پژوهش حاضر، با هدف تبیین پیامدهای ارتقای فرهنگ برنامه‌ریزی درسی در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی انجام شد. مشارکت‌کنندگان در پژوهش حاضر، متخصصان در حوزه سیاست‌گذاری و یا دارای سوابق اجرایی در آموزش عالی و متخصصان برنامه درسی آموزش عالی بودند. با استفاده از طرح کیفی داده بنیاد و از طریق نمونه‌گیری هدفمند، اقدام به مصاحبه عمیق با 29 نفر از متخصصان و صاحب‌نظران حوزه آموزش عالی گردید. در تحقیق حاضر، با تحلیل محتوای کیفی، اطلاعات گردآوری شده ابتدا دسته‌بندی و سپس به شیوه مقوله‌بندی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. به‌منظور تعیین روایی داده‌های کیفی از روش چک کردن اعضاء استفاده شده است. یافته‌ها نشان داده است که مهم‌ترین پیامدهای ارتقای فرهنگ برنامه‌ریزی درسی دربرگیرنده کارآمدی برنامه‌ریزی درسی، جلوگیری از اتلاف منابع مالی و زمانی، گسترش کار تیمی و ارتقای بهره‌وری و رشد اثربخشی عملکرد اساتید است. Manuscript profile

پژوهش حاضر قصد دارد ابتدا خاستگاه‌های فکری و نظری برنامه درسی سایه را مورد تحلیل قرار دهد سپس شواهد و مصادیق مربوط به این مفهوم را از مدارس ایران ارائه کند. رویکرد حاکم بر این پژوهش کیفی است که در مرحلة اول روش تحلیلی-توصیفی و در مرحلة دوم از روایت پژوهی استفاده شده است. جامعة آماری پژوهش، شامل معلمان، دانش‌آموزان دورة اول متوسطه و نیز دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان شهر اردبیل بودند که به‌صورت هدفمند چند مدارس شهر، انتخاب و روایات و تجارب آنها گرداوری شد. ابزار گردآوری داده‌ها علاوه بر منابع مکتوب در مورد نظریه‌ها و دیدگاه‌ها، مصاحبة روایی بود. داده‌های حاصل از 5 مصاحبه انفرادی و گروهی، به اشباع نظری رسید. داده‌ها با روش تحلیل مضمونی تجزیه‌وتحلیل شد که شامل 6 مضمون اصلی است و عبارت‌اند از: فعالیت‌های زیرزمینی دانش‌آموزان، سندسازی، مهندسی نتایج امتحانات، تناقض در گفته‌ها و عمل، تبعیض و مقاومت دانش‌آموزان. این مضامین به همراه مضامین فرعی و مفاهیم آن از مهم‌ترین مصادیق برنامه درسی سایه در مدارس ایران هستند. همچنین بر اساس نتایج این پژوهش این فعالیت‌ها و مصادیق، ریشه در نظریه مقاومت، نظریة فراخود یا سوپراگوی ژاک لکان و نیز اندیشه‌های اسلاوی ژیژک دارند. Manuscript profile

Purpose: Identify the challenges of professors' teaching activities and students' learning in virtual classes in the Covid-19 disease. Methods: This research was conducted with a qualitative approach and grounded theory method. The target population is 36 Biology professors and students from different universities in Afghanistan, Which was conducted using targeted interviews with 20 men and 16 women. Results: Show that professors and students are facing problems in 5 important areas of learning and practical activities, limited access to the Internet, lack of practical activities, lack of justice and transparency in evaluation, change in the time and place of teaching, which in the conditions of the coronavirus education program It has affected the Biology Curriculum. Conclusion: The learning and empirical activities of Biology are one of the required elements of the curriculum, which has faced challenges and opportunities in the context of the spread of the coronavirus and virtual classes. Challenges can be reduced by creating a balanced infrastructure in all regions of the country and investing more in educational technology. Manuscript profile

Purpose: Identify the challenges of professors' teaching activities and students' learning in virtual classes in COVID-19. Methods: This research was conducted with a qualitative approach and grounded theory. The target population is 36 Biology professors and students from different universities in Afghanistan, Which was conducted using targeted interviews with 20 men and 16 women. Results: Show that professors and students are facing problems in five important areas of learning and practical activities: limited access to the Internet, lack of practical activities, lack of justice and transparency in evaluation, and change in the time and place of teaching, which in the conditions of the coronavirus education programme has affected the Biology Curriculum. Conclusion: The learning and empirical activities of Biology are one of the required elements of the curriculum, which has faced challenges and opportunities in the context of the spread of the coronavirus and virtual classes. Challenges can be reduced by creating a balanced infrastructure in all regions of the country and investing more in educational technology. Manuscript profile

هدف پژوهش شناسایی جایگاه فناوری اطلاعات و نوآوری در برنامه درسی دوره کارشناسی رشته زیست‌شناسی دانشگاه تعلیم و تربیت کابل است. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش نظریه داده بنیاد از نوع اکتشافی در بهار سال 1401 انجام شد. جهت گردآوری داده‌ها از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته هدفمند با دو گروه اساتید و دانشجویان رشته زیست‌شناسی که ۱۹ تن شرکت کرده بودند به عمل آمد. جهت تحلیل داده‌ها از رهیافت نظام‌مند اشتراوس و کوربین استفاده‌شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که سه مؤلفه مهم شامل: جایگاه فناوری اطلاعات و نوآوری در زیبایی‌های طبیعت و حفاظت محیط‌زیست، جایگاه فناوری اطلاعات و نوآوری در ژنتیک انسانی، حیوانی و گیاهی، جایگاه فناوری اطلاعات و نوآوری در آموزش مجازی و کاربرد واقعیت افزوده مورد شناسایی قرار گرفت. یافته‌ها حاکی است که فناوری اطلاعات و نوآوری در رشته زیست‌شناسی با کمبود وسایل مدرن جهت انجام آزمایش‌های پیشرفته و کاربرد فعالیت‌های یاددهی – یادگیری مواجه است. جهت کاهش چالش‌ها مسئولان و سیاست‌گذاران فناوری اطلاعات و نوآوری به تجهیز کردن وسایل مدرن آزمایشگاه، ظرفیت‌سازی منابع انسانی و آگاهی از نوآوری‌های جدید توجه داشته باشند. Manuscript profile