مدل‌سازی و بهینه‌سازی زنجیره تامین کودهای شیمیایی با استفاده از ترکیب بهینه‌سازی نهنگ و شبیه‌سازی تبرید

Subject Areas : Supply Chain Management

Motahareh  Rabbani ¹ (Department of Industrial Engineering, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran)
سید محمد  حاجی مولانا ² (دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران)
Seyed Mojtaba  Sajadi ³ (School of Strategy and Leadership, Faculty of Business and Law, Coventry University, Coventry, UK)
Mohammad Hossein  Davoodi ⁴ (Soil and Water Research Institute, Karaj, Iran)

Received: 2023-02-16 Accepted : 2023-06-17 Published : 2022-12-01

Keywords: کود شیمیایی, فسفر, مدیریت زنجیره تامین پایدار, شبیه‌سازی تبرید, الگوریتم بهینه‌سازی نهنگ,

Abstract :

فسفر مهمترین ماده مورد استفاده در کودهای شیمیایی است و نقش اساسی در افزایش عملکرد محصول در سیستم‌های کشاورزی ایفا می کند. با توجه به افزایش تقاضا برای فسفر و منابع محدود این ماده حیاتی، مدیریت زنجیره تامین پایدار کودهای شیمیایی از اهمیت بالایی برخوردار است. در مطالعه حاضر، یک مدل ریاضی برای زنجیره تامین کودهای شیمیایی ارائه شده است. با در نظر گرفتن اثرات نامطلوب زیست محیطی تولید و مصرف کودهای شیمیایی، پژوهش حاضر سعی در طراحی یک زنجیره تامین پایدار با توجه به عوامل اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی دارد. برای حل این مسئله، یک الگوریتم فراابتکاری ترکیبی شامل بهینه‌سازی نهنگ و شبیه‌سازی تبرید با در نظر گرفتن یک تابع چند‌هدفه استفاده می‌شود. نتایج شبیه‌سازی به‌دست‌آمده از یک مطالعه موردی واقعی شبکه زنجیره تامین کودهای شیمیایی در ایران، اثربخشی و کاربرد مدل و راه‌حل پیشنهادی را اثبات می‌کند. نتایج به‌دست‌آمده نشان‌دهنده اثربخشی روش پیشنهادی در مقایسه با سایر الگوریتم‌ها با توجه به عوامل اقتصادی، اجتماعی و محیطی است.