هدف مطالعه حاضر تدوین سناریوهای توسعه حرفه‌ای مدیران مدارس در استان مازندران با رویکرد آینده پژوهی بود. این پژوهش از نظر روش آمیخته با طرح اکتشافی متوالی، از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان رشته مدیریت آموزشی در واحدهای دانشگاهی استان‌های تهران و مازندران و نمونه آن 15 نفر بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند بر اساس اصل اشباع نظری انتخاب شدند. جامعه پژوهش در بخش کمی مدیران مدارس استان مازندران و نمونه آن 117 نفر بودند که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای بر اساس جدول کرجسی و مورگان انتخاب شدند. داده‌ها با کمک مصاحبه‌های عمیق و اکتشافی و پرسشنامه محقق‌ساخته جمع‌آوری و برای تحلیل آنها از فرایند کدگذاری مبتنی بر نظریه داده بنیاد اشتراوس و کوربین با کمک نرم‌افزار Micmac استفاده شد. نتایج نشان داد که 54 کد باز، 8 مقوله و 4 کد محوری شناسایی شد. سپس، از طریق مصاحبه با خبرگان، پیشران‌های کلیدی تاثیرگذار بر توسعه حرفه‌ای مدیران مدارس شناسایی و پرسشنامه محقق‌ساخته با 13 عامل کلیدی ساخته شد که علاوه بر تایید روایی، پایایی همه عوامل بالاتر از 75/0 بود. بر اساس عوامل کلیدی دو سناریو برای توسعه حرفه‌ای مدیران مدارس طراحی شد. Manuscript profile

توسعه حرفه‌ای مدیران مدارس به دلیل نقش آن در توسعه حرفه‌ای معلمان، بهبود فرایند یاددهی و یادگیری و موفقیت دانش‌آموزان ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. هدف این پژوهش شناسایی مولفه‌های موثر بر شایستگی حرفه‌ای مدیران مدارس از دید متخصصان آموزش‌وپرورش بود. مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجر کیفی بود. جامعه پژوهش خبرگان آموزش‌وپرورش در سال تحصیلی 98-1397 بودند که تعداد 15 نفر از آنها طبق اصل اشباع نظری با روش‌های نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته استفاده و داده‌ها طبق رویکرد گراند تئوری با روش‌های کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که مولفه‌های موثر بر شایستگی حرفه‌ای مدیران مدارس شامل پنج مقوله اصلی و هفده مقوله فرعی (زیرمقوله) بود. مقوله‌های اصلی شامل مهارت‌های انسانی (یک زیرمقوله شاخص‌های انسانی)، مهارت‌های ادراکی (یک زیرمقوله اکتساب مهارت‌های ادراکی)، شاخص‌های روانی و ذهنی- اخلاقی (دو زیرمقوله شاخص‌های شناختی و ذهنی و اخلاقیات)، مهارت‌های مدیریتی (یازده زیرمقوله مدیریت ارتباطات درون‌سازمانی، مدیریت ارتباطات برون‌سازمانی، رهبری فرایندهای یاددهی و یادگیری، برنامه‌ریزی، رفتار سازمانی، نظارت بر پژوهش، منابع مالی و تجهیزات، توسعه کارکنان، نظارت بر تغییرات و تحولات درون‌سازمانی، ارزشیابی و کنترل و تخصص و مهارت فناوری) و دانش تخصصی (دو زیرمقوله دانش فنی و دانش عمومی) بودند. با توجه به نتایج، برنامه‌ریزی برای بهبود شایستگی حرفه‌ای مدیران مدارس بر اساس مقوله‌های اصلی و فرعی آن ضروری است، لذا با آموزش مقوله‌های اصلی و فرعی می‌توان گام موثری در ارتقای شایستگی حرفه‌ای آنان برداشت. Manuscript profile