بررسی تأثیر مکانیسم شرمنده‌سازی در روابط والدین و فرزندان و نقش بازدارنده آن در گرایش به رفتارهای انحرافی در جوانان (بر اساس الگوی تئوریکی شرمنده‌سازی بریتویت)
Subject Areas : Sociological Studies of Youth
ماجده
قلی پور
1
(babol branch)
Keywords: دلبستگی, بزهکاری, مشغولیت, فعالیت‌های شرمنده‌سازی,
Abstract :
کجروی اخلاقی و بزهکاری در زندگی نوجوان به یک صورت تجلی نمی‌کند و معانی و مفاهیم متفاوتی دارد که انواع و علل مختلف آن را می‌توان برشمرد. تنها نوجوانان بزهکار یا کجرفتار نیستند که جامعه را به فکر و اندیشه و کوشش مداوم در جهت سازگاری مجدد آنها با جامعه وا داشته، بلکه بسیاری از نوجوانان هستند که هنوز جرمی مرتکب نشده‌اند ولی در خطر انحراف اخلاقی قرار دارند. حمایت از این نوجوانان و پیشگیری از سقوط آنها مورد توجه می‌باشد. در این بررسی سعی برآن بوده که تأثیر ساز و کار شرمنده سازی در روابط والدین و فرزندان و نقش بازدارنده‌ی آن در بروز رفتارهای انحرافی نوجوانان بررسی شود. با بررسی آراء صاحبنظران مختلف حوزه جامعه‌شناسی انحرافات، در نهایت دو نظریه اعم از نظریه پیونداجتماعی هیرشی و فعالیت‌های شرمنده‌سازی جهت تبیین فرضیات انتخاب شد. به عقیده‌هیرشی اگر فرد دارای سطح بالایی از تعلق به والدین باشد و یا هنجارها در فرد به خوبی درونی شده باشد، در رابطه با دیگران خاص حس‌شرمساری ایجاد می‌شود و این حس شرمساری، فرد را از ارتکاب به جرم باز خواهدداشت. اطلاعات این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و توزیع پرسشنامه در بین 375 نفر از دانشجویان بدست‌آمد. پس از جمع‌آوری داده‌ها برای تعیین روایی سؤالات از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و همچنین از آمارتوصیفی و استنباطی ا عم از ضریب همبستگی پیرسون، آزمونT-test برای سنجش فرضیات و برای پیش‌بینی تأثیر متغیرهای مستقل بر روی متغیر وابسته (بزهکاری) تحلیل رگرسیون چندمتغیره با روش Enter مورد استفاده قرار گرفته‌است. نتایج حاصل از آزمون‌ها نشان داد که همبستگی معنادار و معکوس بین مشغولیت شرمنده‌سازی و بزهکاری وجود دارد. یعنی هرچه میزان این متغیر بالا رود میزان بزهکاری پایین می‌آید. همچنین میانگین بزهکاری در شیوه فعالیت شرمنده‌سازی بازدارنده و تقویت کننده و نوع فعالیت شرمنده‌سازی (رسمی و غیررسمی) تفاوت معناداری با یکدیگر ندارد و از نظر میزان با یکدیگر برابرند. رابطه بین دو متغیر دلبستگی و فعالیت‌های شرمنده‌سازی نشان داد که میان این دو متغیر و بزهکاری رابطه معناداری وجود ندارد و فرض ما در مورد این دو متغیر رد می‌شود.
