به منظور بررسی اثر تراکم بنه بر صفات زیرزمینی و کیفی گیاه زعفران تحت شرایط استفاده از کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن دار، آزمایشی در سال 1393 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در در روستای قمی آباد شهرستان ری انجام شد. عامل های آزمایش شامل تراکم بنه در سه سطح (60، 120 و 180 بنه در متر مربع) و منابع کودی در چهار سطح (عدم مصرف، کود شیمیایی نیتروژن دار به میزان 150 کیلوگرم در هکتار، کود زیستی نیتروکسین به میزان 5 لیتر در هکتار و مصرف تلفیقی کود شیمیایی نیتروژن دار به مقدار 75 کیلوگرم در هکتار و کود زیستی نیتروکسین به مقدار 5/2 لیتر درهکتار) بود. نتایج حاصل نشان داد که تراکم بنه بر وزن تر و خشک گل، وزن خشک کلاله و خامه، قطر بنه، وزن تر بنه دختری و تعداد بنه دختری معنی دار بود. بر این اساس با افزایش تراکم بنه از 60 به 180 بنه در مترمربع، عملکرد خشک کلاله زعفران تا 7/2 برابر افزایش یافت. این در حالی بود ‌که افزایش تراکم بر صفاتی نظیر قطر بنه، وزن تر بنه دختری و تعداد بنه دختری اثر منفی داشته و منجربه کاهش عملکرد صفات مذکور گردید. کاربرد کود زیستی نیتروکسین از نظر رشد رویشی و عملکرد زعفران با تولید 08/2 کیلوگرم در هکتار کلاله به همراه خامه خشک نسبت به سایر تیمارهای کودی برتری داشت و بر مؤلفه های کیفی زعفران (کروسین، پیکروکروسین و سافرانال) نیز بالاترین تأثیر را اعمال نمود. در مجموع استفاده از تراکم های بالا به منظور حصول عملکرد مناسب و استفاده توأم از کود نیتروکسین و کود اوره به عنوان جایگزینی برای کاهش تدریجی مصرف کود شیمیایی اوره توصیه می شود. Manuscript profile

Manuscript profile

استفاده از انواع کودها و تراکم های مختلف از مهمترین عوامل افزایش دهنده کمیت و کیفیت محصول در زراعت زعفران می باشد. آزمایشی در سال 1394 به صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه ای در روستای داود آباد واقع در شهرستان قرچک به منظور مطالعه تأثیر تراکم بنه و کودهای شیمیایی اوره و کود زیستی نیتروکسین بر عملکرد و رنگدانه های فتوسنتزی گیاه زعفران انجام شد. تیمارها شامل: سه سطح تراکم بنه (60، 120 و 180 بنه در مترمربع) به عنوان فاکتور اصلی و منابع کودی درچهار سطح (شاهد (بدون مصرف کود)، کود شیمیایی اوره به میزان 150 کیلوگرم درهکتار(69 کیلوگرم نیتروژن خالص)، کود زیستی نیتروکسین به میزان 5 لیتر در هکتار و مصرف توأم کود شیمیایی اوره به مقدار 75 کیلوگرم درهکتار و کود زیستی نیتروکسین به مقدار 5/2 لیتر درهکتار) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج آزمایش نشان داد که اثر تیمارهای مختلف تراکم بر کلیه صفات در سطح 1% معنی دار بود. کاشت پیازهای زعفران با تراکم بالا (180 بنه در مترمربع) اثر افزاینده ای بر تمامی صفات مورد آزمون به جزء طول برگ و میزان رنگدانه های فتوسنتزی داشت. همچنین بیشترین عملکرد زعفران با kg/ha 60/2 در تراکم 180 بنه در مترمربع بدست آمد. اثر منابع کودی مختلف نیز بر صفات آزمایشی معنی دار شد، به طوری که استفاده از کود زیستی نیتروکسین موجب افزایش رشد رویشی و عملکرد زعفران نسبت به دیگر تیمارها شده و موجب بهبود 30 درصدی عملکرد کلاله نسبت به تیمار شاهد شد. لازم به ذکر است که تأثیر کاربرد کود شیمیایی اوره به تنهایی و به صورت تلفیقی با کود زیستی نیتروکسین بر صفات مورد آزمون زعفران اختلاف چندانی نداشت، پس مصرف کود زیستی نیتروکسین می تواند علاوه بر کاهش مصرف کود شیمیایی اوره جایگزینی مناسب برای آن باشد. Manuscript profile