مطالعه،تصحیح و بررسی دقیق نسخ خطی، جنبه های مختلف ادبی و فکری هر دوره را آشکارتر خواهد کرد. با توجه به مشترکات فرهنگی و همسایگی ایران و افغانستان، بررسی نسخ خطی شاعران و عارفان فارسی زبان این خطه، دارای اهمیت بسیار است. به علت تشابهات فرهنگی و تاریخی گذشته،کشوری چون افغانستان به عنوان بخشی از مناطق فرهنگی زبان و ادب فارسی، سرشار از نسخه های خطی ارزشمندی است. یکی از شاعرانی که آثار شعر و نثر عارفانه اش ،نقش مؤثری در ترویج زبان و ادبیات فارسی و مفاهیم عرفانی داشته ،سعدالدین احمد انصاری است که در قرن دوازدهم هجری در توابع کابل می زیسته است. کتاب شعر شور عشق اثر سعدالدین احمد انصاری، از نسخه‌های خطّی و ارزشمند قرن دوازدهم هجری محسوب می شود که تا کنون مورد پژوهش مستقل قرار نگرفته است، بی شک این پژوهش در روشن شدن وجوه مبهم و ارزش و بهای این کتاب عرفانی موثر واقع خواهد بود. Manuscript profile

مطالعه و بررسی دقیق نسخه‌های خطی جنبه‌های مختلف اجتماعی‌سیاسی و گرایش‌های فکری عقیدتی و فراز و فرد و تحولات فرهنگی‌ادبی هریک از دوره‌های تاریخی را نمایان خواهد ساخت. با توجه به همجواری و میراث مشترک فرهنگی بین ایران و سرزمین‌هایی چون افغانستان، زبان فارسی در این مناطق گسترش فراوانی یافته و آثار بسیاری به زبان فارسی در این مناطق تهیه شده است. افغانستان از دیرباز یکی از کانون‌های نسخه‌پردازی و کتابت نسخه‌های خطی به زبان‌های فارسی و عربی بوده است و یکی از شاعرانی که نسخ خطی آثارش نمایندۀ اهمیت و نقش مؤثر او در ترویج زبان و ادب فارسی در ایران و افغانستان است، سعدالدین احمد انصاری است. وی در قرن دوازدهم هجری می‌زیسته و نسخه‌های خطی فراوانی از ایشان در اطراف و اکناف جهان وجود دارد که با شناساندن آن‌ها می‌توان آگاهی بیشتری دربارۀ شخصیت و سبک و سیاق این شاعر به دست آورد. تحقیق حاضر که با هدف بررسی نسخ خطی آثار شیخ سعدالدین احمد انصاری انجام یافته، از نظر زمانی یک پروهش تاریخی و از نظر روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه‌ای و میدانی است. تحقیق حاضر به شیوۀ تحلیل کیفی اطلاعات انجام شده است. پژوهش حاضر ضمن معرفی و بررسی نسخه‌های خطی آثار سعدالدین انصاری، تفکر عرفانی و مختصات و ساختار نسخ خطی آثار انصاری، چهرۀ واقعی ایشان را آشکار می‌سازد. Manuscript profile

تاریخ‌نویسی یکی از شاخه‌های مهم فرهنگ و زبان فارسی است که از دیرباز عوام و خواص به آن توجه داشته‌اند؛ تا آنجا که بسیاری از ادیبان فارسی‌زبان در اعصار مختلف به نگارش تاریخ روی آورده‌اند و گاه ﺗﺄلیف تاریخ به‌منزلة محک و معیاری برای سنجش ذوق و سواد ادبی آنان به شمار می‌رفته است.انتخاب منتخب التواریخ عبدالشکور بن عبدالواسع هندوستانی، یکی از متون تاریخی قرن یازدهم است که یکی از منشیان دربار گورکانیان هند آن را به‌منظور شرح خلاصه‌ای از تاریخ عمومی بشر از ابتدای خلقت تا زمان ﻣﺆلف با زبانی ادبی به رشته تحریر درآورده است. این اثر افزون‌بر اطلاعات تاریخی و جغرافیایی می‌تواند نمودار مظاهر نفوذ و اشاﻋﺔ زبان فارسی در شبه‌قارﺓ هند باشد. سبک نثر این کتابْ ویژگی‌های زبانی، ادبی و فکری خاصی دارد که در این مقاله به بخشی از این ویژگی‌ها پرداخته می‌شود؛ این خصوصیات شامل چگونگی کاربرد ترکیبات، واژگان و ویژگی‌های ادبی مانند آرایه‌های بدیعی و بیانی است. درحقیقت مطالب موجود در این اثر در جایگاه تاریخ عمومی، به‌ظاهر مشابه و گاه تکراری است؛ اما گاهی به‌دلیل اشتمال بر اصطلاحات، لغات و اطلاعاتی که در محدودﺓ زندگی ﻣﺆلف کاربرد داشته است، می‌تواند موقعیت نثر فارسی و ویژگی‌های سبکی آن را در شبه‌قارﺓ هند نشان دهد و این امر خود در بررسی سیر و تطور نثر فارسی در مناطق فارسی زبان سودمند است. Manuscript profile

در تفکر دینی و عرفانی، ارتباط گفتاری بین انسان و خالق جایگاه ویژه‌ای دارد. خداوند در ایجاد این ارتباط پیش‌قدم است. هر دو سوی رابطه، گاهی نقش فرستنده و گاهی نقش گیرنده را دارند. در این تحقیق به بررسی راه‌های ارتباط گفتاری انسان با خدا در قالب نماز، دعا، مناجات و آداب مرتبط با آن پرداختیم. ابزارهای لازم برای برقراری ارتباط کلامی همچون شنیدن و نقش حرکات بدن در تکمیل و تقویت ارتباط گفتاری؛ شیوه‌های ارتباط گفتاری خدا با بندگان در قالب وحی و الهام و جز آنها در عرفان و تصوف از موضوعات این مقاله است. در ارتباط گفتاری انسان با خدا در نماز خواندن، شیوة گفت‌وگو و نوع حرکات از سوی خدا برای انسان تعیین شده است، امّا در دعا و مناجات، انسان شیوة گفت‌وگو را با تکیه به آیات و احادیث و حال درونی خود انتخاب می‌کند. در این پژوهش، برای تحلیل ارتباط کلامی انسان با خدا از نظریه‌های جدید دربارة ارتباط گفتاری مانند نظریة یاکوبسن و مدل ارتباطی دیوید برلو استفاده کردیم. Manuscript profile

پژوهش در قلمرو اساطیر، آن ‌هم از طریق تطبیق ادبیّات ملل، کشف نمادهای جهان‌شمول را در پی خواهد داشت. اسطوره‌ها، افسانه‌ها و حماسه‌های ملل هندواروپایی بازتاب جهان‌بینی مشترکی هستند که می‌توان آن را در لابه‌لای متون ادبی رصد کرد. یکی از درون‌مایه‌های مهم این قلمرو، زنان و ویژگی‌های خاص ایشان، در خلال قرن‌ها دگرگونی، در اعتقادات و آئین‌های اسطوره‌ای است. این مقاله بر آن است تا با دیدگاهی اسطوره‌ای و روشی تطبیقی، به قیاس نقش زنان در دو حماسۀ اودیسه و داراب‌نامۀ طرسوسی بپردازد. در این بررسی، کارکردهای برجستۀ شخصیت‌های اصلی زن در این دو اثر و شباهت‌های ایشان شمرده شده است. نگارنده برای بررسی این شباهت‌ها، پس از برشمردن ویژگی‌ها و خویش‌کاری‌های آتنا الهۀ جنگاوری و خردورزی یونانی، و بوران‌دخت پهلوان‌بانوی خارق‌العادة داراب‌نامه، اثبات می‌کند که بوران‌دخت، بازآفرینی متأخر آناهیتا، الهۀ ایرانی است که با آتنای یونانی، هم‌عرض و همسان است. این نوع همسانی و این‌همانی در بستر حماسه‌های دو فرهنگ مختلف، نشانگر ریشه‌‌ها و خاستگاه‌های یکسان اساطیر در ادبیّات ملل است. Manuscript profile

چکیده مقدمه: با توجه به کمبود بارندگی و بیلان منفی سفره‎های آب زیرزمینی در سال‎های اخیر استفاده از منابع آب نامتعارف مثل پساب‌ها و فاضلاب‌ها برای تغذیه مصنوعی یکی از روش‎های مهم مقابله با افت سطح سفره‎ های آب زیرزمینی می ‎باشد. در دشت بروجن-فرادنبه نیز به‌منظور کاهش اثرات خشکسالی بر روی منابع آب زیرزمینی، اقدام به تغذیه مصنوعی آبخوان این دشت با استفاده از پساب تصفیه‌خانه شهر بروجن شده است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیرات نفوذ پساب تصفیه‎ خانه شهر بروجن بر کیفیت منابع آب زیرزمینی این دشت، انجام گرفت. روش­: به‌ منظور بررسی کیفیت پساب و تأثیر آن بر آب پایین‌دست تصفیه‌خانه، از تعداد 15 چاه‌های آب در پایین‌دست و بالادست نمونه‌برداری شد. نمونه‌ها بلافاصله به آزمایشگاه منتقل و آنالیزهایی شامل غلظت عناصر منیزیم، کلسیم، پتاسیم، لیتیم، سدیم، گوگرد، اسکاندیم، سیلسیم، استرانسیم، باریم، کروم و وانادیم بر روی نمونه‌ها انجام شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد که به جز عناصر کلسیم، پتاسیم و کروم که بین نمونه‌های آب برداشت شده از بالادست و پایین‌دست تصفیه‌خانه از لحاظ آماری تفاوت معنی‌داری وجود نداشت (sig>0.05) اما مقدار سایر عناصر در بین چاه‌های بالادست و پایین‌دست تصفیه‌خانه دارای تفاوت معنی‌داری بودند (sig<0.05). ولی همین مقدار نیز در محدوده استانداردهای تعیین‌شده قرار دارد. هم‌چنین نقشه‌های درون‌یابی شده با روش IDW مربوط به این عناصر نیز نشان‌دهنده همین موضوع بود که بخش‌های شمالی و شمال‌غربی دشت (پایین‌دست تصفیه‌خانه شهر بروجن) دارای پهنه‌هایی با غلظت بالای این عناصر هستند. نتیجه­ گیری: مقدار کیفیت آب در بخش‌های شمالی دشت پایین‌تر از بخش‌های جنوبی و بالادست دشت بروجن-فرادنبه است. عوامل مختلفی مثل: ورود پساب از تصفیه‌خانه بروجن، وجود سازنده‌هایی همانند سازندهای آهکی یا وجود سنگ‌های کنگلومرا و ماسه‌سنگ،  وجود کانی‌هایی مثل: فلدسپات‌ها، میکاها، کانی‌های رسی، کانی‌های تبخیری (همانند سیلویت، هالیت)، کودهای پتاسیک؛ می‌تواند از دلایل بیش‌تر بودن برخی از عناصر مثل منیزیم و کلسیم در بخش‌های شمالی دشت باشد. با توجه به این موارد کیفیت آب در بخش‌های شمالی پایین‌تر از بخش‌های جنوبی دشت است و مناطق شمالی دشت پتانسیل لازم برای آلودگی را داشته و آسیب‌پذیری آن‌ها نیز نسبت به آلودگی‌ها بیش‌تر است. لذا پایش مداوم و کنترل پساب خروجی تصفیه‌خانه شهر بروجن برای پیشگیری از وقوع برخی مشکلات محیط زیستی مثل بروز بیماری‌های گیاهی و جانوری ناشی از فاضلاب در برنامه‌‌های استفاده از این پساب‌ها در بخش‌های مختلف باید مد نظر قرار گیرد. Manuscript profile

شبیه بارش – رواناب برای یک حوضه ی آبخیز بدون آمار، امکان برآورد دبی اوج و حجم سیلاب و شبیه سازی آب نگار سیلاب را برای حوضه ی مورد نظر فراهم می کند. در این پژوهش، یک شبیه بارش – رواناب با بکارگیری قابلیت های سامانه ی اطلاعات جغرافیایی(GIS) و روش SCS و شبیه آبشناسی HEC-HMS برای حوضه ی آبخیز کسیلیان، واقع در استان مازندران در شمال ایران، ارایه شده است. ابتدا با بکارگیری الحاقیه ی HEC-GeoHMS و شبیه ارتفاعی رقومی DEM در محیط سامانه ی اطلاعات جغرافیایی (نرم افزار ARCGIS) شبیه گیتاشناسی حوضه ی آبخیز کسیلیان، مرز زیر حوضه ها و شبکه ی آبراهه ها تعیین گردیدند. با تلفیق نقشه های گروه آبشناسی خاک، کاربری اراضی و داده های رطوبت پیشین خاک در محیط GIS، نقشه ی شماره ی منحنی (CN) زیر حوضه های حوضه ی آبخیز کسیلیان تهیه گردید. برای شبیه سازی آب نگار سیلاب روش SCS و برای روندیابی در رودها روش Lag بکارگرفته شد. شبیه گیتاشناسی حوضه از محیط GIS به برنامه ی HEC-HMS‌ منتقل و شبیه آبشناسی کل حوضه تعیین گردید. با بکارگیری چندین واقعه ی بارش و آب نگار سیلاب واقعی، فراسنج های شبیه آبشناسی حوضه از جمله هدررفت اولیه و زمان تأخیر زیر حوضه ها واسنجی گردید. بر اساس میانگین فراسنج های واسنجی شده، شبیه برای سه واقعه ی دیگر مورد ارزیابی و اعتباریابی قرار گرفت. نتایج پژوهش در مورد پیش بینی آب نگار سیلاب در دو رویداد بسیار مناسب بوده و خطای تخمین اوج سیلاب در سه رویداد به طور میانگین بین 10 تا 15 درصد بود که مقادیر قابل قبولی می باشند.
  Manuscript profile

زمان پیمایش زیرسطحی در حقیقت همان زمان پاسخ جریان زیرسطحی دامنه‌های پیچیده نسبت به نفوذ بارندگی می‌باشد که در تخمین آب نگار جریان زیرسطحی حوضه‌های آبخیز به‌کار می‌رود. براساس سازوکار دانی بلاک، جریان زیرسطحی است که سازوکار جریان سطحی و رواناب را در حوضه‌های آبخیز تعیین می‌کند. در این تحقیق، تاثیر عواملی همچون ضخامت خاک، ضریب هدایت آبی خاک، شکل و هندسه(شکل مسطحه و میزان انحنای) دامنه‌های پیچیده بر زمان پیمایش جریان زیرسطحی دامنه‌های پیچیده مورد بررسی قرار گرفت. به‌طور کلی، هر چه ضخامت خاک کمتر گردد یا ضریب هدایت آبی خاک کاهش یابد، خاک زودتر اشباع گردیده و زمان پیمایش کاهش می‌یابد. هرچه میزان همگرایی دامنه‌های پیچیده بیشتر گردد، زمان پیمایش کاهش یافته و همچنین هرچه دامنه‌ها واگراتر گردند، این زمان افزایش می‌یابد. هرچه انحنای دامنه‌ها از حالت مقعر به محدب بیشتر گردد، زمان پیمایش دامنه‌ها افزایش می‌یابد. در نظر گرفتن شکل و هندسه دامنه‌ها بین5/0 تا 2 برابر می‌تواند زمان پیمایش را افزایش دهد   Manuscript profile

در این تحقیق، بیلان آبی حوضه قره‌‌سو استان گلستان با استفاده از مدل SWAT شبیه‌‌سازی شد. هدف اصلیِ تحقیق، آزمون کارایی مدل و قابلیت استفاده از آن به عنوان شبیه‌ساز بیلان آب در آبخیز قره‌سو می‌باشد. ابتدا اطلاعات ورودی مدل تهیه و مدل با این داده‌ها اجرا شد. به‌‌منظور مشخص کردن پارامترهای مهم مدل، آنالیز حساسیت با روش "هر بار یک پارامتر" انجام شد. سپس واسنجی مدل به‌صورت دستی و سپس با روش خودکارِ SUFI2 انجام شد. به‌منظور کاهش عدم قطعیت، اجزای مختلف بیلان آب در واسنجی در نظر گرفته شد و از داده‌های مشاهداتی چندین ایستگاه اندازه‌گیری به‌طور هم‌زمان استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که، مدل SWAT برای شبیه‌سازی هیدرولوژی حوضه قره‌سو از کارایی مناسبی برخوردار است. دقت شبیه‌‌سازی دبی ماهانه در ایستگاه سیاه‌آب (خروجی حوضه) با استفاده از شاخص نش-ساتکلیف در دوره واسنجی 6/0 و با شاخص R2، 65/0، و در دوره اعتبارسنجی به ترتیب 36/0 و 62/0 بدست آمد. برای شاخص‌های ارزیابی عدم قطعیت نیز مقادیر قابل قبولی بدست آمد. P-فاکتور و R-فاکتور، برای دوره واسنجی به ترتیب 77/0 و 23/1 و برای دوره اعتبارسنجی به ترتیب 97/0 و 73/1 محاسبه شد. بر اساس نتایج شبیه‌سازیِ مدل، به‌طور متوسط حدود 67% بارش از طریق تبخیر و تعرق وارد اتمسفر می‌شود، 17% آن به‌صورت رواناب سطحی و جریان جانبی به آبراهه‌ها وارد می‌شود و 16% نفوذ یافته و وارد سفره زیرزمینی می‌شود. این تحقیق اطلاعات مفیدی را در مورد بیلان آبی حوضه قره‌سو فراهم نموده و به برنامه‌ریزی دقیق‌تر منابع آب در این حوضه کمک می‌کند. Manuscript profile