استفاده از فیل در سپاهیگری قدمتی باستانی دارد . از سلسله‌های سلاطین دوره اسلامی، غزنویان، به دلیل لشکر‌کشی‌های متعدد به سرزمین هند، توانستند از این حیوان به عنوان یکی از ارکان نظامیگری در نبردهای برون مرزی و درون مرزی خود سود ببرند. این پژوهش در نظر دارد با روش توصیفی ‌‌‌‌ـ ‌تحلیلی ویژگی‌های نظامی فیل جنگی را در سپاه غزنویان بررسی نماید. تبیین و تشریح جایگاه و کارکرد فیل در سپاهیگری غزنوی مهم‌ترین مسأله این مقاله است. پرسش این است که سپاه غزنویان از کدام ویژگی‌‌های نظامیگری این حیوان بهره برده‌اند و نقاط قوت و ضعف استفاده از آن در این کارزار‌ها چه بوده است؟یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که مهم‌ترین ویژگی این حیوان در پیکارها، ایجاد رعب و وحشت با گسستن صفوف سپاه دشمن، پایمال کردن آن‌ها، پشتیبانی سپاه خودی، حمل سلاح و نفرات و ویران کردن استحکامات سپاه دشمن بود. آسیب رساندن به خرطوم و رم‌کردن از بارزترین نقاط ضعف این حیوان در پیکارها بود. اما تأمین خوراک و آب، تیمار و حتی محل نگهداری فیل‌ها از عمده ترین مشکلات بود. Manuscript profile

بررسی تطبیقی سیاست تساهل و تسامح حکومت های آل بویه و فاطمیانچکیده :در قرن های چهارم و پنجم هجری بخش وسیعی از سرزمین های اسلامی توسط حکومت های شیعی، از جمله آل بویه و فاطمیان اداره می شد. این حکومت ها با در پیش گرفتن سیاست تسامح و تساهل ، رواج مراودات علمی بین اندیشمندان با گرایش های دینی و مذهبی گوناگون ، آزادی انجام مراسم دینی و رعایت حقوق اقلیت های مذهبی را در کارنامه خود ثبت نمودند؛ اما واگذاری مناصب بالای حکومتی به اهل کتاب زمینۀ تسلط آنان بر مسلمانان را فراهم ساخت و در بسیاری مواقع موجب ظلم و ستم آنان بر مردم شد. در این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع اصلی، سیاست تساهل و تسامح و اثرات آن در دو حکومت مذکور به صورت تطبیقی بررسی شده است.کلیدواژه : تساهل و تسامح، اهل ذمّه، حکومت‌های شیعی، فاطمیان، آل بویه Manuscript profile

یکی از مباحثی که در کتب سده‌های نخستین و میانه اسلامی مطرح بوده هبوط آدم در هند ‌‌‌‌‌‌‌می باشد.‌‌‌‌‌‌‌ شاید بتوان گفت که داستان نخستین انسان‌‌‌‌‌‌‌،‌‌‌‌‌‌‌ یک داستان جهانی است‌‌‌‌‌‌‌.‌‌‌‌‌‌‌ ادیان ابراهیمی به آن پرداخته‌اند و در کتب عهدین و قرآن آمده است. عد‌ه‌ای برآنند که ماجرا را غیر واقعی‌‌‌‌‌‌‌، خیالی و بر گرفته از دیگر فرهنگ‌ها بدانند و برخی هم این اشتراک را دلیلی بر اصالت آن نزد فرهنگ‌ها می دانندکه هر قومی به آن شکل بومی‌ داده است‌‌‌‌‌‌‌.‌‌‌‌‌‌‌ گروه سومی هم وجود دارند و به آن به دیده تمثیل و اسطوره ‌می‌نگرند‌‌‌‌‌‌‌.‌‌‌‌‌‌‌ این تحقیق درنظر دارد با بهره‌‌‌‌‌‌‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی‌‌‌‌‌‌‌،‌‌‌‌‌‌‌ جایگاه سرزمین هند را به عنوان سرزمین نخستین انسان‌‌‌‌‌‌‌،‌‌‌‌‌‌‌ در روایات مسلمانان، به ویژه نزد نویسندگان مسلمان ایرانی‌‌‌‌‌‌‌،‌‌‌‌‌‌‌مشخص و بر جسته سازد و کنش و واکنش ادیان ابراهیمی و فرهنگ‌های ملل‌‌‌‌‌‌‌،‌‌‌‌‌‌‌ برسر موضوعات جهان شمولی همانند نخستین انسان را تحلیل نماید و بر این موضوع تأکیدکند که چنین داستانی‌‌‌‌‌‌‌،‌‌‌‌‌‌‌ تک ریشه‌ای و تک بعدی نیست و در شکل‌‌‌‌‌‌‌گیری آن عوامل گوناگونی ایفای نقش کرد‌ه‌اند‌‌‌‌‌‌‌. Manuscript profile

طراز به عنوان سَبکی از تزئین پارچه و منسوجات، که شامل اسامی مقدس یا احادیث در کنار ذکر منصبدارنده آن بود، به تدریج در تمامی البسۀ صاحب منصبان حکومت ها رواج یافت.طراز یکی از علائم اقتدارو از نشانه های شکوه و عظمت خلفای عباسی محسوب می شد و در دربار عباسیان به عنوان ردای تجلیلیا ردای عزت و افتخار دارای ارزش و اعتبار سیاسی والایی بوده و مانند منبر، تخت و خاتم از شئون و ابزارحکومت به حساب می آمده است. لذا نقوش مختلفی با مضامینی که بیشتر شامل نام خلیفه و یا دعا و آیاتقرآن بود در این پارچه ها یا البسه ها بکار می رفت. جنس آن از پنبه رنگ نشده و گاهی اوقات جلا یافتهو یا با ترکیب پنبه و ابریشم در بافته های مرغوب بود. هدف اصلی این پژوهش بررسی ماهیت طراز وکارکردهای آن می باشد. بنابراین در این نوشتار برآنیم تا روند و کارکرد طراز را در دوران عباسی بررسیکنیم. Manuscript profile