کاربرد کودهای زیستی به منظور کاهش مصرف کودهای شیمیایی، از مهم ترین راه بردها در کشاورزی پایدار به شمار می رود. با هدف بررسی تأثیر کودهای زیستی میکوریزا و ازتوباکتر بر خصوصیات کمّی و کیفی ارقام کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در دو منطقه معتدل خرم آباد و معتدل سرد الشتر لرستان اجرا گردید. عامل کود زیستی شامل کاربرد میکوریزا، کاربرد ازتوباکتر، کاربرد توأم میکوریزا و ازتوباکتر و عدم کاربرد کود زیستی (شاهد) و عامل رقم شامل ارقام گابریلا، نپتون، اکاپی و اکس پاور بودند. نتایج نشان داد که میانگین عملکرد دانه در منطقه خرم آباد به میزان 7/4265 کیلوگرم در هکتار و در منطقه الشتر به میزان 0/4168 کیلوگرم در هکتار به دست آمدند. بیشترین عملکرد دانه و روغن به رقم گابریلا (به ترتیب 7/4599 و 0/1923 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن به رقم اکاپی (به ترتیب 6/3849 و 0/1591 کیلوگرم در هکتار) در منطقه آزمایش تعلق داشتند. در میان سطوح کود زیستی، بیشترین عملکرد دانه و روغن به کاربرد توأم میکوریزا و ازتوباکتر (به ترتیب 4/4408 و 0/1831 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن به عدم کاربرد کود زیستی (به ترتیب 0/3973 و 1/1650 کیلوگرم در هکتار) مربوط بودند. در مجموع، با توجه به اثر متقابل سه گانه عامل ها، رقم گابریلا همراه با کاربرد توأم میکوریزا و ازتوباکتر برای منطقه معتدل سرد الشتر و رقم اکس پاور همراه با کاربرد ازتوباکتر برای منطقه معتدل خرم آباد و مناطق مشابه قابل توصیه هستند. Manuscript profile

ارزیابی چرخه حیات یک روش مناسب برای بررسی اثرات محیط‌زیستی یک محصول در کل چرخه تولید آن است. در این پژوهش اثر مقادیر و تقسیط نیتروژن در چرخه حیات تولید گندم آبی در استان بوشهر طی سال زراعی 97-1396 مورد ارزیابی قرار گرفت. این پژوهش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. کود نیتروژن در چهار سطح 70، 140، 210 و 280 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره به‌عنوان عامل اصلی و تقسیط مصرف آن در مراحل کاشت، شروع پنجه‌دهی، شروع ساقه‌دهی و آبستنی به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که با افزایش مصرف نیتروژن، شاخص‌های رده‌ اثر تقاضای انرژی تجمعی، تقاضای اکسرژی تجمعی، اسیدی شدن، یوتریفیکاسیون و بدبویی هوا کاهش یافتند. میانگین ردپای بوم‌شناختی برابر 87/1125 متر مربع در سال بوده که بالاترین اثر متعلق به انتشار CO2 بود. میانگین پتانسیل گرمایش جهانی طی دوره 20 و 500 ساله برابر 401 و 384 کیلوگرم معادل CO2 بود. با افزایش مصرف نیتروژن، تمامی آلاینده‌های انتشار یافته به آب و هوا کاهش یافتند. با مقایسه گروهی بین مقادیر نیتروژن در سطوح تقسیط می‌توان بیان کرد علت اصلی تغییرات میزان آلاینده‌ها، بالاتر بودن مقدار خروجی (عملکرد) در مقابل ورودی‌ها بود. در واقع، تقسیط نیتروژن در چهار مرحله تعیین کننده رشدی، منجر به حداکثر استفاده گیاه شده که نتیجه آن نیز افزایش عملکرد و کاهش انتشار آلاینده‌ها در واحد سطح بود. همچنین، کاهش انتشار آلاینده‌ها با افزایش مقدار نیتروزن می‌تواند به‌دلیل افزایش عملکرد باشد. Manuscript profile