فهرس المقالات qanat

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - Restoring the Qanats as a Traditional Water Transfer System: A Sustainable Approach
  amin mahan Reihaneh Khorramrouei Ahmad Nasiri
  In a wide range of the central boundaries of the Iranian plateau, encompassing an important part of the arid areas in Asia, the phenomenon of desertification is a long his tory. In this arid and waterless expanse, living conditions are fully dependent on access to water أکثر

  In a wide range of the central boundaries of the Iranian plateau, encompassing an important part of the arid areas in Asia, the phenomenon of desertification is a long his tory. In this arid and waterless expanse, living conditions are fully dependent on access to water due to the supremacy of the Kavirs and deserts. The most important and oldest ways of obtaining water have been Qanat or Kariz (underground water canal). Here, we show that Qanat is one of the most important environmental sustainable tools in the local-regional environments of the Iranian plateau. Qanat improves the unfavorable conditions of the earth and the natural bed of the region along with its path and helps the ecological duration of the environment. At the end of its path, in the place of its rising (emergence), Qanat is regarded as one of the most original factors in shaping, formating, and duration of microclimates. However, in view of the dependency on the biological, economic and occupational (vocational) activities, the presence of Qanat and its entry to the boundary of the flourishing conditions affect the durable formation and shaping social and economic activities in its habitats along with the preparation of the groundwork for durable ecological aspects. As a result, by collecting and classifying library documents through a qualitative analysis, this study tries to present solutions concerning the sustainable use of Qanat at present and in future through the emphasis on the effect of Qanat on various ecological and social aspects of its surrounding environment and the necessity of preservation and revival of this important human innovation as a historical heritage. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - بررسی روند تغییرات کیفیت آب قنوات فعال شهرستان تفت
  سیما سلمه نژاد محمد حسن احرامپوش سید احمد میرباقری امیر حسین جاوید
  از نظر کیفی وضعیت قنوات موجود در استان یزد وخیم تر از سایر منابع آب می باشد. هدف از این مطالعه سنجش متغیرهای فیزیکی-شیمیایی و میکروبی از قبیل کدورت،دما،PH,کل جامدات محلول،BOD،منیزیم،پتاسیم،کلسیم،فسفات ،نیترات و کلیفرم گرماپای قنوات منتخب شهر تفت و ارزیابی کیفیت آب آنها أکثر

  از نظر کیفی وضعیت قنوات موجود در استان یزد وخیم تر از سایر منابع آب می باشد. هدف از این مطالعه سنجش متغیرهای فیزیکی-شیمیایی و میکروبی از قبیل کدورت،دما،PH,کل جامدات محلول،BOD،منیزیم،پتاسیم،کلسیم،فسفات ،نیترات و کلیفرم گرماپای قنوات منتخب شهر تفت و ارزیابی کیفیت آب آنها به کمک شاخص های کشاورزی و WQIتصحیح شده می باشد.در مطالعه توصیفی انجام شده از محل مظهر 5 عدد از قنوات فعال منتخب شهر تفت طی 6 مرحله ماهیانه،30 مرتبه نمونه برداری صورت پذیرفت.نمونه ها به آزمایشگاه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی یزد جهت آنالیز منتقل گردید و آزمایشات ر اساس روش های استاندارد متد صورت گرفت.سپس به ارزیابی کیفیت آب و روند تغییرات ایجاد شده با استفاده از شاخص های کشاورزی و WQIتصحیح شده پرداخته شد.در ارزیابی کیفیت آب جهت مصارف عمومی با استفاده از شاخص WQIامتیاز به دست آمده برای ایستگاه هایS5، S4، S3،‌S2، S1 به ترتیب برابر با59،83،79،57،58 و میزان SAR حاصل از براورد کیفیت آب جهت کشاورزی به ترتیب برابر با3،3 ،4/4 ،4/6 ،3/1 می باشد.در بررسی کیفیت آب کشاورزی به کمک دیاگرام ویلکاکس ایستگاه هایS5، S4، S3،‌S2،S1 به ترتیب در کلاسهای‌C3S1‌، C3S1،‌C4S1وC3S1‌،C3S1 قرار می گیرد.با توجه به این نتایج و مقایسه با استانداردهای مربوطه مشخص گردید که آب ایستگاه های مذکور جهت کشاورزی بر اساس میزان SAR دارای کیفیت عالی و هم چنین بر طبق دیاگرام ویلکاکس ایستگاه S1 در کلاس بد و مابقی ایستگاه ها در طبقه بندی قابل قبول قرار دارند.جهت مصارف عمومی ایستگاه هایS5ٚS2،S1 دارای شرایط تهدید شده،ایستگاه S3نسبتا خوب یا متوسط و S4 دارای کیفیت خوب می باشد.به طور کلی روند تغییرات کیفیت آب جهت کشاورزی و مصارف عمومی از شمال به جنوب منطقه در جهت بهبود کیفیت آب می باشد و لی به این دلیل که اکثر مقدار پارانترها روند افزایشی دارد تغییرات کیفیت آب ایستگاه ها در جهت نامطلوب شدن می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  3 - بررسی شاخص‌های کیفیت منابع آب زیرزمینی در اقلیم سرد و خشک
  یحیی چوپان چوپان سمیه امامی
  استفاده بی رویه از منابع آبی موجود و خشکسالی های پی در پی در سالیان اخیر موجب شده است تا منابع آب آبیاری نه تنها از نظر کمی، بلکه از نظر کیفی نیز به شدت دچار تغییرات نامطلوب گردند. کیفیت آب از مهم ترین عوامل تعیین کننده به منظور کاربرد آن در مصارف مختلف آب به شمار می رو أکثر

  استفاده بی رویه از منابع آبی موجود و خشکسالی های پی در پی در سالیان اخیر موجب شده است تا منابع آب آبیاری نه تنها از نظر کمی، بلکه از نظر کیفی نیز به شدت دچار تغییرات نامطلوب گردند. کیفیت آب از مهم ترین عوامل تعیین کننده به منظور کاربرد آن در مصارف مختلف آب به شمار می رود. لذا مدیریت و پایش کیفیت منابع آب از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق به بررسی کیفیت منابع آب موجود در منطقه سیوکی شهرستان تربت حیدریه با توجه به آنالیز شیمیایی منابع آبی مورد استفاده در بخش کشاورزی شامل پساب کارخانه قند، پساب تصفیه شده فاضلاب شهری، قنات و چاه (تعداد 10 حلقه چاه با کاربری کشاورزی) طی دوره آماری 92-1388 و دیاگرام ویلکاکس، شاخص نفوذپذیری (I)، نسبت جذبی سدیم (SAR)، درصد سدیم و کلر و دیگر آنیون ها و کاتیون ها پرداخته شد.نتایج حاصل نشان داد که مقدار شوری پساب در حدود 20000 میلی موس بر سانتی متر می باشد که در کلاس شوری زیاد (C4) قرار گرفت. بر طبق نمودار ویلکاکس و SAR، اکثر نمونه ها در کلاس C4S1 و در رده آب های متوسط قرار گرفتند. براساس نتایج، تمامی منابع آبی منطقه مورد مطالعه، اعم از متعارف و نامتعارف برای کشاورزی مناسب می‎باشند، ولی برای پساب تصفیه خانه می بایست تدابیر بیش تری در خصوص کشاورزی و کشت محصولات انجام شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  4 - پیدایش و گسترش قنات در دنیای قدیم
  شهرام اردشیریان صالح پرگاری حسین حاتمی نژاد
  چاه کانال‌های زیر زمینی (قنات) اهمیت فراوانی در تاریخ آبیاری و سکونت بشردر زمین‌های حاصلخیز در دنیای قدیم دارند.[i] به نظر می‌رسد که چاه تونل‌های رایج در دوران پیش از هخامنشیان، در دوران شاهان این سلسله از ایران به مصر، مشرق و ناحیه ی عرب نشین گسترش یافتند (530-531 قبل أکثر

  چاه کانال‌های زیر زمینی (قنات) اهمیت فراوانی در تاریخ آبیاری و سکونت بشردر زمین‌های حاصلخیز در دنیای قدیم دارند.[i] به نظر می‌رسد که چاه تونل‌های رایج در دوران پیش از هخامنشیان، در دوران شاهان این سلسله از ایران به مصر، مشرق و ناحیه ی عرب نشین گسترش یافتند (530-531 قبل از میلاد). اعراب قنات را تا آفریقای شمالی، اسپانیا و قبرس گسترش دادند. نمونه‌های قنات، همچنین در آسیای مرکزی، غرب چین، ودر مقیاس کمتری در نواحی خشک آمریکای لاتین یافت می‌شود. در دوران مدرن بیش از بیست واژه برای شناسایی این چاه‌های افقی استفاده می‌گردد. در ایران واژه عربی قنات به معنی باریکه و یا مجرای آب مورد استفاده قرار می‌گرفت، و در افغانستان واژه کاریز استعمال می‌گردید. در حالیکه در سوریه، فلسطین و آمریکای شمالی فوقرا رایجتر می‌باشد. در تمامی این نواحی چاه تونل‌ها هنوز به شکل سنتی احداث می‌گردند، و سکونتگاه‌های بشری بسیاری برای آب مصرفی و کشاورزی به آنها وابسته می‌باشند. هر جا که قنات مورد استفاده بود، ساختار و الگوی مالکیت و زمین داری را در روستا به شدت تحت تاثیر قرار داده است تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  5 - تشخیص باکتری‌‎های کلی‌فرمی، تعیین گروه‌های فیلوژنی و الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی <i>اشریشیا کولای</i> در چشمه‌ها و قنات‌های آلوده استان آذربایجان‌شرقی
  نعیمه شعبانی لکرانی جلال شایق جاوید صادقی زهره موسوی
  اشریشیا کولای به‌عنوان باکتری شاخص آلودگی مدفوعی آب حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه تعیین نوع و فراوانی باکتری های کلی‌فرمی و تنوع باکتری های اشریشیا کولای و تعیین میزان مقاومت آنتی‌بیوتیکی اشریشیا کولای جداشده از منابع قنات ها و چشمه های آذربایجان شرقی می باشد. بدین أکثر

  اشریشیا کولای به‌عنوان باکتری شاخص آلودگی مدفوعی آب حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه تعیین نوع و فراوانی باکتری های کلی‌فرمی و تنوع باکتری های اشریشیا کولای و تعیین میزان مقاومت آنتی‌بیوتیکی اشریشیا کولای جداشده از منابع قنات ها و چشمه های آذربایجان شرقی می باشد. بدین منظور 118 چشمه و قنات انتخاب و به روش MPN مورد بررسی قرار گرفت. نمونه های کلی‌فرم مثبت به روش‌های فنوتیپی و ژنوتیپی شناسایی شدند؛ در مرحله بعد جهت تعیین تنوع ژنتیکی اشریشیا کولای های جداشده از روش تعیین تیپ فیلوژنی به روش multiplex PCR استفاده شد. جهت تعیین الگوی حساسیت آنتی بیوتیکی از دیسک های آنتی بیوتیکی نالیدیکسیک اسید، کوتریماکسازول، آموکسی سیلین، جنتامایسین، سیپیروفلوکساسین، کلرامفنیکل، ایمیپنم، سفوتاکسیم و سفتازیدیم آنتی بیوگرام استفاده شد طبق نتایج مطالعه. 48% از نمونه ها توسط multiplex PCR از نظر کلی‌فرمی مثبت ارزیابی شدند که 40% اشریشیا کولای و 19% کلبسیلا تشخیص داده شد. تعلق 23 جدایه به گونه‌ باکتری اشریشیا کولای تأیید شد. به استناد تعیین گروه‌های فیلوژنی 44% از سویه‌های مورد آزمایش متعلق به گروه B2وD و 56% از سویه ها متعلق به گروه A وB1 بودند. نتایج آنتی بیوگرام، مقاومت مربوط به آموکسی سیلین را معادل 92% نشان داد. همه سویه‌ها نسبت به ایمیپینم حساسیت داشتند. حضور سویه‌های بیماری‌زای اشریشیا کولای با مقاومت بالای آنتی‌بیوتیکی در منابع آبی می‌تواند به‌عنوان یک مخاطره بهداشتی برای انسان مطرح باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  6 - اولویت بندی عوامل موثر در بهسازی قنوات قدیمی با استفاده از روش سلسله مراتبی فازی(مطالعه موردی: شهر سیراف استان بوشهر)
  مهدی شنبدیان مرضیه موغلی
  با توجه به اهمیت آب و نقش آن درشکل گیری تمدن ها، بررسی یکی از سازه های آبی به نام قنات، می‌تواند اثر این سازه را درادامه حیات نشان دهد. در فلات مرکزی ایران، با توجه به اقلیم گرم و خشک، قنات به عنوان راه حلی برای بهره برداری از آب های زیرزمینی از دیرباز مورد استفاده بوده أکثر

  با توجه به اهمیت آب و نقش آن درشکل گیری تمدن ها، بررسی یکی از سازه های آبی به نام قنات، می‌تواند اثر این سازه را درادامه حیات نشان دهد. در فلات مرکزی ایران، با توجه به اقلیم گرم و خشک، قنات به عنوان راه حلی برای بهره برداری از آب های زیرزمینی از دیرباز مورد استفاده بوده که از جمله می توان شهر سیراف، اشاره کرد، همچنین در پیوند با قنات، سازه های آبی دیگر چون آسیا‌ ها و آب انبارها، یخدان‌ها و ایجاد شدند که به عنوان عناصر شهری بافت کویری شناخته م‌ شوند. هدف اصلی این تحقیق بررسی قنوات شهر سیراف و انتخاب بهترین قنات برای سرمایه گذاری و احیا بوده است. در این راستا با استفاده از پارامترهای مختلفی نظیر طول قنات، قطر حلقه میله چاه قنات، فاصله از شهر، ایمنی و میزان دبی آب، بررسی این پارامترها در روش Fuzzy ANP که در نرم افزار Super Decision با دادن وزن به آن‌ها با تهیه نقشه های مربوطه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به آنالیز پرداخته و با توجه به تمامی پارامترها و اوزان تعلق گرفته توسط هر یک، به انتخاب بهترین قنات جهت سرمایه گذاری پرداخته شدو. نتایج حاکی آن است که معیار دبی با رتبه 1 از بیشترین اولویت، جهت احیا و بازسازی برخوردار می باشد. معیارهای بارندگی با رتبه2، جمعیت با رتبه3، سطح زیرکشت با رتبه 4، کیفیت شیمیایی آب با رتبه 5، فاصله از آبراهه با رتبه 6، طول قنات با رتبه7 و عمق قنات با رتبه8 در اولویت‌های بعدی قرار دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  7 - شناسایی فون و بررسی پراکنش ماهیان قنات های شهرستان شاهرود
  حسن صادقی هومن شجیعی شهرام شرفی
  به منظور شناسایی و معرفی گونه های ماهیان قنات و بررسی وضعیت پراکنش آن ها در شهرستان شاهرود کار جمع آوری نمونه ها از پاییز 1389 تا تابستان 1390 در چهار منطقه ی مرکزی، میامی، فرومد و بیارجمند، با انتخاب 12 ایستگاه از قنوات دارای ماهی در این مناطق و با استناد به اطلاعات من أکثر

  به منظور شناسایی و معرفی گونه های ماهیان قنات و بررسی وضعیت پراکنش آن ها در شهرستان شاهرود کار جمع آوری نمونه ها از پاییز 1389 تا تابستان 1390 در چهار منطقه ی مرکزی، میامی، فرومد و بیارجمند، با انتخاب 12 ایستگاه از قنوات دارای ماهی در این مناطق و با استناد به اطلاعات منابع طبیعی، محیط زیست و جهاد کشاورزی این شهرستان انجام پذیرفت. نمونه برداری با استفاده از تور ساچوک با چشمه های 2 میلی متری و ابزار های ممکن با توجه به شرایط محیط انجام شد. نمونه ها در فرمالین 10 درصد تثبیت و پس از انتقال به آزمایشگاه با استفاده از کلید های شناسایی معتبر تا حد گونه مورد شناسایی قرار گرفت. تعداد 10 گونه ماهی از سه جنس Alburnoides، Carassiusو Capoetaاز مجموع 516 نمونه ی صید شده شناسایی گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  8 - The use of multivariate statistical methods for the classification of groundwater quality: a case study of aqueducts in the east of Tehran, Iran
  Mina Mackialeagha Mohammad Bagher Salarian Azita Behbahaninia
  10.22034/ap.2022.1965587.1134
  Natural and human factors have always threatened the health of Qanats, valuable water sources for arid and semi-arid regions. The present study decided to qualitatively classify eight selected Qanats of East Tehran, Iran, using two multivariate statistical methods, clus أکثر

  Natural and human factors have always threatened the health of Qanats, valuable water sources for arid and semi-arid regions. The present study decided to qualitatively classify eight selected Qanats of East Tehran, Iran, using two multivariate statistical methods, cluster analysis (CA) and principal component analysis (PCA) based on parameters includind pH, TDS, EC, Na2+, Ca2+, Mg2+, K+, Cl-, NO3 and SO42- according to standard methods during the summer of 2020. Data were analyzed by CA and PCA methods, the results of which based on the degree of pollution divided the studied stations into three groups, high pollution (anthropogenic origin), moderate pollution (natural and anthropogenic origin) and low pollution (natural origin). The stations close to each other for quality status were placed in the same group. The eigenvalues obtained from PCA based on the evaluated parameters showed that the first and second components explained more than 58% of changes between the stations. Analyzing the coefficients of each parameter (eigenvectors) for the first and second components revealed that the main causes for the difference between the stations were Cl-, Na2+, Mg2+ and SO42-, TDS and NO3. The two-dimensional display of the stations based on the first two main components confirmed the grouping resulting from the cluster analysis and was able to separate the investigated stations from each other like cluster analysis. The findings of this research highlighted the usefulness and efficiency of two multivariate statistical techniques, CA and PCA, to effectively manage Qanat water quality. تفاصيل المقالة