طی پژوهشی در فصول مختلف (زمستان و بهار، تابستان و پاییز)، خرچنگ‌های گرد آب شیرین در رودهای شرق استان تهران (جاجرود، حبله رود و لار) در ایستگاه‌های فشم، سعیدآباد، خجیر، زرین‌دشت و سیمین دشت با تور دستی جمع‌آوری و از حیث شاخص‌های طول و عرض کاراپاس، وزن و همچنین از لحاظ رنگ بدن نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. در نهایت نتایج این تحقیق نشان از آن داشت که گونه خرچنگ یافت شده Potamon persicum بوده که بین طول کاراپاس، عرض کاراپاس و همچنین وزن این خرچنگ در نمونه‌های یافت شده همبستگی قوی و مثبتی وجود داشت. رودها (جاجرود و حبله رود)، ایستگاه‌ها (فشم، سعیدآباد، خجیر، زرین‌دشت و سیمین دشت) و جنسیت هیچ‌کدام تأثیری بر شاخص‌های طول کاراپاس، عرض کاراپاس و وزن این خرچنگ نداشتند. از لحاظ میانگین پراکندگی جمعیتی نیز خرچنگ P. persicum در رودهای جاجرود و حبله رود و همچنین ایستگاه‌های فشم، سعیدآباد، خجیر، زرین دشت و سیمین دشت یکسان بودند اما این میانگین پراکندگی جمعیتی در فصول تابستان و پاییز به‌طور معنی‌داری بیشتر از فصول زمستان و بهار بود (0/05>P). فراوانی جمعیتی این خرچنگ در رود جاجرود 70 درصد و در حبله رود 30 درصد کل نمونه‌های مشاهده شده بود؛ و در ایستگاه‌های فشم، سعیدآباد، خجیر، زرین دشت و سیمین دشت نیز به ترتیب دارای فراوانی 32، 19، 18، 21 و 10 درصد کل نمونه‌های یافت شده بودند. نتایج رنگ بدن نیز نشان از آن داشت که غالباً رنگ کاراپاس و پاهای حرکتی قهوه ای تیره است و در مواردی قهوه ای روشن مشاهده گردید. Manuscript profile

شناسایی، تنوع گونه‌ای و فراوانی خانواده لوچ ماهیان در رودخانه‌های استان تهران از فصل پاییز 1397 تا پاییز 1398 بمدت دوازده ماه به اجرا درآمد. برای این منظور 10 ایستگاه نمونه‌برداری انتخاب شد. نمونه‌ها پس از صید توسط الکتروشوکر با الکل تثبیت شدند و جهت بررسی‌های زیست سنجی به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج این بررسی نشان داد که سه گونه متعلق به خانواده سگ‌ماهیان در رودخانه‌های جاجرود، حبله رود و لار در استان تهران زیست می‌کنند. گونه Oxynoemacheilus bergiana با 77/27 درصد بیشترین و گونه های Paracobitis iranian با 15 درصد، و Oxynoemacheilus angorae با 73/7 درصد، کمترین تنوع گونه‌ای را در ایستگاه‌های انتخاب شده دارند. همچنین در ایستگاه سعیدآباد فراوانی گونه ای Oxynoemacheilus bergiana 27/77 درصد و Paracobitis Iranian 18/3 درصد بود. در ایستگاه خجیر فراوانی گونه ای Paracobitis iranian 63/3 درصد بود. در ایستگاههای زرین دشت و سیمین دشت فراوانی گونه ای Paracobitis iranian مساوی و برابر 1/4 درصد بوده است. در ایستگاههای سدلار و دلیچای فراوانی گونه ای سگ ماهی جویباری آنگورا Oxynoemacheilus angorae بترتیب معادل 45/5 درصد و 27/2 درصد بود. همچنین بیشترین تراکم در فصل ماهیان صید شده بترتیب به تابستان، پاییز، بهار و زمستان تعلق داشت که فراوانی گونه سگ‌ماهی جویباری سفیدرود Oxynoemacheilus bergiana با 1/34 درصد در تابستان، 20 درصد در پاییز، 8/11 درصد در زمستان و 336/11 در بهار بود. گونه سگ‌ماهی تاجدار ایرانی Paracobitis iranian با 63/8 درصد در تابستان و 37/6 در بهار بود. گونه سگ‌ماهی جویباری آنگورا Oxynoemacheilus angorae در تابستان 45/5 درصد و پاییز 28/2 درصد بود. Manuscript profile

لاکپشتها خزندگانی از راسته Testudines میباشند و به عنوان گونه های کلیدی در زیستگاه محل زندگی خود بشمار میروند و وجود آنها به بقا و پایداری تنوع زیستی کمک میکند. مطالعه حاضر با هدف بررسی پراکنش و تنوع گونه ای لاکپشت در جنوبشرق استان تهران انجام شد. نمونه برداری لاکپشتان از بهار تا پایان تابستان 1394 به صورت ماهانه و براساس کار میدانی در 12 ایستگاه صورت گرفت ولی فقط در 5 ایستگاه، لاکپشت وجود داشت، بطوریکه در شهرستانهای پیشوا و پاکدشت لاکپشتی یافت نشد. تعداد 56 قطعه لاکپشت از 5 ایستگاه در جنوبشرق استان جمع آوری شد و بعد از زیست سنجی کامل و تشخیص جنسیت، توسط کلیدهای شناسایی، مورد شناسایی قرار گرفتند. از 56 نمونه جمع آوری شده، تعداد 36 قطعه نر و 20 قطعه ماده بودند. همه نمونه ها، به زیرگونه Mauremys caspica caspica تعلق داشتند. پس از شناسائی، آنالیز آماری داده ها با استفاده از نرم افزارهای Excel و Spssانجام شد. با اینکه از نظر عددی تعداد بیشترین نمونه مربوط به ایستگاه های شاهزاده محمد-ایجدان و دریاچه بهرام بود و کمترین نمونه در ایستگاه روستای داوودآباد مشاهده شد ولی از نظر آماری مشخص شد که اختلاف معنی داری در رابطه با پراکنش این گونه بین ایستگاه های که نمونه یافت شد وجود ندارد (0/05<p). نسبت جنسی نر به ماده 1:1 بدست آمد. همچنین تفاوت معنیدار بین جنسیت و طول دم، فاصله پلاسترون تا کلوآک و فاصله کلوآک تا انتهای دم حاصل شد (0/01>p). Manuscript profile

تاکنون اغلب قورباغه های مردابی آب های ایران بر مبنای روش ریخت شناسی مورد شناسایی قرار گرفته اند و تمامی جمعیت قورباغه های مردابی با وجود دامنه گسترده توزیع آن ها به یک گونه واحد به نام Rana (Pelophylax) ridibunda نسبت داده شده اند. بنابراین در این تحقیق شناسایی دقیق تر از قورباغه های مردابی شهرستان های جنوب شرق استان تهران براساس توالی ژن srRNA12 میتوکندریایی مورد بررسی ژنتیکی قرار گرفت. برای این منظور 4 ایستگاه اصلی (پاکدشت، ورامین، قرچک، پیشوا) در جنوب شرق استان تهران انتخاب شد. سپس تعداد 19 عدد نمونه توسط توردستی صید، به ظروف درب دار حاوی الکل منتقل و سپس جهت بررسی های مولکولی به آزمایشگاه منتقل گردیدند. جهت شناسایی مولکولی، استخراج DNA از عضله پا به روش CTAB انجام شد. سپس با استفاده از پرایمر اختصاصی واکنش زنجیره ای پلیمراز جهت تکثیر توالی ژن srRNA12 میتوکندریایی انجام شد. درخت فیلوژنی تجزیه و تحلیل ماتریس داده ها براساس روش های (Neighbor-joining) و ماکزیمم احتمال (Maximum Likelihood) با استفاده از نرم افزار Mega6 انجام گردید. نتایج بررسی های فیلوژنی نشان داد، دو کلاد اصلی با ضریب حمایت 100 وجود دارد، که یک زیرشاخه متعلق به نمونه های مطالعه حاضر و دیگر گروه مربوط به جمعیت قورباغه های P. bedriagae می باشد. در نتیجه احتمال می رود جمعیت قورباغه های مردابی شرق تهران متعلق به گونه bedriagae P. و یا زیر گونه Pelophylax Sp. باشند که مستلزم بررسی های بیش تر با سایر نشانگرهای مولکولی می باشد. Manuscript profile

به منظور شناسایی گونه های دوزیستان بی دم در شهرستان های جنوبشرقی استان تهران از طریق مطالعات بافت شناسی مورد بررسی قرار گرفت. 4 ایستگاه اصلی (پاکدشت، ورامین، قرچک، پیشوا) در جنوبشرق استان تهران انتخاب شد. سپس تعداد 24 عدد نمونه توسط توردستی صید، به ظروف دربدار حاوی فرمالین 10درصد بافر شده منتقل و سپس جهت مطالعات بافت شناسی به آزمایشگاه منتقل گردیدند. بررسیها نشان داد که در یک گروه (وزغ سبز معمولی، Pseudepidalea (Bufo) viridis) غدد مولد سم وجود داشت. در این گروه اپیتلیوم 3 لایه و در زیر آن کروماتوفورها کاملاً نمایان بود. در زیر آنها غدد بزرگ مولد سم دیده شد و پس از آن بافت پیوندی و سپس عضلات مخطط قرار داشتند. در گروهی دیگر (قورباغه مردابی معمولی، Pelophylax (Rana) ridibunda)، اپیتلیوم 4 لایه مشاهده گردید که خود به 2زیر گروه تقسبم میشدند: عده ای دارای غدد ترشحی موکوسی و گروهی که فاقد غدد موکوسی بودند، اما در هر دو گروه اخیر، سلولهای کروماتوفور، بافت پیوندی، عضلات مخطط و غضروف دیده شدند. در یک گروه دیگر مشاهده شد که اپیتلیوم 3 لایه بوده ولی نه غدد مولد سم و نه غدد موکوسی وجود نداشتند اما دو نوع ویژگی در مشاهدات بافت شناسی دیده شد، بطوریکه عده ای دارای غضروف و گروهی که فاقد غضروف بودند. این تفاوتها بیانگر احتمال وجود چندریختی در قورباغه مردابی معمولی میباشد. نتایج مطالعات بافت شناسی بیانگر آن بود که برای شناسایی دوزیستان بی دم، علاوه بر مطالعات ریخت سنجی، ریخت شناسی و ژنتیکی، میتوان از مطالعات بافت شناسی هم بهره گرفت. Manuscript profile