.کمبود آهن که بیشتر به صورت کلروز در برگ های جوان بروز می‌نماید، به عنوان یکی از نارسایی های مهم تغذیه‌ای در درختان مرکبات مطرح است و به شدت عملکرد و کیفیت محصول آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. گزینش ترکیبات آهن‌دار مناسب یکی از راهکارهای مهم برای جلوگیری از این مسئله تغذیه‌ای به شمار می‌رود. به همین منظور آزمایشی برای بررسی تاثیر نوع ترکیب آهن شامل FeEDTA، FeEDDHA و دو نوع نانو ذرات اکسید آهن بدون پوشش و با پوشش پلی اتیلن گلیکول در محیط کشت موراشیگی و اسکوگ ((MS بدون آهن برای جلوگیری از کم‌سبزینگی پایه نارنج (Citrus aurantium) در قالب طرح کاملا تصادفی در5 تکرار اجرا گردید. بذر پایه نارنج روی محیط کشت MS حاوی ترکیب آهن مختلف کشت گردید. در پایان آزمایش (2 ماه) صفات رویشی (طول شاخساره و ریشه، تعداد و سطح برگ)، وزن تر و خشک (گیاهچه، ریشه و شاخساره)، میزان ‍کلروفیل، میزان آهن در برگ و درصد کلروز برگ ملاک تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که محیط کشت MS حاوی نانو ذرات بدون پوشش دارای بیشترین اثر معنی دار در سطح آماری یک درصد بر افزایش میزان جذب آهن و کاهش میزان کلروز گیاهچه‌های نارنج رشد یافته در آن بودند. همچنین محیط کشت MS با نانو ذرات آهن دارای بیشترین اثر بر افزایش میزان صفات رویشی، وزن تر و خشک و میزان کلروفیل نسبت به شاهد (MS بدون کلات آهن( داشت. Manuscript profile

Vegetables as one of the most important sources of nitrate, have positive and negative effects on human health.The goal of this paper was to estimate the nitrate concentration in vegetables production in Pol-e Dokhtar County as one of the main centers of Iranian vegetable production and the possible health risks correlated with high concentration of nitrate in theses crops. Using United States Environmental Protection Agency (USEPA) method, the risk was evaluated and presented as risk diagrams. Additionally, type, amount and method of fertilization in farms with different concentrations of nitrate in vegetables were presented. Almost, all results were within the range of nitrate concentrations in vegetables. Lettuce and Persian leek (716.200 and 378.500 mg NO3 − kg−1 FW, respectively) were the most and least predominant contributors in total NO3 – uptake, respectively. The risk diagrams showed that all values were lower than the acceptable levels for each of vegetables. Furthermore, in most age groups, this index was greater in women than in men. According to the information in the questionnaires, perhaps one of the most important factors in reducing the nitrate accumulation in the vegetables of Pol-e Dokhtar is due to optimal and timely use of fertilizer. Use of nitrogen fertilizers in form of split in 73% of fields decreased the nitrate concentration in plants with no reduction in yield. Therefore, considering crop yields and nitrate accumulation impacts, improved nitrogen management could provide an opportunity to promote production of vegetables and reducing the effects of negative health in high-risk regions in Lorestan Province. Manuscript profile