model were used. The findings showed that the indicators of good urban governance in the areas of Zahedan city are in an unfavorable situation. Also, the results obtained from prioritizing the five regions of Zahedan city with the Fuzzy Topsis model in terms of good urban governance indicators show that region 1 with a weight of 0.818 ranks first. Region 4 is in the fifth and last place with a weight of 0.000. Region 2 with a weight of 0.722, Region 5 with a weight of 0.636 and Region 3 with a weight of 0.289 are in the second to fourth ranks respectively in terms of good urban governance indicators.

Key words: governance, government, good urban governance, Zahedan city.

 

 

 

 

 

 

 

1

 

[1]  -این مقاله مستخرج از رساله دکتری می باشد.

[2]  - Urban Good Governance

[3] -Satumantpan and Chuenpagdee

[4] -Jiang

[5] -De Guimaraes

[6] -Addink

[7] -Bano

[8]  -World Bank

[9]  -Pierre.J

[10]  -Participation

[11]  -Rule of Law

[12]  -Trancparency

[13]  -Responseveness

[14]  -Equity

[15]  -Efficiency and Effectiveness

[16]  -Accountability

[17] -Fuzzy AHP

 

[18]  . Fuzzy topsis

 

[19]  . Fuzzy AHP


Related articles

The rights to this website are owned by the Raimag Press Management System.
Copyright © 2021-2024

Home| Login| About Us| Contact Us|
[فارسی] [العربية] [fa] [ar]