تجزیه و تحلیل پسااستعماری ترجمۀ فارسی به انگلیسی اشعار برگزیده توسط آرتور جی آربری

Subject Areas : All areas of language and translation

Maliheh Molaei ¹ , Seyyed Shahabeddin Sadati ² , Shahin Ojaghalizadeh ³

1 - English Department, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran
2 - English Department, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran
3 - Persian Literature Department, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran

Received: 2021-04-15 Accepted : 2022-04-08 Published : 2023-04-01

Keywords: پسااستعمارگرایی, هویت شرقی, ایدئولوژی غربی,

Abstract :

کارکرد ترجمه طی چند قرن گذشته گسترده‌تر شده‌است و علاوه‌بر جنبه‌های زبانی، عوامل ایدئولوژیکی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی نیز فرایند ترجمه را تحت‌الشعاع قرار داده‌اند. از آنجائی‌که ترجمه صرفاً عملی خنثی و زبانی نیست و به مدت طولانی، ابزاری کمکی برای ابرقدرت‌ها به حساب می‌آمد تا بر ملت‌های ضعیف‌تر تسلط یابند، پس رابطۀ بین متن اصلی و ترجمۀ آن مستلزم بررسی‌های فراوان از رویکرد پسااستعماری می‌باشد. بدیهی است که ارتباط مهمی بین "پسااستعمارگرایی" و "ترجمه" وجود دارد و بسیاری از مترجمان و نویسندگان پسااستعماری، مولفه‌های فرهنگی خود را در آثارشان منتقل کرده‌اند؛ از این‌رو، این مقاله به تجزیه و تحلیل پسااستعماری ترجمه‌های انگلیسی پنج شعر فارسی به ترجمۀ "آرتور جان آربری"، شرق‌شناس مطالعات پسااستعماری، می‌پردازد تا جایگزینی یا عدم جایگزینی مفاهیم غربی به جای مضامین شرقی از سوی مترجم مشخص گردد. در این راستا، ترجمه‌های انگلیسی مورد نظر از کتاب گلچین ترجمۀ اشعار: ویرایش ای جی آربری (1387) و اشعار فارسی مربوطه از کتاب‌های گوناگون جمع‌آوری شده‌اند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل‌ها حاکی از آن است که مترجم در ترجمۀ برخی از مضامین خاص اشعار فارسی، هویت شرقی-ایرانی را نادیده انگاشته‌ و در نتیجه، رنگ و بوی غربی به اشعار بخشیده‌است.

References:

Anushiravani, A., & Atashi, L. (2013). Cultural Translation: A Critical Analysis of William Jones's Translation of Hafez. Persian Literary Studies Journal, 1(1), 41-58.
Arberry, A. J. (2008). Persian Poems: An Anthology of Verse Translations. Alhoda UK.
Baer, B. C. (2014). What is Special about Postcolonial Translation? A companion to translation studies, 231-245.
Baker, M., & Saldanha, G. (2009). Routledge Encyclopedia of translation studies. Routledge.
Bassnett, S. (1999). Post-colonial Translation: theory and Practice. Psychology Press.
Bressler Charles, E. (2007). Literary criticism: An introduction to theory and practice. In: Pearson Prentice Hall, New Jersey.
Chandran, M., & Mathur, S. (2015). Textual Travels: Theory and Practice of Translation in India. Routledge.
Cirlot, J. (2006). Dictionary of symbols. Routledge.
Fanon, F. (2007). The wretched of the earth. Grove/Atlantic, Inc.
Hadi, D. (2011). The Eagle Trace. Persian Literature, 1(3-5), 49-78.
Liu, J. (2007). On Postcolonial Perspectives in Translation Studies. Comparative Literature: East & West, 9(1), 134-137.
Quayson, A. (2000). Postcolonialism and postmodernism. A companion to post-colonial studies, 87-111.
Robinson, D. (2007). Translation and empire: postcolonial theories explained. Foreign Language Teaching and Research Press.
Rukundwa, L. S., & Van Aarde, A. G. (2007). The formation of postcolonial theory. HTS Theologies Studies/Theological Studies, 63(3), 1171-1194.
Said, E. (1978). Orientalism: Western concepts of the Orient. New York: Pantheon.
Sawant, D. G. (2011). Perspectives on Postcolonial Theory: Said, Spivak, and Bhabha. TACS College, Sengaon, 1-7.
Schwarz, H. (2000). Mission impossible: Introducing postcolonial studies in the US academy. A companion to post-colonial studies, 1-20.
Schwarz, H., & Ray, S. (2008). A companion to postcolonial studies. John Wiley & Sons.
Sethi, R. (2011). The politics of postcolonialism: Empire, nation, and resistance. Pluto Press.
Shamma, T. (2009). Postcolonial studies and translation theory. MonTI. Monografías de Traducción e Interpretación, (1), 183-196.
St-Pierre, P., & Simon, S. (2001). Changing the terms: Translating in the postcolonial era. University of Ottawa Press/Les Presses de l’Université d’Ottawa.
Tymoczko, M. (1999). Post-colonial writing and literary translation. Post-colonial Translation: Theory and Practice, 19-40.
VaičenOnienė, J. (2012). Lithuanian literature in English: a corpus-based approach to the translation of author-specific neologisms.
Van den Broek, R. (1972). The Myth of the Phoenix: According to Classical and Early Christian Traditions... Door Roelof Van Den Broek. [Translated from the Deutsch by I. Seeger] (Vol. 24). Brill Archive.
Weaver, J. (2000). Indigenousness and indigeneity. A companion to postcolonial studies, 221-235.

سعدی ) 5711 (. بوستان سعدی )سعدی نامه(. به تصحیح و
توضیح یوسفی، غ. تهران: انجمن استادان زبان و
ادبیات فارسی .
سنایی غزنوی ) 5731 (. دیوان حکیم سنایی غزنوی. تهران: نگاه .
عراقی ) 5761 (. کلیات شیخ فخرالدین ابراهیم همدانی )متخلص به
عراقی( شامل غزلیات، قصائد، ترکیبات، مقطعات، مثلثات،
نامه یا ده نامه، لمعات و اصطلاحات ‌ ترجیعات، رباعیات، عشاق
عرفانی با مقدمه هیری، ن. چاپ اول، تهران: گلشائی .
مولانا محمد بلخی در شمس تبریزی ) 5731 (. جذبات الهیه
)منتخبات کلیات شمس الدین تبریزی(، چاپ دوم، تهران:
خواجه .
ناتل خانلری، پ. ) 5711 (. ماه در مرداب: مجموعه شعر. تهران: معین.