فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - بررسی تجربه سازماندهی مجدد زمین در ژاپن برای استفاده از آن در ایران
  سید محسن حبیبی مونا حاجی بنده
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.1.5
  روش سازماندهی مجدد زمین با کاربردهای گوناگون، از جمله ارتقای بافت های آسیب دیده شهری، در کشورهای بسیاری مورد استفاده قرار گرفته است. این روش، با تکیه بر کاربری مسکونی، از طریق بهینه کردن مساحت و تنظیم دوباره قطعات زمین، تغییر در خطوط مالکیت ها، هماهنگ با توسعه خدمات، تج چکیده کامل

  روش سازماندهی مجدد زمین با کاربردهای گوناگون، از جمله ارتقای بافت های آسیب دیده شهری، در کشورهای بسیاری مورد استفاده قرار گرفته است. این روش، با تکیه بر کاربری مسکونی، از طریق بهینه کردن مساحت و تنظیم دوباره قطعات زمین، تغییر در خطوط مالکیت ها، هماهنگ با توسعه خدمات، تجهیزات و تأسیسات عمومی و زیربنایی شهری و مشارکت مرحله به مرحله شهروندان در فرآیند تحقق طرح، سعی در حفظ ارزش‌های اجتماعی بافت و حفظ ساکنان بومی دارد. در این مقاله، تجربه مرمتی کشور ژاپن در استفاده از این روش، با تبیین سابقه کاربرد آن و مزایای استفاده از این روش برای گروه مالکان و دولت و انتقادهای وارد بر آن بررسی شده است. بر اساس یافته های مقاله، اجرای موفق این روش در ایران، نیازمند سازماندهی جمعی و مشارکت عمومی، برگزاری جلسات متعدد تا رسیدن به توافق نظر روی طرح، مرحله بندی اجرای طرح و جذب مناسب سرمایه برای اجرای طرح، می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - الگوهای طراحی منظر در امتداد مسیل های درون شهری (مطالعه موردی: مسیل الوسجرد، شهر همدان)
  محمدرضا پور جعفر امین رستنده
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.2.6
  مقاله حاضر در تلاش است به شناسایی و تحلیل مهم ترین معیارهای طراحی منظر در حاشیه مسیل های درون شهری بپردازد. بی شک، الگوهای متنوعی در این زمینه وجود دارد که همگی در قالب مقولات سه گانه کالبدی، زیستی و فرهنگی قابل مطالعه و بررسی خواهند بود. شناسایی این الگوها، همراستا با چکیده کامل

  مقاله حاضر در تلاش است به شناسایی و تحلیل مهم ترین معیارهای طراحی منظر در حاشیه مسیل های درون شهری بپردازد. بی شک، الگوهای متنوعی در این زمینه وجود دارد که همگی در قالب مقولات سه گانه کالبدی، زیستی و فرهنگی قابل مطالعه و بررسی خواهند بود. شناسایی این الگوها، همراستا با چگونگی تطابق آن ها با راهـبردهای زیست محیـطی و ملاحظات محلی موضوع اصلی این مقاله خواهد بود. پژوهشگران در این نوشتار نشان می دهند این بـرنامه ریزی چند عمـلکردی منــظر است که سبب شکل گیری منظر شهری پایدار در حاشیه مسیل های درون شهری می گردد. روش پژوهشی مورد استفاده در این مقاله، روش تحلیلی توصیفی و مبتنی بر سنجش معیارها به شکل کیفی خواهد بود. همچنین برای بازنمایی شفاف تر ادبیات علمی موجود، مسیل الوسجرد همدان به عنوان یک مورد مطالعاتی در منطقه غرب کشور برگزیده شده است تا مهم ترین معیارهای طراحی منظر در حاشیه آن مبتنی بر مبانی نظری حاکم بر مقاله شناسایی گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - جایگاه دانش روانشناسی محیطی در ساختمان های بلندمرتبه با رویکرد معماری پایدار
  سید عبدالهادی دانشپور مجتبی مهدوی نیا محمد مهدی غیائی
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.3.7
  با توجه به رشد جمعیت و شهرنشینی، راهبرد بلندمرتبه سازی، در زمان حاضر رواج یافته است. بعلت تجمیع کاربران در سطحی محدود و بهره گیری قابل توجه از منابع انرژی در ساختمان های بلند، لازمست تا رویکرد پایداری در فرآیند طراحی و مرحله بهره برداری مورد توجه قرار گیرد. نظر به اه چکیده کامل

  با توجه به رشد جمعیت و شهرنشینی، راهبرد بلندمرتبه سازی، در زمان حاضر رواج یافته است. بعلت تجمیع کاربران در سطحی محدود و بهره گیری قابل توجه از منابع انرژی در ساختمان های بلند، لازمست تا رویکرد پایداری در فرآیند طراحی و مرحله بهره برداری مورد توجه قرار گیرد. نظر به اهمیت رفتار کاربران در تحقق اهداف معماری پایدار و با توجه به آنکه در پژوهش های انجام شده، بندرت به جنبه های روان شناختی و رفتارهای مرتبط با این رویکرد پرداخته شده است؛ لذا در این نوشتار تلاش شده است پیوند میان حوزه های روان شناسی و معماری مدنظر قرار گیرد. پژوهش حاضر، با مبنا قرار دادن هرم نیازهای مازلو، به شناخت راهبردهایی در جهت ترویج رفتارهای پایدار پرداخته است. بعلاوه در ادامه با مؤثر دانستن نگرش در شکل دهی به رفتار، راهبردهای آموزش و مدیریت منابع را پیشنهاد نموده و در پایان دانش روانشناسی محیطی را به مثابه بستری برای ترویج رفتارهای پایدار توسط کاربران معرفی کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - طراحی پایدار بر مبنای اقلیم گرم و مرطوب
  شهریار مشیری
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.4.8
  با توجه به اینکه هر منطقه جغرافیایی شرایط آب و هوایی مخصوص به خود را دارد، لذا اغلب طراحان ساختمان تصور می کنند با شناخت اقلیم یک منطقه جغرافیایی می توان برای سایر نقاط مشابه همان طراحی ها را بکار برد. در این تحقیق سعی شده تشابهات و تناقضات آب و هوایی یک اقلیم در دو منط چکیده کامل

  با توجه به اینکه هر منطقه جغرافیایی شرایط آب و هوایی مخصوص به خود را دارد، لذا اغلب طراحان ساختمان تصور می کنند با شناخت اقلیم یک منطقه جغرافیایی می توان برای سایر نقاط مشابه همان طراحی ها را بکار برد. در این تحقیق سعی شده تشابهات و تناقضات آب و هوایی یک اقلیم در دو منطقه جغرافیایی متفاوت را مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد علیرغم اینکه دو شهر بندرعباس از ایران و شهر ِبلم از برزیل اقلیمی یکسان دارند (گرم و مرطوب)، با این وجود طراحی ساختمان در این شهرها کاملاً متفاوت بوده است و هر کدام نیازمندی های ساکنین آنها را با توجه به شرایط آب و هوایی تامین می کند. در بندرعباس در ماه های آذر، دی، بهمن روزها هوا در منطقه آسایش وشب ها خنک، اسفند روز و شب در منطقه آسایش، در فروردین و آبان روزها گرم و شب منطقه آسایش و در سایر ماه ها روز و شب گرم است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - هرم بازآفرینی و مشارکت مردم، معیار ارزیابی برنامه های توسعه درون زای شهری
  محمد آیینی زهراالسادات اردستانی
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.5.9
  بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری در چارچوب سیاست توسعه درونی، بر به کارگیری توان های بالقوه و بالفعل موجود در بافت های شهری با استفاده از مشارکت مردم تأکید دارد. اما پیچیده بودن مسایل نوسازی شهری، باعث بی رغبتی بخش غیردولتی برای بهره برداری از این ظرفیت ها شده است. چکیده کامل

  بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری در چارچوب سیاست توسعه درونی، بر به کارگیری توان های بالقوه و بالفعل موجود در بافت های شهری با استفاده از مشارکت مردم تأکید دارد. اما پیچیده بودن مسایل نوسازی شهری، باعث بی رغبتی بخش غیردولتی برای بهره برداری از این ظرفیت ها شده است. برای مدیریت مشارکت مردم و حضور فعال آنان لازم است در سه محور ارتقای انگیزه مؤثر، ایجاد فضای اعتماد آفرین و وضع الزام قانونی مورد حمایت و توانمند سازی قرار گیرند. براین اساس می توان جریان پیشبرد نوسازی شهری و مشارکت مردم را با هرم بازآفرینی و مشارکت مردم به عنوان یک مدل در ارزیابی این برنامه مورد مدیریت قرار داد. تطبیق رویکرد قانون ساماندهی به بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده مورد توجه قرار می گیرد. مطالعه موردی، حاکی از امکان پذیری ارزیابی سایر برنامه های بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده با این شاخص است و می تواند در سطح گسترده به کار گرفته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - فرش شهری، مقدمه ای بر شهرسازی فولدینگ
  سیامک پناهی سید مصطفی مختاباد امرئی ارسلان کریمی خیاوی
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.6.0
  این پژوهش به معرفی "فرش شهری1" به عنوان مقدمه ای بر شهرسازی فولدینگ2 می پردازد. فولدینگ که در فلسفه وامدار نظرات دلوز3 در ریزوم4 و آنتی ادیپ5 و بر اساس ریاضیات لایپنیتز6 است، در معماری توسط پیتر آیزنمن7 به منصه ظهور رسید. امروزه حدید8 فولدینگ را در مقیاس کلان به عنوان" چکیده کامل

  این پژوهش به معرفی "فرش شهری1" به عنوان مقدمه ای بر شهرسازی فولدینگ2 می پردازد. فولدینگ که در فلسفه وامدار نظرات دلوز3 در ریزوم4 و آنتی ادیپ5 و بر اساس ریاضیات لایپنیتز6 است، در معماری توسط پیتر آیزنمن7 به منصه ظهور رسید. امروزه حدید8 فولدینگ را در مقیاس کلان به عنوان" فرش شهری" ارائه داده است که پیشتر در طراحی منظر توسط جیمز واینز9 مطرح گردیده بود. حدید بر اساس فلسفه "وحدت در کثرت" سعی بر طراحی شهری با ادبیات پسامدرن فمنیستی10 دارد تا شهری آنتی ادیپ ارائه دهد. این پژوهش با روش تحلیل محتوا به این نتیجه دست یافته که "فرش شهری" می تواند مصداقی بر شهرسازی فولدینگ باشد که بر اساس هندسه فرکتال، منطق فازی و در فضای آشوب شکل گرفته است. " فرش شهری" اگر چه در ایجاد هماهنگی در مقیاس کلان موفق بوده است اما در مقیاس انسانی و بحث معماری رویداد به توفیقی دست نیافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - تحلیل فرآیند ادراک محیط باغ ایرانی براساس نظریه روان شناسی بوم شناختی
  آزاده شاهچراغی
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.7.1
  مروری بر مطالعات محققان در خصوص بازخوانی و بازاندیشی باغ ایرانی نشان می دهد که تاکنون این بررسی ها عمدتاً با دورویکرد اصلی (اول: با پیش فرض استقلال شناسنده و موضوع مورد شناسایی (باغ)، دوم: با پیش فرض این همانی شناسنده و موضوع مورد شناسایی (باغ)) صورت گرفته است. در این چکیده کامل

  مروری بر مطالعات محققان در خصوص بازخوانی و بازاندیشی باغ ایرانی نشان می دهد که تاکنون این بررسی ها عمدتاً با دورویکرد اصلی (اول: با پیش فرض استقلال شناسنده و موضوع مورد شناسایی (باغ)، دوم: با پیش فرض این همانی شناسنده و موضوع مورد شناسایی (باغ)) صورت گرفته است. در این تحقیق برای تحلیل فرآیند ادراک محیط باغ ایرانی با استفاده از یافته های علم روان شناسی محیط، رویکرد سومی مد نظر است که در آن تأثیر متقابل شناسنده و باغ بر یکدیگر بررسی شده و فرآیند ادراک محیط باغ ایرانی با روش تکوین استقرایی و به کارگیری قیاسی مقوله ها انجام گرفته است. دراین راستا از نظریه های علوم رفتاری و نیز ادراک و شناخت اکولوژیک در فهم چگونگی ادراک محیط باغ و شناخت نظام های معنایی آن استفاده شده است. درنتیجه با تأکید بر اهمیت نظام تمرکز حواس در ایجاد خلوت مطلوب، فرآیند ادراکی "گسست محیطی- پیوست معنایی" را در باغ ایرانی تبیین می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - نقش درآمدهای پایدار توسعه شهری در برنامه ریزی فضایی – کالبدی
  علیرضا عندلیب سید محمد علی ثابت قدم
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.11.5
  یکی از مقوله های حائز اهمیت در نیل به توسعه پایدار1 شهری، درآمدهای پایدار می باشد که نقش بسیار تاثیرگذار و تاثیرپذیری در برنامه ریزی فضایی- کالبدی2 شهرها دارد. از طرفی با توجه به اهمیت موضوع منافع عمومی و خصوصی در اتخاذ سیاست های توسعه شهری و با هدف شناخت روابط متقابل م چکیده کامل

  یکی از مقوله های حائز اهمیت در نیل به توسعه پایدار1 شهری، درآمدهای پایدار می باشد که نقش بسیار تاثیرگذار و تاثیرپذیری در برنامه ریزی فضایی- کالبدی2 شهرها دارد. از طرفی با توجه به اهمیت موضوع منافع عمومی و خصوصی در اتخاذ سیاست های توسعه شهری و با هدف شناخت روابط متقابل میان شاخص های موثر، این مقاله به بررسی موضوع در چارچوب نظریات حکومت های محلی، فدرالیسم مالی، فضاهای شهری، نابرابری اجتماعی، جدایی گزینی فضایی و محورهای عملکرد نظریه محتوایی (کالبدی) می پردازد. در این رابطه نظام تامین منابع مالی شهر با استقرار درآمدهای پایدار و لحاظ نگرش محله محوری مبتنی بر برنامه ریزی مشارکتی با حضور مدیران، متخصصان، شهروندان، سرمایه گذاران و موسسات مالی در قالب حکومت های محلی (مدیریت یکپارچه شهری) سازماندهی می گردد. از نتایج حاصله در بهبود توسعه ناموزون شهری برمبنای تعادل بخشی می‌توان به فرهنگ سازی، آموزش، امنیت سرمایه گذاری، تدوین یکپارچه ضوابط و مقررات شهرسازی و مقررات مالی، پایداری کالبدی مبتنی بر شاخص های برنامه ریزی فضایی- کالبدی اشاره نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - رویکردی نوین به نمودهای جهانی شدن در کلان شهرهای کشورهای جنوب
  مهرداد نوابخش رسول ملکی نظام آباد محمد تقی معصومی
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.8.2
  هزاران سال است که شهرها کانون فرهنگ1، اندیشه ، تعامل اجتماعی2 انسان ها و جایگاه بالندگی شهرنشینی هستتند. گر چه از هنگام پیدایش انسان در کره زمین، اکثریت افراد در آبادی ها، دهکده ها، شهرک ها و بافت های جمعی می زیسته اند اما با فرا رسیدن قرن بیست و یک و به ویژه دو دهه پای چکیده کامل

  هزاران سال است که شهرها کانون فرهنگ1، اندیشه ، تعامل اجتماعی2 انسان ها و جایگاه بالندگی شهرنشینی هستتند. گر چه از هنگام پیدایش انسان در کره زمین، اکثریت افراد در آبادی ها، دهکده ها، شهرک ها و بافت های جمعی می زیسته اند اما با فرا رسیدن قرن بیست و یک و به ویژه دو دهه پایانی قرن بیستم میلادی زمان وقوع دو رخداد مهم جهانی در تاریخ حیات بشری است. یکی از این دو رخداد، شهری شدن جهان و دیگری ظهور شهرهای جهانی است. در این میان کلان شهرهای کشورهای جنوب از یک ماهیت عینی یک دست و فراگیر برخوردار نبوده و تحت تاثیر عوامل جهانی قرار گرفته اند. پژوهش حاضر بر آن است تا تاثیرات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهانی شدن بر کلان شهرهای کشورهای جنوب مورد بررسی قرار داده تا با مطالعه تطبیقی و استفاده از تجربیات کشورهای توسعه یافته، راهکارهای مناسبی در جهت ساماندهی و برنامه ریزی شهری درکلان شهرهای کشورهای جنوب اتخاذ گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - مقایسه تطبیقی نظریات در مورد پارک های اداری و توسعه پایدار شهری
  زهرا مشارزاده مهرابی سینا صبری سهیل صبری
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.9.3
  کاربرد نظریه پایداری در شهرسازی جز به صورت تعاریفی مانند توسعه شهری پایدار می تواند کارکردی مستقیم در طرح های شهری پیدا کند. همچنین در سالهای اخیر نظریه احداث و مکان یابی مجموعه های اداری در سیاست های اجرایی بسیاری از استان های ایران مطرح گردیده است. با توجه به برخی چکیده کامل

  کاربرد نظریه پایداری در شهرسازی جز به صورت تعاریفی مانند توسعه شهری پایدار می تواند کارکردی مستقیم در طرح های شهری پیدا کند. همچنین در سالهای اخیر نظریه احداث و مکان یابی مجموعه های اداری در سیاست های اجرایی بسیاری از استان های ایران مطرح گردیده است. با توجه به برخی مشترکات بین این دو نظریه، این مقاله به ارزیابی نظریه پارک های اداری و میزان انطباق نکات الگویی آن با اصول توسعه پایدار پرداخته است. جهت سهولت در کار چهار مبحث ملاحظات اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و اجتماعی به عنوان مباحث اصلی دو نظریه با یکدیگر مقایسه شده اند. در انتها ضمن بیان میزان انطباق سیاست پارک های اداری با ویژگی های نظریه پایداری شهری، محدودیت های اجرایی منبعث از این نگرش نیز مطرح گردیده، تا با حذف این محدودیت ها بتوان انتظار بیشترین میزان انطباق این مجموعه ها با نظریه توسعه پایدار را در شهر های ایران داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - پی‌جوییِ بارزه‌های شهر از منظر حافظ
  محمد نقی زاده
  20.1001.1.17359562.1388.3.5.10.4
  در زمینه شناخت دیدگاه های تفکّر و تمدّن ایرانی در مورد موضوعات مختلف مربوط به شهر و معماری و محیط زندگی، یکی از مشکلات اصلی کمبود آثار مکتوبی است که مبانی نظری و اصول شکل‌گیری فضا و محیط زندگی ایرانیان را صراحتاً توضیح داده باشند.1 در عین حال، بسیاری از آثار وجود دارن چکیده کامل

  در زمینه شناخت دیدگاه های تفکّر و تمدّن ایرانی در مورد موضوعات مختلف مربوط به شهر و معماری و محیط زندگی، یکی از مشکلات اصلی کمبود آثار مکتوبی است که مبانی نظری و اصول شکل‌گیری فضا و محیط زندگی ایرانیان را صراحتاً توضیح داده باشند.1 در عین حال، بسیاری از آثار وجود دارند که به ذکر مستقیم یا غیرمستقیمِ اصول و ارزش هایی اشاره دارند که مستخرج از فرهنگ ایرانی بوده و برای شکل دادن محیط زندگی یا تعریف شهر آرمانی این تمدّن قابل استناد هستند. این اصول و ارزشها، در تبیین مدینه فاضله و شهر ایده‌آل و محیط زندگی آرمانی صاحبان اندیشه و رهبران فکری این تمدّن نقشی بی‌بدیل ایفا نموده‌اند. مقاله حاضر سعی بر آن دارد تا اصول و ارزش های حاکم بر شهر و محیط آرمانی و مدینه فاضله‌ای را که حضرت حافظ، با بهره‌گیری از الهامات خویش، برای پیروان تفکّر توحیدی توصیه می‌نماید، شناسایی و معرّفی کند. پرونده مقاله