یکی از مهمترین چالش های زیست محیطی دو دهه گذشته از بین رفتن مراتع کشور است. مراتع از آنجایی قابل اهمیت هستند که بخش مهمی از منابع تجدیدشونده را تشکیل می دهند و هنوز زندگی شمار قابل توجهی از انسان ها و حیوانات به آن وابسته است. از این رو هدف این پژوهش شناسایی پیامدها و پیش آیندهای مشارکت مرتعداران در اجرای طرح های مرتعداری استان گیلان است. جامعه آماری این پژوهش مرتعداران استان گیلان هستند. تعداد کل مراتع استان گیلان که دارای طرح های مرتعداری بودند برابر با 186 مرتع است و تعداد 335 نفر از مرتعداران به عنوان پاسخ دهندگان به پرسشنامه به صورت تصادفی از بین مجریان طرح های مرتعداری در این مناطق انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها در این تحقیق پرسشنامه بود و برای بررسی فرضیه های پژوهش از تحلیل عاملی تاییدی و مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزیی استفاده شد. نتایج حاکی از تاثیر مثبت و معنی دار عوامل اقتصادی، اجتماعی، روان شناختی، نگرشی و آموزشی- ترویجی بر مشارکت مرتعداران در اجرای طرح های مرتعداری بود. همچنین مشارکت مرتعداران در اجرای طرح های مرتعداری بر سلامت مراتع، افزایش تولیدات دامی و رضایت مندی بهره برداران تاثیر مثبت دارد. نتایج بررسی نشان داد که تعادل دام و مرتع یکی از مهمترین عوامل تخریب مراتع گیلان می باشد و مادامی که این مساله برطرف نگردد، تمامی تلاش ها و اقدامات برای مدیریت، اصلاح و احیای مراتع بی فایده و یا بسیار کم اثر است. Manuscript profile

وقوع رخداد زمین‌لغزش در مناطق کوهستانی ممکن است به زیرساخت‌ها از جمله جاده‌ها آسیب جدی وارد کند، همچنین ممکن است به مرگ‌ومیر انسان‌ها منجر شود. هدف از انجام این مطالعه، پیش‌بینی مکانی خطر زمین‌لغزش با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته داده‌کاوی در شهرستان سروآباد (استان ...) است. در این مطالعه، پتانسیل‌یابی خطر زمین‌لغزش با استفاده از دو الگوریتم پیشرفته داده‌کاوی شامل جنگل تصادفی (RF) و درخت تصمیم (DT) انجام شد. ابتدا، فایل نقطه‌ای 166 زمین‌لغزش رخ داده در شهرستان سروآباد به‌عنوان نقشه موجودی زمین‌لغزش در نظر گرفته شد. به منظور تهیه مدل و اعتبار سنجی آن، نقاط زمین‌لغزش به دو بخش داده‌های آموزشی (70 درصد) و داده‌های اعتبارسنجی (30 درصد) تقسیم می‌شوند. در مجموع 16 پارامتر شامل شیب، جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده، تراکم رودخانه، فاصله از گسل، تراکم گسل، تراکم جاده، بارندگی، کاربری و پوشش اراضی، شاخص NDVI، لیتولوژی، زمین‌لرزه، شاخص توان آبراهه (SPI) و شاخص رطوبت توپوگرافی (TWI) به‌منظور پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش استفاده شدند. در نهایت، عملکرد مدل‌ها با استفاده از منحنی مشخصه عملکرد سیستم (ROC) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل منحنی ویژگی عملگر نسبی نشان داد که مدل‌های درخت تصمیم و جنگل تصادفی به ترتیب دارای مقدار AUC برابر 942/0 و 951/0 می‌باشند؛ بنابراین مدل جنگل تصادفی نسبت به درخت تصمیم دارای بالاترین مقدار AUC بوده و بهترین مدل برای پیش‌بینی خطر زمین‌لغزش در آینده در منطقه مورد مطالعه می‌باشد. نقشه‌های پتانسیل وقوع زمین‌لغزش، ابزارهای کارآمدی بوده؛ به‌طوری‌که می‌توان آن‌ها را برای مدیریت زیست‌محیطی، برنامه‌ریزی کاربری زمین و توسعه زیرساخت‌ها مورد استفاده قرار داد. Manuscript profile

Regardless the crop production, range and livestock management is unlikely to be possible. Considering the range production is essential for efficient and effective range management. This study aims to investigate the relationship between the rate of forage production and the effects of climate variables. For this purpose, forage yield of four range species including Artemisia sieberi, Scariola orientalis, Stipa atriseta, and Stachys inflate regarded as indices species was recorded in Bidalam rangeland, Fars province, Iran in a 10-year period (1998 to 2007) and then, the study continued for another two years (from 2016 to 2017). Forage yield was collected through cutting and weighing method in 60 random 2m2 plots along four 300 m transects during 12 years. Climatic parameters such as rainfall, temperature, relative humidity and sunshine periods were obtained from Abadeh weather station and used for estimation of forage yield in different growth periods of the year. The annual dry matter production of each species and sum of all species were used as dependent variables and climatic parameters were considered as independent ones using multivariate linear regression. The results showed that previous rainfall (rainy of growing season plus last year) had the highest effect on annual forage production of rangelands (R2=0.88). It was concluded that using regression analysis between annual rainfall and forage production in some indices species, the rangeland production of coming years could be estimated with high accuracy. Manuscript profile

Prioritizing the rangeland plants for ecological functions is one of the main concerns in the operation of multifunctional rangelands. Considering that the use of various functions of plant species in rangelands can lead to higher renter's income and change single-livelihoods to multi-livelihoods. This research aims to prioritize the rangeland plants using Analytical Hierarchy Process (AHP) method and VIKOR software on the basis of indigenous knowledge of ranchers during 2017-2018 in Titoeieh rangelands of Baft Township, Kerman, Iran. The results, based on analyzing the hierarchical method of questionnaires on 29 plant species revealed that the coefficients of importance of plant species for kinds of functions including forage, medicinal, beauty, beekeeping and soil conservation were different. In this regard, there was no unique plant with similar coefficients of importance for all functions. Vikor scenario illustrated that scoring 0.25 coefficients to the forage production function (and giving remain one to others as equal coefficient) resulted in Artemisia aucheri species as the first priority species, priority even when the yield of forage functions scored by 0.25 and o.50 and 0.75 coefficients. Furthermore, by giving these coefficients to other functions, Artemisia aucheri was allocated as the first rank with the exception of scenarios 8 and 13 (scored respectively 0.5 and 0.75 to beauty function associated with the remains to other functions) that resulted in Amygdalus scoparia as the first one. According to indigenous knowledge, ground reality and scenario making results, it can be concluded that since Artemisia aucheri was ranked in the first priority species at almost all scenarios, it can be thinkable and manageable in the multiple use of rangeland. According to extensive habitats of Artemisia aucheri in mountainous rangelands of Iran, this research can be applicable for increasing the income of range holders with holistic view. Manuscript profile

Identification of habitats and suitable environmental conditions for the presence of various animal and plant species is one of the key issues in ecology and environment modeling. In Iran, Gymnocarpus decander species is the main and most abundant plant of the Baluchi flora, especially in the rangeland areas. Due to its high resistance to harsh environmental conditions and salinity, this species can be useful for rangeland reclamation and restoration. In order to assess potential habitats of G. decander in Sistan and Baluchestan province, Iran, this research was conducted in May 2020 using multivariate statistical methods including factor analysis, clustering and logistic regression. To do so, the map of real habitats ofG. decander, was modeled using altitude and 62 climatic variables which were prepared using 24 meteorological stations across the province and neighboring. Climatic variables were reduced to 5 factors using PCA, including temperature, precipitation, radiation, dust and maximum temperature, which accounted for 88.3% of the climate change in the studied region. According to the regression models, the precipitation, temperature and altitude variables were the most significant independent variables (p <0.05) which influence the potential habitats ofG. decanderin the study area. Also, the study area was divided into 5 groups (G1:G5). The results suggest that models are more accurate in homogeneous groups than in the whole region. The Kappa coefficient and perdition accuracy had the highest and lowest values for G1 (68% and 88%) and G5 (19% and 59%), respectively. The results also showed that currently, 48.2% of the studied region has actual habitats. While the modeling results based on the model of the whole region showed that the potential habitat area of this species was 52.3% and based on the grouping models, it was 53.7%. Therefore, based on differences between actual data and modeling result, 4.8% of potential habitats have noG. decander. Also, results indicate that the G4 region with altitude range between 800-1250 m, growth season mean temperature was about 16 °C and annual precipitation about 170 mm was the main habitat forG. decanderin Sistan and Baluchestan. According to the results of this study, G. decander is an endangered species and it is necessary to plan long-term management to preserve and restore its habitats in the arid regions of southeastern Iran. Manuscript profile