عوامل موثر در تشکیل خاک شامل مواد مادری، اقلیم، توپوگرافی، زمان و موجودات زنده می باشند. ‌تغییرات این فاکتورهای خاکسازی باعث به وجود آمدن خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متفاوت در خاک می‌شود. هدف از این تحقیق بررسی رابطه فاکتورهای خاکساز با خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک بود. بدین منظور در چهار حوزه آبخیز از استان قزوین، به نام های جوینک، مدان، نیارک و پلنگه ابتدا نقشه واحدهای کاری با بازدیدهای صحرایی به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی در مقیاس 1:25000 تهیه شد. تعداد 101 نمونه خاک برداشت و مقدارEC ،pH ، درصد مواد آلی، درصد شن، درصد سیلت و درصد رس اندازه‌گیری شد. از رگرسیون چند متغیره خطی به سه روش Enter، Forward و Stepwise برای بررسی ارتباط فاکتورهای خاکسازی و خصوصیات خاک استفاده شد. به طوری که فاکتورهای خاکساز متغیرهای مستقل و خصوصیات خاک‌ها متغیر وابسته بودند. برای بررسی مواد مادری از عامل حساسیت به فرسایش سنگ ها، برای موجودات زنده، درصد مواد آلی از طریق آنالیز آزمایشگاه، برای توپوگرافی از دو عامل شیب و ارتفاع و از دوران زمین شناسی برای بررسی زمان و برای عامل آب و هوا از دو عامل باران و دما استفاده گردید. برای صحت سنجی این مدل‌ها از دو آماره ضریب تبیین و میانگین مربعات خطا استفاده شد. نتایج نشان داد بهترین مدل در ارتباطpH ‌ با فاکتورهای خاکسازی (در رگرسیون به روش Enter) با R2 = 78/0 و 56/0‌RMSE= ‌بدست آمد. مقادیر R2 برای ارتباط سیلت، رس و هدایت الکتریکی در ارتباط با فاکتورهای خاکسازی کمتر از 50 درصد بود. باتوجه به مدل‌های بدست آمده در این پژوهش، مشخص شد می‌توان با استفاده از مدلسازی‌های گسترده‌تر اقدام به تهیه نقشه‌های خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک با کمک نقشه‌های فاکتورهای خاکسازی در مناطق مختلف کرد. Manuscript profile