گوجه‌فرنگی یکی از سبزیجات مهم و بیماری پیچیدگی برگ زرد گوجه‌فرنگی از مهمترین بیماریهای گوجه‌فرنگی در سراسر دنیاست. طی فصل‌های زمستان 1391 و بهار 1392، به منظور بررسی ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی در استان بوشهر از مزارع کشت گوجه فرنگی واقع در شهرستانهای تنگ ارم، دشتستان و چند بخش مربوط به آن از گیاهان مشکوک به آلودگی نمونه برداری شد. پس از استخراج DNA، واکنش زنجیره ای پلیمراز با استفاده از آغازگرهای sense و antisense‌ منجر به تکثیر قطعه‌ای با اندازه تقریبی550 جفت باز از ژن پروتئین پوششی و حرکتی ویروس شد. محصول واکنش زنجیره ای پلی مراز متعلق به سه جدایه، برای تعیین ترادف انتخاب و به کره ارسال شدند. ژن‌های توالی یابی شده در بانک ژن جهانی ثبت گردیدند. تجزیه داده ها نیز به دنبال همردیف سازی آنها با بانک ژن جهانی با استفاده از نرم افزار clustalw انجام و درخت فیلوژنتیکی حاصل با نرم افزار mega6 با 1000 bootstrap ترسیم گردید. آنالیز های فیلوژنتیکی نشان داد که جدایه‌های مورد بررسی در دو گروه جداگانه A و B قرار گرفتند. در این تقسیم بندی در گروه A جدایه های دشتستان (KP635447) و تنگ ارم (KP635448) به جدایه های مورد بررسی در کشورهای دیگر از جمله چین (AY594194) و ونزوئلا (EF625895) و به جدایه های مورد بررسی در داخل کشور از جمله شیراز (GU076444) و تهران (KC106648، KC582150) نزدیک بودند. در گروه B جدایه‌ای دیگر از دشتستان (KP635446) به جدایه‌های کشورهای عربی از جمله عربستان (HM590558)، عمان (KF229721، KF229725) و به جدایه داخلی جیرفت (GU076450) نزدیک می‌باشد. نتایج حاصل نشان می‌دهد که ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی در ایران و همچنین در یک منطقه (دشتستان) دارای تنوع ژنتیکی بوده و برای تعیین وجود نژادهای نوترکیب جدید نیاز به تحقیقات بیشتری بر روی جدایه های ایرانی می‌باشد. همچنین علائم متفاوتی با توجه به نوع رقم میزبان، منطقه جمع آوری نمونه و همچنین آلوده شدن گیاه در زمان های متفاوت ایجاد می کنند. Manuscript profile

ویروس موزاییک خیار (Cucumber Mosaic Virus, CMV) از مهم‌ترین ویروس‌های آلوده کننده کدوئیان در ایران و جهان می‌باشد. به منظور بررسی پراکندگی و اهمیت CMV در منطقه کوار در استان فارس، طی بهار و تابستان 1394 ، از مزارع مختلف کدوئیان ( شامل: هندوانه، خربزه و کدو) نمونه برداری شد. در مجموع 85 نمونه گیاهی با علائم: موزائیک و زردی برگ‌ها، لکه‌های نکروتیک روی رگبرگ‌ها و کوتولگی ، جمع‌آوری شد. بررسی تکمیلی نمونه‌ها با کمک آزمون های الیزای ساندویچ دو طرفه آنتی بادی (DAS-ELISA) و واکنش زنجیره ای پلی مراز با نسخه برداری معکوس (RT-PCR)انجام گردید. در بررسی نمونه‌های مشکوک با آزمون DAS-ELISA، تعداد 40 نمونه خربزه، آلوده به ویروس تشخیص داده شدند. به منظور ردیابی ویروس با استفاده از آزمون RT-PCR، از جفت آغازگرهای P1 و P2 که ژنوم پوشش پروتئینی ویروس را تکثیر می‌کردند، و قطعه‌ای به طول تقریبی 950جفت باز را تشکیل می دادند، استفاده شد. در 30 مورد از نمونه ها (20 مورد مثبت و 10 مورد منفی) واکنش زنجیره ای پلی مراز انجام و نتایج آزمون الیزا تایید شد. محصول PCR سه جدایه به طور تصادفی انتخاب و پس از خالص سازی باند مورد نظر، ترادف‌یابی گردید. برای مقایسه و آنالیز فیلوژنتیکی توالی‌های به‌دست آمده در این پژوهش با سایر نقاط دنیا، از 19 توالی ثبت شده در بانک ژن استفاده گردید. درخت فیلوژنتیکی با کمک نرم‌افزار MEGA6 و به‌روش Neighbor-Joining ترسیم گردید. توالی ها در دو گروه جداگانه قرار گرفتند که نمونه های ایرانی همگی در یک گروه بودند. نتایج این تحقیق بیانگر آلودگی چشمگیر مزارع خربزه به ویروس موزائیک خیار در منطقه کوار و احتمالا خسارت قابل ملاحظه این ویروس بود. Manuscript profile

سابقه و هدف:بیماری فیتوپلاسمایی تورم جوانه ی گوجه فرنگی در سال های اخیر در مناطق مختلف کشور شیوع پیدا کرده است. این پژوهش با هدف تعیین غلظت و الگوی گسترش کاندیداتوس فیتوپلاسما استرالیزیا در گوجه فرنگی، به منظور ردیابی سریع تر بیمارگر به ویژه در دوره ی کمون بیماری و مدیریت بهتر آن انجام شد.مواد و روش ها:در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، سه گیاه گوجه فرنگی به وسیله ی پیوند به فیتوپلاسما استرالیزیا اورانتیفولیا آلوده شدند. در فواصل زمانی 10، 20، 40 و 70 روز پس از مایه زنی، نمونه برداری از برگ های انتهایی گیاهان تیمار، برگ ها از ساقه های بالا و پایین محل پیوند و نیز ریشه های فرعی انجام شد. سپس با روش واکنش زنجیره ای پلی مراز در زمان واقعی، غلظت و الگوی گسترش فیتوپلاسما در گیاهان یاد شده تعیین شد. همچنین، روش های واکنش زنجیره ای پلی مراز مستقیم و آشیانه ای در ردیابی فیتوپلاسمای همراه با بیماری استفاده و مقایسه شدند.یافته ها: نتایج نشان دادند که کاندیداتوس فیتوپلاسما استرالیزیا پس از ورود به گیاه، به سمت بالا و پایین حرکت کرده و به همین دلیل در برگ های بالایی و ریشه های گیاهان آلوده، غلظت آن بیشتر از برگ های میانی و پایینی بود. براساس یافته های این پژوهش، میانگین دوره کمون بیماری حدود 40 روز تخمین زده شد. واکنش زنجیره ای پلی مراز آشیانه ای حساس تر از واکنش زنجیره ای پلی مراز مستقیم در ردیابی این فیتوپلاسما به ویژه در دوره کمون بیماری بود.نتیجه گیری: برای ردیابی و تشخیص بیماری تورم جوانه ی گوجه فرنگی ناشی از کاندیداتوس فیتوپلاسما استرالیزیا، بهتر است از برگ های انتهایی و ریشه ها نمونه برداری و از روش واکنش زنجیره ای پلی مراز آشیانه ای استفاده شود. Manuscript profile

سابقه و هدف: بیماری تریستزا یکی از مهم ترین بیماری های ویروسی مرکبات در سراسر دنیا است. استان فارس به عنوان قطب دوم تولید مرکبات در ایران است که آلودگی به ویروس تریستزای مرکبات نیز در این استان گزارش شده است. این پژوهش با هدف ارزیابی پراکنش ویروس، تعیین میزان و درصد آلودگی گونه های مختلف مرکبات در شهرستان های مختلف استان فارس انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش به صورت مقطعی-توصیفی برای 230 نمونه از گونه های مختلف مرکبات جمع آوری شده از شهرستان های کازرون، فیروزآباد، قیروکارزین، جهرم، داراب و فسا انجام گرفت. ابتدا آلودگی نمونه ها به ویروس تریستزا با استفاده از آزمون الایزا بررسی شد. با توجه به تعداد نمونه های آلوده به کل نمونه ها میزان و درصد آلودگی محاسبه گردید. سپس با استفاده از آغازگرهای اختصاصی نواحی ژن پوشش پروتئینی و ژن p23 ویروس تریستزای مرکبات با روش PCR ارزیابی شد. یافته ها: نتایج آزمون الایزا آلودگی تمامی گونه های مرکبات به ویروس را نشان داد. آلودگی به ویروس در همه مناطق مورد بررسی مشاهده شد. از مجموع 230 نمونه مورد بررسی، آلودگی 24/35 درصد از مرکبات به ویروس تریستزا تایید گردید. بیشترین درصد آلودگی به ترتیب مربوط به شهرستان های جهرم، قیروکارزین، داراب، کازرون، فیروزآباد و فسا بود. همچنین بیشترین میزان آلودگی مربوط به گونه نارنگی و پس از آن گونه های لیمو لیسبون، لیموترش، پرتقال و لیموشیرین قرار داشتند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش افزایش میزان آلودگی گونه های مختلف مرکبات به ویروس تریستزا، نسبت به سال های گذشته را نشان داد. از این رو ضرورت توجه بیشتر به کنترل این بیماری در منطقه مورد پژوهش وجود دارد. Manuscript profile