نانوذره دی اکسید تیتانیوم به واسطه خواص ویژه الکتریکی، نوری و فوتوکاتالیستی که دارد، بیشترین کاربرد را در بین نانوذرات فلزی به خود اختصاص داده دارای خاصیت آنتی باکتریال خیلی قوی بوده و بطور وسیعی بعنوان ماده پاک کننده محیطی استفاده می شود. با توجه به اینکه پرورش کرم ابریشم در منطقه تربت حیدریه یکی از صنایع اصلی کشاورزی محسوب می شود و تعداد زیادی کشاورز از این طریق امرار معاش می کنند، تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر نانوذرات دی اکسید تیتانیوم بر خصوصیات رشدی و عملکرد کرم ابریشم بصورت آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد غلظت های مختلف نانوذرات دی اکسید تیتانیوم (0، 5، 10، 50 و 100 میلی گرم در لیتر) در رژم غذایی کرم های ابریشم بود. صفات مورد اندازه گیری شامل درصد زنده مانی سن چهارم و پنجم، وزن پیله، وزن قشر پیله و درصد قشر پیله بود. نتایج نشان داد که استفاده از نانوذرات دی اکسید تیتانیوم باعث افزایش درصد زنده مانی و عملکرد پیله و قشر پیله شد. وزن پیله ها 30/3 و 85/3 درصد به ترتیب در تیمارهای 5 و 10 میلی گرم در لیتر نانوذرات دی اکسید تیتانیوم نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد (05/0 p <). وزن قشر ابریشم و نسبت قشر ابریشم در تیمار 5 میلی گرم در لیتر نانوذرات دی اکسید تیتانیوم نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 40/10 و 27/6 درصد بیشتر بود (05/0 p <). نتایج این تحقیق نشان داد در حالی که استفاده از نانوذرات دی اکسید تیتانیوم در غلظت 5 و 10 میلی گرم در لیتر باعث افزایش عملکرد پیله و غشا پیله می شود ولی غلظت های بیشتر تاثیری بر این صفات ندارد. Manuscript profile

پرورش کرم ابریشم از دیرباز در استان خراسان رضوی رواج داشته است. با توجه به این که هیبریدهای مختلفی برای افزایش عملکرد تولید کرم ابریشم تولید می گردد، با توجه به اقلیم های آب و هوایی مختلف در کشور، نیاز است که مناسب ترین آن ها برای هر منطقه شناسایی و معرفی شود. این طرح به منظور مقایسه چهارده نوع هیبرید وارداتی با چهار هیبرید داخلی انجام شد، تا مناسب ترین هیبریدها برای استان خراسان رضوی شناسایی شود. برای انجام این تحقیق ۱۸ نوع هیبرید در شرایط محیطی استاندارد و در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و در هر تکرار ۲۰۰ لارو در بهار ۱۴۰۰ در سالن پرورش اداره توسعه نوغانداری تربت‌حیدریه پرورش داده شدند و عملکرد آن ها مورد مقایسه قرار گرفت. صفات مورد اندازه گیری شامل تلفات لاروی، درصد شفیرگی، درصد پیله (خوب، متوسط، ضعیف و دوبل) و نیز وزن پیله (خوب، متوسط، ضعیف و دوبل)، تعداد در لیتر، وزن یک لیتر، وزن قشر پیله و درصد قشر پیله بود. تجزیه تحلیل داده ها با نرم‌افزار SAS انجام شد. نتایج نشان داد که هیبرید چینی Q×B با ۷۵/۳۳۹ گرم بیشترین وزن پیله تولید را داشت (۰۵/۰p < ). همچنین، هیبرید L2×R با ۳۶/۲۴ درصد بیشترین درصد قشر ابریشمی را داشت (۰۵/۰p < ) و هیبرید L2×OR با ۷۲/۱ گرم بالاترین متوسط میانگین وزن پیله را نشان داد (۰۵/۰p < ). بر اساس نتایج به‌دست‌آمده بر مبنای میانگین شاخص ارزیابی از بین ۱۴ هیبرید وارداتی چینی، هیبریدهای ۸۷۲×۸۷۱، B×Q، BB×QA، HB×JA، JA×HB و M×S و از بین چهار هیبرید ایرانی موردبررسی، عملکرد سه هیبرید 103×104، 151×154 و 154×151 با توجه به صفات مختلف تولیدی بهتر ارزیابی شدند. Manuscript profile