The relationship between the foreign policy discourse of the moderate government and the ideology of the Islamic Revolution

Subject Areas : political sociology

HAMED ALIZADEH ¹ , mohamad hasan elahimanesh ² , ali shirkhany ³

1 -
2 - Department of Political Science, Islamic Azad University, Qom Branch
3 - Faculty Member of Political Science Department, Islamic Azad University, Qom

Received: 2025-08-04 Accepted : 2025-09-21 Published : 2025-09-22

Keywords: Ideology, Islamic Revolution, Foreign Policy, Discourse, Rouhani Government,

Abstract :

The Islamic Revolution of Iran, which was accompanied by major changes in the domestic and foreign spheres, established a new ideology that was based on the central signifier of Shiite Islam and affected all the pillars of the country. The Islamic Revolution of Iran carried a new discourse with new teachings and sought transformation in all areas. The great effects of the Islamic Revolution were such that the foreign policy of all established governments was influenced by the teachings of the ideology of this Islamic Revolution. This article seeks to understand the impact of the ideology of the Islamic Revolution on the foreign policy of the Rouhani government and raises the question of what relationship exists between the ideology of the Islamic Revolution and the foreign policy discourse of the Rouhani government? The research was conducted using the discourse analysis theory of Laclau and Mouffe, and the findings of the research show that the moderate discourse of the Rouhani government was based on the central signifier of balance, and his government's foreign policy, with a flexible reading of the ideology of the Islamic Revolution, established signifiers and details such as de-escalation, balance between East and West, balance between realism and idealism, a relationship based on mutual respect, respect for international laws and institutions, and negotiation to resolve the nuclear issue in the field of discourse. Therefore, the discourse and identity of the Rouhani government's foreign policy, which was formed in the process of othering with the discourse of the justice-oriented, principled government of Ahmadinejad, was influenced by that part of the ideology of the Islamic Revolution that, while rejecting hegemony and subjugation, called for adherence to international laws, peaceful coexistence, and observance of the principles of dignity, wisdom, and expediency. By highlighting these signifiers and marginalizing signifiers such as supporting the oppressed, fighting the system of domination, exporting revolution, opposing the functioning of international institutions, and idealism, the discourse of moderation carried a new identity in the foreign policy of the Islamic Republic of Iran.

References:

آجیلی، هادی و افشاریان، رحیم. (1395). گفتمان اعتدال در سیاست خارجی دولت یازدهم، پژوهش‌های راهبردی سیاست، 5(19)، صص 73-43.
باقری دولت آبادی، علی و شفیعی سیف آبادی، محسن. (1400). سیاست خارجی ایران از 1357 تا 1400؛ نگاهی از درون، تهران: تیسا.
تاجیک، محمدرضا و دهقانی فیروزآبادی، سید جلال. (1382). الگوهای صدور انقلاب در گفتمان‌های سیاست خارجی، راهبرد، 15، صص 80-61.
جلالی‌زاده، هادی (1397). بررسی مقایسه‌ای سیاست خارجی دولت‌های محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی از منظر تحلیل گفتمان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه یزد.
حاجی مینه، رحمت (1392). سیاست خارجی اعتدال‌گرا از منظر نقش، چکیده مقالات همایش سیاست خارجی اعتدال‌گرا، تدوین و گردآوری: ضیاء الدین صبوری، تهران: ششمین همایش سالیانه انجمن ایرانی روابط بین‌الملل با مشارکت معاونت آموزش و پژوهش و دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1393) گفتمان اعتدال‌گرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه سیاست خارجی، 28 (1)، صص 39-1.
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال و عطائی، مهدی. (1395). گفتمان‌های هسته‌ای در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
رضایی، علی اکبر و محمدی مقدم آبده گاه، اردشیر (1401). بررسی دیپلماسی جمهوری اسلامی در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی، آفاق علوم انسانی، 60، صص 52-37.
رضایی، علیرضا و ترابی، قاسم. (1392). سیاست خارجی دولت حسن روحانی، تعامل سازنده در چارچوب دولت توسعه‌گرا، تحقیقات سیاسی بین‌المللی، 11(15)، صص 161-131.
روحانی، حسن (1389). سیاست خارجی و آیندۀ نفت و گاز ایران. فصلنامه روابط خارجی، 2(3)، صص 37-3.
روحانی، حسن. (1392). رییس‌جمهور: با تکریم با ایران سخن بگویید نه تحریم، روزنامه دنیای اقتصاد، کد خبر: ۲۷۴۵۱۳۷.
روحانی، حسن. (1392). سخنرانی در جمع اعضای انجمن آسیایی شورای روابط بین‌الملل آمریکا.
روحانی، حسن. (1398). در دیدار امیر قطر مطرح شد؛روحانی: همکاری با کشورهای همسایه از اصول ثابت سیاست خارجی ایران است، خبرگزاری ایرنا، کد خبر:83354348، موجود در: https://www.irna.ir/news/83354348/
قریشی، فردین، علیزاده اقدام، محمدباقر و زائر کعبه، رحیم (1396). تحول گفتمان عدالت در ایران: مطالعه موردی دولت‌های محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی. دو فصلنامه جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، 6 (2)، صص 180-143.
گل‌پرور، مجید؛ محمدی؛ زهرا و ناجی، حنانه (1403). مطالعه تطبیقی تأثیر گفتمان‌های انقلاب اسلامی حاکم بر کابینه‌های احمدی‌نژاد و روحانی بر سیاست خارجی ایران، انقلاب پژوهی، 2(3)، صص 244-223.
محمدنیا، مهدی .(1394). بررسی تطبیقی سیاست خارجی دولت‌های اصول‌گرا و اعتدال، سیاست پژوهی، 2(1)، صص204-175.
محمودی‌کیا، محمد (1397). منطق و جهان نگرش سیاست خارجی دولت روحانی، تحقیقات سیاسی و بین‌المللی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، 34، صص 178-151.
Akbarzadeh, Shahram and Conduit, Dara.(2016), Iran in the World: President Rouhani’s Foreign Policy, Palgrave Macmillan New York.
Dabirimehr, Amir and Tabatabai Fatmi, Malihe. (2014). Laclau and Mouffe’s Theory of Discourse, Journal of Novel Applied Sciences, 3 (11),pp 1283-1287.
Howarth, D. J., & Stavrakakis, Y. (2000). Introducing discourse theory and political analysis.
In D. J. Howarth, A. J. Norval & Y. Stavrakakis (Eds.), Discourse theory and political analysis: Identities, hegemonies and social change (pp. 1-23).
Manchester:
Khalaji A.(2007). 1997-2005. "Theoretical Discrepancies and Political Failure in the Reformist Discourse” (1997-2005)", PhD thesis, Political Science, Tehran University Laclau and Chantal Mouffe, Journal Communication Spectrum: Capturing New Perspectives in Communication , Vol. 11(1) pp. 1-11.
Laclau, E., & Mouffe, C. (2001). Hegemony and socialist strategy: Towards a radical democratic politics. Verso Books. Manchester University Pres
Narwaya,Gunter.(2021), discourse Analysis in the Perspective of Ernesto
Walton, Sara. (2014), Engaging with a Laclau & Mouffe informed discourse analysis: a proposed framework, Qualitative Research in Organizations and Management, 9(4),pp. 351-370
Zaccara,Luciano(2020), Foreign Policy of Iran under President Hassan Rouhani's First Term (2013–2017), Palgrave Macmillan Singapore.