Evaluation of Iraq’s Foreign Policy Strategy Towards the Islamic Republic of Iran (2023-2024)

Subject Areas : Iranian Political Research

Mohammad Karim Alivi Halat ¹ , Mohammad Javad Norouzi ² , Ghani Zaghir Atiyeh Al Mohammad ³ , Mohammad Reza Agharebparast ⁴

1 - PhD student, Department of International Relations, Isfahan Branch (Khorasgan), Islamic Azad University, Isfahan, Iran
2 - Professor, Department of International Relations, Imam Khomeini Educational and Research Institute, Qom, Iran
3 - Assistant Professor, University of Kufa, Najaf, Iraq.
4 - Assistant Professor, Department of Political Science and International Relations, Shahreza Branch, Islamic Azad University, Shahreza, Iran

Received: 2024-08-23 Accepted : 2024-08-23 Published : 2024-08-24

Keywords: Foreign Policy, Iraq, Iran, Political Parties, Foreign Relations.,

Abstract :

The aim of this research is to explain the elements and variables affecting Iraq’s foreign policy towards Iran. In this regard, the main research question is: in light of the political developments following Saddam’s fall, what are the most significant elements and factors influencing Iraq’s foreign policy towards Iran from 2003 to 2024? The research method is descriptive-analytical, and the results show that Saddam's fall after the U.S. invasion paved the way for the rise of Shia and Kurdish groups affiliated with and aligned to Iran. On the one hand, Iraqi Shia and Kurdish groups favor Iran’s presence in Iraq's political arena to maintain the balance of power, which had long been dominated by the Sunnis, in their favor. Consequently, the new power structure in Iraq has worked to Iran’s advantage. The U.S. entry into Iraq and the containment of Iran’s strategic rival pushed Iraq’s foreign policy closer to Iran, creating a new opportunity for Iran. The decline of Sunni Arab influence due to the Shia ascension to power in Iraq further enhanced Iran’s importance in Iraq’s domestic politics. Given that Shia religious parties hold power in Iraq and form its government, Iran’s influence in this country is significant both politically and militarily. Most of the prominent militias in Iraq are supporters of Iran. Additionally, Iran's high influence on various Shia political groups can serve as leverage for maintaining stability and security, and the Islamic Republic has, at different times, played the role of mediator between various ethnic and religious groups.

References:

ازکات، سمیرا (۱۴۰۰). دولت موقت الکاظمی: روابط عراق و عربستان، تقویت ناسیونالیسم عربی؛ علل وپیامدها. مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، قابل دسترس در:
www.View/Page/ir.cmess.2021
برزگر، کیهان (1387). ایران، عراق جدید و نظام سیاسی- امنیتی خلیج فارس. انتشارات شادان.
توکلی، یعقوب؛ قاسمی، بهزاد؛ سید احمدی، سید محمد (1392). روابط ایران و عراق پس از صدام؛ فرصت‌ها و چالش‌ها. پژوهش‌های انقلاب اسلامی، 2(5).
خسروی، غلامرضا (1389). مؤلفه‌های داخلی پایدار و مؤثر بر سیاست خارجی عراق جدید. مطالعات راهبردی، 13(4).
دحام متعب، مالک (2013). خوانش سیاسی در روابط خارجی عراق با کشورهای همسایه. سیاست بین‌المللی، شماره 23.
دیپلماسی ایرانی (۱۴۰۱). السودانی تحت فشار آمریکایی‌ها و مقتدی صدر. قابل دسترس در:
www.irdiplomacy.ir/fa/news/2017549
سلامی، محمد (1390). تعارضات و منابع تنش در مناسبات ایران و عراق پس از صدام. مطالعات خاورمیانه، شماره 64.
سهرابی، محمد؛ اشرفی، امراله؛ کریمی، مرتضی (1395). کالبدشناسی احزاب و گروه‌های سیاسی عراق و تاثیر آنها بر روابط ایران و عراق. مطالعات روابط بین‌الملل، شماره 34.
عبدالحسینی، یاسر (2015). اتخاد یک استراتژی برای سیاست خارجی عراق: چشم‌انداز، پیشگامی و آینده. پژوهش‌های استراتژیک، شماره 9.
عطوان، خضر عباس (2004). چشم‌اندازی آینده‌نگر پیرامون روابط عراق و کشورهای عربی. بیروت: مرکز مطالعات وحدت عربی.
فكرت نامق، عبدالفتاح و همکاران (1400). عوامل تعیین‌کننده مواضع آمریکا در قبال بحران امنیتی در عراق پس از وقایع موصل. مسائل سیاسی، شماره 37.
قائمی، یاسر؛ قیاسی، صابر (1402). سیاست خارجی عراق و روابط با ایران، در پرتو تغییر حاکمان سیاسی عراق (بعد از سقوط صدام، 2003-2022). مطالعات سیاسی بین‌النهرین، 2(2).
کمالی گوکی، محمد؛ علیزاده، سینا (1403). تحلیل گفتمان و بررسی عوامل مؤثر در تحول سیاست خارجی عراق در چهارچوب واقع‌گرایی نوکلاسیک. مطالعات سیاسی جهان اسلام، 13(1).
مجتهدزاده، پیروز (1372). كشورها و مرزها در منطقه ژئوپلیتیك خلیج فارس. ترجمه و تنظیم حمیدرضا ملك‏‌محمدی نورى. تهران: دفتر مطالعات سیاسى و بین‌المللى.
صادقی، سید شمس‌الدین؛ مارابی، مهری؛ اکسا، نرگس (1395). ایران- عراق چشم‌اندازی بر راهبردی شدن مناسبات دوجانبه. پژوهش‌های روابط بین‌الملل، 1(22).
نعاس شنافۀ، صباح (2012). استراتیجیۀ السیاسۀ الخارجیۀ العراقیۀ لما بعد عام 2003. مرکز الدراسات الدولیۀ، العدد 51.
والتز، كنت (1386). اندیشه واقع‌گرایی و نظریۀ نو واقع‌گرایی. در: اندرو لینكلیتر، نوواقع‌گرایی، نظریه انتقادی و مكتب برسازی، علیرضا طیب. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
هاشمی، سید مصطفی؛ فرجی‌راد، عبدالرضا؛ سرور، رحیم (1396). تببین عوامل ژئوپلیتیک مؤثر بر روابط ایران و عراق. پژوهشنامه ایرانی سیاست بین‌الملل، 5(2).
هراتی، محمدجواد؛ سلیمانی، رضا؛ عبادی، عبدالواحد (1395). تاثیر ساختار سیاسی جدید عراق بر نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی. مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 46.
Al-kadhim, M. (2015). will sistani be able to control popular mobilization forces.
URL= http://www.al-monitor.com/pulse/ru/contents/articles/originals/2015/03/iraq-sistani-righteous-jihad-fatwa-popular-mobilization.html
Katzman, K. (2010). Iran-Iraq Relations. Congressional Research Service.
URL= https://www.refworld.org/reference/countryrep/uscrs/2010/en/75971