ترجمه و ایدئولوژی: ترجمه انگلیسی کتاب سرنوشت پرینوش صنیعی
Nahid Fakhrshafaie
1
(
Assistant Professor, Shahid Bahonar University of Kerman
)
Keywords: ایدئولوژی, داستان عامه پسند, متن مبدأ, متن مقصد,
Abstract :
ترجمه همواره تحت تأثیر ایدئولوژی بوده است. کتاب سرنوشت اثر پرینوش صنیعی نمونه ای بارز از این مقوله است. این کتاب به 26 زبان ترجمه شده است و یکی از 75 ترجمه برجسته ادبیات جهان امروز در سال 2013 است. نسخه ایتالیایی نیز جایزه بوکاچو 2010 را برای صنیعی به ارمغان آورد. پژوهش حاضر به عنوان یک پژوهش کیفی کتابخانه ای، تلاش می‌کند به این سؤال پاسخ دهد که چرا کتابی که در زبان مبدأ فاقد ارزش ادبی است، چنین استقبال و محبوبیتی در زبان مقصد پیدا می‌کند؟ با وجود تغییراتی که مترجم در متن اصلی برای بهبود آن ایجاد می کند، ترجمه همچنان دارای نقاط ضعف متن اصلی است: شخصیت ها اغراق آمیز، احساساتی و کلیشه ای هستند. علاوه بر این، روایت قهرمان داستان از شرایط اجتماعی در یک دوره بحرانی تاریخ ایران به شدت تک بعدی و سطحی است. این مطالعه نتیجه می گیرد که موفقیت این رمان به عنوان یک کتاب پرفروش در بسیاری از کشورهای غربی به این دلیل است که رمان تصویر کلیشه ای غربی از شرق و شرقی ها را تأیید و بازتولید می کند. در این تصویر کلیشه ای از شرق، قهرمان زن داستان فرشته گون است و پدر و برادران بی رحم او به صورت شخصیت های اهریمنی به تصویر کشیده شده اند. بنابراین، خواننده غربی رمانی با رمانی مواجه می شود که تکرار گفتمان غربی در مورد شرق و شرقی ها است.
