پرورش کرم ابریشم از دیرباز در استان خراسان رضوی رواج داشته است. با توجه به این که هیبریدهای مختلفی برای افزایش عملکرد تولید کرم ابریشم تولید می گردد، با توجه به اقلیم های آب و هوایی مختلف در کشور، نیاز است که مناسب ترین آن ها برای هر منطقه شناسایی و معرفی شود. این طرح به منظور مقایسه چهارده نوع هیبرید وارداتی با چهار هیبرید داخلی انجام شد، تا مناسب ترین هیبریدها برای استان خراسان رضوی شناسایی شود. برای انجام این تحقیق ۱۸ نوع هیبرید در شرایط محیطی استاندارد و در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و در هر تکرار ۲۰۰ لارو در بهار ۱۴۰۰ در سالن پرورش اداره توسعه نوغانداری تربت‌حیدریه پرورش داده شدند و عملکرد آن ها مورد مقایسه قرار گرفت. صفات مورد اندازه گیری شامل تلفات لاروی، درصد شفیرگی، درصد پیله (خوب، متوسط، ضعیف و دوبل) و نیز وزن پیله (خوب، متوسط، ضعیف و دوبل)، تعداد در لیتر، وزن یک لیتر، وزن قشر پیله و درصد قشر پیله بود. تجزیه تحلیل داده ها با نرم‌افزار SAS انجام شد. نتایج نشان داد که هیبرید چینی Q×B با ۷۵/۳۳۹ گرم بیشترین وزن پیله تولید را داشت (۰۵/۰p < ). همچنین، هیبرید L2×R با ۳۶/۲۴ درصد بیشترین درصد قشر ابریشمی را داشت (۰۵/۰p < ) و هیبرید L2×OR با ۷۲/۱ گرم بالاترین متوسط میانگین وزن پیله را نشان داد (۰۵/۰p < ). بر اساس نتایج به‌دست‌آمده بر مبنای میانگین شاخص ارزیابی از بین ۱۴ هیبرید وارداتی چینی، هیبریدهای ۸۷۲×۸۷۱، B×Q، BB×QA، HB×JA، JA×HB و M×S و از بین چهار هیبرید ایرانی موردبررسی، عملکرد سه هیبرید 103×104، 151×154 و 154×151 با توجه به صفات مختلف تولیدی بهتر ارزیابی شدند. Manuscript profile