این پژوهش با هدف تعیین نقش واسطه‌ای اضطراب اجتماعی در رابطه بین نظام‌های مغزی‌ـ رفتاری و احساس تنهایی با طرح همبستگی انجام شد.479 دانشجوی کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران (293 زن، 186 مرد) با روش نمونه‌برداری چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه احساس تنهایی ایرانی (رحیم‌زاده، 1390)، سیاهه هراس اجتماعی (کانر و دیگران، 2000) و مقیاس‌های نظام بازداری رفتاری/ فعال‌سازی رفتاری (کارور و وایت، 1994) پاسخ دادند. نتایج آزمون تحلیل مسیر نشان داداثر مستقیم نظام‌هایبازداری رفتاری و جنگ‌ـ گریز‌ـ بهت به‌صورت مثبت و اثر مستقیم نظام فعال‌سازی رفتاری به‌صورت منفی بر اضطراب اجتماعی، اثر مستقیم اضطراب اجتماعی و نظام جنگ‌ـ گریز‌ـ بهت به‌صورت مثبت و اثر مستقیم نظام فعال‌سازی رفتاری به‌صورت منفی بر احساس تنهایی معنادار است، اما اثر مستقیم نظام بازداری رفتاری بر احساس تنهایی معنادار نیست. همچنین، اثر غیرمستقیم نظام بازداری رفتاری و نظام جنگ‌ـ گریز‌ـ بهت به‌صورت مثبت و اثر غیرمستقیم نظام فعال‌سازی رفتاری به‌صورت منفی بر احساس تنهایی با واسطه اضطراب اجتماعی معنادار بود.افزون بر آن، نتایج آشکار کرد اضطراب اجتماعی در رابطه بین نظام‌های مغزی‌ـ رفتاری و احساس تنهایی نقش واسطه‌ای دارد و 21 درصد از واریانس اضطراب اجتماعی از طریق نظام‌های مغزی‌ـ رفتاری، و 27 درصد از واریانس احساس تنهایی از طریق نظام‌های مغزی‌ـ رفتاری و اضطراب اجتماعی تبیین‌پذیر است. بر اساس این یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت با کاهش اضطراب اجتماعی در افرادی که از حساسیت بیشتر نظام بازداری رفتاری برخوردارند، تجربه احساس تنهایی کاهش می‌یابد. Manuscript profile

دراین پژوهش تحول صلاحیت راهبردی دانش آموزان دوره ابتدایی در حل مسایل حساب در یک نمونه تصادفی متشکل از 192 دانش آموز پسر و دختر پایه‎های تحصیلی اول تا سوم ابتدایی شهر تهران با ”آزمون تفاوتهای فردی در انتخابهای راهبرد جمع “، بررسی شد. نتایج پژوهش، مفروضه های اساسی الگوی انتخاب راهبرد سازش‎یافته را تأیید کردند و نشان دادند که کودکان ایرانی نیز راهبردهای متعدد را برای حل مسأله‎های جمع ساده به کار بردند. با افزایش سن و تجربه حل مسأله، کودکان راهبردهای جدیدی کشف کردند، سرعت و درستی اجرای هر یک از راهبردها بیشتر شدند، میزان بیادآوری پاسخ مسأله‎ها از حافظه دراز‎مدت افزایش یافت و فراوانیهای نسبی راهبردهای پشتیبان نیز تغییر کردند. بین صلاحیت راهبردی پسران و دختران از لحاظ سرعت، درستی و اجرای راهبردها تفاوت معنادار به دست نیامد. اگرچه یافته‎ها نشان دادند که الگوی تحول راهبردی در کودکان ایرانی با کودکان کشورهای دیگر مشابه است اما این نکته را نیز آشکار کردندکه توزیع انتخابهای راهبردی در کودکان ایرانی به طور قابل ملاحظه ای متفاوت است. Manuscript profile

در پژوهش حاضر، تأثیر رویدادهای تنیدگی زای زندگی بر سلامت جسمانی و روانی بررسی شده است. از آنجا که چنین رویدادهایی منجر به حالات هیجانی منفی می شوند و سلامت شخص را در معرض تهدید قرار می دهند، هدف اصلی این پژوهش، شناخت میزان تأثیر عوامل تنیدگی زا بر سلامت جسمانی و روانی بود. بدین منظور نمونه ای مشتمل بر 392 دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در مقطع کارشناسی به گونه تصادفی انتخاب و براساس ”پرسشنامه رویدادهای زندگی“ (LEQ) و ”پرسشنامه سلامت عمومی“(GHQ) ارزشیابی شدند. نتایج حاصل، معناداری رابطة بین تنیدگی با سلامت جسمانی و روانی را مورد تأیید قرار دادند و این نکته را نیز آشکار کردند که تفاوت بین میزان تنیدگی در دو گروه دانشجویان مذکر و مؤنث معنادار نیست. افزون بر آن، نشان داده شد که اثر تنیدگی بر سلامت جسمانی دانشجویان مذکر و مؤنث معنادار است اما اثر تنیدگی بر سلامت روانی آنان معنادار نیست. در نهایت، یافته های پژوهش حاضر با برجسته کردن این امر که رویدادهای تنیدگی زای زندگی، پیامدهای روانی و جسمانی زیان آوری برای افراد دارند و می توانند احتمال پدیدآیی و گسترش بیماریهای جسمانی و روانی را در آنان افزایش دهند، بر ضرورت استفاده از برنامه های پیشگیری در تعدیل نسبی اثرات تنیدگی ناشی از رویدادهای زندگی صحه گذاشته است. Manuscript profile

Manuscript profile

Manuscript profile

Manuscript profile

Manuscript profile

مقیاس هستۀ ارزشیابی‌‌ خود (جاج، ارز، بونو و تورسن، 2003) با 12 مادّه ارزشیابی‎های بنیادین افراد را در مورد خود می‎سنجد. این مقیاس در حدّ گسترده‌ای استفاده می‎شود و شواهد متعددی مبنی بر سودمندی آن در سنجش پیامدهای مختلف وجود دارد. پژوهش‌ها نشان می‎دهد که مقیاس هستۀ ارزشیابی‌های خود، رضایت شغلیو رضایت از زندگی (جاج، کلینگر و سایمون، ۲۰۱۰؛ جاج، ۲۰۰۹؛ بونو و جاج، 2003؛ چانگ، ‌فریس، جانسون، روزن و تن، 2012؛‌ هایلمن و جوناس، 2010؛ هیرشی و هرمان، 2012؛ استامپ، ماک، هولشگر، جاج و مایر، 2010)، شادی و عاطفه مثبت (گاردنر و پیرس، 2010؛ ری، اکسترمرا و دورن، 2012؛ استامپ و دیگران، 2010)، ابعاد مثبت تصمیم‌گیری حرفه‌ای (دی‌فابیو، پالازسکی و بارـآن، 2012؛ کامون‌دورو، کاننو و سیاورا، 2012) و سطوح پایین تنیدگی ادراک‌شده (برونبرگ، 2008؛ لوریا و تورجمن، 2009)، کنش‌وری بهینه سلامت (هیلبرت، بریهلر،‌‌ هایسر و زنگر، 2014؛ تاوسیس، نیکولا، سرداریس و جاج، 2007) و سطوح بالای تعادل در زندگی (گریسلیش، پروسک و کورندل، 2012) را به طور معناداری پیش‎بینی می‌کند. این مقیاس نه‌تنها با حوزه‌های روان‌شناسی سازمانی بلکه با روان‌شناسی سلامت، روان‌شناسی بالینی و کیفیت زندگی نیز مرتبط است. می‎توان این مقیاس را به صورت گروهی یا فردی اجرا کرد و محدودیت زمانی برای پاسخ دادن به آن وجود ندارد. به دلیل اهمیت هستۀ ارزشیابی‌های خود، مقیاس هستۀ ارزشیابی ‌خود در نمونه‎هایی از فرهنگ‎های متفاوت به زبان‌های مختلف مانند اسپانیایی (جاج، ون‌ویاننو دپاتر، 2004)، هلندی (جاج و دیگران، 2004)، ایتالیایی (دی‌فابیو و بوسانی، 2009)، کره‌ای (هالت و یانگ، 2008)، فارسی (قاراتپه، 2011؛ نعمت‌طاوسی و اکبرزاده‌حوری، 1392؛ نعمت‌طاوسی و محمدعلی‌شریفی، 1396)، یونانی (تاوسیس و دیگران، 2007)، ژاپنی (پیکولو، جاج، تاکاهاشی، واتانیب و لاک، 2005) و آلمانی (آلبرشت، پاولوس، دیلشرت، دیلر و وانس، 2013؛ استامپ و دیگران، 2009؛ استامپ و دیگران، 2010؛ هایلمن و جوناس، 2010) ترجمه و ویژگی‎های روان‎سنجی آن تأیید شده است. Manuscript profile

Manuscript profile

هدف پژوهش حاضر تعیین اثر واسطه‎ای هسته ارزشیابی‎های خود در ارتباط بین عوامل تنیدگی‎زای شغلی (تعارض‎ بین‎فردی، محدودیت‎های سازمانی، بار کمّی کار) با فشار شغلی و بهزیستی عاطفی بود. برمبنای یک طرح همبستگی، 228 نفر (45 مرد، 183زن) از کارشناسان دانشگاه آزاد اسلامی اندازه‎های عوامل تنیدگی‎زای حرفه‎ای (MJS؛ اسپکتور و جکس، 1998) شامل مقیاس تعارض بین‎فردی در محیط کار، مقیاس محدودیت‎های سازمانی، سیاهه بار کمّی کار و سیاهه نشانه‎های جسمانی، و همچنین مقیاس بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل (JAWS؛ ون‎کتویک و دیگران، 2000) و مقیاس‎های هسته ارزشیابی‌‎های خود شامل مقیاس حرمت خود روزنبرگ (1965)، مقیاس خودکارآمدی تعمیم‎یافته (GSES؛ جاج و دیگران، 1998)، مقیاس نوروزگرایی سیاهه شخصیت آیزنک (آیزنک و آیزنک، 1968) و مقیاس درونی بودن، افراد قدرتمند و شانس (IPC؛ لوینسون، 1981) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل مسیر نشان دادند تعارض بین‎فردی و محدودیت‎های سازمانی بر فشار شغلی به طور مثبت و محدودیت‎های سازمانی بر بهزیستی عاطفی به طور منفی تأثیر می‎گذارند. افزون بر آن، هسته ارزشیابی‎های خود در رابطه بینعوامل تنیدگی‎زای شغلی با فشار شغلی و بهزیستی عاطفی نقش واسطه‎ای معنادار دارد. بنابراین، می‎توان نتیجه گرفت ارزیابی عوامل تنیدگی‎زای شغلی و پیامدهای آن زیر نفوذ هسته ارزشیابی‎های خود قرار دارد. Manuscript profile

نمونه‎ای مشتمل بر 60 دانش‎آموز پسر و دختر پایه‎ تحصیلی اول شهر تهران به طور تصادفی انتخاب شدند و براساس یک طرح تحقیق آزمایشی پیش‎آزمون و پس‎آزمون با گروه کنترل، با فرم الف آزمون تفاوتهای فردی در انتخابهای راهبرد جمع (کرکمن و سیگلر، 1997) مورد ارزشیابی قرار گرفتند. پس از آن، آزمودنیهای گروه آزمایشی در معرض آموزش راهبرد کمینه قرار گرفتند. در مرحله پس آزمون، فرم ب آزمون مذکور در مورد هر دو گروه اجرا شد. نتایج نشان دادند که آموزش بر فراوانی استفاده از راهبرد کمینه در گروه آزمایشی تأثیر گذاشته است. اما به رغم آنکه میزان درستی پاسخهای بازیابی ‎شده در دو گروه تفاوت معناداری نداشت، میزان درستی راهبردهای پشتیبان و راهبرد کمینه در گروه آزمایشی بیش از گروه کنترل بود. افزون بر این، دو گروه از لحاظ سرعت اعمال راهبرد کمینه به طور معناداری متفاوت بودند و گروه آزمایشی از گروه کنترل سرعت بیشتری داشت. استلزامهای کاربردی یافته‎های به دست آمده مورد بحث قرار گرفت. Manuscript profile

Manuscript profile

Manuscript profile

Manuscript profile

Manuscript profile

Manuscript profile

هدف این پژوهش تعیین نقش عوامل تنیدگی‎زای حرفه‎ای در پیش‌بینی نشانه‎های جسمـانی ناشی از فشار شغلی و بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل بود. بـر مبنای یک طرح همبستگی، 100 نفر از کارکنان دانشـگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنـوب از 5 حوزه معاونت انتخاب شدند و به اندازه‎های عوامل تنـیدگی‎زای شغلی (اسپکتور و جکس، 1998) که شـامل مقیاس تعـارض بین‎ فردی در محیط کار، مقیاس محدودیتهای سازمان، فهرست بار کّمی کار و فهرسـت نشانه‎های جسمانی است و مقیاس بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل (JAWS؛ ون‎کتویک، فاکس، اسپکتور و کلووی، 2000) پاسخ دادند. نتایـج نشـان دادنـد که بین تعارض بین‌فردی در محیط کار و محدودیتهای سازمانی با نشانه‎های جسمانی همبستگی مثبت معنادار و بین تعارض بین‌فردی در محیـط کار و محدودیتهای سازمانی با بهزیستی عاطفی ناشی از شغل همبستگی منفی معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون گـام به گام نیز آشکـار کـردند که در مجموع دو متغیر تعارض بین‎ فردی در محیط کار و محدودیتهای سازمانی 8/18 درصد واریانس نشانه‎های جسمانی ناشی از فشار شغلی و 7/24 درصـد واریانس نشانه‎های بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل را تبیین می‎کنند. نتایج براساس مکانیزمهای زیربنایی عوامل تنیدگی‎زا در چهارچـوب الگوی مهار فرایند تنیدگی حرفه‎ای تفسیر شدند. Manuscript profile

Manuscript profile

هدف این پژوهش بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی سیاهة رها‌ از‌ فرهنگ حرمت خود (باتل، 2002) بود. 600 دانش‌‌آموز 6 تا 8 ساله (300 دختر، 300 پسر) در مقطع‌های پیش‌دبستانی، کلاس اول و کلاس دوم مدارس دولتی شمال و جنوب شهر تهران در سال تحصیلی 1396-1395 به شیوة مرحله‌ای انتخاب و آزمون شدند. برای بررسی روایی سیاهة رها ‌از‌ فرهنگ حرمت خود (باتل، 2002) از روایی سازه، روایی ملاکی و روایی تفکیکی (افتراقی) استفاده شد. برای بررسی روایی همگرا از مقیاس خودپنداشت کودکان پیرز-هریس (پیرز، 1984) استفاده شد که با سیاهة حرمت خود (باتل، 2002) رابطة مثبت معنادار داشت و برای بررسی روایی واگرا از مقیاس اضطراب کودکان اسپنس (اسپنس، 1998) استفاده شد که با سیاهة حرمت خود (باتل، 2002) رابطة منفی معنادار داشت. بررسی روایی سیاهه نشان داد که فقط یکی از مادّه ها ضریب تشخیص مناسب ندارد و آن مادِّه حذف شد. در تمامی موارد دیگر روایی مناسب ابزار تأیید شد. برای بررسی اعتبار این سیاهه از سه روش دو‌نیمه کردن، بازآزمایی و ضریب کودر ـ ریچاردسون 20 استفاده شد که نتایج اعتبار مناسب ابزار را تأیید کرد. در‌ مجموع، کل نتایج بیانگر روایی و اعتبار مناسب و قابل قبول این سیاهه برای سنجش حرمت خود کودکان جامعة ایران بود. Manuscript profile

هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه‎ای حرمت خود در رابطه بین سرسختی و سبک‎های مقابله بود. بر مبنای یک طرح همبستگی، 200 نفر از معلمان چهار منطقه آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شدند و به زمینه‎یاب دیدگاه‎های شخصی (مؤسسه سرسختی، 1985)، سیاهه مقابله با موقعیت تنیدگی‎زا (اندلر و پارکر، 1994) و سیاهه چندبعدی حرمت خود (اوبراین، 1988) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که حرمت خود با سرسختی و سبک مقابله مسئله‎محور همبستگی مثبت و با سبک مقابله هیجان‎محور همبستگی منفی دارد اما با سبک مقابله اجتنابی همبستگی معنادار ندارد. همچنین سرسختی با هر سه سبک مقابله همبستگی منفی داشت. نتایج آزمون تحلیل مسیر نیز نشان داد حرمت خود در رابطه بین سرسختی با مقابله مسئله‎محور و اجتنابی نقش واسطه‎ای دارد اما در رابطه بین سرسختی و مقابله هیجان‎محور نقش واسطه‎ای ندارد. بر اساس یافته‎های این پژوهش می‎توان نتیجه گرفت اگرچه سرسختی به‎طور مستقیم با نوع مقابله رابطه ندارد، اما از طریق تأثیر بر حرمت خود، انگیزش لازم برای متوسل شدن به سبک مقابله مسئله‌محور را فراهم می‌سازد. Manuscript profile

Manuscript profile

این پژوهش به‌منظـور بررسی اثربخشی آموزش تنش‌زدایی تدریجی در ارزیابی تنیدگی رویدادهای زندگی روزمره انجام شد. 100 دانشجوی دختر رشته مشاوره به‌طـور تصادفی انتخاب و براساس زمینه‌یابی دیدگاههای شخصی (PVS؛ مؤسسه سرسختی، 1985)، فهرست حرمت خود (کوپر اسمیت، 1967) و مقیاس اضطراب کتل (کتل، 1958) ارزیابی ‎شدند. پس از جایگزینی تصادفی آزمودنیها در دو گروه آزمایشی و کنترل، گروه آزمـایشی به‌مدت 10 هفتـه در معـرض آموزش تنـش‎زدایی تدریـجی (جاکوبسون،1934) قرار گرفت. سپس مقیـاس رویدادهای دردسرآفرین و خشنودکننده (دلانگیس و دیگران،1982) در دو گـروه اجرا شد. یافته‎ها نشان دادند که با کنترل سطوح سرسختی، حرمت‎ خود و میزان ‎تنش، گـروه آزمایشی پس از‌آموزش توانسـت رویدادهـای زندگی روزمـره را نسبت به گروه کنترل کمتر تنیدگی‌زا ارزیابی کند. Manuscript profile

Manuscript profile

امروزه، علاقه روز افزونی نسبت به درک چگونگی تاثیر نظم‎جویی هیجانی در سلامت روانی و جسمانی افراد وجود دارد. نظم‎جویی هیجانی شامل استفاده از راهبردهای رفتاری و شناختی برای تغییر در مدت یا شدت تجربه‌یک هیجان است. هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه‌ای حرمت خود و نظم‌جویی هیجانی در رابطه‌ی بین رگه‌های شخصیت و تاب‌آوری در افراد مبتلا به سرطان پستان بود. برای این منظور طی یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، 275 زن مبتلا به سرطان پستان که واجد ملاک‌های ورود به نمونه بودند به صورت نمونه‌ی در دسترس انتخاب و از نظر ویژگی های شخصیتی، حرمت خود، نظم‌جویی شناختی هیجان و تاب‌آوری مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که حرمت خود رابطه بین رگه‌های شخصیت (به استثنای توافق‎جویی) با تاب‌آوری و نظم‌جویی شناختی هیجان سازش‌یافته رابطه بین نوروزگرایی و توافق‌جویی و نظم‌جویی شناختی هیجان سازش‌نایافته رابطه‌ی بین نوروزگرایی، برون‎گردی، گشودگی به تجربه و توافق‌جویی را با تاب‌آوری واسطه‌گری می‌کند. نتایج پژوهش بر مبنای نقش واسطه‌ای حرمت خود و نظم‌جویی شناختی هیجان مورد بحث قرار گرفت. Manuscript profile