Rebellion and Subversion in Iranian National Epics (Bahmannameh, Kushnameh, Garshaspnameh)

Subject Areas : Persian language and literature texts

Mahdi Mirzarasolzadeh ¹ (PhD student, Department of Persian Language and Literature, Shahid Madani University of Azerbaijan, Tabriz, Iran. )
Ahmad Goli ² (Professor of the Department of Persian Language and Literature, Shahid Madani University of Azerbaijan, Tabriz, Iran. )
Ghadamali Sarami ³ (Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. )

Received: 2020-12-30 Accepted : 2021-07-17 Published : 2024-03-20

Keywords: Bahmannameh, Kooshnameh, Garshaspanameh, Rebellion, Subversion.,

Abstract :

Rebellion is the basis of epic and its driving force. The function of rebellion in epic is like a plot in a story that organizes the logical sequence of events. In other words, in the absence of rebellion, the epic can not take place. One of the types of rebellion in Iranian national epic texts is rebellion with the aim of shifting the governing structure and gaining power, which is based on various motives, such as the tyranny of kings, the greed of rebels, and so on. Some of the coups have a military aspect, are prepared and carried out by courtiers, elders, ministers and heroes, and some other coups are carried out by ordinary and general sections of society. In today's political literature, the first type is referred to as "coup" and the latter type is called "revolution". In The Shahnameh, which is the leader of Iranian national epic poems, the number of such rebellions is more in comparison with other poems, but in the poems studied in this article, some cases have been found that the present article seeks to describe and explain. They are, hense, in this descriptive-analytical study, rebelliouss in terms of types (individual, group and social), periods, motivation and motivation, rebellious / rebellious class affiliation, the final results of rebellion and subsequent social status in three verses Bahmanameh, Koosh-Nameh and Garshaspnameh have been discussed, studied and concluded.

References:

کتاب¬ها
قرآن کریم.
آبراهامیان، یرواند. (1399). کودتا، تهران: نی.
آیدنلو، سجاد. (1388). متون منظوم پهلوانی، تهران: سمت.
ابن أبی¬الخیر، ایران¬شاه. (1370). بهمن¬نامه، ویراستار رحیم عفیفی، تهران: علمی و فرهنگی.
ابن أبی¬الخیر، ایران¬شاه. (1377). کوش¬نامه، به کوشش جلال متینی، تهران: علمی.
ابن¬فارس، ابوالحسین احمد. (1422ق). معجم مقاییس¬اللغه، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
ابن منظور، محمد بن مکرم. (1414ق). لسان¬العرب، جلد 12، بیروت: دار صادر.
ارسطو. (1343). فن شعر، ترجمة عبدالحسین زرین¬کوب، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
اسدی طوسی، حکیم ابونصر علی¬بن¬احمد. (1354). گرشاسپ¬نامه، به اهتمام حبیب یغمایی، تهران: طهوری.
اسلامی¬ندوشن، محمدعلی. (1360). داستان داستان¬ها، تهران: طوس.
اکبری، منوچهر. (1395). فردوسی¬پژوهی، تهران: خانه کتاب.
بشیریه، حسین. (1380). موانع توسعة سیاسی در ایران، تهران: گام نو.
تاجدینی، علی. (1382). فرهنگ جاویدان المیزان، تهران: نشر مهاجر.
ثروتیان، بهروز. (1350). بررسی فرّ در شاهنامه فردوسی، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
خالقی¬مطلق، جلال. (1386). حماسه: پدیده¬شناسی تطبیقی شعر پهلوانی، تهران: انتشارات مرکز دایرة¬المعارف بزرگ اسلامی.
داد، سیما. (1385). فرهنگ اصطلاحات ادبی (واژه¬نامة مفاهیم و اصطلاحات ادبی فارسی و اروپایی)، تهران: مروارید.
دورانت، ویل. (1343). تاریخ تمدن (مشرق زمین گاهواره تمدن)، ترجمه احمد آرام و دیگران، تهران: علمی و فرهنگی.
دو ورژه، موریس. (1358). جامعه¬شناسی سیاسی، ترجمة أبوالفضل قاضی، تهران: جاویدان.
دهخدا، علی¬اکبر. (1377). لغت¬نامه، جلد 10، تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.
راسل، برتراند. (1371). قدرت، ترجمة نجف دریابندری، تهران: خوارزمی.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد. (1412ق). المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار العلم، الدار الشامیه.
رزمجو، حسين. (1372). انواع ادبي و آثار آن در زبان فارسي، مشهد: مؤسسة چاپ و انتشارات آستان قدس رضوي.
ریو، مارشال. (1380). انگیزش و هیجان، ترجمة یحیی سیدمحمدی، تهران: ویرایش.
سرامی، قدمعلی. (1387). از رنگ گل تا رنج خار، تهران: علمی فرهنگی.
شالیان، ژرار. (1377). گنجینه حماسه¬های جهان، ترجمه علی¬اصغر سعیدی، تهران: چشمه.
شوقی، عباس. (1350). فردوسی پاکزاد، تهران: عطایی.
صفا، ذبیح¬الله. (1374). حماسه¬سرایی در ایران، تهران: فردوسی.
طبرسى، فضل بن حسن. (1372). مجمع¬البیان فى تفسیرالقرآن، جلد 2، تهران: انتشارات ناصر خسرو.
عربیانی، اشرف. (1389). مشاهیر شاهنامه با رویکرد نمادین، مشهد: ترانه.
فروند، ژولین. (1362). جامعه¬شناسی ماکس وبر، ترجمة عبدالحسین نیک¬گهر، تهران: نیکان.
قمی، عباس. (1385). فرهنگ واژگان قرآن کریم: ترجمه کتاب الدر¬النظیم فی لغات القرآن العظیم، ترجمة غلام¬حسین انصاری، تهران: امیرکبیر.
کامو، آلبر. (1387). عصیانگر، ترجمة مهستی بحرینی، تهران: نیلوفر.
کریستین¬سن، آرتور. (1350). کارنامة شاهان، ترجمة باقر امیرخانی و بهمن سرکاراتی، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
کریستین¬سن، آرتور. (1360). کیانیان، ترجمة ذبیح¬الله صفا، تهران: علمی و فرهنگی.
کلمان، هوار. (1363). ایران و تمدن ایرانی، ترجمة حسن انوشه، تهران: امیرکبیر.
کیا، خجسته. (1369). شاهنامه فردوسی و تراژدی آتنی، تهران: علمی و فرهنگی.
مصطفوی، حسن. (1360). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، جلد 3، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
معین، محمد. (1391). فرهنگ فارسی، جلد2، تهران: امیرکبیر.
موله، ماریان. (1363). ایران باستان، ترجمة ژاله آموزگار، تهران: طوس.
مهاجرانی، عطاالله. (1382). گزند باد، تهران: اطلاعات.
وبر، ماکس. (1367). مفاهیم اساسی جامعه¬شناسی، ترجمة احمد صدارتی، تهران: مرکز.
هوگ، سیدنی. (1357). قهرمان در تاریخ، ترجمة خلیل ملکی، تهران: رواق.
مقالات
اسماعیل‌پور، علیرضا. (1393). دربارۀ گیسوری و سرکشی پهلوانان (ذیلی بر آراء ژرژ دومزیل در باب کارکرد جنگاوری). پژوهش¬های ایران¬شناسی، 4(1)، 1-15. doi: 10.22059/jis.2014. 52665.
اشرف¬زاده، رضا، و قربانی قره¬تپه، لیلا. (1396). تفاوت سرکشی، عصیان و طغیان در شاهنامه با توجه به مفاهیم قرآنی آن. مطالعات ادبیات، عرفان و فلسفه، 3(1)، 80-61.
اله¬یاری، عبدالمحمد. (1397). بررسی شخصیت شاهان در بهمن¬نامة ایرانشاه ابن أبی¬الخیر. اورمزد، (41)، 22-4.
پژمان¬فر، صبا، و ذاکری، احمد. (1400). تحلیل بوردیوییِ ذوق زیبایی‌شناختی فردوسی. تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، 13(47)، 71-100. doi: 10.30495/dk. 2021.682068.
جلیلیان، حمید، و حسینی بناب، سید ابوالفضل. (1393). بررسی واژه‌های مشترک معنوی مربوط به «گناه» در قرآن کریم و روایات. سراج منیر، 5(17)، 159-187. doi: 10.22054/ajs m.2015.1482.
خالقی مطلق، جلال. (1362). گردشی در گرشاسپ¬نامه. ایران¬نامه، 2(3)، 388-423.
دشتبان، زهرا. (1389). بررسی و معرفی برخی از قهرمانان منظومة کوش¬¬نامه. مطالعات ایرانی، 9(17)، 104-87.
قربانی¬مقدم، غلام¬رضا، و عزیزی، علی. (1398). پژوهشی در عناصر سبکی و ساختار زبانی و ادبی گرشاسپ¬نامة اسدی طوسی. اورمزد، (47)، 30-21.
کاوندی¬کاتب، ابوالفضل. (1392). آیین شهریاری و روابط بین¬الملل در شاهنامه فردوسی، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، 29(293)، 41-26.
کسرایی، محمدسالار. (1389). فرمانروایی تؤامان: حکومت و مشروعیت در ایران باستان. سیاست، 40(2)، 280-189.
محمدی، محتشم، دشتی، نصرالله. (1396). تحلیل عناصر حماسی در گرشاسب‌نامه. ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، 13(47)، 285-30.
مختاری، خدایار. (1378). تصویر گرشاسپ در گرشاسپ¬نامة اسدی طوسی. دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، 2(52)، 55-31.
نحوی، اکبر، و رضاپور، سارا. (1394). ملاحظاتی دربارۀ منظومۀ بهمن‌نامه. پژوهشنامه ادب حماسی (فرهنگ و ادب سابق)، 11(19)، 11-26.dor:20.1001.1.23225793.1394.11.19.1.6
هاشمیان، لیلا‌، و اتونی، بهزاد. (1389). آموزه‌های حکمی و اخلاقی در بهمن‌نامه و جستاری در ریشه‌های ایرانی و اسلامی آن. زبان و ادب فارسی، 1(2)، 157-172. dor:20.1001.1 .2008899.1389.1.2.8.9
References
Books
The Holy Quran. [In Persian]
Abrahamian, Y. (2020). Coup, Tehran: Ney. [In Persian]
Aidenloo, S. (2009). Pahlavani poems, Tehran: Samat. [In Persian]
Akbari, M. (2016). Ferdowsi Research, Tehran: Book House. [In Persian]
Arabiani, A. (2010). Shahnameh celebrities with a symbolic approach, Mashhad: Song. [In Persian]
Aristotle. (1964). The Art of Poetry, Trans. Abdolhossein Zarrinkoob, Tehran: Book Translation and Publishing Company. [In Persian]
Asadi Tusi, H. A. N. A. A. (1975). Garshaspanameh, by Habib Yaghmaei, Tehran: Tahoori. [In Persian]
Bashirieh, H. (2001). Barriers to Political Development in Iran, Tehran: A New Step. [In Persian]
Camus, A. (2008). Rebel, Trans. Mahasti Bahraini, Tehran: Niloufar. [In Persian]
Christensen, A. (1971). Karnameh Shahan, Trans. Baqer Amirkhani and Bahman Sarkarati, Tabriz: Tabriz University Press. [In Persian]
Christensen, A. (1981). Kianian, Trans. Zabihullah Safa, Tehran: Scientific and Cultural. [In Persian]
Cleman, H. (1984). Iran and Iranian Civilization, Trans. Hassan Anousheh, Tehran: Amirkabir. [In Persian]
Dad, S. (2006). Dictionary of Literary Terms (Dictionary of Persian and European Literary Concepts and Terms), Tehran: Morvarid. [In Persian]
Dehkhoda, A. A. (1998). Dictionary, Volume 10, Tehran: University of Tehran Publishing Institute. [In Persian]
Durant, W. (1964). History of Civilization (East of the Cradle of Civilization), translated by Ahmad Aram et al., Tehran: Scientific and Cultural. [In Persian] (18) Du Verges, M. (1979). Political Sociology Trans. Abolfazl Ghazi, Tehran: Javidan. [In Persian]
Freund, J. (1983). Sociology of Max Weber, Trans. Abdolhossein Nikooghar, Tehran: Nikan. [In Persian]
Hugh, S. (1978). Hero in History, Trans. Khalil Maleki, Tehran: Porch. [In Persian]
Ibn Abi al-Khair, I. Sh. (1991). Bahmannameh, edited by Rahim Afifi, Tehran: Scientific and cultural. [In Persian]
Ibn Abi al-Khair, I. Sh. (1998). Kushnameh, by the effort of Jalal Matini, Tehran: Scientific. [In Persian]
Ibn Faris, A. H A. (2001). A dictionary of language measurements. Beirut: Arab Heritage Revival House. [In Persian]
Ibn Manzoor, M. M. (1993). Arabic Language, vol. 12, Beirut: Dar Sader. [In Persian]
Islami nodushan, M. A. (1981). Story Stories, Tehran: Toos. [In Persian]
Khaleghi Motlagh, J. (2007). Epic: A Comparative Phenomenology of Pahlavani Poetry, Tehran: Great Islamic Encyclopedia Center Publications. [In Persian]
Kia, B. (1990). Ferdowsi Shahnameh and the Athenian Tragedy, Tehran: Scientific and Cultural. [In Persian]
Mohajerani, A. (2003). Gozand Bad, Tehran: Information. [In Persian]
Moin, M. (2012). Farhang-e Farsi, vol. 2, Tehran: Amirkabir. [In Persian]
Mole, M. (1984). Ancient Iran, Trans. Jaleh Amoozgar, Tehran: Toos. [In Persian]
Mustafavi, H. (1981). Research on the words of the Holy Quran, vol. 3, Tehran: Book Translation and Publishing Company. [In Persian]
Qomi, Abbas. (2006). Dictionary of the Holy Quran: Translation of the book Al-Durra Al-Nazim Fi Laghat Al-Quran Al-Azeem, translated by Ghulam Hossein Ansari, Tehran: Amirkabir. [In Persian]
Ragheb Isfahani, H. M. (1991). Vocabulary in the Ghareeb of the Qur'an, Beirut: Dar Al-Ilm, Al-Dar Al-Shamiya. [In Persian]
Razmjoo, H. (1993). Literary types and their works in Persian language, Mashhad: Astan Quds Razavi Publishing House. [In Persian]
Rio, M. (2001). Motivation and Excitement, Trans. Yahya Seyed Mohammadi, Tehran: Edited. [In Persian]
Russell, B. (1992). Power, translated by Najaf Daryabandari, Tehran: Kharazmi. [In Persian]
Safa, Z. (1995). Epic Song in Iran, Tehran: Ferdowsi. [In Persian]
Sarami, Gh. (2008) .From the color of flowers to the suffering of thorns, Tehran: Scientific-Cultural. [In Persian]
Shalian, G. (1998). Treasure of world epics, Trans. Ali Asghar Saeedi, Tehran: Cheshmeh. [In Persian]
Shoghi, A. (1971). Ferdowsi Pakzad, Tehran: Atai. [In Persian]
Tabarsi, F. H. (1993). Collection of Statements in the Interpretation of the Qur'an, Volume 2, Tehran: Nasser Khosrow Publications. [In Persian]
Tajdini, A. (2003). Farhang Javidan Al-Mizan, Tehran: Mohajer Publishing. [In Persian]
Tharwatian, B. (1971). Investigation of the oven in Ferdowsi Shahnameh, Tabriz: Tabriz University Press. [In Persian]
Weber, M. (1988). Basic Concepts of Sociology, Trans. Ahmad Sadrati, Tehran: Center. [In Persian]
Articles
Al-Hayari, A. M. (2018). Study of the character of kings in the avalanche of Iranshah Ibn Abi al-Khair, Ormazd, (41), 22-4.[In Persian]
Ashrafzadeh, Reza, & Ghorbani Qarah Tappeh. L. (2017). The difference between rebellion, and revolution in Shahnameh according to its Quranic meanings, Studies in Literature, Mysticism and Philosophy, 3(1), 61-80. [In Persian]
Dashtban, Z. (2010). Examining and introducing some of the heroes of the Kush name system. Iranian Studies, 9(17), 104-87. [In Persian]
Esmaeilpour, A. (2014). About Heroes’ Gīsvari (Having Curly Hair) and Obstinacy (An Appendix to Georges Dumézil’s Theory about Warriors’ Function). Iranian Studies, 4(1), 1-15. doi: 10.22059/jis.2014.52665. [In Persian]
Ghorbani Moghadam, Gh. R, & Azizi, A. (2018). A research on stylistic elements and linguistic and literary structure of Asadi Toosi's Garshaspname. Ormazd, (47), 21-30.[In Persian]
Hashemian, L., & Atoni, B. (2010). The moral and motto instructions in Bahman nâmeh and a search in its Islamic and Iranian roots. , 1(2), 157-172. dorl:20.1001.1. 2008899.1389.1.2.8.9 [In Persian]
Jalilian, H., & Hosseini Bonab, S. A. (2014). Investigation of Spiritual Common Words for “sin’’ in the Quran and Hadiths. Seraje Monir, 5(17), 159-187. doi: 10.22054/ajsm.2015.1482. [In Persian]
Kasraie, M. S. (2010). Simultaneous rulership: governance and legitimacy in ancient iran. Political quarterly, 40(2), 189-280. [In Persian]
Kavandi-Kateb, A. (2012). Shahriari rituals and international relations in Ferdowsi's Shahnameh, Political-Economic Information, 29(293), 26-41. [In Persian]
Khaleghi Motlagh, J. (1983). An excursion in Garshasp-nameh. Irannameh, 2(3), 388-423. [In Persian]
Mohammdi, M., & Dashti, N. (2017). Garshāsb-Nāmeh: Analysis of Epic Elements. mytho-mystic literature, 13(47), 285-308. [In Persian]
Mokhtari, Kh. (1999). The image of Gershasep in Asadi Toosi's Gershasep. Faculty of Literature and Humanities, University of Isfahan, 2(52), 31-55. [In Persian]
Nahvi, A., & Rezapur, S. (2015). On Bahmannameh. Epicliterature, 11(19), 11-26. dorl:20.1001.1.23225793.1394.11.19.1.6. [In Persian]
Pezhmanfar, S., & Zakeri, A. (2021). Ferdowsi's aesthetic taste Bourdieu's measurement. Interpretation and Analysis of Persian Language and Literature Texts (Dehkhoda), 13(47), 71-100. doi: 10.30495/dk.2021.682068. [In Persian]