• Home
  • علی عین علی

    List of Articles علی عین علی


  • Article

    1 - معرفی و بررسی نسخۀ دیوان نورنامه
    , Issue 2 , Year , Spring_Summer 2023

    خان‌بی‌بی بیگم نیشابوری زندی، شاعربانوی سدۀ دوازدهم از شاعران اواخر دورۀ صفوی و اوان دورۀ زندیه بوده است، از زندگی و آثار او هیچ اطلاعی در دسترس نیست؛ جز شواهد و قراین متن دیوانش که خود بدان اشاره کرده و نام علامه مجلسی (ره) عالم بزرگ مذهب شیعه و معاصرش را More

    خان‌بی‌بی بیگم نیشابوری زندی، شاعربانوی سدۀ دوازدهم از شاعران اواخر دورۀ صفوی و اوان دورۀ زندیه بوده است، از زندگی و آثار او هیچ اطلاعی در دسترس نیست؛ جز شواهد و قراین متن دیوانش که خود بدان اشاره کرده و نام علامه مجلسی (ره) عالم بزرگ مذهب شیعه و معاصرش را به عنوان سبب تحریر این دیوان نام برده است. از او دیوانی باقی مانده که تنها یک نسخۀ خطی از آن در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی موجود است که به نام نورنامه و با عنوان فرعی ضیاءالمؤمنین ثبت گردیده؛ دیوان شعر شاعربانو که می‌توان به حق آن را النادر کالمعدوم خواند، از معدود سیره‌النّبی‌(ص) های منظوم ادبیات فارسی است که البته نه تنها به سیره و شمایل پیامبر(ص) پرداخته بلکه به عنوان شاعرۀ شیعی‌مذهب، میزان قابل توجهی از سروده‌هایش را به چهارده معصوم(علیهم السّلام) اختصاص داده؛ بنا به سبک غالب دورۀ شاعربانو و دورۀ فترت سبک هندی، سروده‌هایش از نظر مبانی زبانشناختی ساده، واژگان دشوار در آن نایاب است، تصویرهای شعری او قابل توجه بوده و از نظر مبانی فکری، مضامین اغلب سیره‌ها و هم‌چنین، عرفان، اخلاق، حکمت، پند و اندرز و از همه مهم‌تر، برخی تصاویر اساطیری از شخصیت پیامبر(ص)، ائمۀ اطهار(علیهم‌السلام)، صحابه و ... در شعرش وجود دارد. به لحاظ فرم، رگه‌هایی از نازک‌خیالی در مطاوی دیوان دیده می‌شود. در این مقاله سعی شده است که تا حد امکان به معرفی این نسخۀ منحصر به فرد پرداخته شود.

    Manuscript profile