مشروعیت سیاسی از اساسی ترین مفاهیم در ادبیات سیاسی امروز و در مباحث مربوط به حکومت و دولت به شمار می آید. اندیشمندان مسلمان در باب مشروعیت سیاسی، اصول اعتقادی نبوت را با ادله عقلی اثبات و بر همین اساس نظریه سیاسی خود را هویت بخشیده اند. در اسلام مشروعیت سیاسی در ابتدا به محوریت پیامبر(ص) مورد پذیرش همه واقع شد. اما بعد از رحلت ایشان، مشروعیت سیاسی روندی دوگانه (سنی- شیعی) به خود گرفت. در اهل سنت آن به اختیار مردم واگذار گردید و در شیعه به دو دوره عصر حضور و غیبت امام و مبتنی بر دو رهیافت ایجابی و سلبی تقسیم گردید. در این راستا سوال قابل طرح این است که تحول معنایی مشروعیت سیاسی در اندیشه سیاسی شیعه چگونه و به چه شکل صورت گرفته است؟ فرضیه تحقیق حاکی از آن است که مشروعیت سیاسی در اندیشه سیاسی شیعه نه به شکل خطی و تکاملی بلکه تحت تأثیر قدرت، به گونه ای نامنتظم و غیرخطی صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و روش شناسی آن مبتنی بر تبارشناسی فوکو می باشد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که براساس رهیافت ایجابی، مشروعیت سیاسی در اندیشه سیاسی شیعه مبتنی بر سه رویکرد الهی، مردمی و الهی - مردمی؛ و در رهیافت سلبی بر مدار دو رویکرد مبتنی بر تقیه و رویکرد سکولاریستی در چرخش بوده است. Manuscript profile

مقاله پیش‌رو به بررسی چگونگی استقرارحکومت مطلوب، در آرای متفکران پس از انقلاب اسلامی و چگونگی ارتباط میان دین و سیاست پرداخته، و درصدد طرح این سوال است که با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار مردم‌سالاری دینی، مساله شناخت ماهیت حکومت و همچنین فهم ارتباط میان دین و سیاست در برپایی حکومت مطلوب و الزامات ناشی از آن در آرای متفکران پس از انقلاب اسلامی چگونه به یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز درحوزه تفکرآنان تبدیل شد، و چه عللی باعث شکاف عمیق بین این دو گروه بوده،که هر چه قدر جلوتر می‌رویم این شکاف عمیق‌تر می‌شود و در پاسخ به سوالات و طرح فرضیه مقاله این پاسخ احتمالی داده شده، که گروهی با نگاهی انتقادی، آسیب شناسی حکومت مطلوب را در حوزه اندیشه و عمل مورد ارزیابی قرار داده وکاستی‌های آن را از زاویه‌ای تازه مورد کنکاش قراردادند، طیف دیگر با تاثیرپذیری از برداشت‌های دینی، سعی در برقراری ارتباط بین دین و سیاست کرده، حکومت مطلوب را به این سمت سوق داده و متفکران را متوجه قلمرو دین کردند. که سعی ما در این مقاله تبیین دیدگاه‌های هریک از آنان و علل بروز تعارض و اختلافات روشنفکران تجددخواه و سنت‌گرا بوده و در آخر آسیب شناسی آن مدنظر بوده، که با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی در صدد بررسی آن برآمده‌ایم. Manuscript profile

در راستای تقلیل خطای کارگزاران و بالا بردن کیفیت عمل و ارتقای ضریب اطمینان در حسن انجام وظایف در جوامع مختلف امروزی مطلوبیت نظارت و نقد و بررسی و پاسخگویی کارگزاران اثبات گردیده است . در این خصوص پرسش اصلی این است که چرا مردم حق دارند بر کارکردهای حکومت و کارگزاران خویش نظارت نمایند و اگر انتقاد و اعتراضی دارند آن را اظهار نمایند و امور را تغییر دهنددر این رابطه نگاه فقه چیست ؟ نگارنده در این تحقیق با مراجعه به پاره ای از منابع مرتبط و آیاتی از قرآن و روایاتی از معصومین(ع) و اندیشمندان ... و با روش استنادی و تحلیلی به تشریح چگونگی نظارت و نقد و بررسی عملکرد کارگزاران توسط شهروندان پرداخته و به این نتیجه رسیده است که این شیوه اگر منطبق با فقه ارائه گردد و به آن فراخوانده شود کارائی بیشتری به نظام اسلامی میبخشد . و میتواند در ارائه الگوی نظام اسلامی شیعی نقش مهم تری را ایفا کند . Manuscript profile