• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - ارزیابی ارتباط برخی خصوصیات خاک با فاکتورهای خاکسازی (مطالعه موردی: چهار حوزه آبخیز در استان قزوین)
        علیرضا پژوهنده علی محمدی ترکاشوند ابوالفضل معینی ابراهیم پذیرا
        عوامل موثر در تشکیل خاک شامل مواد مادری، اقلیم، توپوگرافی، زمان و موجودات زنده می باشند. ‌تغییرات این فاکتورهای خاکسازی باعث به وجود آمدن خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متفاوت در خاک می‌شود. هدف از این تحقیق بررسی رابطه فاکتورهای خاکساز با خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک بود. بدین چکیده کامل
        عوامل موثر در تشکیل خاک شامل مواد مادری، اقلیم، توپوگرافی، زمان و موجودات زنده می باشند. ‌تغییرات این فاکتورهای خاکسازی باعث به وجود آمدن خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متفاوت در خاک می‌شود. هدف از این تحقیق بررسی رابطه فاکتورهای خاکساز با خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک بود. بدین منظور در چهار حوزه آبخیز از استان قزوین، به نام های جوینک، مدان، نیارک و پلنگه ابتدا نقشه واحدهای کاری با بازدیدهای صحرایی به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی در مقیاس 1:25000 تهیه شد. تعداد 101 نمونه خاک برداشت و مقدارEC ،pH ، درصد مواد آلی، درصد شن، درصد سیلت و درصد رس اندازه‌گیری شد. از رگرسیون چند متغیره خطی به سه روش Enter، Forward و Stepwise برای بررسی ارتباط فاکتورهای خاکسازی و خصوصیات خاک استفاده شد. به طوری که فاکتورهای خاکساز متغیرهای مستقل و خصوصیات خاک‌ها متغیر وابسته بودند. برای بررسی مواد مادری از عامل حساسیت به فرسایش سنگ ها، برای موجودات زنده، درصد مواد آلی از طریق آنالیز آزمایشگاه، برای توپوگرافی از دو عامل شیب و ارتفاع و از دوران زمین شناسی برای بررسی زمان و برای عامل آب و هوا از دو عامل باران و دما استفاده گردید. برای صحت سنجی این مدل‌ها از دو آماره ضریب تبیین و میانگین مربعات خطا استفاده شد. نتایج نشان داد بهترین مدل در ارتباطpH ‌ با فاکتورهای خاکسازی (در رگرسیون به روش Enter) با R2 = 78/0 و 56/0‌RMSE= ‌بدست آمد. مقادیر R2 برای ارتباط سیلت، رس و هدایت الکتریکی در ارتباط با فاکتورهای خاکسازی کمتر از 50 درصد بود. باتوجه به مدل‌های بدست آمده در این پژوهش، مشخص شد می‌توان با استفاده از مدلسازی‌های گسترده‌تر اقدام به تهیه نقشه‌های خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک با کمک نقشه‌های فاکتورهای خاکسازی در مناطق مختلف کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - اولویت بندی عوامل موثر در بهسازی قنوات قدیمی با استفاده از روش سلسله مراتبی فازی(مطالعه موردی: شهر سیراف استان بوشهر)
        مهدی شنبدیان مرضیه موغلی
        با توجه به اهمیت آب و نقش آن درشکل گیری تمدن ها، بررسی یکی از سازه های آبی به نام قنات، می‌تواند اثر این سازه را درادامه حیات نشان دهد. در فلات مرکزی ایران، با توجه به اقلیم گرم و خشک، قنات به عنوان راه حلی برای بهره برداری از آب های زیرزمینی از دیرباز مورد استفاده بوده چکیده کامل
        با توجه به اهمیت آب و نقش آن درشکل گیری تمدن ها، بررسی یکی از سازه های آبی به نام قنات، می‌تواند اثر این سازه را درادامه حیات نشان دهد. در فلات مرکزی ایران، با توجه به اقلیم گرم و خشک، قنات به عنوان راه حلی برای بهره برداری از آب های زیرزمینی از دیرباز مورد استفاده بوده که از جمله می توان شهر سیراف، اشاره کرد، همچنین در پیوند با قنات، سازه های آبی دیگر چون آسیا‌ ها و آب انبارها، یخدان‌ها و ایجاد شدند که به عنوان عناصر شهری بافت کویری شناخته م‌ شوند. هدف اصلی این تحقیق بررسی قنوات شهر سیراف و انتخاب بهترین قنات برای سرمایه گذاری و احیا بوده است. در این راستا با استفاده از پارامترهای مختلفی نظیر طول قنات، قطر حلقه میله چاه قنات، فاصله از شهر، ایمنی و میزان دبی آب، بررسی این پارامترها در روش Fuzzy ANP که در نرم افزار Super Decision با دادن وزن به آن‌ها با تهیه نقشه های مربوطه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به آنالیز پرداخته و با توجه به تمامی پارامترها و اوزان تعلق گرفته توسط هر یک، به انتخاب بهترین قنات جهت سرمایه گذاری پرداخته شدو. نتایج حاکی آن است که معیار دبی با رتبه 1 از بیشترین اولویت، جهت احیا و بازسازی برخوردار می باشد. معیارهای بارندگی با رتبه2، جمعیت با رتبه3، سطح زیرکشت با رتبه 4، کیفیت شیمیایی آب با رتبه 5، فاصله از آبراهه با رتبه 6، طول قنات با رتبه7 و عمق قنات با رتبه8 در اولویت‌های بعدی قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی غلظت فلزات سنگین و شاخص‌های آلودگی خاک در منطقه غرب تهران
        فتانه ولی نژاد تبریزی آزاده اربابی رضا برنا
        گسترش شهر نشینی و توسعه شهرها به همراه افزایش شتابان جمعیت، توسعه فعالیت‌ های صنعتی و مصرف بی‌ رویه سوخت‌ های فسیلی به ‌شدت آلودگی ‌ها را افزایش داده و این مسئله را به ‌عنوان یکی از مباحث مطرح زیست ‌محیطی، در طی دهه های اخیر تبدیل کرده است. کلان‌شهر تهران یکی از شهرهای چکیده کامل
        گسترش شهر نشینی و توسعه شهرها به همراه افزایش شتابان جمعیت، توسعه فعالیت‌ های صنعتی و مصرف بی‌ رویه سوخت‌ های فسیلی به ‌شدت آلودگی ‌ها را افزایش داده و این مسئله را به ‌عنوان یکی از مباحث مطرح زیست ‌محیطی، در طی دهه های اخیر تبدیل کرده است. کلان‌شهر تهران یکی از شهرهای دارای آلودگی هوای بالا است که در درازمدت می تواند در خاک رسوب کرده و مشاهده شود. در این تحقیق، جهت ارزیابی غلظت عناصر سنگین از خاک نواحی سه گانه منطقه 21 شهرداری تهران، 10 نمونه با سه تکرار و در مجموع 90 نمونه تهیه شد. نمونه برداری از عمق 20-0 سانتی متری و با سه تکرار انجام شد. برای ارزیابی آلودگی از اندازه گیری سه عنصر سرب، کروم و کادمیوم و همچنین از درجه آلودگی، شاخص بار آلودگی و شاخص ریسک اکولوژیک استفاده شد. مقایسه غلظت عناصر سنگین و روند تغییرات آنها نشان داد که تجمعی از این عناصر در خاک سطحی ایجاد شده است. بر اساس میانگین، میزان غلظت عناصر مورد بررسی در ناحیه دو و سه بیشتر از ناحیه یک بود (05/0 P-value <). همچنین، بالاتر بودن شاخص آلودگی از عدد یک، بیانگر غلظت بالای عناصر سنگین نسبت به غلظت زمینه در منطقه مورد بررسی است. نتایج این تحقیق نشان داد که با توجه به توسعه روزافزون مناطق شهری و صنعتی غرب تهران، خاک این منطقه شدیداً در معرض ورود عناصر سنگین قرار دارد. بنابراین پایش منظم خاک منطقه از لحاظ عناصر سنگین و بررسی دقیق منشا آنها ضروری به نظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - طبقه‌بندی آسایش سکونتی و گردشگری با استفاده از شاخص‌های اقلیمی(منطقه مورد مطالعه استان ایلام)
        علی عارفی محسن رنجبر رضا برنا
        شناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری بر مبنای پارامترهای اقلیمی یکی از موضوعات پر کاربرد پژوهشگران اقلیم، جغرافیا و گردشگری است. به منظور شناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری باید مشخص شود که هر منطقه بر اساس تغییرات اقلیمی در چه طبقه ای از آسایش قرار می گیر چکیده کامل
        شناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری بر مبنای پارامترهای اقلیمی یکی از موضوعات پر کاربرد پژوهشگران اقلیم، جغرافیا و گردشگری است. به منظور شناسایی مناطق مستعد آسایش سکونتی و گردشگری باید مشخص شود که هر منطقه بر اساس تغییرات اقلیمی در چه طبقه ای از آسایش قرار می گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از تحقیق حاضر طبقه بندی آسایش سکونتی و گردشگری با استفاده از شاخص های اقلیمی در استان ایلام است. ابتدا با استفاده از داده های اقلیمی بارش، دما، رطوبت نسبی و سرعت از شش ایستگاه سینوپتیک، به تحلیل شاخص های آماری توصیفی پرداخته شد. سپس با استفاده از شاخص های اقلیمی بیکر، دمای موثر و توزیع احتمالاتی، برای هر ماه درجه آسایش اقلیمی مشخص شد. این تحقیق از نظر قلمرو جغرافیایی به تحلیل پیامدهای تغییرات دما و بارش بر آسایش اقلیمی در استان ایلام می‌پردازد. نتایج برآیند شاخص های اقلیمی بیکر، دمای موثر و توزیع احتمالاتی نشان داد که ماه های فروردین، اردیبهشت، مهر، آبان و اسفند مستعد آسایش اقلیمی هستند. طبق نتایج، شهرهای دره شهر و لومار در ماه‌های گذار از گرما به سرما (مهر و آبان) و سرما به گرما (فروردین و اردیبهشت) بیشترین پتانسیل آسایش اقلیمی را داشته باشند. به طور کلی در فصل بهار و پاییز شهرهای شمالی و شرقی استان ایلام از آسایش اقلیمی بالاتری برخوردارند؛ در عوض در فصل زمستان شهرهای جنوبی و مرزی (مهران و دهلران) از آسایش اقلیمی مناسبی برخوردارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - نقش کارخانه های خودروسازی و شرکت معین کاغذ رجه بر آلودگی هوای شهر خشرودپی بابل با روش ماتریس لئوپولد
        محمد معتمدی احمد آرائیان مهدی وطن پرست
        هدف پژوهش حاضر بررسی آلاینده‌های تولید شده صنعتی دو کارخانه خودرو سازی و شرکت معین کاغذ شهرک صنعتی رجه و نقش آن بر آلوده سازی شهر خشرودپی که نزدیکترین شهر به شهرک صنعتی رجه است می باشد. سوالی که در این پژوهش مطرح است این است که دو کارخانه صنعتی رجه تا چه حد بر آلودگی هو چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی آلاینده‌های تولید شده صنعتی دو کارخانه خودرو سازی و شرکت معین کاغذ شهرک صنعتی رجه و نقش آن بر آلوده سازی شهر خشرودپی که نزدیکترین شهر به شهرک صنعتی رجه است می باشد. سوالی که در این پژوهش مطرح است این است که دو کارخانه صنعتی رجه تا چه حد بر آلودگی هوای شهر خشرودپی تاثیر گزارند. این پژوهش از نظر هدف کاربردی می باشد و از نظر روش انجام تحقیق توصیفی -تحلیلی و به صورت همبستگی می باشد. این تحقیقات برای کسب اطلاع از وجود رابطه بین متغیرها انجام می‌پذیرد ولی الزاما کشف رابطه علت و معلولی مورد نظر نیست. روش های مورد استفاده جهت جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها در این تحقیق روش فهرست، چک لیست و ماتریس لئوپولد می باشد. ارتباط و همبستگی میان مقادیر پارامترهای مورد بررسی توسط آزمون همبستگی پیرسون و در نرم افزار SPSS مورد بررسی قرار گرفت و از آنجایی که آزمون پیرسون برای داده های نرمال قابل انجام است، برای بررسی نرمال بودن داده‌ها ابتدا آزمون کولموگروف-اسمیرونوف صورت گرفت. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که میان تغییرات پارامترهای آلاینده‌ی مونو اکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ریزگردهای با اندازه 10 میکرون و دی اکسید نیتروژن در دو منطقه شهرک صنعتی رجه و خشرودپی ارتباط مستقیم وجود داشته و معنا داری میان دو منطقه در مورد پارامتر ازن شناسایی نشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - واکاوای عملکرد مدیران در پیشگیری از خسارت ناشی از مخاطرات شهری در راستای حفظ اکوسیستم های محیطی (مطالعه موردی: :شهر نوشهر)
        فرهاد بنی شیخ الاسلامی آمنه حقزاد
        ایران بدلیل اکوسیستم خاص جغرافیایی همواره درمعرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی قرارداشته وتلفات جانی ومالی سنگینی متحمل شده است. شهرها بعنوان سکونتگاههای انسانی از وقوع اینگونه بلایا مستثنی نمی‌باشند. عدم توجه مدیران به مکان یابی و برنامه ریزی صحیح جهت جلوگیری از رشد لجا چکیده کامل
        ایران بدلیل اکوسیستم خاص جغرافیایی همواره درمعرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی قرارداشته وتلفات جانی ومالی سنگینی متحمل شده است. شهرها بعنوان سکونتگاههای انسانی از وقوع اینگونه بلایا مستثنی نمی‌باشند. عدم توجه مدیران به مکان یابی و برنامه ریزی صحیح جهت جلوگیری از رشد لجام گسیخته شهرها مشکلات فراوان به بارآورده است. فرآیند مدیریت بحران مهمترین مبحث در استراتژی پیشگیری و کاهش خسارات شهری می باشد.هدف اصلی این پژوهش واکاوی عملکرد مدیران شهری در پیشگیری ازخسارت ناشی از مخاطرات با رویکرد پدافندغیرعامل است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه‌ی مطالعه توصیفی-تحلیلی می باشد. روش جمع‌آوری داده ها پیمایشی است که در آن از پرسشنامه های حاوی سوالاتی بازوبسته درطیف لیکرت استفاده گردیده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی، مقایسه میانگین تی تک نمونه‌ی انجام شده است. از بین جامعه آماری کارشناسان و مدیران شهر نوشهرو استانداری مازندران بااستفاده ازروش گلوله برفی به تعداد60 نفربه عنوان نمونه انتخاب گردیده اند. یافته‌های تحقیق نشان می دهد، عملکرد مدیران شهری درشاخص های حمایت‌های زیرساختی، طراحی وبرنامه ریزی درکاهش مخاطرات شهری مطلوب و نسبتاً مطلوب بوده است. تحلیل عاملی مرتبط با 63 مولفه تحقیق، محقق را به 8 عامل مهم و موثر در ارتباط باعملکرد مدیران شهری جهت کاهش مخاطرات شهری رسانده است. عامل اول با مقدار ویژه 5/5 (با 8/11واریانس کل) چهارمولفه شامل تخصیص اعتبار آموزش شهروندان جهت مقابله بامخاطرات شهری، مکان یابی بهینه مراکز درمانی و امدادرسانی، توجه به اقلیم در احداث ساختمان، توجه به شیب و توپوگرافی دراستقرار بناها می‌باشد که بیشترین عامل را مولفه اول به خود اختصاص داده است. نتایج بررسی تحلیل مسیر شاخص های موثر بر عملکرد مدیران شهری، عامل خواستگاه طبیعی شهر با مقدار اثر کلی607/0 بیشترین اثر را در عملکرد مدیران شهری در کاهش مخاطرات شهری محدوده مورد مطالعه به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله