فرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر می‌باشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوان‌بندی، شکل‌شهر و... نشان می‌دهد تشتت آراء در این حوزه‌ها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روش‌های پژوهش قیاسی به‌دنبال تبارشناسی و واکاوی دقیق مفاهیم فرم و ساختار‌فضایی شهر است. از طرف دیگر، یکی از مهم‌ترین منابع ناپایداری، فرم و ساختارفضایی شهر شناخته‌شده‌است. محقق با استفاده از روش پژوهش استقرایی و بهره‌گیری از مدل‌ خوشه‌بندی K-means در نرم‌افزار Pyton و همچنین استفاده از نر‌م‌افزارGIS جهت تحلیل داده‌های مکانی و پرسش‌نامه ساکنین برای شاخص-های کیفی، به‌دنبال آن است که ارتباط میان مؤلفه‌های فرم شهری و ساختار فضایی را بر مؤلفه‌های پایداری در مقیاس مناطق شهر تهران شناسایی نماید. همپوشانی بالای خوشه‌بندی مناطق تهران بر اساس شاخص‌های فرم و ساختار فضایی و نیز شاخص-های پایداری، نشان‌دهنده تأثیرگذاری مستقیم شاخص‌های فرم و ساختار فضایی شهری بر پایداری در شهر تهران است. Manuscript profile

وقوع رشد شهری و پیامدهایش بسیار گسترده است، در این راستا، با مروری بر مفاهیم نظری، مولفه های موثر بر رشد شهری تدوین شد، تا به عنوان چارچوب مناسب برای بررسی عوامل موثر بر رشد شهر بجنورد مورد استفاده قرار گیرد. سپس به کمکGIS و توابع مربوطه لایه های قابل سنجش به صورت کمی ارزش گذاری شد. که می توان ازمهمترین این عوامل، تراکم جمعیت، تراکم راهها و ... اشاره داشت. در ادامه از میان روش های مختلف، با توجه به اینکه روش F’ANP به دلیل استفاده از قابلیت های تحلیل عاملی در تبدیل موضوع به ابعاد مشخص و معین کردن رابطه بین ابعاد و شاخص ها، کلیه قابلیت های روش تحلیل عاملی را حفظ می نماید. نتایج بررسی نشان داد که تمایل به خانه های تک خانواری و زمین بزرگ مقیاس، تراکم راهها، تراکم خالص جمعیت و ... به ترتیب مهمترین عوامل موثر در رشد شهر بجنورد بوده اند. Manuscript profile

سکونت گاه های غیر رسمی حاصل شهرنشینی سریع و مشکلات اقتصادی کشورها و بخصوص کشورهای در حال توسعه می باشد. کشور ایران نیز پس از اصلاحات ارضی با این پدیده آشنا گردید. رشد چنین سکونت گاه هایی مشکلات زیادی در ابعاد اقتصادی اجتماعی و کالبدی در کلان شهر ها به همراه داشته است. وقوع جنگ تحمیلی به رشد چنین سکونت گاه هایی در شهر اهواز افزود و بدنبال آن بازسازی مناطق جنگ زده استان فرصت پرداختن به این پدیده نابهنجار شهری را از مسئولین سلب نمود. هدف این مقاله شناسایی علل شکل گیری سکونت گاه های غیر رسمی در کلان شهر اهواز و ارائه راه کارهای لازم می باشد. نتایج نشان می دهد که مهمترین علت شکل گیری این سکونت گاه ها در شهر اهواز، مهاجرت شهر به شهر ناشی از شرایط جنگی منطقه و شرایط اقتصادی شهرهای استان بوده و مهمترین انگیزه مهاجرت، انگیزه اقتصادی است. در همین راستا، ارزانی مسکن و زمین و نزدیکی به بستگان از مهمترین دلایل اسکان در محل سکونت فعلی ذکر شده است. در پایان مقاله راهکارهای لازم برای به حداقل رساندن برخی از نارسایی ها و مشکلات این سکونت گاه ها پیشنهاد گردیده است. Manuscript profile

اصفهان شهری با هسته های اولیه زیستی است و جویباره به معنای سرزمین جوی های روان اصلی‌ترین هسته شهر بوده است. نقش زاینده‌رود و شبکه مادی‌های منشعب از آن در گذشته در امور کشاورزی و آب رسانی، جمع‌آوری آب های سطحی و آبادانی شهر از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. متأسفانه طی توسعه شهری و افزایش ساخت‌ و سازها و از بین رفتن باغات درون شهر و مزارع اطراف، بخشی از هویت شهر به نام مـــادی به دست فراموشی سپرده شد. لزوم توجه و سرمایه‌گذاری در جهت احیاء مادی ها از دیدگاه های متعدد تاریخی، زیست محیطی، طراحی شهری و اقتصادی قابل بررسی است. این مقاله به شناسایی سوابق و عملکرد مادی‌ها طی تاریخ و ارتباط آن با توسعه و طراحی فضاهای شهری پرداخته است. حفظ ارزش های هویتی تاریخی مادی‌ها، زیباسازی فضای شهری با ارتقاء نقش عبور و مروری مادی‌ها به سبزراه1 و برآورده ساختن نیازهای عملکردی، تفرجی، روحی و روانی شهروندان جهت ارتقاء کیفیت زیستی شهر از اهداف اصلی مقاله است. Manuscript profile

بروز مدرنیسم و تقابل با ملی گرایی در معماری ترکیه نتیجه جریانات فکری این کشور در عرصه های اجتماعی و سیاسی بوده است،به گونه ای که نفوذ مدرنیسم در ترکیه از اواخر امپراطوری عثمانی با مطرح نمودن برنامه تنظیمات که با هدف نوسازی و روزآمد شدن جنبه های حکومتی بود،آغاز شد. با تغییر نهادهای حکومتی عثمانی و جایگزینی حکومت جمهوری به رهبری آتاتورک ضمن انجام اصلاحاتی بنیادین در امور سیاسی ،اجتماعی کشور ترکیه ،توجه به اقتدار تاریخی امپراطوری عثمانی مورد توجه قرار داشت. این مقاله در صدد است در ابتدا زمینه های بحران هویت ملی و تقابل با مدرنیسم غربی در شرایط اجتماعی و سیاسی ترکیه را مورد مطالعه قرار داده تا زمینه های نفوذ تفکرات مدرنیسم غرب در امپراطوری عثمانی قابل بررسی شود. سپس جریانهای فکری معماری معاصر ترکیه از 1920تا1950 مورد بررسی قرار میگیرد و چگونگی تقابلات بین بروز مدرنیسم با ظهور جنبشهای ملی معماری در ترکیه نتیجه گیری خواهد شد. Manuscript profile

امروزه برخورداری از خصوصیات زیست پذیری برای شهرها و به ویژه کلانشهرها ضرورت یافته است. بر این اساس، شاخصها و معیارهایی برای سنجش میزان زیست پذیری شهر ها معرفی می شوند. اما باید روشن گردد معیارها و ساختار شهری تحت تاثیر چه عواملی به وجود می آیند؟ این تحقیق با ارجاع به منابع علمی معتبر مهمترین معیارهای ارائه شده برای شهرهای زیستپذیر را با روش توصیفی- تحلیلی معرفی کرده، سپس به تبیین معیارهای جامع تری برای شهرهای زیست پذیر پرداخته است. بدین منظور معیارهای شناخته شده در سطوح مختلف شامل شاخص های سطح اول )جهان شمول و در سطح خرد( و سطح دوم )معیارهایی در سطح کلان که در شهرهای مختلف به صورت یکسان نمی باشند( مورد مطالعه قرار گرفته و مدل مفهومی و معیارهای جهانی آن در یک فرآیند شناسایی شده است. این مدل می تواند منجر به مطالعات تولید شاخص های سطح سوم یعنی الگوی شهر زیست پذیر ایرانی گردد. Manuscript profile

ABSTRACT Several studies have examined the relationship between school conditions and student achievement, and have confirmed that the two ideas are related to each other. The present study focuses on reviewing and comparing the views of 350 students and 60 teachers of 5 elementary schools in Kashan city about 4 hypothesis of designing open and semi-open spaces of school. Therefore, the aim of this study is determination the importance of 4 hypothesis from the viewpoints of students and their teachers to understand which of hypothesis are suitable and which of them are not suitable to use in designing of open and semi-open school spaces. This study is non-experimental and a descriptive research “methodology” design was used. The results of this study indicated that for designing open and semi-open spaces of school, using Non-fixed and dynamic elements is best idea; also using semi-fixed elements such as temporary semi-open spaces, furniture for sitting, is a good idea; but using fixed elements such as shape, form, decoration, material, symbol or Position and extent of school space such as layout and relationships between space are not a suitable idea for designing open and semi-open spaces of school. Manuscript profile

Just like any other economic field, housing market has two basic foundations which are demand and supply.Its obvious that disequilibrum between these foundations, will drasticaly affect the housing affordability and can also lead towide slump in many markets. That’s why, policy makers usually intend to stimulat the supply by means of providing low intrestloans, low priced land, etc. In this paper the correlation of private sector’s inclination to invest and supply housing with variouscriteria has been analyzed. Dependent variables deputed for investment inclination are investment volume and estimated floorarea of started residential buildings, completed residential units and total floor area and number of residential units in permitsissued. On the other hand, the independent variables used are liquidity, house and land price and accumulated deficit of residentialunits. Besides, the Hodrick-Prescott filter (HP) has been applied to time series data, in order to separate the trend componentsand the cyclic components. The result of analysis indicates that the liquidity has the most correlation and the accumulated deficitof residential units has the least correlation with the private supply inclination. Manuscript profile

Like other developing countries, Iranian cities are growing and expanding physically at a high speed. For about five decades, the only policy of the urban development plans in the field of urban growth management has been definition of the Urban Growth Boundary (U.G.B.) which is still used without any major modifications.Despite the slight evidences indicating the ineffectiveness of the current policy, there has not been any assured and agreed alternative yet. Today, the waves of new urbanism and other modern paradigms have urged temptations of making fundamental changes in the definition of urban growth boundary. Through an analytic framework, this research investigates the effectiveness of some of the most basic carriers of urban growth in 11 sample cities (each of them introducing one type of Iranian cities). The results of this analysis will illustrate a new vision- a native one - for alternative policies of urban growth management in Iranian cities. Manuscript profile

Following the growing urbanization, choosing and providing housing has become one of the mos t important issues for planners as well as people. Developing a comprehensive program of housing needs complete identification and deep analysis of widespread dimensions of housing and factors affecting them. In the meantime, addressing housing indices, as the key planning tool forming its main thrus t, can be the mos t critical step of planning. By conducting research on identifying and analyzing different housing indicators, the effectiveness of housing programs can be greatly increased. However, among the policies and plans that have been made due to the overcoming of economic factors and the lack of clarification of the good housing index, the qualitative indicators of housing have remained somewhat diminished relative to its quantitative dimension, and planners have more focused on providing housing. This research seeks to find and compare the angles of unders tanding and evaluating the residents' viewpoints on the desired housing, and ultimately, address the impact of location on the mental valuation of residents about the cons tructive components of housing quality. The research method is descriptive-analytical and in order to achieve the desired goals, the qualitative indicators of desirable housing are surveyed from residents' point of view in Shahrak-e-Gharb and Monirieh neighborhoods of Tehran. In the formulation of the questionnaire, 48 items are developed in two areas of the residential unit and residential environment, of which only 13 indicators have a significant difference between the two neighborhoods indicating that the spatial domain has no effect on residents’ valuation of housing quality indices and also the average values given to the items show the great importance of the quality of housing for citizens. Manuscript profile

Social diversity in the neighborhood districts has been the new approach for the challenges resulting from varieties in cities. Social interpreters of this policy are to create neighborhoods where people of different ages, ethnic-racial backgrounds, income, etc. take a place in it. In this regard, many designers by using the concept of different forms of ownership such as housing schemas, different types of constructing and housing etc. have tried to promote it. Due to the less interest that came toward this issue, the knowledge of this mechanism is poor in urban ecology of Iran. The aim of this study is to assess the effects of urban design in promoting the social mixing which is determined with the research of the Abadan community areas. Relevant parameters have been studied with library studies, field visits and by the use of qualitative and quantitative analytical methods. Therefore, after reviewing the relevant concepts, we are going to test hypotheses by the examination of case studies, and finally, the influences of urban design criteria are presented. Manuscript profile

The aim of this research paper was to determine the role of urban space design on citiescompetitiveness in the process of globalization. In the era of globalization and with the rush of investors to findattractive places for investment, cities are becoming the focal points for investors and the urban managers, who needto present a variety of attractions to draw financial capital and be able to compete with other cities. But, it seems thesedays, capital and time is wasted due to the lack of coherent theoretical foundations regarding the role of urban designprofessionals in making cities and urban spaces more attractive. This study explains and discusses the role of urbandesign in the process of making cities attractive in order to compete, by using a descriptive approach and by studyingand reviewing relevant scientific resources and researches. The outcome of this study shows that today the relationshipbetween urban design and urban economic conditions are reversed, and this phenomenon, based on the aims that havebeen mentioned in this article, has created a new model of urban space management in order to attract investors anddevelop urban growth. Manuscript profile

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه بسیاری از فضاهای شهری به دلیل ناکارآمدی و رکود حیات شهری با کاهش جذابیت مواجهند؛ لذا به نظر می‌رسد فرآیند احیای فضاهای شهری فرهنگ محور، قادر است تا چالش‌های موجود را برطرف نموده و تا حدودی منجر به کاهش خطراتِ یکسانی فضاهای شهری شود. اینپژوهشسعیداردبابررسیاندیشه‌هاینظری،اصولدخیل درموفقیتفراینداحیای فضاهای شهری فرهنگ محور رااستخراجوتحلیلکند. روش پژوهش: روشتحقیقبر حسبهدف توسعه‌ای- کاربردیوازحیثگردآوریداده‌هاتوصیفی-تحلیلی است. اینپژوهشبااستفادهازروشتحلیلمحتوایکیفی،مصاحبه عمیقبه عنوانابزارگردآوریداده‌ها،روشنمونه‌گیریهدفمند و برآورد اثر براساس مدل خطی تعمیم‌یافتهانجامشدهاست. یافته‌ها و نتایج پژوهش: دست‌آوردهایپژوهشنشانمی‌دهدکهفرآیند احیای شهری با تمرکز بر فرهنگ،سعیداردتاازطریقپنجمؤلفۀ اصلی ارتقاء هویت مدنی، پایداری توسعه، برندسازی شهری(ارتقاء رقابت‌پذیری)، غنی‌سازی سرمایه و آفرینش مکان،فضاهای شهریرابرایرویارویی با پدیده جهانی‌سازی و رسیدن به وضعیتی پایدار آمادهکند. براساس یافته‌ها،اینامرازطریقپایبندیبهاصولهفت‌گانه: توسعه گردشگری و رویدادمداری، شکوفایی فرهنگی، ارتقاء دارایی‌های شهری، تصویر ذهنی و خلق مزیت متمایز مکانی، کیفیت محیط شهری، جامعه مدنی، ساختار اقتصادی بهینه ممکن می‌شود Manuscript profile

منتقدان و اندیشمندان با ارزیابی الگوهای ساخت و ساز شهری در جهان بر این عقیده‌اند که علی‌رغم آن که پیدایش این الگوها در واقع پاسخی به کیفیت نامساعد زندگی در شهرها به ویژه بعد از انقلاب صنعتی است و نظریات و دیدگاه‌های به وجود آمده متأثر از شرایط اجتماعی- اقتصادی زمان خود ریشه در نابسامانی محیط‌های زندگی انسان در ادوار مختلف داشته و به دنبال محیط مناسب برای زندگی بشر بوده‌اند و بعضاً دستاوردهای مثبتی نیز از طریق تولید طرح و برنامه برای توسعه شهرها و یا سامان دهی، بهسازی و بازسازی شهرهای موجود داشته‌اند، ولیکن مشاهده شهرهایی با مشکلات فزاینده چون تراکم جمعیت، فقر، بیکاری، کمبود مکانی، نارسایی خدمات، کمبود زیرساخت، آلودگی زیست محیطی، ناکارآمدی اقتصادی و بروز ناهنجاری های اجتماعی، این دغدغه فکری را برای صاحبان حرف و متخصصان در امور ساخت و ساز شهری و مدیریت شهری و نیز بهره‌برداران اصلی شهر، یعنی مردم به وجود آورده که علت اصلی ناکارآمدی این الگوها در چیست؟ بنابراین هدف تحقیق یافتن علت اصلی ناکارآمدی الگو های ساخت و ساز شهر های کنونی است و نیز یافتن راه کار های بهبود و ارتقا نظام ساخت و ساز شهری آینده است .روش تحقیق بکار رفته به تناسب موضوع، ترکیبی از روش های اسنادی، تاریخی، توصیفی و تطبیقی و در کل روش تحقیق موردی و آمیخته است و پس از تحلیل مشکلات موجود سیستم های شهری به ارایه نتایج و یافته های تحقیق و در نهایت به ارایه راه کار های پیشنهادی و اجرایی جهت ارتقا الگـوی کار آمــد ساخت و ســاز در شهر های کنونی و آینده پرداخته می شود. Manuscript profile

چکیده میدان شهری، بعنوان اصلی‌ترین نمود فضای شهری، نیازمند شناخت کلی در ساختار دسته‌ای است و تعداد رویکردهای دسته بندی میدان‌های شهری که توسط نظریه پردازان تا به اکنون ارائه شده است، دارای ساختار فرم گرا یا محتواگرا بوده و به ندرت هر دو این ابعاد را داراست و تمامی معیارهای قابل استخراج به روش مهندسی معکوس، برای شناخت میدان، مخاطب را به نوعی ابهام و پیچیدگی سوق می‌دهد. هدف این پژوهش، تبیین نوع جدیدی از نگاه و نیز معیارهای مستتر در امر شناختی یک پدیده است که می‌تواند دسته بندی کاملی را ارائه کرده که در این پژوهش با نام دسته بندی پدیدار شناسانه [1] میدان با تببین ماتریس جامع شناخت میدان شهری[2] قابلیت کاربردسازی را داراست. نوع پژوهش مزبور تحلیلی – توسعه‌ای بوده که با تبیین نوع استفاده از محصول، کاربردی نیز محسوب می‌شود. با کاربرد این ماتریس تحت عنوان USCCM در تعداد 35 میدان شهری در چندین کشور اروپایی و با در نظر گرفتن تمامی جوانب فرمی و محتوایی آن، تمامی نمونه‌های موردی در ماتریس مزبور مورد شناخت واقع شده و در ساختار مشخصی دسته بندی شده‌اند. نتیجتاً با استفاده از این ماتریس می‌توان، بعنوان ابزار مقایسه در کیفیت میدان‌های شهری و رتبه بندی آنها نیز، مورد استفاده قرار داده و نهایتاً با الگو برداری از این دسته بندی، معیارهای ذکر شده را برای بررسی در امر ارزیابی و تحلیل میدان شهری نیز در پژوهش‌های آتی مورد واکاوی قرار داد. Abstract The categorization system is an approach, and at the same time, a generic process for generating groups of ideas, objects, or concepts that all recognize them, while at the same time differentiating them into an entirely perceived one. Urban squares, as important urban space, needs a comprehensive understanding of the category structure. The number of classification approaches, as represented by theorists, has a formal or content-oriented construction and rarely has both of these dimensions. Only the stated categories do not really have the comprehensiveness to have a full-fledged methodology, and virtually all the standards that can be extracted by reverse engineering, for field recognition, lead the audience to some degree of ambiguity and complexity. The purpose of this research is to explain the new type of view and also the criteria for the cognitive phenomenon of an urban square, which can provide a complete categorization, which in this research is called the phenomenological category of the field, which is characterized by an Urban Square Comprehensive Cognition Matrix the urban capability Applies to. The type of research is analytic - an extension that is also used to explain the type of product used. With the use of this USCCM matrix in 35 urban squares in several European countries and taking into account all aspects of its form and content, all case examples are identified in the matrix and are categorized in a specific structure. Consequently, using this matrix can be used as a comparison tool in the quality of urban fields and their ranking, and finally, by modeling this category, the criteria mentioned for the assessment of urban square analysis It was also discussed in future studies. Manuscript profile

چکیده امروزه مسئله حمل و نقل یکی از عمده ترین مسائل کلان شهرها محسوب می شود. بروز مشکل در این سیستم می تواند مشکلاتی از قبیل اتلاف وقت و انرژی، افزایش هزینه های زندگی شهری و افزایش آلودگی محیط زیست در زندگی شهری به وجود آورد. یکی از مباحث اساسی که در توسعه پایدار شهری به آن پرداخته می شود مسئله حمل ونقل عمومی کارآمد است. استفاده شهروندان از حمل ونقل عمومی باعث ارتقای شرایط کمی و کیفی زندگی در شهرها، بهبود محیط زیست شهری و رسیدن به توسعه پایدار شهری خواهد شد. بر این اساس، پژوهش حاضر سعی دارد تا بر اساس مفاهیم و دیدگاههای موجود به تبیین ابعاد و مؤلفه‌های پایداری در برنامه ریزی شبکه‌های حمل و نقل شهری بپردازد. پژوهش حاضر برحسب هدف، کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات، از نوع مطالعات اسنادی- کتابخانه‌ای و پیمایش از نوع توصیفی، تبیینی و تحلیلی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می‌باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها، از مدل تحلیل عاملی استفاده گردید نمونه آماری پژوهش، خبرگان و متخصصان و صاحب نظران حوزه حمل و نقل شهری و شهروندان تهرانی که از شبکه‌های حمل و نقل شهری استفاده می کردند، بوده و نحوه نمونه گیری در بین شهروندان به صورت تصادفی ساده و نمونه گیری در بین متخصصان به صورت تعمدی می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد. تعداد 147 پرسشنامه متخصصان و تعداد 400 پرسشنامه شهروندان توزیع گردید و با استفاده از نرم افزار آماری لیزرل و spss به تجزیه و تحلیل داده های آماری پرداخته شد. نتایح پژوهش نشان می‌دهند که موثرترین شاخص های کالبدی در حمل و نقل پایدار شهری از دید شهروندان مؤلفه کیفیت زندگی بوده که بیشترین سهم را در تغییرات شاخص کالبدی دارد و کمترین سهم برای متغیر دسترسی به مناطق پرتراکم می‌باشد. همچنین در تغییرات برنامه ریزی شبکه‌های حمل و نقل بیشترین سهم برای مؤلفه استفاده از تکنولوژی‌ها و فن آوری های نوین و در استفاده از سسیتم حمل و نقل کمترین سهم برای متغیر امنیت می‌باشد. از دیدگاه مسئولین در تغییرات شاخص کالبدی، بیشترین سهم متعلق به مؤلفه قیمت زمین و کمترین سهم برای متغیر دسترسی به مناطق پرتراکم می‌باشد. همچنین مؤلفه فرهنگ و انضباط شهری و اجرای تعهدات و کارایی نیروی کار بیشترین سهم را در تغییرات برنامه ریزی شبکه‌های حمل و نقل و متغیر امنیت در استفاده از سسیتم حمل و نقل کمترین سهم را دارد. Abstract The present study is applied in terms of purpose, applied and in terms of collecting information, such as documentary-library studies and descriptive, explanatory and analytical surveys. The data collection tools are questionnaire. In order to analyze the data, the factor analysis model was used. The statistical sample of the research, experts and proficent of the urban transport sector and citizens of Tehran who used urban transportation networks, and the example of the sample between citizens, sampling method among citizens in random order and sampling among experts is deliberate. The Cochran formula was used to determine the sample size. A total of 147 questionnaires were distributed among experts and 400 citizen’s questionnaires. Statistical analysis was performed using lisrel and SPSS software. The result of research show that the most effective physical indicators in sustainable urban transport are Citizens' quality of life component, which has the largest share in the changes of the physical index, and the variable of access to high density regions have the lowest share.Also, in planning of transport networks changes, the largest contribution to the use of technology and new techniques system is the lowest contribution to the security variable. From the experts 'point of view,the changes in the physical index, are the largest share of the land price variable and the lowest share for the variable of access to densely populated areas. Also, the component of urban culture and discipline and the implementation of labor force obligations and efficiency have the largest share in the changes in the planning of transportation networks and the variable of security in using transportation system has the lowest share. Manuscript profile

امروزه موضوع زیبایی دچار بحران هویت و فقدان مبانی نظری مدون است و اصولی که برخاسته از مبانی اعتقادی اسلام و عرفان اسلامی –به عنوان مهم ترین منبع زیبایی شناسی در اسلام- باشد، وجودندارد. خاستگاه زیبایی و معیارهای داوری زیبایی شناسانه، همواره محل چالش و اختلاف نظر پژوهشگران بوده، اما از میان رویکردهای مختلف، همواره دو دیدگاه متقابل وجود دارند که نگاه اول دلیل زیباییِ موجودات را در ریشه های معنایی کاوش می کند و گروه دوم، ادراکِ انسان (به عنوان سوژه) از اثر (به عنوان اُبژه) را عامل تجربه امرِ زیبا می داند. به نظرمی رسد رویکردهای اول بر مفهوم تجلی استوارند و رویکردهای دوم بر مفهوم ادراک. از هرکدام از این دو رویکرد، سه بستر مطالعاتی انتخاب شده که عبارتند از: زیبایی قبل و بعد از مدرن، زیبایی متعالی و محسوس و زیبایی نزد سنت گرایان و واقع گرایان (در زیبایی شناسی اسلامی). بنابراین در این تحقیق ابتدا دو مفهوم تجلی و ادراک به عنوان مفاهیم محوری و پس از آن رویکردهای دوگانه فوق مورد بررسی و تدقیق قرارگرفتند. معیارهای این سه گرایش دوگانه، استخراج شد و در پایان با مقایسه آن ها نتایج موردنظر به دست آمد. روش تحقیق از نظرِ هدف کاربردی و از حیثِ راهبرد در دستة تحقیقاتِ توصیفی- تحلیلی قرارمی گیرد. پژوهش در حوزه نظری و با مطالعات کتابخانه ای و با ابزار فیش برداری، انجام شد و نتایج با روش استدلال قیاسی به دست آمد. Manuscript profile

The present paper focuses on determining the most important factors affecting urban growth in large cities of Iran through modeling and comparing the common and diverse points of urban growth obtained from other studies. For this purpose, by reviewing the theoretical concepts associated with urban growth, quantities and measurable variables are developed as proper frameworks to study the influencing factors on the urban growth. This paper describes the urban growth model through “logistic regression ” by using both physical and socio-economic driving forces analysis and urban spatial pattern evaluation. Three large cities in Iran were selected as the cases to fulfill the tasks and two series of influencing factors for large cities of Iran's urban growth were introduced: 1) Factors with favorable effects including: bare lands, crop/ grass lands and less populated areas. 2) Factors with unfavorable effects including: lands covered with trees (forests) and distances from roads and industrial centers. Manuscript profile

One of the most important issues that have absorbed the public opinion and expert community during the recent years, is the qualitative and quantitative aspects of the housing. There are several challenges related to this topic that includes the contexts of the construction, manufacturing, planning to social aspects, cultural, physical and architectural design. The thing that has a significant importance in this topic, is the relationship between architects and the people. The role of their perception and mental images in making the decision is related to the architectural design of the housing. To Investigate the similarities and differences between what the viewpoints of architects and the people, is the main object of the research, that dedicatedly has been done on the facades by using multidimensional scaling analysis (MDS). The research implementation method is based on qualitative analysis of data from visual preferences from the viewpoint of architects and the people. The Statistical population includes 420 of people with a random sampling in the three areas in the central texture of Tehran and with 130 people of the architects that have been academic education and as well as work`s professional experience more than five years. The results indicated that subjective and visual perceptions of people and architects have considerable correspondence and distinctions with each other, which is recognizable. Manuscript profile

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی شاخص ها و مولفه های محیط روانی انجام گرفت. روش پژوهش کمی و کیفی و از جهت نتایج کاربردی است. در مطالعات میدانی، از نمونه در دسترس 180 نفری دانش آموزان دختر داوطلب دبیرستانی، سال تحصیلی 98-97 در شهر گرگان استفاده شد. تعداد نمونه با توجه به در دسترس بودن و مناسب بودن حداقل تعداد 100 تا 150 نمونه برای مطالعات مدلسازی، در نظر گرفته شد. بررسی داده ها از طریق مدلسازی و تحلیل عامل تاییدی مرتبه دوم صورت گرفت. پایایی ترکیبی مقیاس اصلی 0.97 و روایی همگرا 0.77، گزارش شد. براساس نتایج، شاخص های شش گانه محیط روانی قادر به توصیف مقیاس استاندارد "چه اتفاقی در این مدرسه می افتد؟"در نمونه مورد بررسی بود. کلیه عوامل و مولفه ها از لحاظ آماری معنادار گزارش شد، شاخص های حس تعلق(0.94)، شفافیت قوانین مدرسه(0.93)، پذیرش تفاوت و گوناگونی(0.90)، گزارش مشکلات(0.86)، روابط همسالان(0.85) و پشتیبانی معلمان(0.78) به ترتیب می تواند به تبیین مقیاس محیط روانی از نظر دانش آموزان به عنوان مهم ترین کاربران فضای آموزشی بپردازد. پس از اولویت بندی شاخص ها و مولفه های محیط روانی براساس مقیاس استاندارد، تعدادی راهکار پیشنهادی برای ایجاد فضای کیفیت گرا مانند ایجاد فضاهایی برای ارتباط گروه های سنی مختلف در مدرسه و ایجاد نمایشگاه هایی جهت آشنایی و احترام به فرهنگ های مختلف ارایه شد. Manuscript profile

با مطرح شدن نظریه‌های شهر پایدار، شهر اکولوژیکی، بوم شهر، شهر هوشمند و شهر سبز در دهه‌های اخیر، توجه ویژه به طراحی سازگار با طبیعت، پایداری اکولوژیکی و مسائل اقلیمی مد نظر طراحان و برنامه‌ریزان شهری قرار گرفته است؛ تحقیق حاضر با هدف تبیین معیارهای کالبدی موثر بر آسایش حرارتی فضاهای باز شهری و خرد اقلیم تدوین گردیده و بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، به استخراج مولفه‌های فرم شهری تاثیرگذار بر آسایش حرارتی فضاهای باز شهری در سلسله مراتبی از بنا تا بافت، بپردازد. این تحقیق در بخشی از اراضی 17.5 هکتاری سیلو شهر یزد انجام گرفته است. در مرحله اول با روش شبیه‌سازی با استفاده از نرم افزار انوی‌مت میزان دمای متوسط تابشی در نقاط منتخب سایت محاسبه گردیده و سپس آسایش حرارتی بر اساس شاخص PMV برای گروه مشخص در گرم‌ترین روز سال 2015 برآورد شده است. در قسمت دوم با مقایسه آسایش حرارتی و عوامل فیزیکی محیط شامل ارتفاع، محصوریت، پوشش گیاهی و .... معیارهای فرم کالبدی موثر در تحقق آسایش حرارتی شناسایی گردیده اند. نتایج نشان می‌دهد ابعاد فضایی، کالبدی و محیطی عناصر تشکیل دهنده فرم شهری چون محصوریت (نسبت ارتفاع به عرضH/W)، ضریب دید به آسمان و الگوی شبکه معابر، مصالح (جنس، رنگ) بام، بدنه و کف، پوشش گیاهی (گونه و تراکم آن)، کاربری و ... از جمله عوامل موثر بر آسایش حرارتی فضاهای باز شهری هستند که توجه به آنها در فرایند برنامه‌ریزی و طراحی شهری، می‌تواند سبب خلق فضاهایی شود که آسایش حرارتی را برای کاربران فراهم کند. Manuscript profile

با توجه به گسترش ابعاد گوناگون ارتباطات انسانی و تاثیرات آن بر اهداف توسعه شهری نقش پل‌ها به عنوان بخشی از کالبد شهر امروزی شکلی فراتر از ارتباط کالبدی صرف به خود گرفته و با توجه به نیاز پیوندهای اجتماعی، خلق خاطره ذهنی، هویت معنوی و کارکرد پویا برای پایداری شهرها، لزوم تعریف مفهوم و چارچوبی مناسب جهت دست‌یابی به اهداف ونیازهای ذکر شده اهمیت یافته است. بنابراین مفهوم پل- فضا که در گذشته جایگاه واجد ارزشی داشته می‌تواند در این رابطه مورد باز تعریف و تدقیق بیشتر قرار گیرد. لذا در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و مقایسه‌ای، و با بهره‌مندی از مطالعات اسنادی و متون موجود، به بررسی سیر شکل‌گیری و تغییرات مفهومی و کالبدی پل از زمان آغازین ایجاد آن تا تکامل امروزی آن پرداخته شده، و به روش تفسیری تاریخی اقدام به بازیابی ویژگی‌های برجسته و قابل سرمایه-گذاری پل نظیر ویژگی‌های با ارزش کالبدی، اجتماعی، نمادی، کارکردی و هویتی نموده است. هم‌چنین در راستای دست‌یابی به ارتباطات مطلوب انسانی با توجه به مفاهیم مشترک پل با فضای شهری پویا؛ ‌ مفهوم پل- فضا معرفی گردیده است. Manuscript profile

یکی از مباحث مهم در هنگام وقوع سوانح طبیعی در شهرها، بازسازی شهرها پس از وقوع این سوانح است. در فرآیند بازسازی پس از سانحه، عناصر و عوامل مختلفی تأثیرگذار هستند و مجموعه این فرآیندها تأثیرات متعددی بر ابعاد مختلف توسعه شهری به ویژه بعد کالبدی – فیزیکی دارد. شهر منجیل، یکی از شهرهای شهرستان رودبار استان گیلان است که در اثر زمین لرزه سال 1369، به شدت آسیب دید. فرآیند بازسازی این شهر پس از وقوع این سانحه، تأثیرات متعددی بر بعد کالبدی – فیزیکی شهر گذاشته است که در این پژوهش به بررسی اثرات عناصر بازسازی پس از سانحه بر این بعد و تأثیرپذیری شاخص‌های کالبدی – فیزیکی از این عناصر، پرداخته شده است. برای این منظور تأثیرات این عناصر و شاخص‌ها از طریق پرسشنامه با 25 تن از کارشناسان مربوطه مورد ارزیابی قرار گرفته و از طریق آزمون آماری ناپارامتریک دو جمله‌ای و شاخص‌های آماری تحلیل شد. نتایج نشان داد میزان تأثیرگذاری عناصر بازسازی پس از سانحه بر بعد کالبدی – فیزیکی شهر منجیل، بسیار زیاد و تأثیرگذاری شاخص‌های کالبدی – فیزیکی بر این عناصر نیز بالا بوده است. همچنین بیشترین تأثیرات عناصر بازسازی مربوط به مشارکت‌های بومی‌، کارآفرینی و تسهیلات بوده و در بخش شاخص‌های کالبدی – فیزیکی نیز استحکام و مقاومت ساختمان‌ها، معابر و دسترسی به خدمات و غیره دارای بیشترین تأثیرپذیری از فرآیند بازسازی پس از سانحه بودند. Manuscript profile

پوشش گیاهی شهری خدمات ارزشمند اکوسیستم را به شهرها و ساکنان آنها عرضه می‌کند. با روشن‌تر شدن اهمیت این خدمات چند وجهی، بهبود شبکه فضای سبز متناسب با ویژگی‌های محیطی و آب‌وهوایی هر شهر با روندی افزایشی در سطح جهان دنبال می‌شود. بام‌های سبز نیز به‌عنوان عنصری مهم در تقویت پوشش گیاهی و فضای سبز مورد توجه قرار گرفته‌اند. کاربرد بام سبز در کلان‌شهر تهران می‌تواند به کاهش مصرف انرژی ساختمان‌ها و کاهش پیامدهای مخاطراتی مانند آلودگی هوا، آلودگی صوتی و جزایر گرمایی کمک کند و در بهبود تنوع زیستی شهری مفید باشد. در شرایطی که انتشار گازهای گلخانه‌ای در حال افزایش است و پیامدهای تغییر آب‌وهوا بر زندگی شهری اثر می‌گذارد، کاربرد بام سبز می‌تواند گامی در جهت افزایش تاب‌آوری باشد. لازم است اجزای بام سبز در راستای رویکرد ساختمان سبز، هوشمند و پایدار، بهینه‌سازی و هوشمندسازی شوند. Manuscript profile

چکیده میدان شهری، بعنوان اصلی‌ترین نمود فضای شهری، نیازمند شناخت کلی در ساختار دسته‌ای است و تعداد رویکردهای دسته بندی میدان‌های شهری که توسط نظریه پردازان تا به اکنون ارائه شده است، دارای ساختار فرم گرا یا محتواگرا بوده و به ندرت هر دو این ابعاد را داراست و تمامی معیارهای قابل استخراج به روش مهندسی معکوس، برای شناخت میدان، مخاطب را به نوعی ابهام و پیچیدگی سوق می‌دهد. هدف این پژوهش، تبیین نوع جدیدی از نگاه و نیز معیارهای مستتر در امر شناختی یک پدیده است که می‌تواند دسته بندی کاملی را ارائه کرده که در این پژوهش با نام دسته بندی پدیدار شناسانه [1] میدان با تببین ماتریس جامع شناخت میدان شهری[2] قابلیت کاربردسازی را داراست. نوع پژوهش مزبور تحلیلی – توسعه‌ای بوده که با تبیین نوع استفاده از محصول، کاربردی نیز محسوب می‌شود. با کاربرد این ماتریس تحت عنوان USCCM در تعداد 35 میدان شهری در چندین کشور اروپایی و با در نظر گرفتن تمامی جوانب فرمی و محتوایی آن، تمامی نمونه‌های موردی در ماتریس مزبور مورد شناخت واقع شده و در ساختار مشخصی دسته بندی شده‌اند. نتیجتاً با استفاده از این ماتریس می‌توان، بعنوان ابزار مقایسه در کیفیت میدان‌های شهری و رتبه بندی آنها نیز، مورد استفاده قرار داده و نهایتاً با الگو برداری از این دسته بندی، معیارهای ذکر شده را برای بررسی در امر ارزیابی و تحلیل میدان شهری نیز در پژوهش‌های آتی مورد واکاوی قرار داد. Abstract The categorization system is an approach, and at the same time, a generic process for generating groups of ideas, objects, or concepts that all recognize them, while at the same time differentiating them into an entirely perceived one. Urban squares, as important urban space, needs a comprehensive understanding of the category structure. The number of classification approaches, as represented by theorists, has a formal or content-oriented construction and rarely has both of these dimensions. Only the stated categories do not really have the comprehensiveness to have a full-fledged methodology, and virtually all the standards that can be extracted by reverse engineering, for field recognition, lead the audience to some degree of ambiguity and complexity. The purpose of this research is to explain the new type of view and also the criteria for the cognitive phenomenon of an urban square, which can provide a complete categorization, which in this research is called the phenomenological category of the field, which is characterized by an Urban Square Comprehensive Cognition Matrix the urban capability Applies to. The type of research is analytic - an extension that is also used to explain the type of product used. With the use of this USCCM matrix in 35 urban squares in several European countries and taking into account all aspects of its form and content, all case examples are identified in the matrix and are categorized in a specific structure. Consequently, using this matrix can be used as a comparison tool in the quality of urban fields and their ranking, and finally, by modeling this category, the criteria mentioned for the assessment of urban square analysis It was also discussed in future studies. Manuscript profile

چکیده امروزه مسئله حمل و نقل یکی از عمده ترین مسائل کلان شهرها محسوب می شود. بروز مشکل در این سیستم می تواند مشکلاتی از قبیل اتلاف وقت و انرژی، افزایش هزینه های زندگی شهری و افزایش آلودگی محیط زیست در زندگی شهری به وجود آورد. یکی از مباحث اساسی که در توسعه پایدار شهری به آن پرداخته می شود مسئله حمل ونقل عمومی کارآمد است. استفاده شهروندان از حمل ونقل عمومی باعث ارتقای شرایط کمی و کیفی زندگی در شهرها، بهبود محیط زیست شهری و رسیدن به توسعه پایدار شهری خواهد شد. بر این اساس، پژوهش حاضر سعی دارد تا بر اساس مفاهیم و دیدگاههای موجود به تبیین ابعاد و مؤلفه‌های پایداری در برنامه ریزی شبکه‌های حمل و نقل شهری بپردازد. پژوهش حاضر برحسب هدف، کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات، از نوع مطالعات اسنادی- کتابخانه‌ای و پیمایش از نوع توصیفی، تبیینی و تحلیلی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می‌باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها، از مدل تحلیل عاملی استفاده گردید نمونه آماری پژوهش، خبرگان و متخصصان و صاحب نظران حوزه حمل و نقل شهری و شهروندان تهرانی که از شبکه‌های حمل و نقل شهری استفاده می کردند، بوده و نحوه نمونه گیری در بین شهروندان به صورت تصادفی ساده و نمونه گیری در بین متخصصان به صورت تعمدی می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد. تعداد 147 پرسشنامه متخصصان و تعداد 400 پرسشنامه شهروندان توزیع گردید و با استفاده از نرم افزار آماری لیزرل و spss به تجزیه و تحلیل داده های آماری پرداخته شد. نتایح پژوهش نشان می‌دهند که موثرترین شاخص های کالبدی در حمل و نقل پایدار شهری از دید شهروندان مؤلفه کیفیت زندگی بوده که بیشترین سهم را در تغییرات شاخص کالبدی دارد و کمترین سهم برای متغیر دسترسی به مناطق پرتراکم می‌باشد. همچنین در تغییرات برنامه ریزی شبکه‌های حمل و نقل بیشترین سهم برای مؤلفه استفاده از تکنولوژی‌ها و فن آوری های نوین و در استفاده از سسیتم حمل و نقل کمترین سهم برای متغیر امنیت می‌باشد. از دیدگاه مسئولین در تغییرات شاخص کالبدی، بیشترین سهم متعلق به مؤلفه قیمت زمین و کمترین سهم برای متغیر دسترسی به مناطق پرتراکم می‌باشد. همچنین مؤلفه فرهنگ و انضباط شهری و اجرای تعهدات و کارایی نیروی کار بیشترین سهم را در تغییرات برنامه ریزی شبکه‌های حمل و نقل و متغیر امنیت در استفاده از سسیتم حمل و نقل کمترین سهم را دارد. Abstract The present study is applied in terms of purpose, applied and in terms of collecting information, such as documentary-library studies and descriptive, explanatory and analytical surveys. The data collection tools are questionnaire. In order to analyze the data, the factor analysis model was used. The statistical sample of the research, experts and proficent of the urban transport sector and citizens of Tehran who used urban transportation networks, and the example of the sample between citizens, sampling method among citizens in random order and sampling among experts is deliberate. The Cochran formula was used to determine the sample size. A total of 147 questionnaires were distributed among experts and 400 citizen’s questionnaires. Statistical analysis was performed using lisrel and SPSS software. The result of research show that the most effective physical indicators in sustainable urban transport are Citizens' quality of life component, which has the largest share in the changes of the physical index, and the variable of access to high density regions have the lowest share.Also, in planning of transport networks changes, the largest contribution to the use of technology and new techniques system is the lowest contribution to the security variable. From the experts 'point of view,the changes in the physical index, are the largest share of the land price variable and the lowest share for the variable of access to densely populated areas. Also, the component of urban culture and discipline and the implementation of labor force obligations and efficiency have the largest share in the changes in the planning of transportation networks and the variable of security in using transportation system has the lowest share. Manuscript profile

معماری پهلوی دوم در قلمرو مثلث تأثیر فرهنگ و تمدن غرب، میراث تاریخی ایران با نقش پررنگ معماری قبل و بعد از اسلام و برآمدن معماری از بطن این دوره، قابل تعریف است در این دوره که عصر طلایی معماری مدرن در ایران است، معمارانی چون لویی کان و حسن فتحی، ارزش و تجربیات تاریخی در معماری گذشته را مطرح کردند و بدین ترتیب معمارانی با دید نوستالژیک نسبت به معماری سنتی به باز زنده سازی این معماری از نظر طرح و اجرا پرداختند. در بسیاری از ساختمان‌های معاصر در شهر تهران و نه همه آن‌ها، تقلید شکلی از معماری گذشته ایران و با معماری معاصر غرب صورت گرفته است. در این پژوهش به بررسی هویت کالبدی بناهای عمومی در دوران پهلوی دوم پرداخته خواهد شد. ابتدا از روش کتابخانه‌ای به بررسی عوامل موثر در شکل‌گیری هویت کالبدی در دوره پهلوی دوم بررسی سپس یه نکات بدست آمده از تحلیل کتابخانه‌ای به وسیله پرسشنامه مورد پرسش از کارشناسان و اساتید معماری قرار گرفته است. جامعه آماری150 نفر از اساتید معماری بوده است. از جمله نتایج این تحقیق می‌توان به مهمترین تحولاتی که در عصر پهلوی دوم انجام شد، تحول در برنامه‌های عمرانی و شکل‌گیری واحدها و شهرک‌های مسکونی اشاره کرد. معماری پهلوی دوره گذر از معماری سنتی به معماری مدرن است معماری مدرن شکل گرفته در دوره پهلوی دوم عمدتا از مجرای معماران اندیشه‌های جریان ساز اروپا از جمله سبک بین الملل مدرسه باهاوس، کارهای لوکوربوزیه، فرانک لوید رایت و سایرین حمایت می‌شد و ماحصل آن صورت ایرانی معماری مدرن بود که به عنوان معماری شبه مدرنیستی نام‌گذاری گردید. با توجه به اینکه رویکرد منطقه‌گرایی پس از ظهور مدرنیسم دربرگیرنده چالش‌های فراوان در خصوص تعامل تقابل معماری مدرن هویت‌های فرهنگی- منطقه‌ای است پرسش‌های اصلی مقاله چنین مطرح می‌گردد که، توجه به چه شاخصه‌ها مفاهیمی در طراحی برخی از آثار این دوره درنظر گرفته شده است. Manuscript profile

مشارکت مفهومی است که به زمینه و شرایط موجود در جامعه بستگی دارد و به همین دلیل دارای انواع و سطوح متفاوتی است. یکی از شناخته شد ترین روش های تامین منفعت عمومی در دیدگاه های هابرماس در نظریه ی او تحت عنوان کنش ارتباطی دیده می شود. همچنین جان فریدمن؛ نظریه های برنامه ریزی را بنابر چگونگی تسری دانش به عمل در حوزه عمومی در چهار رویه و سنت شامل تحلیل سیاست گذاری، اصلاح اجتماعی، یادگیری اجتماعی و بسیج اجتماعی دسته‌بندی می کند. هدف پژوهش دسته بندی گونه بندی های نظریه پردازان مشارکت مردمی و تدوین خوانشی جدید از سطوح مشارکت در تناظر با سنت های برنامه‌ریزی جان فریدمن است. به منظور جمع آوری داده از شیوه های اسنادی و کتابخانه ای استفاده و بازبینی نظریه ها و ادبیات نظری با رویکرد کیفی، صورت گرفته است. نتایج نشان می‌دهد در چارچوب مفهومی برنامه ریزی مشارکتی پیشنهادی، فرآیند برنامه ریزی سنتی (بالا به پایین) متناظر با تحلیل سیاست گذاری است که در این مرحله مشارکت صورت نمی گیرد و در واقع نمی توان آن را مرحله ای از فرآیند برنامه ریزی مشارکتی دانست. در مرحله دوم، برنامه ریزی حمایتی متناظر با اصلاح اجتماعی معنا یافته است. در مرحله بعد، برنامه ریزی آموزشی است که متناظر با یادگیری اجتماعی است و در آخر برنامه ریزی مشارکتی به عنوان بالاترین سطح، متناظر با بسیج اجتماعی تعریف شده است. در این چارچوب برونداد هر مرحله به عنوان درونداد مرحله بعد، زمینه دستیابی به مشارکت واقعی را فراهم می آورد. Manuscript profile