مقدمه: امروزه، تغییرات چشمگیری در نگرش به مخاطرات طبیعی دیده می‌شود و دیدگاه غالب از کاهش آسیب‌پذیری به بهبود و ارتقای تاب‌آوری در برابر مخاطرات تغییر یافته است. هدف: توسعه بی‌رویه و ناهماهنگ منطقه شهری چمستان به‌علت فعالیت‌های انسانی برای توسعه شهر به‌صورت مستقیم زمین‌های زیادی از شهر را در مدت زمان بسیار کوتاه تغییر داده است که از آن رهگذر مخاطراتی مانند سیل ایجاد می‌شود. هدف پژوهش حاضر، تحلیل روابط بین شاخص‌های مؤثر بر تاب‌آوری شهر چمستان در مقابل سیلاب است. روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش و ماهیت، توصیفی - تحلیلی است. برای رسیدن به این هدف، به تحلیل و سنجش میزان تاب‌آوری شهر چمستان در برابر سیلاب بر اساس 5 بعد تاب‌آوری کالبدی - زیرساختی، اجتماعی، نهادی، اقتصادی و زیست‌محیطی پرداخته شد. این ابعاد 5 گانه به همراه شاخص‌ها و زیرشاخص‌های تعریف شده هر کدام از آن‌ها بر مبنای ادبیات پژوهش، در قالب پرسش‌نامه‌ای محقق ساخت طراحی شده تا وضعیت آن‌ها در شهر مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. تحلیل مسیر و مدل‌سازی معادلات ساختاری جهت تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی مرتبه دوم، تحلیل عاملی تأییدی و همچنین تحلیل مسیر مؤلفه‌های مؤثر بر تاب‌آوری شهر چمستان در برابر سیلاب، روش‌های تحلیل داده‌های پژوهش هستند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر چمستان مرکز بخش چمستان در شهرستان نور است که در زمین‌های کوهپایه‌ای شمال البرز واقع شده است. بخش چمستان از شمال و غرب به بخش مرکزی شهرستان نور، از جنوب به بخش بلده شهرستان نور و کوهپایه‌های البرز مرکزی، از شمال شرق به شهرستان محمودآباد و از شرق به شهرستان آمل محدود می‌شود. این شهر از سمت شمال و غرب به نور، از جنوب به بخش بلده و کوهپایه‌های البرز مرکزی و از شرق به آمل منتهی می‌شود. یافته¬ها: با توجه به میانگین‌های به‌دست آمده از تحلیل آماری T تک‌نمونه‌ای، شهر چمستان به‌لحاظ تاب‌آوری‌های کالبدی- زیرساختی، اجتماعی، نهادی و اقتصادی در سطح تاب‌آوری متوسط و در حال تاب‌آوری قرار دارد؛ این در حالی است که تاب‌آوری زیست‌محیطی این شهر در برابر سیلاب نسبتاً ضعیف بوده و وضعیت مطلوبی را نشان نمی‌دهد. نتایج: جهت ارتقای تاب‌آوری شهر چمستان در مقابل سیلاب، نیاز است که سازمان‌ها و نهادهای مدیریتی و برنامه‌ریزی در حوزه مدیریت بحران و مخاطرات شهری به این نکته مهم توجه داشته و جهت ارتقاء تاب‌آوری اجتماعی، توجه ویژه‌ای به آموزش و افزایش سطح دانش جامعه محلی داشته باشند. همچنین باید به این نکته اشاره نمود که گسترش بیمه از جمله راهکارهای بسیار مناسب برای دست‌یابی به جامعه‌ای با سلامت پایدار و اساسا‍ً از جمله راه‌های تأمین و تحقق آرامش، آسایش و کاهش استرس افراد خانواده‌ها است. Manuscript profile