پژوهش حاضر با هدف بررسی اصطلاحات خویشاوندی در گونه زبانی کردی سنندج از منظر رده‌شناسی‌صرفی و صرف زیست‌محیطی صورت گرفت. داده‌های این پژوهش، تمامیِ اصطلاحات خویشاوندی در این گونه زبانی‌اند. روش گردآوری داده‌ها به‌صورت کتابخانه‌ای و نیز میدانی از طریق مصاحبه با گویشوران است و روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است. بررسی‌های ساختاری که از دیدگاه رده‌شناسی‌صرفی صورت گرفت، حاکی از آن است که %57 این اصطلاحات در طبقه پیوندی و %43 در رده گسسته قرار ‌می‌گیرند. همچنین، اصطلاحاتِ دارای ساخت‌ملکی %47.69 از کل اصطلاحات را به خود اختصاص داده‌اند که همگی راهبرد ملکی هم‌نهی را نشان می‌دهند و در این میان، برخی چینش مالک–مملوک و برخی چینش مملوک–مالک را دارا هستند. اما دیگر راهبردهای ملکی ساده یا غیرساده اعم ازحالت‌نما یا حرف‌اضافه و غیره در اصطلاحات فوق مشاهده نمی‌شود. نتایج بررسی‌ها از لحاظ صرف زیست‌محیطی نشان می‌دهد که عوامل جغرافیایی (مناطق مختلف شهر)، عوامل فرهنگی و عوامل جامعه‌شناختیِ محیط بویژه جنسیت، معیارهای قومی و نسبی/سببی‌ بودن بر اصطلاحات خویشاوندی این زیست‌بوم اثرگذار هستند. طبق این رویکرد اقلیم می‌تواند مهم‌ترین دلیل وجود تنوع و تفاوت‌های موجود در اصطلاحات خویشاوندی در این پیکره زبانی باشد. Manuscript profile

براساس نظریة استعاره مفهومی، نظام مفهومی در ذهن انسان ماهیّتی استعاری دارد و استعاره‌ها ارکان اصلی انتقال مفاهیم انتزاعی هستند. در پژوهش پیش‌رو، مسئلة اصلی آن است که شیوة مفهوم‌سازی استعاری دنیا در قصیده‌ها و قطعه‌های سعدی و پروین چگونه است؟. هدف اصلی پژوهش آن است که پی‌ببریم مفهوم‌سازی دنیا، دیدگاه غالب این دو شاعر را نسبت‌به دنیا چگونه بازنمایی می‌کند. پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شد. نتایج حاصل از بررسی‌داده‌ها شامل 229 استعاره در حوزة مقصد دنیاست که از قصیده‌ها و قطعه‌های دو شاعر نمونه‌گیری و ارزیابی شد. یافته‌ها نشان می‌دهد حوزه‌های مبدأ شیء، انسان، ساختمان، سفر، حیوان، دریا، مزرعه، اقتصاد و تجارت و جنگ در اشعار هر دو شاعر بیان شده است. استعارة ‌سرزمین و ملک تنها در اشعار سعدی یافت شد؛ درحالی‌که حوزه‌های مبدأ باغ، معدن، قصه، جادو، کوه، دیو و اژدها، ورزش، چاه، خیمه و چادر، آتش، غذا، دشت، محکمه‌گاه، صاعقه، مکتب و مدرسه، کندو، گیاه، کمینگاه و دِه تنها در اشعار پروین نمود یافته‌ است. سعدی غالباً از حوزة مبدأ شیء، و پروین از حوزة مبدأ انسان برای مفهوم‌سازی دنیا استفاده می‌کند؛ پروین با انسان‌نگاریِ پدیدة دنیا به مجموعه‌ای متنوع از استعاره‌ها دست یافته است که چگونگی درک از دنیا و چگونگی عملکرد نسبت‌به آن را در چارچوب انگیزه‌ها، ویژگی‌ها و فعالیت‌های انسانی مهیا می‌‌کند. گفتنی است هر دو شاعر حوزة مبدأ شیء ازدست‌دادنی را در قصیده و نیز در قطعه به کار گرفته‌اند که می‌تواند مبیّن آن باشد که ایشان دنیا و متعلقات دنیا را شایستة وابستگی و دلبستگی ندانسته‌اند. درمجموع، با آنکه در اشعار پروین تنوع استعاری بیشتری دیده می‌شود، نگرش و اندیشه‌اش نسبت‌به مفهوم دنیا هم‌جهت با سعدی است؛ تاآنجاکه می‌توان گفت پروین در نگاه به دنیا از سعدی تأثیر پذیرفته است. Manuscript profile

در پژوهش پیش‌رو مساله اصلی بررسی شیوه مفهوم‌سازی استعاری "دنیا" و "زندگی" در قصیده‌ها و قطعه‌های سعدی و پروین است. هدف از این تلاش آن است که دیدگاه غالب این دو شاعر نسبت به فلسفه زندگی بازنمایی شود. پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. . نتایج حاصل از بررسی‌های کمی پژوهش شامل 299 استعاره مفهومی با حوزه مقصد دنیا و زندگی است که از قصیده‌ها و قطعه‌های دو شاعر نمونه‌گیری و ارزیابی شد. یافته‌ها نشان‌می‌دهد که در شعر دو شاعر حوزه‌های مبدأ مشترک برای مفهوم‌سازی دنیا و زندگی، شیء و انسان است. از وجوه اشتراک دو شاعر آنست که بر اساس داده هردو به مفهوم‌سازی دنیا بیشتر توجه داشته‌اند تا مفهوم‌سازی زندگی. پژوهش نشان‌داد در شعر هر دو شاعر میان اهداف استعاره‌های مفهومی دنیا و زندگی همپوشانی و انسجام وجود دارد؛ به طوری‌که می‌توان‌گفت نمایان‌گر ناپایداری دنیا، لزوم عدم توجه به فریبندگی‌های دنیا، لزوم توجه به چگونگی گذران عمر و زندگی و لزوم انجام اعمال‌ نیک در طول زندگی برای دستیابی به سعادت ابدی در دنیای پس از مرگ هستند. Manuscript profile