زمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی آلودگی خاک های اطراف معدن منگنز ونارچ قم به فلزات سنگین منگنز ، نیکل ، سرب و مقایسه روش های مولر و کرباسی در تعیین شاخص آلودگی و تعیین سهم طبیعی و انسان ساخت عناصرمذکور درمنطقه مورد مطالعه است. روش بررسی: جهت انجام این مطالعه 3 نمونه به صورت سیستماتیک از عمق 5- 25 سانتی متری خاک برداشت و مخلوط شده و یک نمونه مرکب به آزمایشگاه منتقل گردید تا غلظت کل فلزات منگنز، نیکل و سرب با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر در نمونه مذکور اندازه گیری گردد. سپس شاخص های زمین انباشتگی مولر ((Igeo و کرباسی ((Ipoll جهت تعیین میزان آلودگی منطقه مورد استفاده قرار گرفتند. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که غلظت منگنزو نیکل، کم تر و غلظت سرب بیش تراز حداکثر میانگین غلظت قابل قبول در پوسته زمین و شیل بود. میزان Igeo برای همه فلزات بین 0 تا1 بود و میزان Ipoll بین 1 تا 2 بود،که نشان می دهد آلودگی خاک به ترتیب در رده غیرآلوده و کمی آلوده است. بحث و نتیجه گیری : شاخص ژئوشیمیایی کرباسی درتعیین آلودگی منطقه کارآمدتر ازشاخص ژئوشیمیایی مولر بوده و سهم فاز انسان ساخت عناصر سنگین به صورت سرب(16 درصد)> نیکل(8 درصد)> منگنز( 5 درصد) محاسبه شد. Manuscript profile

زمینه و هدف: در مطالعه حاضر ویژگی ذرات ترسیب شده بر سطح برگ درختان گونه‌های چنار (Platanus orientalis)، نارون (Ulmus carpinifolia)، اقاقیا (Robinia pseudacasia)، توت (Morus alba) و زبان گنجشک (Fraxinus excelsior) در حاشیه یکی از خیابان‌های پرتردد در تهران(محدوده میدان آزادی)با استفاده از تصاویر میکروسکوپ الکترونی و آشکارساز آنالیز عنصری (SEM-EDX) بررسی شد و قابلیت برگ گونه‌های درختی مختلف برای ترسیب ذرات مقایسه شد.روش بررسی : از هر گونه درختی یک پایه انتخاب شد. پایه های درختی سالم و در کنار یکدیگر در حاشیه یک خیابان پرترافیک قرار داشت. تاج پوشش درختان از یکیدیگر جدا بود. برگ‌های سالم از ارتفاع2 الی5/2 متری از سطح زمین از بیرونی‌ترین قسمت تاج‌پوشش درختان در سمت خیابان چیده شد. برای تصویربرداری با میکروسکوپ الکترونی از سطوح برگ ها، نمونه ها در آزمایشگاه آماده سازی شد. بیش از 50 ذره با آنالیز آشکارساز عنصری بررسی شد. درصد‌جرمی عناصر هر ذره ثبت شد. قطر معادل برای هر ذره‌ای که توسطSEM-EDXتصویر آن تهیه شده بود، در نرم افزارImageJ به‌صورت دستی اندازه‌گیری شد. از برگ‌ها با استفاده از اسکنر تصویر با فرمتJpg تهیه و با نرم‌افزارImagej مساحت برگ‌ها تعیین شد. وزن ذرات ترسیب شده بر برگ هر درخت نیز توزین شد.یافته ها : 21عنصر در ذرات شناسایی شد. بیش از 50 ذره آنالیز شد. عناصر کربن، اکسیژن، آهن، سیلیس بیش‌ترین درصد جرمی و عناصر کربن، کلسیم، سیلیس، اکسیژن، آهن و پتاسیم بیشترین درصد حضور در ذرات را داشتند. ذرات با قطر کمتر از 5/2میکرومتر فراوان‌ترین ذرات بودند. ذرات فلزی با قطر بین5/2تا10 میکرومتر فراوان‌ترین ذرات فلزی بودند. قطر ذرات به‌ترتیب در چنار، توت، زبان‌گنجشک، اقاقیا، نارون بیش‌تر بود ولی مقایسه میانگین آماری قطرذرات ترسیب شده بر برگ درختان تفاوت آماری نشان نداد. این عدم تفاوت آماری ابعاد ذرات ترسیب شده بر برگ‌ها به دلیل یکسان بودن موقعیت قرارگیری پایه های درختان نسبت به منبع انتشار ذرات و مشابه بودن منابع انتشار ذرات است. بیش‌ترین میزان ذرات ترسیب شده روی سطح برگ به ترتیب در چنار، نارون، زبان گنجشک، اقاقیا و توت بود.بحث و نتیجه گیری : مساحت برگ، وجود کرک، زبری سطح برگ، وجود موم، وجود رگبرگ، شکل برگ نقش موثری در تغییرات ویژگی‌های ذرات انباشت شده بر سطح برگ درختان دارند. Manuscript profile

زمینه و هدف: مطالعه سازگاری‌های برگ درختان در مواجهه با آلاینده‌های هوا شاخص خوبی برای عملکرد گیاه در محیط‌های آلوده است. در مطالعه حاضر اثر آلاینده‌های فلزی بر تغییر صفات مرفولوژیکی برگ چنار (Platanus orientalis) در دو ناحیه چیتگر و میدان آزادی در تهران بررسی شد. روش بررسی: دو ناحیه برای نمونه برداری انتخاب شد. ناحیه یک از محیط کم ترافیک (از فضای داخلی پارک چیتگر) و محیط پرترافیک (میدان آزادی) بود. در هر ناحیه پنج پایه درختی سالم و فاقد بیماری از گونه‌چنار (Platanus orientalis) در کم‌ترین فاصله از خیابان به صورت تصادفی انتخاب‌ شد. برگ‌های کاملا سالم از خارجی ترین قسمت تاج پوشش هر درخت از سمت خیابان، در نیمه دوم شهریورماه جمع‌آوری ‌شد. برای اطمینان از باز‌بودن روزنه‌ها، برگ‌ها در ساعت 10 الی 11صبح جمع‌آوری ‌شد. برگ‌ها در نایلون‌های لفافه‌دار در مخزن یخ با حداقل تماس دست قرار داده ‌شد و در کوتاه‌ترین زمان به آزمایشگاه منتقل ‌شد. صفات مرفولوژیکی برگ و روزنه چنار اندازه گیری شد. غظت فلزات نیز اندازه گیری شد. یافته ها: آلایندگی سرب، جیوه، آهن، مس، کروم، کبالت، کادمیوم و نیکل نسبت به دیگر فلزات بیشتر و سمیت این فلزات در آزادی بیشتر از چیتگر بود. در حضور آلاینده‌های فلزی طول، عرض، مساحت، وزن تر و خشک و محتوی ‌آب ‌نسبی برگ کاهش و دندانه ‌در واحد ‌سطح، توزیع ‌رگبرگ در سطح ‌پهنک و مساحت ‌ویژه ‌برگ افزایش‌ داشت. با افزایش مس، مساحت ‌برگ کاهش ‌یافته و علایم کلروز بروز می‌کند، تجمع فلزات کادمیوم و سرب و نیکل باعث کاهش اندازه بافت مزوفیل و اندازه سلول‌های اپیدرمی شد. وزن تر و خشک برگ چنار در آزادی نسبت به چیتگر کاهش ‌یافت. کاهش وزن‌خشک از عوارض سمیت کادمیوم است. طول و عرض روزنه، سایز ‌روزنه کاهش و تراکم‌روزنه افزایش ‌یافت. مقاومت ‌روزنه‌ای، تراکم ‌روزنه، سایز ‌روزنه در سطح فوقانی برگ افزایش ‌داشت. بحث و نتیجه گیری: چنار با کاهش سطح تماس با آلاینده و تغیر در سایز و تراکم ‌روزنه تبادلات گازی با محیط را تنظیم می‌نماید. بروز این سازگاری‌های مرفولوژیکی سبب افزایش پایداری چنار نسبت به تنش آلاینده‌های هوا می‌شود. Manuscript profile

زمینه و هدف:هیدروکربن های نفتی و فلزات سنگین از شایع ترین آلاینده های دریایی به حساب می آیند. آلودگی دریایی ناشی از این مواد به یک مشکل زیست محیطی مهم در سراسر دنیا تبدیل شده است .هدف از انجام این تحقیق پایش زیست محیطی فلزات و هیدروکربن های نفتی در رسوبات خور ماهشهر به منظور ارتقای کیفیت محیط زیست منطقه می باشد. روش بررسی:در همین راستا نمونه برداری از رسوبات ناحیه ساحلی اطراف صنایع پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر در خور موسی واقع در شمال غرب خلیج فارس صورت گرفت.سی و دو نمونه سطحی رسوب به وسیله نمونه گیر پترسون جمع آوری گردید. غلظت کل هیدروکربن های نفتی (TPH) در نمونه های رسوب به وسیله (GC-FID) تعیین شد. همچنین غلظت ومنشا آلاینده های فلزی (Zn, Sr, Ni, Mn, Cu, Cr, Co, Ba, As, Al) در رسوبات به وسیله ICP-AESتعیین گردید. کمّی سازی شدت آلودگی در رسوبات با استفاده از شاخص هایCF ،Cd ،mCd وPLI صورت گرفت و تجزیه و تحلیل های آماری توسط بسته نرم افزاری MVSP در خور انجام پذیرفت نتایج: میانگین غلظت کل هیدروکربن های نفتی در منطقه مورد مطالعه mg/kg 42 بود. بیشینه مقدار TPH در ایستگاه 8 گزارش گردیده است. تفاوت قابل ملاحظه ای بین غلظت آلومینیوم در رسوبات خور ماهشهر و مقدار میانگین آن در پوسته زمین وجود داشت.. نتیجه گیری: نتایج بدست آمده حاکی از آن است که شاخص فاکتور آلودگی (CF)، درجه آلودگی (Cd) ، درجه آلودگی اصلاح شده (mCd)، شاخص بار آلودگی (PLI) برای فلزات در ایستگاه های نمونه برداری بیانگر آلودگی کمی هستند. میانگین غلظت کل هیدروکربن های نفتی در منطقه مورد مطالعه بر مبنای شاخص CF بیانگر آلودگی متوسط تا آلودگی قابل ملاحظه است. نتایج آنالیز خوشه ای بیانگر این بود که Ni و Cr موجود در نمونه های رسوب دارای منشاء نفتی است. Manuscript profile