XML
-
-
فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - ویژگی‌های سبکی روضة‌الصفا (بر اساس رویکرد سبک‌شناسی ساختگرا)
محمد رضایی شمسی پارسا هدی پارساروضه الصفا فی سیره الانبیاء والملوک والخلفا از میرخواند کتابی هفت جلدی در تاریخ عمومی است که در اواخر دوره تیموری (قرن نهم هـ) نگارش یافته است. این اثر به‌نوعی جزء آثار مهم تاریخی پس از این دوران است که تا مدت‌ها هم در ایران و هم در خارج از ایران از اعتبار خاصی برخورد چکیده کاملروضه الصفا فی سیره الانبیاء والملوک والخلفا از میرخواند کتابی هفت جلدی در تاریخ عمومی است که در اواخر دوره تیموری (قرن نهم هـ) نگارش یافته است. این اثر به‌نوعی جزء آثار مهم تاریخی پس از این دوران است که تا مدت‌ها هم در ایران و هم در خارج از ایران از اعتبار خاصی برخوردار بوده است. با وجود شهرت این اثر هنوز مطالعه سبکی دقیقی از آن صورت نگرفته است. این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش است که مختصات روضه الصفا بر اساس رویکرد سبک شناسانه ساختارگرا دارای چه برجستگی هایی است؟ و میزان تأثیر این اثر از سبک دوره چگونه است؟ در این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی و بر اساس رویکرد سبک شناسانه ساختارگرا مختصات زبانی و ادبی کتاب روضه الصفا بررسی شد. نتایج نشان می دهد به دلیل اقتباس اثر از منابع متعدد قبل از دوره تیموری و هم چنین دوره تیموری، مختصات سبکی دوره های مختلف در آن نمود یافته است. آوردن مر پیش از مفعول، آوردن ضمیر ذی روح در مورد غیر ذی روح و کاربرد یاء استمرار، برخی از اختصاصات کهن این اثر است. علاوه بر آن کاربرد فراوان ترکیبات عربی، لغات و کلمات ترکی و مغولی، افعال وصفی، ترکیبات وصفی و اضافی، کاربرد برخی لغات مانند صوب، استفسار و...، آوردن مدح، وصف، اقتباس از آیات و درج اشعار، برخی از خصایص دوره تیموری در این اثر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - عناصر جادویی در رمان‌های «جن‌نامه» گلشیری، «اهل غرق» روانی‌پور و «قریه» مولایی
مریم سعیدیان علیرضا شوهانیجادو و عناصر مربوط به آن از جمله مفاهیمی است که اهمیت ویژه ای دارد و باید جادو را اعتقادی فراگیر به شمار آورد که تا عصر حاضر در زندگی انسان وجود داشته است. در آثار داستانی نیز نویسندگان مختلفی عامل جادو و عناصر مربوط به آن را در آثار خود مورد توجه قرار داده اند. در ای چکیده کاملجادو و عناصر مربوط به آن از جمله مفاهیمی است که اهمیت ویژه ای دارد و باید جادو را اعتقادی فراگیر به شمار آورد که تا عصر حاضر در زندگی انسان وجود داشته است. در آثار داستانی نیز نویسندگان مختلفی عامل جادو و عناصر مربوط به آن را در آثار خود مورد توجه قرار داده اند. در این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده، عناصر جادویی در رمان های جن‍ نامه از هوشنگ گلشیری، اهل غرق از منیرو روانی پور و قریه از محمد مولایی بررسی و تحلیل شده است. در این آثار مخاطب با شخصیت هایی روبه رو می شود که توانایی ارتباط با عالم ماورا را دارند و می توانند در این دنیای جادویی به خلق کارهای زیادی بپردازند. در رمان جن نامه هم راوی داستان را باید به عنوان فردی جن گیر که با عالم ماورا در ارتباط است به شمار آورد و هم زنان این رمان را که اغلب به خرافات روی آورده و با توسل به طلسم و جادو سعی در موفقیت خود و تحقق خواسته هایشان دارند. در رمان اهل غرق و قریه مخاطب با دنیای ماورایی و فراطبیعی نسبت به جن نامه، روبه رو می شود که شخصیت های داستانی به عالم اجنه و دنیای جادوگری و سحر وارد می شوند و گاه از طلسم و جادو برای رهایی خود بهره می برند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - واکاوی نظریۀ «علاقۀ اجتماعی» در اشعار فروغ فرخزاد بر اساس روانشناسی فردگرای آلفرد آدلر
خدیجه فولادیبه کار بردن نظریه‌های علمی- ادبی در نقد متون ادبی و خوانش آن‌ها شیوه‌‌ای است که اخیراً به جهت روشمندی و اسلوب محکم و قابل‌تجزیه و تحلیل در پژوهش، بسیار محبوب و مورد استفاده است. در میان زمینه‌های مختلف که قابلیت بحث پیرامون متون ادبی را دارند، نظریه‌های روان‌شناختی جایگ چکیده کاملبه کار بردن نظریه‌های علمی- ادبی در نقد متون ادبی و خوانش آن‌ها شیوه‌‌ای است که اخیراً به جهت روشمندی و اسلوب محکم و قابل‌تجزیه و تحلیل در پژوهش، بسیار محبوب و مورد استفاده است. در میان زمینه‌های مختلف که قابلیت بحث پیرامون متون ادبی را دارند، نظریه‌های روان‌شناختی جایگاه ویژه و ارزشمندی دارد. روان شناسی فردنگر به وسیله آلفرد آدلر پایه گذاری شده است و یکی از نظریه‌های موجود در این روانشناسی فردگرا، نظریۀ علاقۀ اجتماعی است. در این مقاله که به شیوۀ توصیفی – تحلیلی بر مبنای سندکاوی و شیوۀ مطالعات کتابخانه‌ای صورت گرفته است، اشعار فروغ فرخزاد، بر اساس نظریۀ علاقۀ اجتماعی مستند به روانشناسی فردگرای آدلر مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که علاقۀ اجتماعی در اشعار فروغ فرخزاد در توجه به هم‍نوعان خویش خصوصاً زنان، بسیار پررنگ است. مؤلفۀ یاس و تنهایی در اشعارش باعث می‌شود که بتوان او را تیپ شخصیتی منزوی قلمداد نمود. فروغ شاعری است که کمال مطلوب او دست یافتن به دنیایی است که در آن هم نوعانش به‌ویژه زنان جامعه در امنیت و آرامش باشند. به‌طورکلی می‌توان گفت علاقۀ اجتماعی در وجود فروغ در تلاش برای ایجاد شرایطی بهتر برای همنوعان خویش به‌ویژه زنان خلاصه می‌شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - سبک اشعار دینی شیخ احمد وائلی
عزت ملا ابراهیمی کمال دهقانیسبک شناسی یکی از شاخه های نقدِ ادبی است که از دانش زبان شناسی و بلاغت در تحلیل متن بهره می جوید و در بررسی نقدی و ادبی، بر سه عنصر اصلی متن، نویسنده و مخاطب تکیه می کند. این پژوهش که بر مبنای سبک شناسی ساختارگرا مبتنی است، می کوشد تا به کشف زوایای پنهان اشعار دین چکیده کاملسبک شناسی یکی از شاخه های نقدِ ادبی است که از دانش زبان شناسی و بلاغت در تحلیل متن بهره می جوید و در بررسی نقدی و ادبی، بر سه عنصر اصلی متن، نویسنده و مخاطب تکیه می کند. این پژوهش که بر مبنای سبک شناسی ساختارگرا مبتنی است، می کوشد تا به کشف زوایای پنهان اشعار دینی شیخ احمد وائلی بپردازد و از این منظر، اشعار وی در سطوح زبانی، ادبی و فکری و با شیوه توصیفی-تحلیلی مورد کنکاش قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که اندیشه های اجتماعی و سیاسی شاعر در اشعار دینی وی تبلور یافته است و شاعر از اهل بیت (ع) و به‌ویژه پیامبر (ص) استفاده سیاسی و اجتماعی می کند. او شاعرِ مضمون و محتوا است و کلمات و عبارات ساده و در عین حال فخیم را برای تعبیر عقاید خود به کار برده است و به‌ندرت از اوزان عروضی خارج می شود. او تمایل خاصی به بیان خطابی دارد و سعی کرده است تا شعر دینی خویش را در خدمت نیازها و چالش های موجود در جهان اسلام قرار دهد. وی با آگاهی از مفاهیم و الفاظ قرآنی توانسته است تفکری قرآنی را به اشعار دینی خود ببخشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - جعل یا الگوبرداری از سخنان و کردارِ سلفِ صالح و نقشِ آن در شکل‌گیری حکایاتِ نظیره‌‌دار، در برخی از مقامه‌های مشایخ طریقت
امیرحسین همتیمقامه، کتابی است که در شرح احوال، بیانِ اقوال و ذکر کراماتِ یکی از مشایخ طریقت به نگارش درآمده باشد. اسرارالتوحید فی مقامات شیخ ابی‌سعید یکی از معروف‌ترین این مقامه‌هاست. در این کتاب، افزون بر ذکر احوال ابوسعید، حکایت‌هایی چند در باب برخی از کردار و سخنانِ بوسعید مندرج چکیده کاملمقامه، کتابی است که در شرح احوال، بیانِ اقوال و ذکر کراماتِ یکی از مشایخ طریقت به نگارش درآمده باشد. اسرارالتوحید فی مقامات شیخ ابی‌سعید یکی از معروف‌ترین این مقامه‌هاست. در این کتاب، افزون بر ذکر احوال ابوسعید، حکایت‌هایی چند در باب برخی از کردار و سخنانِ بوسعید مندرج است که در محتوا و مضمونِ آن‌ها، شباهت‌هایی فراوان با رفتار و سخنان سلفِ صالح مشاهده می‌شود. به دلیل همانندی‌های بسیار این روایات به یکدیگر، برخی از محققان به این باور دست یافته‌اند که این نوع از حکایت‌ها را در حقِ اَخلاف می‌بایست جعل و نظیره‌سازی مریدان ـ در حق مشایخِ خویش ـ به شمار آورد. برای آشکار شدن وجاهتِ این باور، نیاز است تا پژوهشی مستقل دربارۀ حکایت‌هایی که در احوال پیشینیان، نظایری برای آن‌ها می‌توان یافت، صورت گیرد. نتایج حاصل از این تحقیق، مؤید آن است که شکل‌گیریِ همانندی‌های مذکور، بر جعل و انتساب، نمی‌توانند به‌عنوانِ دلیلِ قاطع قرار گیرند. علّتِ متصوّر و مترتّب بر شکل‌گیری این نظیره‌ها، به الگو قرار دادنِ آگاهانه از بهترین اقوال و تقلید از پسندیده‌ترین احوال برای بهره‌مندی از عالی‌ترین منش‌ها، مربوط بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - بایسته‌هایی در نقد ادبی
امین یعقوبیآنچه باعث شکل‌گیری شعر می‌شود، فرم است؛ صناعات فرمی و چگونگی کاررفت آن‌ها در سطح زبان، میزان ادبیت آن را نشان می‌دهد. اما تنها فرم ضامن ماندگاری آثار نیست. پژوهش حاضر برآن است تا به بایسته‌هایی در نقد شعر بپردازد. این پژوهش بر آن است که در نقد آثار باید به موضوعات مهم چکیده کاملآنچه باعث شکل‌گیری شعر می‌شود، فرم است؛ صناعات فرمی و چگونگی کاررفت آن‌ها در سطح زبان، میزان ادبیت آن را نشان می‌دهد. اما تنها فرم ضامن ماندگاری آثار نیست. پژوهش حاضر برآن است تا به بایسته‌هایی در نقد شعر بپردازد. این پژوهش بر آن است که در نقد آثار باید به موضوعات مهمی چون: زبان سالم و یکدست، عدم اضطراب سبکی، نحوة به کارگیری صناعات فرمی و انصاف در نقد، توجه داشت. همچنین باید توجه داشت که هر اثری قابلیت نقد را ندارد. چه بسیارند آثاری که صاحب امتیاز نقد شدن نمی‌شوند. بنابراین برای نقد یک اثر، باید حداقل سطحی را در نظر گرفت. همچنین باید در نظر داشت که استفادة صرف از صناعات ادبی، هنر به وجود نمی‌آورد؛ از جمله معضلاتی که امروزه گریبان‌گیر شعر و ادبیت کلام شده، استفادة کارکردی صرف از صناعات ادبی است. بی این‌که نگاهی به چگونگی و کیفیت به کارگیری این صناعات بشود، آن‌ها را مورد استفاده قرار می‌دهند. پرونده مقاله
-
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400