مطالعات قرآنی: 5 (12)

دسترسی آزاد مقاله

1 - احادیث انبیاء و اسرائیلیات
منصور پهلوان ابراهیم اقبال اکبر توحیدلو

احادیث انبیاء الهی عنوان بخشی از روایات معتبر در منابع حدیثی اسلام است ؛ که بازگوکنندهاعتقاد انبیاء الهی، و یا کتب آسمانی پیشین است. این احادیث، که حدوداً هزار حدیث است ، از34 پیامبر نقل شده و بیشتر آنها از دو پیامبر اولوالعزم موسی و عیسی(علیهم االسلام ) روایتنقلها و رو چکیده کامل

احادیث انبیاء الهی عنوان بخشی از روایات معتبر در منابع حدیثی اسلام است ؛ که بازگوکنندهاعتقاد انبیاء الهی، و یا کتب آسمانی پیشین است. این احادیث، که حدوداً هزار حدیث است ، از34 پیامبر نقل شده و بیشتر آنها از دو پیامبر اولوالعزم موسی و عیسی(علیهم االسلام ) روایتنقلها و روایتهایی است که از منابع غیر اسلامی ، و اسرائیلیات شده است. از سوی دیگرغالباً یهودی و مسیحی به منابع اسلامی خصوصاً حدیث و تفسیر راه یافته است. در نگاه اول بهنظر میرسد احادیث انبیاء(علیهمالسلام) عرصه مناسبی برای بروز و ظهور اسرائیلیات باشد ، وتعداد زیادی از آنها به این بخش از منابع حدیثی اسلام راه یافته باشد ، اما با دقت بیش ترنمایان میشود که چنین نیست و تنها شماری محدود از آنها به این نوشت دچار شدهاند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - "تمثیل" ابزار مشترک قرآن کریم و أناجیل
فیض الله اکبری دستک

زبان تمثیل همواره به عنوان یکی از مهم ترین ابزار القاء کلام، و روش های انتقالپیام از جایگاه خاصی برخوردار بوده است. تمثیل نوعی مقایسه و تشبیه است وزمانی به کار میرود که گوینده مخاطب را از درک مطمئن مقصودش ناتوانمی یابد. به خوبی می توان دریافت که بیشتر انبیاء الهی در روش چکیده کامل

زبان تمثیل همواره به عنوان یکی از مهم ترین ابزار القاء کلام، و روش های انتقالپیام از جایگاه خاصی برخوردار بوده است. تمثیل نوعی مقایسه و تشبیه است وزمانی به کار میرود که گوینده مخاطب را از درک مطمئن مقصودش ناتوانمی یابد. به خوبی می توان دریافت که بیشتر انبیاء الهی در روش های تبلیغی خود ازابزار مؤثر و کارآمد تمثیل، بهره فراوان جسته اند و بسیاری از پند و اندرزهایاخلاقی و تربیتی خود را با زبانی ساده ، و در قالب تمثیلاتی گویا و شیوا بهامت های خویش ابلاغ نموده اند. در مقاله حاضر سعی شده است با تمرکز بر متونمقدس اسلام و مسیحیت، به بیان نقش تأثیرگذار زبان تمثیل در انتقال معارفدینی و تربیتی پرداخته، و بر اهتمام مشترک آن ها در ایجاد بستر های تقریب وتقویت بنیان های مشترک عقیدتی و معرفتی پیروان اسلام و مسیحیت تأکید شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - واژه های همسان آوا در قرآن کریم
علی اوسط خانجانی

قرآن کریم حاوی حقیقتی فرابشری است که در مقام نزول از علم الهی و دیگرمراتب هستی به عالم طبیعت، در قالب ادبیات بشری تجلی یافته تا متناسب با سعهوجودی مخاطبان در دسترس عقول آنان قرار گرفته، مایه هدایت گردد . از این رولاجرم ویژگی های زبانی عرب ی که بدان نازل شده است در آن نم چکیده کامل

قرآن کریم حاوی حقیقتی فرابشری است که در مقام نزول از علم الهی و دیگرمراتب هستی به عالم طبیعت، در قالب ادبیات بشری تجلی یافته تا متناسب با سعهوجودی مخاطبان در دسترس عقول آنان قرار گرفته، مایه هدایت گردد . از این رولاجرم ویژگی های زبانی عرب ی که بدان نازل شده است در آن نمود یافته؛ویژگی هایی که از دیرباز موضوع کار قرآن پژوهان بوده، و زمینه ساز پیدایششاخه هایی از دانش مانند نحو، بلاغت، و فقه اللغة گردیده است . این مقالهپژوهشی در حوزه الفاظ قرآن کریم است که هدف آن شناخت چگونگی و چراییهمسان آوایی در این کتاب آسمانی است، و نگارنده از رهگذر شناسایی و بررسیزبانشناختی واژه های همشکل در قرآن به بررسی آنها میپردازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - توسعه پذیری معنا در تفسیر قرآن کریم
تهمینه پارسایی سیدمحمدعلی ایازی

توسیع معنایی الفاظ قرآن از روشهای تفسیری قرآن کریم است که در آنمفسر میکوشد از همه ظرفیتهای معنایی الفاظ بهره برده، و تفسیری مطابق بانیاز عصر و زمان ارائه دهد. این شیوه بیشتر در تفاسیر علمی، اجتماعی، فلسفی ، وعرفانی نمود یافته است؛ و بیانگر بعدی از ابعاد اعجاز بیانی قرآن چکیده کامل

توسیع معنایی الفاظ قرآن از روشهای تفسیری قرآن کریم است که در آنمفسر میکوشد از همه ظرفیتهای معنایی الفاظ بهره برده، و تفسیری مطابق بانیاز عصر و زمان ارائه دهد. این شیوه بیشتر در تفاسیر علمی، اجتماعی، فلسفی ، وعرفانی نمود یافته است؛ و بیانگر بعدی از ابعاد اعجاز بیانی قرآن است . البته دراین روش ممکن است معانیای از الفاظ ارائه شود که در زمان نزول قرآن قابلدرک نبوده است؛ لذا موافقان و مخالفانی دارد. هرچند مخالفان را نمیتوان در یکدسته قرار داد، ولی از جمله ادلّه مشترک آنان میتوان به ضرورت درک معانیقرآن برای مردم عصر نزول، مخالفت این شیوه با فصاحت و بلاغت قرآن و نیز بااهداف هدایتی- تربیتی آن، عدم کاربرد این روش در سیره صحابه پیامبر (ص)، وتبدیل تدریجی توسعه معنا به تحول معنا اشاره کرد. در این مقاله سعی بر آن استضمن تبیین ادله فوق، به نقد و تحلیل آنها پرداخته شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - سلامت روان از دیدگاه قرآن
فرشته روشن مجید خزاعی

بسیاری از اندیشمندان معاصر تأکید دارند که مشکل انسان معاصر اساساً به نیازوی به دین و ارزشهای معنوی برمیگردد. ایمان به خدا نوعی قدرت معنوی بهانسان میبخشد که او را در تحمل سختیها یاری، و نگرانی و مشکلات روانی رااز او دور میکند. یکی از مسایل مهم در زندگی بشر، سلامت روان و چکیده کامل

بسیاری از اندیشمندان معاصر تأکید دارند که مشکل انسان معاصر اساساً به نیازوی به دین و ارزشهای معنوی برمیگردد. ایمان به خدا نوعی قدرت معنوی بهانسان میبخشد که او را در تحمل سختیها یاری، و نگرانی و مشکلات روانی رااز او دور میکند. یکی از مسایل مهم در زندگی بشر، سلامت روان و شناخت شیوهدستیابی به آن است؛ جوامع بشری با پیشرفت در تکنولوژی مادی و جداشدن ازاندیشههای عمیق دینی در زمینه مسایل روانی مشکلات فراوانی را تجربه کردند .گرچه دیدگاههای روانشناسی عموماً انسان محور بوده و از سلامت روان درمحدوده زندگی دنیا سخن گفتهاند اما در قرآن اساس سلامت روان بر مبنایخدامحوری است و زندگی دنیا و آخرت انسان را پوشش می دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - نژادپرستی یهودیان از دیدگاه قرآن
سیدمهدی لطفی اکرم حیدری

یهودیان یکی از مهمترین جوامع نژادپرست هستند، که در طول تاریخ با تمسکبه مبانی و اصول نادرست به روند نژادپرستی خود جلوهای قانونی دادهاند، و گاه باادعای برتری نژاد و مذهب خود قوانین خداوند را نادیده گرفتهاند . قرآن از جملهعلل و عوامل نژادپرستی یهودیان را برتری طلبی ، انحصا چکیده کامل

یهودیان یکی از مهمترین جوامع نژادپرست هستند، که در طول تاریخ با تمسکبه مبانی و اصول نادرست به روند نژادپرستی خود جلوهای قانونی دادهاند، و گاه باادعای برتری نژاد و مذهب خود قوانین خداوند را نادیده گرفتهاند . قرآن از جملهعلل و عوامل نژادپرستی یهودیان را برتری طلبی ، انحصارطلبی بیجا، حسادت،پیروی کورکورانه، گریز از واقعیات، داشتن عقاید اغراق آمیز و انعطاف ناپذیریایشان در مقابل حق و حقیقت دانسته، و در بسیاری موارد نیرنگ و تعصب آنان رابه مسلمانان یادآور شده است . در این مقاله ضمن بررسی مبانی نژادپرستییهودیان در تورات به نقد قرآنی این موضوع پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - تفاوت یا همسانی شیطان و ابلیس
مهدی ممتحن زینب ترابی

شیطان فرینبنده آدم و حوا، بزرگترین مانع بشریت برای رسیدن به کمال ، وموجودی است که در همه قرون و اعصار از بدو آفرینش آدم ابوالبشر تا قیام قیامتدر پی اغوا و اغفال نوع بشر بوده؛ و به عزت الهی سوگند یاد کرده که انسانها راگمراه کند. اصل واژه شیطان مفاهیم گستردهای را در بر دا چکیده کامل

شیطان فرینبنده آدم و حوا، بزرگترین مانع بشریت برای رسیدن به کمال ، وموجودی است که در همه قرون و اعصار از بدو آفرینش آدم ابوالبشر تا قیام قیامتدر پی اغوا و اغفال نوع بشر بوده؛ و به عزت الهی سوگند یاد کرده که انسانها راگمراه کند. اصل واژه شیطان مفاهیم گستردهای را در بر دارد و هر موجود موذی ،سرکش و طغیانگر را شامل میشود، اما در متون متفاوت از این موجود با تعابیرکاربرد بیشتری داشته است . ابلیس مختلفی یاد شده که از از آن میان واژهموضوعی که در این جستار بدان پرداخته خواهد شد، بررسی معناشناختی این دوواژه، و نیز تبیین یکسانبودن یا متفاوتبودن دو واژه شیطان و ابلیس از منظرآیات و روایات است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - مبانی نقد متن در تفسیر"الفرقان"
یونس نیکاندیش

شناخت مبانی و معیارهای فهم و نقد متن در تفسیر الفرقان از اهمیت زیادیبرخوردار است، زیرا بر پایه آن، اولاً سبک و روش مفسر در فهم و نقد احادیثتفسیری تبیین میشود. ثانیاً تمایز موضع مفسر از دیگران در فهم و نقد حدیثآشکار میگردد. ثالثاً ارتقاء علمی سایر پژوهندگان تفسیری و حدیث چکیده کامل

شناخت مبانی و معیارهای فهم و نقد متن در تفسیر الفرقان از اهمیت زیادیبرخوردار است، زیرا بر پایه آن، اولاً سبک و روش مفسر در فهم و نقد احادیثتفسیری تبیین میشود. ثانیاً تمایز موضع مفسر از دیگران در فهم و نقد حدیثآشکار میگردد. ثالثاً ارتقاء علمی سایر پژوهندگان تفسیری و حدیثی را در بر دارد .از نظر محمد صادقی نویسنده تفسیر "الفرقان" گسترش ادله استنباط فقهی درچهار مورد کتاب، سنت، عقل، و اجماع جای تأمل دارد، زیرا تنها کتاب الله دلیلاست، یعنی هم متشرع است و هم دلیل شرعی است . در مقاله حاضر تلاشگردیده آراء این نویسنده و مبانی نقدی وی از خلال تفسیرش تبیین شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - سنت الله به روایت قرآن
شمسی واقفزاده امیر عمرانی ساردو پرویز لکزائیان فکور

به روش ها و قوانینی که در افعال الهی وجود دارد و بر اساس آن، امور عالم و آدمتدبیر میشود، سنتهای الهی میگویند. پدیدههای جهان، محکوم همین قوانینثابت و سنتهای تغییرناپذیر الهی هستند؛ به تعبیر دیگر خداوند شیوههای معینیدارد که گردش امور هستی هرگز بیرون از آن شیوهها انجام نمی چکیده کامل

به روش ها و قوانینی که در افعال الهی وجود دارد و بر اساس آن، امور عالم و آدمتدبیر میشود، سنتهای الهی میگویند. پدیدههای جهان، محکوم همین قوانینثابت و سنتهای تغییرناپذیر الهی هستند؛ به تعبیر دیگر خداوند شیوههای معینیدارد که گردش امور هستی هرگز بیرون از آن شیوهها انجام نمیشود. در جایجای قرآن به مطالعه سنتهای الهی و سرگذشت ملتهای قبل تأکید شدهاست، که خود ناظر بر جاریبودن آن سنتها در طی همه اعصار و در میان تماماقوام میباشد. مضمون آیاتی که به موضوع سنتهای الهی پرداخته اند متفاوتاست؛ برخی از آیات به اصل وجود سنت الهی، برخی به مصادیق آن و برخی همبه اوصاف و ویژگیهای سنت الهی اشاره دارند. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات