به‌منظور بررسی تأثیر آرایش کاشت بر خصوصیات مورفولوژیک سویا در رقابت با علف‌های هرز، آزمایشی در مزرعه دانشگاه یاسوج در تابستان 1389 اجرا شد. آزمایش به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی، علف‌ ‌هرز در دو سطح (با و بدون علف هرز) و عامل فرعی ترکیب فاصله ردیف (30، 45 و 60 سانتی‌متر) و تراکم کاشت سویا (40، 50 و 60 بوته در مترمربع) بود. نتایج نشان داد که تراکم کاشت و فاصله ردیف تأثیر معنی‌داری بر ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، قطر ساقه و عملکرد دانه سویا داشت. با افزایش تراکم و کاهش فاصله ردیف، عملکرد دانه سویا افزایش یافت؛ به‌طوری‌که بیشترین عملکرد دانه (60/240 گرم بر مترمربع) از تراکم 60 بوته در مترمربع و در بین فاصله‌های کاشت بیشترین عملکرد دانه (8/236 گرم بر مترمربع) از فاصله کاشت 30 سانتی‌متر به‌دست آمد. همچنین خصوصیات مورفولوژیک علف‌های هرز (سلمه‌تره و تاج‌خروس) به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر تراکم بوته و فاصله ردیف کاشت سویا قرار گرفت؛ به‌طوری‌که افزایش تراکم کاشت سویا از 40 به 60 بوته در مترمربع و کاهش فاصله ردیف سویا از 60 به 30 سانتی‌متر به‌ترتیب منجر به کاهش 7/22 و 8/29 درصدی وزن خشک علف هرز تاج‌خروس گردید. به‌طور کلی نتایج نشان داد که تغییر در آرایش کاشت (فاصله بوته و فاصله ردیف کاشت) در سویا از طریق تأثیر بر توان رقابتی گیاه زراعی در مقابل علف‌های هرز می‌تواند به عنوان یک راهکار زراعی و غیر شیمیایی برای کاهش اثر تداخلی علف‌های هرز مورد استفاده قرار گیرد. Manuscript profile

این مطالعه به منظور تنوع بخشیدن به سیستم زراعی ایران با استفاده از گیاه دارویی شنبلیله در کشت مخلوط همراه با کتان با هدف تعیین اثر همزیستی قارچ میکوریزا بر محتوای عناصر گیاهی و تاثیر بر شاخص‌های کشت مخلوط استفاده شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و 15 تیمار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال زراعی 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل کاربرد کود زیستی در سه سطح )شاهد، کاربرد قارچ میکوریزا گونه Funneliformis mosseae و کاربرد قارچ میکوریزا گونه(Rhizophagus irregularis و نسبت‌های کشت در 5 سطح (کشت خالص کتان روغنی، کشت خالص شنبلیله و کشت مخلوط کتان روغنی و شنبلیله با نسبت‌های 1:1، 1:2و 2:1) بود. نتایج نشان داد کاربرد میکوریزا همراه با کشت مخلوط باعث بهبود جذب عناصر پر مصرف و کم مصرف شد به طوری که بیشترین میزان آهن، نیتروژن و پتاسیم برگ و دانه کتان در نسبت کشت مخلوط 1:1همراه با کود میکوریزا دیده شد. همچنین قارچ میکوریزا F. mosseae همراه با کشت مخلوط 1:1 بیشترین نیتروژن، پتاسیم و فسفر برگ شنبلیله را به همراه داشت. برهمکنش کشت مخلوط و کود میکوریزا بر هیچکدام از شاخص‌های سودمندی کشت مخلوط معنی دار نبود؛ ولی کاربرد کودهای میکوریزا باعث افزایش میزان عملکرد ازدست رفته واقعی و نسبت‌ برابری‌زمین کل شد. درکل کاربرد کود میکوریزا علاوه بر بهبود جذب عناصر باعث برتری کشت مخلوط کتان و شنبلیله نسبت به تک کشتی آن‌ها شد. Manuscript profile