Comparative Literature Studies
,
Issue2,Year,
Autumn
2020
شناختنامه یا تکنگاری(Monographie) پژوهشی است که(معمولاٌ) توسط یک نویسنده و در خصوص موضوعی واحد انجام میشود و نتیجه آن که با شرح و تفصیل و جزئیات همراه است، در قالب کتاب، مقاله و یا پایاننامه(رساله) ارائه میگردد. تحقیق به شیوه تکنگاری را نخستین بار فردریک لوپله در More
شناختنامه یا تکنگاری(Monographie) پژوهشی است که(معمولاٌ) توسط یک نویسنده و در خصوص موضوعی واحد انجام میشود و نتیجه آن که با شرح و تفصیل و جزئیات همراه است، در قالب کتاب، مقاله و یا پایاننامه(رساله) ارائه میگردد. تحقیق به شیوه تکنگاری را نخستین بار فردریک لوپله در قرن نوزده در توصیف زندگی کارگران به کار برده است. او نتایج بررسیهای خود را به صورت کتابی زیر عنوان کارگران سال ۱۸۵۵ منتشر کرد. در ایران ابتدا تکنگاری با چاپ کتاب اورازان توسط جلال آل احمد آغاز شد، سپس نوشتن تکنگاریها به شیوه جدیدتری شکل گرفت. موضوع این مقاله نیز اختصاص دارد به شناختنامه محمدعلی اسلامی ندوشن. در این مقاله اسلامی ندوشن معرّفی، آثار او طبقهبندی، سپس مشهورترین آثارش بررسی میگردند.
Manuscript profile
فصلنامه زبان و ادب فارسی
,
Issue4,Year,
Winter
2020
تخیل،نیمه پنهان واقعیت یعنی حقیقت را بازمینماید و بنمایهای است که خالق دنیای شگفت ادبیات است و به آن امکان میدهد تا با بازآفرینی واقعیات، درک بهتر آن را از خلال تصویرگری خلاق فراهم آورد. مناطق بدوی جنوب در داستانهای اقلیمی، جلوههایی از ترس و تنهایی وهمناک را متصور More
تخیل،نیمه پنهان واقعیت یعنی حقیقت را بازمینماید و بنمایهای است که خالق دنیای شگفت ادبیات است و به آن امکان میدهد تا با بازآفرینی واقعیات، درک بهتر آن را از خلال تصویرگری خلاق فراهم آورد. مناطق بدوی جنوب در داستانهای اقلیمی، جلوههایی از ترس و تنهایی وهمناک را متصور میسازند. باورهای عجیب و غریب، فقر اقتصادی و فرهنگی مردم در مناطق دورافتاده و طبیعی که خشن و ترسناک است، رئالیسم جادویی را در آثار برخی نویسندگان رقم زده است. در این شیوه الگوهای واقعگرایی با خیال، وهم و عناصر سحرآمیز درهم میآمیزد. در این آمیزش در داستانهای رضایی ترکیبی به وجود آمده است که خصوصیتی مستقل و جداگانه دارد و رویا و واقعیت چنان به هم جوش خوردهاند که خیالی بودن این وقایع جنبهای واقعی پیدا میکند.در چند اثر غلامرضا رضایی به داستانهایی برمیخوریم که وهم و حقیقت باهم درآمیخته به طوری که خواننده توالی زمان را جابه جا مییابد؛ اما همین خصوصیت، کیفیتی تازه و بدیع به وجود آورده است. در این مقاله، بازتاب رئالیسم جادویی در مجموعه داستانهای رضایی مورد بررسی قرار گرفته است. ازویژگیهای مهم داستانهای رضایی می-توان: وهم و خیالپردازی، اعتقاد به باورهای عجیب، واگویی افسانههای بازمانده پشینیان، باورناپذیری رویدادها، ترس ناگهانی و هیجان، را نام برد.
Manuscript profile
فصلنامه زبان و ادب فارسی
,
Issue2,Year,
Autumn
2016
ابومعین حمیدالدین ناصر بنخسرو قبادیانی، به سال 394 هجری در قبادیان بلخ به دنیا آمد و به سال 481 در یمگان بدخشان از دنیا رفت. درجوانی استعداد ذاتی و میل حقیقت جویی، او را جویای حقایق و اسرار کرد و به سال 437 ترک کار دیوان و خانه و سامان کرد و هفت سال تمام به سفری دور More
ابومعین حمیدالدین ناصر بنخسرو قبادیانی، به سال 394 هجری در قبادیان بلخ به دنیا آمد و به سال 481 در یمگان بدخشان از دنیا رفت. درجوانی استعداد ذاتی و میل حقیقت جویی، او را جویای حقایق و اسرار کرد و به سال 437 ترک کار دیوان و خانه و سامان کرد و هفت سال تمام به سفری دور و دراز پرداخت و سفرنامهای ارزشمند و سرشار از اطلاعات جـغرافـیایی، تاریخـی و اجتـماعـی ترتـیب داد و همین اطلاعات جغرافیایی را در دیوان اشعارش که آیینه تمام نمای روزگار اوست به تصویر کشیده است. استفادههایی که شاعر از نام این شهرها کرده، جالب توجه است. شاعر برای بیان عقاید، آوارگیها، تبلیغ مذهب خویش، مسائل حکمی و کلامی و گاه از دیدگاه صور خیال از نام این شهرها سود جسته است. خراسان را به علت فقها، حکما، علمای نادان و ریاییاش ترک کرده و به درّهای کوچک پناه برده است. بر خراسان دل سوزانده و سنگ و خاک یمگان را با ارزشتر از لعل بدخشان و مشک تاتار دانسته است. بنابراین بررسی علل کاربرد نام این شهرها در رمزگشایی هر چه بهتر اشعار ناصرخسرو موثر است. لذا در این مقاله به بررسی شهرها و علل کاربرد آنها در دیوان شاعر پرداخته شده است.
Manuscript profile
فصلنامه زبان و ادب فارسی
,
Issue2,Year,
Autumn
2011
در این مقاله به نقد و بررسی چندسویهی قصیدهی صد و هشتاد و چهارم دیوان انوری پرداخته شده است. در بخش نخست، گزارشی کوتاه و فشرده از مفاهیمِ قصیده به دست داده شده و تناسب فرم و محتوا به کوتاهی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس برای پیگیری انگیزهی انوری در زمینهی نکوهش شعر More
در این مقاله به نقد و بررسی چندسویهی قصیدهی صد و هشتاد و چهارم دیوان انوری پرداخته شده است. در بخش نخست، گزارشی کوتاه و فشرده از مفاهیمِ قصیده به دست داده شده و تناسب فرم و محتوا به کوتاهی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس برای پیگیری انگیزهی انوری در زمینهی نکوهش شعر و شاعری، شعر و شاعری از دیدِ فرهنگ و جامعهی عصر انوری بررسی شده است و امکان اثرپذیری انوری از آرای شعرای دیگر از جمله کسایی، ناصرخسرو و سنایی مطرح شده است.
پس از بررسی فرم و محتوا، مشخص شد که این قصیده در شمار اشعار حقیقت نما (راستین) و صادقانه ی شاعر قرار می گیرد. دربخش پایانی مقاله پس از طرح چند فرضیه برای یافتن انگیزه ی اصلی انوری از نکوهش شعر و شاعری، این فرض اثبات شد که وی به دلیل بهره مندی از مراتب فضل و کمال، شاعری را دونِ شأنِ خود می دانسته است و چون از روی ناچاری و به دلیل نیاز مالی به مدیحه سرایی پرداخته، پس از سال ها شاعری، از کارنامهی خود ناخشنود بوده و به نقد کار خود پرداخته است.
Manuscript profile
Journal of Studies in Lyrical Language and Literature
,
Issue4,Year,
Autumn
1397
ادبیات تعلیمی یکی از کهنترین، مهمترین و تأثیرگذارترین گونههای ادبی است که در میان همۀ اقوام و ملل، نمودی چشمگیر و تعیینکننده دارد. شعر و نثر فارسی نیز از دیرباز، اهداف و مقاصد تعلیمی را در انواع گوناگون خود آزموده و متجلّی کرده است. در این میان، قصّهها و حکایات؛ از More
ادبیات تعلیمی یکی از کهنترین، مهمترین و تأثیرگذارترین گونههای ادبی است که در میان همۀ اقوام و ملل، نمودی چشمگیر و تعیینکننده دارد. شعر و نثر فارسی نیز از دیرباز، اهداف و مقاصد تعلیمی را در انواع گوناگون خود آزموده و متجلّی کرده است. در این میان، قصّهها و حکایات؛ از جمله قصّههای عامیانه، سهمی بارز و محوری را در انتقال آموزههای متنوّع تعلیمی از آنِ خود کردهاند. این قصّهها بخشی قابل توجّه از میراث روایی، ادبی، فرهنگی و جامعهشناسی هر قوم به شمار میروند. بررسی و تحلیل آموزه-های تعلیمی در حکایات عامیانه، گامی است راهگشا برای ورود به دنیای ذهنیّات، باورها، عواطف و اخلاقیات مردمان یک ملّت. بر همین اساس پژوهش حاضر به بررسی و طبقهبندی آموزههای تعلیمی کتاب هزار و یک شب میپردازد. این پژوهش در دو بخش فضائل اخلاقی و رذایل اخلاقی انجام شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که در حکایتهای این کتاب، بیشترین بسامد مکارم اخلاقی مربوط به توصیۀ به سخاوت و بخشش، پشیمانی و اعتراف به اشتباه، حرمت قول و پیمان، راستگویی، مهماننوازی، رازداری، صبر و شکیبایی و ... است و ذمائم اخلاقی چون؛ بدی و تاوان آن، خیانت، جهالت، نیرنگ و حیلهگری، حسادت، دروغ، حرص و آز و ... نیز از بسامد بالایی برخوردارند.
Manuscript profile
journal of literary criticism and stylistics research
,
Issue40,Year,
Summer
2020
منیرو روانیپور و مهسا محبعلی از جمله نویسندگان زن هستند که در آثار خود به دنبال کشف هویّت زنان بوده و به ذکر مسائل و مشکلات اجتماعی زنان و برجسته کردن شخصیّت آنان توجّه داشتهاند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوا و با بررسی رمانهای اهل غرق و نگران نب More
منیرو روانیپور و مهسا محبعلی از جمله نویسندگان زن هستند که در آثار خود به دنبال کشف هویّت زنان بوده و به ذکر مسائل و مشکلات اجتماعی زنان و برجسته کردن شخصیّت آنان توجّه داشتهاند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوا و با بررسی رمانهای اهل غرق و نگران نباش، نشان میدهد که اولویت اصلی نویسندگان در این داستانها، طرح مسائل فمینیستی نبوده است؛ نقطه اشتراک این دو رمان تقابل سنّت و تجدد است که نویسندگان آنها از طریق شخصیّت اصلی داستان یعنی زن، توانستهاند این تضاد و تقابل را نشان دهند. این در حالی است که روانیپور از ابتدای داستان جامعه سنّتی را مدّ نظر دارد که کمکم و با گذر زمان به سمت نوگرایی و تجدد کشیده میشود، امّا محبعلی از آغاز تا پایان داستان جامعه شهری و مسائل مبتلابه آن را توصیف میکند.
Manuscript profile
journal of literary criticism and stylistics research
,
Issue1,Year,
Summer
2019
بهرام بیضایی ازجمله نویسندگان تأثیرگذار در ادبیات نمایشی ایران است. همة کوشش این نویسنده از ابتدا بر روی سه محور اسطوره، حماسه و تاریخ بوده است. وی با تلفیق این عناصر با درام، خالق آثار متنوعی در ادب معاصر فارسی است. بررسی متونی که ریشه در اساطیر ایران دارد از مناظر متف More
بهرام بیضایی ازجمله نویسندگان تأثیرگذار در ادبیات نمایشی ایران است. همة کوشش این نویسنده از ابتدا بر روی سه محور اسطوره، حماسه و تاریخ بوده است. وی با تلفیق این عناصر با درام، خالق آثار متنوعی در ادب معاصر فارسی است. بررسی متونی که ریشه در اساطیر ایران دارد از مناظر متفاوت حائز اهمیت است، بهویژه متونی که امروز نگاشته شده اما ریشههای خود را با گذشتة ادبی زبان فارسی حفظ کرده است. روایت آرش نوشتة بهرام بیضایی از این نوع است. نویسنده با بهکارگیری از یک روایت کهنِ، واژگان و نحوِ زبان را در خدمت نگاه اجتماعی امروز درآورده است. این مقاله بر آن است با بررسی جنبههای القایی واژگان و وجه افعال، بازتابِ هویت و قدرت را در این اثر نشان دهد و با توجه به جابهجایی اسطوره، قهرمان داستان را هویت تازهای ببخشد.
Manuscript profile
Didactic Literature Review
,
Issue4,Year,
Autumn
2018
ویس و رامین داستانی عاشقانه و مربوط به دوران اشکانی- ساسانی است. فخرالدین اسعد گرگانی این اثر را در قرن پنجم هجری به نظم درآورد. نگرش اصلی در این سروده، غنایی است؛ اما نمود مضامین تعلیمی نیز در آن دیده میشود. این آموزهها بهطور مستقیم (از زبان راوی- شاعر) یا غیرمستق More
ویس و رامین داستانی عاشقانه و مربوط به دوران اشکانی- ساسانی است. فخرالدین اسعد گرگانی این اثر را در قرن پنجم هجری به نظم درآورد. نگرش اصلی در این سروده، غنایی است؛ اما نمود مضامین تعلیمی نیز در آن دیده میشود. این آموزهها بهطور مستقیم (از زبان راوی- شاعر) یا غیرمستقیم (از زبان شخصیتها) تبیین شدهاند. فخرالدین اسعد با قواعد زبان و ادبیات پهلوی کاملاً آشناست؛ ازاینرو بدون دخالت عناصر اسلامی و با حفظ سنتهای مَنشی ایرانیان در دوران پیش از اسلام (که بهطور ویژه در اندرزنامههای پهلوی نمایان است)، موفق شد شاهکاری غنایی- تعلیمی بسراید. بنابراین در این مقاله، تأثیرگذاری تعلیمی اندرزنامههای پهلوی بر منظومۀ ویس و رامین به روش توصیفی- تحلیلی بررسی میشود. سنتهای اخلاقی مانند خردستایی و دانشآموزی، ستایش خداوند و توکل به او، وفای به عهد، دادگری، خرسندی و قناعت، منش و گفتار راست، دنیاستیزی و آزمندی، در اندرزنامهها بسیار دیده میشود. این سنتهای اخلاقی در منظومۀ ویس و رامین نیز بیان شده است. درنتیجه این گمان تأیید میشود که سرودۀ فخرالدین اسعد با تأثیرپذیری از فرهنگ و اخلاق ایرانیان باستان سروده شده است.
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications