یکی از راههای خداشناسی، دریاشناسی و امور متعلق به آن در صنعت حمل و نقل است. نقد و بررسی تکرار بیش از سی مورد از نامهای مختلف کشتی در قرآن کریم، با کاربریهای تجاری، مسافربری، و چند منظوره؛ و واکاوی قسم خوردن خداوند به کشتیهای شناور، از مهمترین مباحث این پژوهش است. ظ چکیده کامل
یکی از راههای خداشناسی، دریاشناسی و امور متعلق به آن در صنعت حمل و نقل است. نقد و بررسی تکرار بیش از سی مورد از نامهای مختلف کشتی در قرآن کریم، با کاربریهای تجاری، مسافربری، و چند منظوره؛ و واکاوی قسم خوردن خداوند به کشتیهای شناور، از مهمترین مباحث این پژوهش است. ظرفیت و کاربری محدودتر سفینه نسبت به فُلک باعث شده که این نوع کشتی در حدّ صید ماهی و یا صرفاً مسافربری از آن یاد شود. نقش بادهای دریایی در حرکت، سکون، یا واژگونی کشتیها، و نقش وصفی مواخر در رفت و آمد کشتیهای بزرگ و غول پیکر(فُلک) به وسیله باد، و نصب دکلهای بادبانی عظیم الجثه، تصویری زیبا از بزرگی و کوهآسا بودن این کشتیها را در قرآن به نمایش گذاشته است.
پرونده مقاله
به همان اندازه که جنبه محتوایی قرآن متعالی است ویژگیهای ادبی آن نیز جایگاهی والا و ارزشمند دارد. در نظرگرفتن هر یک از این دو حوزه بدون توجه به حوزه دیگر امکانپذیر نیست بهگونهای که اثرگذاری معانی قرآن و جنبه اعجاز آن در تلفیق این دو حوزه است. از همین منظر علمای بلاغت چکیده کامل
به همان اندازه که جنبه محتوایی قرآن متعالی است ویژگیهای ادبی آن نیز جایگاهی والا و ارزشمند دارد. در نظرگرفتن هر یک از این دو حوزه بدون توجه به حوزه دیگر امکانپذیر نیست بهگونهای که اثرگذاری معانی قرآن و جنبه اعجاز آن در تلفیق این دو حوزه است. از همین منظر علمای بلاغت جنبههای اعجاز قرآن را به بعد معنایی و محتوایی محدود نمیسازند. هدف این مقاله بررسی چگونگی ساخت بستر و فضایی است که در قرآن برای پرداخت معانی ایجاد شده است. فضاسازی از ویژگیهای اصلی هر اثر ادبی ولو قطعات کوتاه است که موجب میشود معانی اثر در بستری مناسب به پیش رود. ساخت فضا بیشتر از دیدگاه ادبی است اما در پیوند مستقیم با آیاتی است که محتوای اصلی سوره را حمل میکند.
پرونده مقاله
مثنوی معنوی حاصل تطور و سیر قصهها در طول زمان است. این قصهها راه شناخت ورود به دنیای مولانا و آشناشدن با خلاقیت وی در عرصه داستانپردازی است. تفسیر کمبریج نیز از تفاسیر مهمی است که مخصوصاً از جنبه ادبی اهمیت دارد و دارای داستانهایی است که به اقتضای مطلب در جای جای کت چکیده کامل
مثنوی معنوی حاصل تطور و سیر قصهها در طول زمان است. این قصهها راه شناخت ورود به دنیای مولانا و آشناشدن با خلاقیت وی در عرصه داستانپردازی است. تفسیر کمبریج نیز از تفاسیر مهمی است که مخصوصاً از جنبه ادبی اهمیت دارد و دارای داستانهایی است که به اقتضای مطلب در جای جای کتاب پراکندهاند. این داستانها در مثنوی معنوی و تفسیر کمبریج میتوانند از دیدگاههای مختلف مورد بررسی قرار بگیرند. در این تحقیق، مقایسهای تطبیقی میان داستانهای مثنوی معنوی و تفسیر کمبریج انجام شده است. در این امر که نوعی خوانش ارتباطی است، ارتباط دو متن را به یکدیگر آشکار میکند.
پرونده مقاله
شاعران و نویسندگان از یک طرف با عنایت به شکل و حالت و ویژگی حروف الفبای پارسی و از طرف دیگر با تکیه بر ارزشهای دینی و مذهبی و اجتماعی حروف مقطعه قرآنی که مشترکات فراوانی با هم دارند، دست به مضمونآفرینیهای بکری میزنند و با خلق ترکیبات و عبارات و تعابیر و تصاویر نغز، چکیده کامل
شاعران و نویسندگان از یک طرف با عنایت به شکل و حالت و ویژگی حروف الفبای پارسی و از طرف دیگر با تکیه بر ارزشهای دینی و مذهبی و اجتماعی حروف مقطعه قرآنی که مشترکات فراوانی با هم دارند، دست به مضمونآفرینیهای بکری میزنند و با خلق ترکیبات و عبارات و تعابیر و تصاویر نغز، از این علائم ظاهری حروف به نحو مطلوب بهره میبرند. با توجه به اهمیت و جایگاه حروف، چه حروف مقطعه قرآنی و چه الفبای پارسی، در این مقاله سعی کردهایم با ارائه شواهد شعری و نثری از ساختارها و کاربردهای مشترک و مختلط هنری و ادبی و دینی هردو مقوله حروف، در ادب پارسی، جایگاه این حروف را در خلق تعابیر و مضامین ادب پارسی بهویژه در اشعار عرفای شاعر بیشتر بنمایانیم.
پرونده مقاله
اگر با دیدی موشکافانه به تحقیق در مطالعات و مباحث قرآنی پرداخته شود، میتوان به این مهم دست یافت که غالب مطالعات، متمرکز بر مسأله وحی و نزول قرآن کریم در جهت اثبات الهی و یا غیرالهی و بشری بودن منبع قرآن کریم بوده است. برخی در این رهگذر بر آناند تا با ایجاد شک و تردید چکیده کامل
اگر با دیدی موشکافانه به تحقیق در مطالعات و مباحث قرآنی پرداخته شود، میتوان به این مهم دست یافت که غالب مطالعات، متمرکز بر مسأله وحی و نزول قرآن کریم در جهت اثبات الهی و یا غیرالهی و بشری بودن منبع قرآن کریم بوده است. برخی در این رهگذر بر آناند تا با ایجاد شک و تردید در اطمینان به صحت الهی بودن زبان قرآن بر جنبه وحیانی بودن قرآن و حفاظت آن از خطا و ناراستی پرده بپوشانند. در این مقاله که به روش تحلیلی ـ توصیفی انجام شده است، با مدّ نظر قرار دادن این سؤال که شیوه انتقال معنا در قرآن کریم چگونه میباشد و خداوند متعال در قرآن کریم به چه زبانی با مردم سخن گفته است در جهت اثبات واقعی بودن زبان قرآن کریم، به نقد و بررسی تناقضآلود بودن آیات قرآن کریم به عنوان یکی از ادله دروندینی مدعای رؤیایی بودن زبان قرآن کریم پرداخته شده است.
پرونده مقاله
اهل بیت روایات گهرباری در زمینههای گوناگون از جمله مباحث علوم قرآنی بر جای گذاشتهاند. اندیشمندان اهل سنت به گونههای مختلف از آنها بهره بردهاند.این مقاله با روش توصیفی- اسنادی با رویکردی قرآنی- روایی، پس از مطالعه کتب علوم قرآنی اهل سنت، به تحلیل و تقسیم بندی بهرهو چکیده کامل
اهل بیت روایات گهرباری در زمینههای گوناگون از جمله مباحث علوم قرآنی بر جای گذاشتهاند. اندیشمندان اهل سنت به گونههای مختلف از آنها بهره بردهاند.این مقاله با روش توصیفی- اسنادی با رویکردی قرآنی- روایی، پس از مطالعه کتب علوم قرآنی اهل سنت، به تحلیل و تقسیم بندی بهرهوریهای اندیشمندان اهل سنت از روایات اهلبیت(ع) پرداخته است.نوشته حاضر اقسام این بهرهوریها را در قالب موارد ذیل بیان میدارد: بهرهوری ترجیحی، که در آن روایت اهل بیت بر سایر احادیث، ترجیح داده شده. بهرهوری استنادی، که در مورد درستی مطلبی به سخن اهل بیت استناد میکنند. بهرهوری تأییدی، بهرهوری انتقادی، بهرهوری انکاری و ... از موارد دیگری است که این نوشته به آن میپردازد، و نتیجه میگیرد که اندیشمندان اهل سنت از روایات اهل بیت(ع) به گونههای مختلف بهرهوری نمودهاند.
پرونده مقاله
بحث پیرامون تحریف یا عدم تحریف قرآن از دیرباز توجه محدثین، اخباریون و مفسران شیعه و سنی را جلب کرده است. هر گروه با استناد به دستهای از روایات در پی اثبات نظریه خود هستند البته قائلین به تحریف نیز سخنی از تحریف به زیاده نیاوردند و تنها از وقوع برخی نقیصهها سخن گفتهان چکیده کامل
بحث پیرامون تحریف یا عدم تحریف قرآن از دیرباز توجه محدثین، اخباریون و مفسران شیعه و سنی را جلب کرده است. هر گروه با استناد به دستهای از روایات در پی اثبات نظریه خود هستند البته قائلین به تحریف نیز سخنی از تحریف به زیاده نیاوردند و تنها از وقوع برخی نقیصهها سخن گفتهاند. در این مقاله بر آنایم که ابتدا پیشینهای از تحریف را ذکر کنیم و بعد به تاریخ احتمال تحریف قرآن که به سه بخش دوران خلیفه اول و دوم، دوران عثمان، و دوران بعد از خلفاء تقسیمبندی شده است میپردازیم. با بررسیهایی که در این مقاله صورت گرفت به این نتیجه میرسیم که قرآنی که اکنون در دست ماست همان قرآنی است که در زمان پیامبر(ص) بوده است، و هیچگونه تحریفی در آن صورت نگرفته است.
پرونده مقاله
تعیین ترتیب و زمان نزول سورهها ازجمله مباحث پرسابقه در تفسیر و علوم قرآن است. مسأله مهم در این زمینه، جایگاه سوره مطففین است که یا به عنوان آخرین سوره مکی یا اولین سوره مدنی محسوب میشود. بر اساس ادله نقلی و اجتهادی مورد استناد در تاریخگذاری سورههای قرآن، ملاحظه میش چکیده کامل
تعیین ترتیب و زمان نزول سورهها ازجمله مباحث پرسابقه در تفسیر و علوم قرآن است. مسأله مهم در این زمینه، جایگاه سوره مطففین است که یا به عنوان آخرین سوره مکی یا اولین سوره مدنی محسوب میشود. بر اساس ادله نقلی و اجتهادی مورد استناد در تاریخگذاری سورههای قرآن، ملاحظه میشود اغلب روایات موثق در ترتیب نزول، بیانگر نزول سوره مطففین پس از عنکبوت در پایان سور مکی است. همچنین باتوجه به تاریخ هجرت و فاصله میان آن واقعه تا سرآغاز تقویم هجری، میتوان زمان نزول این سوره را سال آخر بعثت و نزدیک به هجرت در نظر گرفت. به علاوه، ضوابط و خصائص این سوره نیز مؤید مکی بودن آن است.
پرونده مقاله