با توجه به هزینه‌های بالای ساخت و مقاوم‌سازی مسکن برای روستانشینان، سیاست‌گذاران اعتبارات و تسهیلات ساخت و مقاوم‌سازی مساکن روستایی را در قالب انواع طرح‌ها و برنامه‌ها مدنظر قرار داده‌اند. در این بین، بالاترین اسناد در حوزه‌ی سیاست‌گذاری توسعه‌ی مناطق مختلف و به‌ویژه روستاها در ایران، مربوط به برنامه‌های 5ساله‌ی توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌باشد. در این راستا، ارزیابی میزان و نحوه‌ی تأثیر این برنامه‌های توسعه در مناطق روستایی می‌تواند نقش سیاست‌گذاری دولتی را در توسعه‌ی روستاها مشخص نماید. از طرفی، بررسی تأثیرات انواع سیاست‌ها در مقاوم‌سازی مساکن مورد بحث و بررسی قرار گرفته و ارزیابی تأثیر آنها در معماری مساکن روستایی خلأ پژوهش‌های گذشته می‌باشد. بدین منظور پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تأثیر سیاست‌های دولت بر معماری مساکن روستاهای شهرستان آستارا با تأکید بر برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه نگارش شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر کمی-کیفی با ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد که در راستای جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات از روش کیفی زمینه‌یابی مردم‌نگاری (مشاهده، مصاحبه، عکس‌برداری و فیش‌برداری) و آزمون T در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مساکن روستاهای شهرستان آستارا می‌باشد که حجم نمونه بر اساس روش کوکران 384 مسکن برآورد گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که اعتبارات مسکن در دسترس اکثر روستانشینان بوده و موجب استحکام و دوام مساکن روستاهای شهرستان آستارا گردیده است. با این حال از سایر اثرات این اعتبارات می‌توان به کاهش سطح فعالیت‌های زیستی در واحد مسکونی، کاهش تعدد اتاق و سطح زیربنای مساکن، تغییر در نوع پلان و همچنین کاهش استفاده از فناوری‌های بومی در ساخت مساکن اشاره کرد. از طرفی، نتایج حاکی از شهری شدن شکل روستاها و کاهش هویت در کالبد آنها و همچنین کاهش ارزش‌های فرهنگی و تطابق با الگوی کهن و سنتی زمینه و منطقه‌ی مورد مطالعه در طراحی‌های جدید واحدهای مسکونی می‌باشد. Manuscript profile

لازمه‌ی رسیدن به توسعه‌ی ملی، ارتقاء سطح توانمندی‌های جوامع روستایی در بخش اقتصادی است. در این راستا، ارزیابی سیاست‌های موجود در راستای توسعه‌ی اقتصادی جوامع روستایی ضروری تلقی می‌گردد. بدین منظور پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تأثیر سیاست‌های دولت بر توسعه‌ی اقتصادی روستاهای شهرستان آستارا با تأکید بر برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه نگارش شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر آمیخته (کمی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت تحلیلی-اکتشافی می‌باشد. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران، مسئولان و کارشناسان مسائل روستایی استان گیلان و شهرستان آستارا بوده که با استفاده از فرمول کوهن در سطح اطمینان 95 درصد، 70 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین گردیده است. همچنین در راستای تحلیل اطلاعات از آزمون‌های تی تک‌نمونه‌ای و رگرسیون خطی و لگاریتمی در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که میزان اشتغال در طول برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه در روستاهای شهرستان آستارا روند صعودی، هرچند با شیب کند، داشته است. همچنین مراکز تجاری-صنعتی تحت حمایت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با رشد 56/26 درصدی طی برنامه‌ی چهارم و رشد قابل ملاحظه‌ی 7/155 درصدی در طی برنامه‌ی پنجم توسعه روبه‌رو بوده است. صنایع غذایی روستایی نیز طی دوره‌ی چهارم توسعه افزایش 5/87 درصدی را داشته است که این مقدار در طول برنامه‌ی پنجم توسعه نیز همچنان روند رو به رشد ولی با شیب کمتر را نشان می‌دهد. از طرفی بررسی 5 سیاست عمده در طول هرکدام از برنامه‌های چهارم و پنجم نشان می‌دهد که تأثیر برنامه‌ی پنجم بر توسعه‌ی اقتصادی روستاهای شهرستان آستارا به مراتب بیشتر بوده است. Manuscript profile