• فهرس المقالات گل‌ها

      • حرية الوصول المقاله

        1 - تحلیل چالش های اجرای خط مشی عمومی با تأکید بر مشارکت شهروندان (موردمطالعه: قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل های شمال کشور)
        داوود حسین پور سید مهدی الوانی حسین اصلی پور عقیل قربانی پاجی
        هدف:این پژوهش با هدف بررسی چالش‌های مشارکت شهروندان در اجرای خط‌مشی با تمرکز بر حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌های شمال کشور صورت گرفت.روش:استراتژی اصلی پژوهش، بهره‌گیری هم‌زمان از روش کیفی تحلیل مضمون و روش کمّی مدل‌سازی ساختاری ـ تفسیری به‌صورت آمیخته متوالی بوده است.در أکثر
        هدف:این پژوهش با هدف بررسی چالش‌های مشارکت شهروندان در اجرای خط‌مشی با تمرکز بر حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌های شمال کشور صورت گرفت.روش:استراتژی اصلی پژوهش، بهره‌گیری هم‌زمان از روش کیفی تحلیل مضمون و روش کمّی مدل‌سازی ساختاری ـ تفسیری به‌صورت آمیخته متوالی بوده است.در زمینه نمونه‌گیری تحلیل مضمون و مدل‌سازی ساختاری ـ تفسیری رویکرد نمونه‌گیری هدفمند و نظری استفاده شد. از ابزار مصاحبه برای تحلیل مضمون و از ابزار پرسشنامه برای اجرای رویکرد مدل‌سازی ساختاری ـ تفسیری استفاده‌شده است. در بخش کمی 11 پرسشنامه در اختیار خبرگان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان‌های مازندران، گیلان و گلستان قرار گرفت. یافته‌ها: در بخش کیفی در این پژوهش 171 مضمون پایه، 17 مضمون سازمان دهنده و6 مضمون فراگیر شامل چالش‌های سیاسی، فرهنگی، ارتباطی، اقتصادی، حقوقی و فنی شناسایی شده است. مدل نهایی حاصل از رویکرد مدل‌سازی تفسیر ساختاری در 5 سطح تشکیل‌شده است که فقدان حکمرانی جنگل در سطح پنجم تأثیرگذارترین سطح می‌باشد و چالش‌های سیاسی، فقدان ارتباطات و نشر دانش حوزه جنگل برای ذی‌نفعان، ضعف نزدیکی بین دولت و دستگاه‌های اجرایی ـ شهروندان و فقدان انگیزش در جوامع محلی برای مشارکت تأثیرپذیرترین سطح در مدل طراحی‌شده می‌باشد. تحلیل شدت نفوذ و وابستگی با استفاده از MICMAC نشان می‌دهد که فقدان حکمرانی جنگل و چالش‌های سیاسی از نوع متغیرهای مستقل هستند؛ تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - بررسی سطح آگاهی جوامع محلی جنگل‌نشین در خصوص جنگل‌های شمال کشور در بلیران آمل
        حسن نعیم حسنی علی شیخ الاسلامی
        تحقیق حاضر به ‌منظور سنجش میزان آگاهی و تعیین سطح حساسیت مردم جنگل‌ نشین در مورد مسائل جنگل‌های شمال در حوضه آبخیز 53 واقع در شهرستان آمل (جنگل‌های بلیران) صورت گرفت. روش مطالعه در این پژوهش، روش توصیفی- تحلیلی از طریق مطالعه اسنادی و پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل أکثر
        تحقیق حاضر به ‌منظور سنجش میزان آگاهی و تعیین سطح حساسیت مردم جنگل‌ نشین در مورد مسائل جنگل‌های شمال در حوضه آبخیز 53 واقع در شهرستان آمل (جنگل‌های بلیران) صورت گرفت. روش مطالعه در این پژوهش، روش توصیفی- تحلیلی از طریق مطالعه اسنادی و پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل 100 نفر از خانوارهای روستایی جنگل‌ نشین حوضه و همچنین افراد عبوری (گردشگر) بودند که جهت جمع ‌آوری داده ‌ها از روش نمونه ‌گیری تصادفی با ابزار پرسش‌نامه استفاده گردید. میزان پایایی ابزار اندازه ‌گیری با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (78/0) تائید شد. نتایج اصلی پژوهش حاکی از آن بود که در مورد فواید و نقش زیست‌محیطی جنگل‌های شمال، میزان آگاهی 89/9 درصد و در زمینه فواید اقتصادی آن، میزان آگاهی 77/7 درصد و در حد زیاد بوده است. همچنین این مطالعه نشان داد تعامل مردم با جنگل‌های منطقه چندان مطلوب و رضایت‌بخش نیست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تاثیر روش‌های اندازه‌گیری فاصله در طبقه‌بندی گروه‌های بوم‌شناسی در جنگل‌های هیرکانی
        نغمه پاک گهر جواد اسحاقی راد غلامحسین غلامی احمد علیجانپور دیوید وی. رابرتز
        امروزه به صورت گسترده از الگوریتم‌های خوشه‌بندی استفاده می‌شود، هرچند که تصمیم‌گیری برای انتخاب روش مناسب به دلیل روش‌های مختلف خوشه‌بندی و عوامل موثر بر آنها دشوار است. هدف این پژوهش مقایسه نتایج روش‌های خوشه‌بندی سلسله‌ مراتبی و بررسی روش اندازه‌گیری فاصله موثر برای خ أکثر
        امروزه به صورت گسترده از الگوریتم‌های خوشه‌بندی استفاده می‌شود، هرچند که تصمیم‌گیری برای انتخاب روش مناسب به دلیل روش‌های مختلف خوشه‌بندی و عوامل موثر بر آنها دشوار است. هدف این پژوهش مقایسه نتایج روش‌های خوشه‌بندی سلسله‌ مراتبی و بررسی روش اندازه‌گیری فاصله موثر برای خوشه‌بندی است. برای این پژوهش، داده‌های جنگل‌های راش هیرکانی واقع در حوزه استحافظی اداره کل منابع طبیعی نوشهر مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین مراکز قطعات نمونه از روش منظم تصادفی با ابعاد شبکه 200×100 استفاده شد و در هر مرکز قطعه نمونه، قطعات نمونه صد مترمربعی (10×10 متر) برای بررسی گونه‌های علفی و چهارصد مترمربعی (20×20 متر) برای بررسی گونه‌ های درختی و درختچه‌ای انتخاب شد. در مجموع 120 قطعه نمونه اندازه‌ گیری شد. برآورد فراوانی و پوشش گونه‌های درختی، درختچه‌ای و علفی بر اساس مقیاس براون بلانکه انجام پذیرفت. سه روش اندازه‌گیری فاصله بری کورتیس، هلینگر و منهتن و الگوریتم ‌های خوشه‌ بندی، روش میانگین، روش وارد، روش بتای انعطاف‌ پذیر با مقدار بتای 0/1-، 0/25-، 0/4- برای پژوهش انتخاب شدند و با استفاده از شش شاخص ارزیابی ‌کننده (شاخص میانگین سیلوئت، آنالیز پارتیشن، آنالیز گونه ‌های معرف، آنالیز گونه ‌های معرف خوشه ‌ها برای کمینه کردن ثبات میانی، روش پاسخ چندگانه جایگشت و ضریب فی) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج هر معیار ارزیابی‌کننده از بهترین به بدترین رتبه دسته‌بندی شدند. یافته‌ها‌ نشان داد روش خوشه‌ بندی وارد و روش خوشه‌ بندی بتای انعطاف‌ پذیر با مقدار بتای 0/1- بهترین عملکرد را دارد و روش اندازه‌ گیری فاصله هلینگر در داده‌ های همگن بهتر از سایر روش‌ های اندازه ‌گیری فاصله است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - ارزیابی اجرای طرح جنگلداری چندمنظوره در جنگل های استان خوزستان
        سینا عطارروشن رمضانعلی پوررستمی سیامک کاتبی فر محمدرضا تابش
        اجرای طرح صیانت از جنگل در سال 1382 در قالب یک طرح ملی به دلیل وضعیت نامطلوب جنگل های زاگرس و با هدف صیانت و توسعه جنگل در این ناحیه از کشور آغاز شد. با توجه به ماهیت ملی طرح جنگلداری چندمنظوره و تخصیص اعتبارات ملی به آن، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کمی و کیفی اجرای ای أکثر
        اجرای طرح صیانت از جنگل در سال 1382 در قالب یک طرح ملی به دلیل وضعیت نامطلوب جنگل های زاگرس و با هدف صیانت و توسعه جنگل در این ناحیه از کشور آغاز شد. با توجه به ماهیت ملی طرح جنگلداری چندمنظوره و تخصیص اعتبارات ملی به آن، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کمی و کیفی اجرای این طرح در استان خوزستان انجام شد. در این مطالعه قسمت هایی از جنگل های تحت مدیریت این طرح در شهرستان ایذه، اندیمشک، باغملک و اندیکا انتخاب شدند. در ابتدا بر مبنای ماده دو قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها، طرح صیانت در قالب سه هدف حفاظت، احیا و توسعه و البته افزایش درآمد ساکنین عرفی جنگل ها تعریف و همه پروژه های اجرایی در سطح شهرستان زیرمجموعه این اهداف قرار گرفتند. به منظور تجزیه و تحلیل داده های کمی از آنالیز تجزیه واریانس یک طرفه و از آزمون مقایسه میانگین چنددامنه ای دانکن جهت مقایسه میانگین متغیرها استفاده شد. همچنین داده های کیفی با استفاده از آزمون ناپارامتریک کروسکال والیس آنالیز شد و اختلاف داده ها بین مناطق مختلف مورد مطالعه بررسی شد. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه مشخص شد از نظر کمیت و کیفیت اجرای طرح در استان خوزستان به ترتیب شهرستان ایذه بهترین عملکرد را داشته و شهرستان های اندیکا، باغملک و اندیمشک در رتبه های بعدی قرار گرفته اند. همچنین نتایج نشان داد فعالیت هایی که در قالب حفاظت از جنگل های زاگرس انجام شده در بالاترین سطح کمی و کیفی قرار دارد. توسعه و احیا جنگل ها در اولویت دوم قرار دارد و کمترین برنامه ریزی و اقدام در خصوص افزایش درآمد ساکنین عرفی و کاهش وابستگی آنها به جنگل انجام شده است. به این ترتیب نمی توان انتظار داشت پروژه های اجرایی در قالب طرح صیانت از جنگل های زاگرس بدون تغییر در سطح درآمد ساکنین عرفی موفق شوند و مردم بومی و محلی همکاری لازم را با دولت در پیشبرد اهداف طرح داشته باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - بررسی تغییرات پراکنش ارتفاعی گونه ممرز تحت تاثیر تغییر اقلیم آینده در شمال ایران
        مهدیه خلعتبری لیماکی مجید اسحق نیموری جلیلی علوی اسداله متاجی فرید کاظم نژاد
        اگرچه نگرانی‌هایی در مورد تاثیر تغییر اقلیم بر روی جنگل‌ها وجود دارد، اما اثر تغییرات اقلیمی آینده بر گونه‌های درختان در جنگل‌های هیرکانی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. تاثیر تغییر اقلیم بر پراکنش گونه‌ها معمولا منجر به جابه‌جایی گونه‌ها به ارتفاعات و عرض‌های جغرافیای أکثر
        اگرچه نگرانی‌هایی در مورد تاثیر تغییر اقلیم بر روی جنگل‌ها وجود دارد، اما اثر تغییرات اقلیمی آینده بر گونه‌های درختان در جنگل‌های هیرکانی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. تاثیر تغییر اقلیم بر پراکنش گونه‌ها معمولا منجر به جابه‌جایی گونه‌ها به ارتفاعات و عرض‌های جغرافیایی بالاتر می‌شود. گونه ممرز (Carpinus betulus) فراوان‌ترین گونه درختی در جنگل‌های هیرکانی است که در بخش زیادی از شمال ایران پراکنش دارد. در این مطالعه، تاثیر تغییر اقلیم بر تغییر ارتفاع از سطح دریای گونه ممرز با استفاده از مدل‌های پراکنش گونه‌ای برای حال حاضر، سال‌های 2050 و 2070 میلادی تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیمی مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش به‌منظور ارزیابی عملکرد مدل‌های پراکنش گونه‌ای از آماره‌های مختلف شامل Sensitivity ،KAPPA ،AUC ،TSS و Specificity استفاده شد. بر اساس معیارهای ارزیابی مدل، مدل جنگل تصادفی کارایی بالاتری نسبت به سایر مدل‌ها در پراکنش گونه ممرز در شمال ایران داشت. پیش‌بینی آینده مدل‌های پراکنش گونه‌ای نشان داد تغییرات آب‌وهوایی تاثیر منفی در پراکنش ممرز خواهد داشت که باعث کاهش چشمگیر مناطق دارای پتانسیل حضور این ‌گونه تحت سناریوهای RCP2.6 (خوش‌بینانه‌ترین سناریو) و RCP8.5 (بدبینانه‌ترین سناریو) در سال‌های 2050 و 2070 میلادی خواهد شد. نتایج نشان داد گونه ممرز در حال حاضر بیشترین پتانسیل حضور تا ارتفاع 1000 متر از سطح دریا را دارد ولی تا ارتفاع 2500 متر هم گسترش دارد و با تغییر اقلیم بیشترین پتانسیل حضور را در ارتفاع بیشتر از 1000 متر از سطح دریا خواهد داشت. اگرچه مکانیزم‌های بسیار پیچیده‌ای پراکنش گونه‌های درختی در مناطق کوهستانی را توجیه می‌کند، اما اقلیم یکی از مهم‌ترین این مکانیزم‌ها است و نتایج این پژوهش می‌تواند معیاری برای برنامه‌ریزی آینده در جنگل‌های هیرکانی باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - تبیین راهبردهای ترویج مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه‌ زاگرس
        داود نگاهداری علیرضا پورسعید رویا اشراقی سامانی محمد باقر آرایش بهروز ناصری
        این تحقیق کیفی با هدف کلی تبیین راهبردهای ترویج مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس، انجام شد. در گام نخست عوامل داخلی و خارجی از طریق مصاحبه‌های عمیق با 30 نفر از متخصصان و صاحب نظران مرتبط به موضوع تحقیق که به صورت هدفمند انتخاب شدند، شناسایی شدند. داده‌ها با بهره‌ أکثر
        این تحقیق کیفی با هدف کلی تبیین راهبردهای ترویج مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس، انجام شد. در گام نخست عوامل داخلی و خارجی از طریق مصاحبه‌های عمیق با 30 نفر از متخصصان و صاحب نظران مرتبط به موضوع تحقیق که به صورت هدفمند انتخاب شدند، شناسایی شدند. داده‌ها با بهره‌گیری از تکنیک دلفی کلاسیک جمع‌آوری و با روش تحلیل خط به خط در قالب تحلیل محتوای متعارف و با استفاده از نرم‌افزار MAXqda12 تحلیل شد. در گام دوم نیز پرسشنامه عوامل داخلی و خارجی تنظیم گردید. برمبنای یافته‌های مندرج در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی به منظور مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس، اجرای طرح آمایش و پهنه بندی جنگل‌های زاگرس براساس توان اکولوژیک برای فعالیت‌های مختلف، مهم‌ترین نقطه قوت و عدم به رسمیت شناخته شدن هویت و فرهنگ بومی جنگل نشینان در مدیریت جنگل مهم‌ترین نقطه ضعف پیش‌روی مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس محسوب می‌گردد. برمبنای یافته‌های مندرج در ماتریس ارزیابی عوامل خارجی نیز مصوبات شورای عالی حفاظت از محیط زیست جهت تهیه گزارش ارزیابی طرح‌های جنگل داری بر اساس مساحت از جمله مهم‌ترین فرصت‌ و فقدان قانون جامع منابع طبیعی و آبخیزداری(به طور خاص جنگل)، از با اهمیت‌ترین تهدیدهای پیش روی مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس محسوب می‌شود. درمجموع برمبنای یافته‌های مندرج در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی الگوی تدافعی به منظور مدیریت پایدار جنگل‌های زاگرس، نسبت به سایر الگوهای راهبردی از اولویت بالاتری برخورداراست. در گام سوم نیز راهبردهای شناسایی شده بر اساس ماتریس برنامه ریزی استراتژی کمی (QSPM)، اولویت‌بندی گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - تأثیر استرس اکسیداتیو ناشی از انگل داکتیلوژیروس Dactylogyrus (Monogenea: Dactylogyridae)بر آسیب به DNA، لیپیدها و پروتئین‌ها در بافت آبشش کپور معمولی (Cyprinus carpio)
        الهام اکبری سعید مشکینی بیژن اسمعیل نژاد
        انگل‌ها می‌توانند با ایجاد استرس‌های اکسیداتیو در بافت‌های ماهیان باعث ایجاد طیف گسترده‌ای از آسیب‌ها به ترکیبات بیوشیمیایی حیاتی بدن شوند. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات استرس اکسیداتیو ناشی از انگل داکتیلوژیروس بر آسیب به DNA، لیپیدها و پروتئین‌ها در بافت آبشش ماهی ک أکثر
        انگل‌ها می‌توانند با ایجاد استرس‌های اکسیداتیو در بافت‌های ماهیان باعث ایجاد طیف گسترده‌ای از آسیب‌ها به ترکیبات بیوشیمیایی حیاتی بدن شوند. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات استرس اکسیداتیو ناشی از انگل داکتیلوژیروس بر آسیب به DNA، لیپیدها و پروتئین‌ها در بافت آبشش ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)بود. تعداد 120 قطعه ماهی کپور معمولی از مزارع پرورش ماهی استان آذربایجان غربی تهیه شده و پس از بررسی میکروسکوپی نمونه‌های بافت آبشش آنها، تعداد 22 قطعه (33/18 درصد) ماهیان آلوده به انگل داکتیلوژیروس تشخیص داده شدند و بقیه ماهیان که فاقد آلودگی بودند به عنوان گروه شاهد مورد استفاده قرار گرفتند. برای بررسی استرس اکسیداتیو ناشی از انگل داکتیلوژیروس در بافت آبشش ماهیان، میزان آسیب وارد شده به DNA از طریق آزمون کامت قلیایی، مقدار آسیب وارده به لیپیدها از طریق اندازه گیری میزان مالون دی آلدئید و میزان آسیب وارده به پروتئین‌ها از طریق مقدار کربونیله شدن پروتئین (گروه تیول)، در بافت آبشش ماهان آلوده و غیر آلوده (به عنوان گروه شاهد) مورد اندازه‌گیری و مقایسه قرار گرفت. پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها، نتایج نشان داد که انگل مونوژن داکتیلوژیروس به ‌طور معنی‌‌داری (05/0˂P) باعث استرس اکسیداتیو در بافت آبشش آلوده از طریق افزایش سطح آسیبِDNA ، افزایش مقادیر مالون دی آلدئید و پروتئین‌های کربونیله شده می‌گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - نقش حفاظت بر ویژگی‌های کمی و کیفی گونه آوری (Quercus macranthera C. A. Mey) در جنگل‌های رودبار استان گیلان
        علی نقی صدیقی چافجیری ایرج حسن زاد ناورودی کامبیز طاهری آبکنار حسن پوربابائی
        زمینه و هدف: گونه اوری در ارتفاعات فوقانی مناطق جنگلی در شمال ایران گسترش دارد و در حفظ خاک و نفوذ آب نقش مؤثری را ایفا می کند. بزرگ ترین مشکل در این مناطق چرای دام و حضور جنگل نشینان است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش حفاظت بر ویژگی های کمی و کیفی گونه اوری در جنگل های ر أکثر
        زمینه و هدف: گونه اوری در ارتفاعات فوقانی مناطق جنگلی در شمال ایران گسترش دارد و در حفظ خاک و نفوذ آب نقش مؤثری را ایفا می کند. بزرگ ترین مشکل در این مناطق چرای دام و حضور جنگل نشینان است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش حفاظت بر ویژگی های کمی و کیفی گونه اوری در جنگل های رودبار استان گیلان بود. روش بررسی: در مجموع 40 قطعه نمونه 1000 متر مربعی (20 قطعه نمونه در منطقه حفاظت شده و 20 قطعه نمونه در منطقه حفاظت نشده) به روش تصادفی- سیستماتیک و با استفاده از شبکه آماربرداری 100 × 100 متر در خرداد 1394 برداشت شدند. در هر قطعه تعداد و نوع گونه های درختی و درختچه ای و همچنین قطر برابر سینه، ارتفاع گیاه، وضعیت تاج و کیفیت تنه پایه های اوری اندازه گیری شدند. همچنین، به منظور بررسی وضعیت زادآوری از یک میکروپلات 100 متر مربعی در مرکز هر قطعه نمونه استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که تعداد درختان در هکتار، میانگین قطر برابر سینه، مجموع سطح مقطع برابر سینه، ارتفاع درختان، حجم و زادآوری گونه اوری در منطقه حفاظت شده به صورت معنی داری بیش تر از منطقه حفاظت نشده است. سایر گونه های درختی اختلافی بین دو منطقه نداشتند. تراکم گونه های درختچه ای آلوچه (Pronus spinosa)، ولیک (Crataeogus microphylla) و زرشک (Berberis integgerima) در منطقه حفاظت نشده به طور معنی داری بیشتر از منطقه حفاظت شده بود. همچنین، کیفیت تاج و تنه پایه های اوری نیز در منطقه حفاظت شده بهتر از منطقه تخریب شده بود. بررسی طبقات قطری در مثلث ساختار نشان داد که منطقه حفاظت شده در بخش جنگل نامنظم و منطقه تخریب یافته در بخش منظم شده در کم قطر-میان قطر قرار دارد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه درختان اوری نقش مهمی در بخش های فوقانی جنگل دارند، حفظ این گونه ارزش مند و تداوم برنامه های خروج دام و جنگل نشینان از رویشگاه های طبیعی آن ضروری به نظر می رسد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - تعیین و تحلیل کمی توده‎های‎ جنگلی بلوط در رابطه با فیزیوگرافی در منطقه ایل‎گوران کرمانشاه
        ضیاالدین باده یان معصومه منصوری نیکنام سلیمانی
        زمینه و هدف: این تحقیق به‌منظور شناسایی توده‌های جنگلی در بخشی از منطقه ایل گوران به مساحت 430 هکتار واقع در استان‎کرمانشاه صورت پذیرفت.روش بررسی: تعداد 84 قطعه‌ نمونه 16 آری با استفاده از شبکه آماربرداری تصادفی- سیستماتیک در منطقه پیاده گردید و در قطعات نمونه گونه‌ أکثر
        زمینه و هدف: این تحقیق به‌منظور شناسایی توده‌های جنگلی در بخشی از منطقه ایل گوران به مساحت 430 هکتار واقع در استان‎کرمانشاه صورت پذیرفت.روش بررسی: تعداد 84 قطعه‌ نمونه 16 آری با استفاده از شبکه آماربرداری تصادفی- سیستماتیک در منطقه پیاده گردید و در قطعات نمونه گونه‌های چوبی و فرم رویشی (دانه زاد یا شاخه زاد) آن‎ها ثبت شد. طبقه بندی تیپ های جنگلی براساس دو فاکتور ترکیب‌گونه ای و مبدأ رویشی انجام گرفت. ابتدا با استفاده از نرم افزار ArcGIS نقشه واحدهای فیزیوگرافی (ارتفاع از سطح دریا، جهت و شیب) و سپس باتلفیق آن‎ها نقشه واحدهای زمین تهیه گردید.یافته‎ها: نتایج نشان داد تیپ های دانه زاد (شامل برودار دانه زاد و برودار- بنه دانه زاد) از نظر ارتفاع از سطح دریا دامنه گسترش محدودتری نسبت به سایر تیپ ها دارند. همچنین گونه برودار به‌عنوان یک گونه شاخص در تمام ارتفاعات حضور دارد. از نظر شیب زمین تیپ برودار- بنه شاخه و دانه زاد دارای دامنه انتشار وسیع‌تری نسبت به سایر تیپ‌ها بوده و در شیب های ملایم تا شیب 50 درصد مشاهده می شود.بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق می‌تواند مورد استفاده صاحب نظران و برنامه‎ریزان قرارگرفته و به بهبود وضعیت مدیریتی جنگل‌های زاگرس کمک نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی اثر طرح سامان‌دهی خروج دام و جنگل‌نشینان بر تجدید حیات در جنگل-های فومن، استان گیلان
        محمد نقی عادل علی نقی صدیقی چافجیری
        زمینه و هدف: چرای جانوران سم دار رایج ترین بهره وری از زمین در سراسر جهان است و یکی از مهم ترین اختلالات اثر گذار بر ترکیب گونه هاست که با نابودی زیستگاه همراه است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر اجرای طرح سامان دهی خروج دام و جنگل نشینان بر تجدید حیات در جنگل های فومن در أکثر
        زمینه و هدف: چرای جانوران سم دار رایج ترین بهره وری از زمین در سراسر جهان است و یکی از مهم ترین اختلالات اثر گذار بر ترکیب گونه هاست که با نابودی زیستگاه همراه است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر اجرای طرح سامان دهی خروج دام و جنگل نشینان بر تجدید حیات در جنگل های فومن در استان گیلان بود. روش بررسی: بدین منظور، 200 قطعه نمونه (100 قطعه نمونه در منطقه تحت چرا و 100 قطعه نمونه در منطقه بدون چرا) به روش تصادفی سیستماتیک با ابعاد 100 * 100 متر و به کمک قطعات نمونه دایره ای شکل 100 متر مربعی اندازه گیری شد. در هر قطعه نمونه، تراکم زادآوری و کیفیت و سلامت آن بررسی شد. با استفاده از تکمیل پرسشنامه توسط 100 دامدار، وضعیت جنگل نشینان نیز ارزیابی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو منطقه از نظر زادآوری اختلاف معنی داری وجود داشت، به طوری که تراکم زادآوری در منطقه ساماندهی شده بیشتر از منطقه ساماندهی نشده بود. کیفیت زادآوری نیز در منطقه ساماندهی شده بهتر بود. این طرح نتوانست نیازهای جنگل نشینان را به طور مناسبی فراهم کند. بحث و نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهد که ساماندهی خروج دام اثرات مثبتی در جنگل های فومن دارد و مدیران منابع طبیعی می توانند این طرح را در سایر جنگل های شمال ایران نیز با حفظ حقوق جنگل نشینان اجرا و مدیریت کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - برآورد تاج پوشش جنگل با استفاده از سنجش از دور و زمین‌آمار (مطالعه موردی: جنگل‌های باغان مریوان)
        ساسان وفایی رحیم ملک نیا حامد نقوی امید فتحی زاده
        زمینه و هدف: کسب اطلاعات به هنگام از وضعیت کمی و کیفی جنگل‌ها در تشریح پایداری اکوسیستم، طراحی طرح های مدیریتی و حفاظتی مفید است. با توجه به نقش جنگل های زاگرس در حفاظت از آب ‌و خاک و اهمیت تاج پوشش در جنگل های زاگرس و هزینه زیاد و زمان‌بر بودن اندازه گیری آن از طریق رو أکثر
        زمینه و هدف: کسب اطلاعات به هنگام از وضعیت کمی و کیفی جنگل‌ها در تشریح پایداری اکوسیستم، طراحی طرح های مدیریتی و حفاظتی مفید است. با توجه به نقش جنگل های زاگرس در حفاظت از آب ‌و خاک و اهمیت تاج پوشش در جنگل های زاگرس و هزینه زیاد و زمان‌بر بودن اندازه گیری آن از طریق روش های میدانی، کارایی فنون سنجش از دور و زمین‌آمار در برآورد تاج پوشش جنگل های منطقه باغان شهرستان مریوان بررسی شد.روش بررسی: ابتدا 89 قطعه ‌نمونه 1/0 هکتاری در منطقه پیاده و تاج پوشش درختان و موقعیت قطعات نمونه برداشت شد. در روش سنجش از دور از تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست و مدل رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. بدین ترتیب پس از پردازش تصاویر، ارزش های متناظر قطعات نمونه از باندهای اصلی و باندهای حاصل از شاخص های گیاهی و تجزیه مؤلفه‌های اصلی، استخراج شد. در روش زمین‌آمار از مدل نمایی برازش داده شده بر نیم تغییرنما به روش کریجینگ معمولی استفاده شد.یافته ها: نتیجه واریوگرافی نشان از ساختار مکانی قوی دارد و نتایج ارزیابی برآورد، نشان از نااریب بودن برآورد متغیر تاج پوشش است، بنابراین نقشه تاج پوشش جنگل با استفاده از روش کریجینگ با دقت مناسبی تهیه شد. نتایج کلی نشان‌دهنده دقت بیشتر مدل کریجینگ در برآورد درصد تاج پوشش (69/0R2= ، 21/9 RMSE=) در مقایسه با روش سنجش از دور (52/0R2= ، 47/16 RMSE=) بود.نتیجه گیری: نتایج این تحقِق نشان داد که زمین‌آمار می تواند ابزاری کارآمد برای تهیه نقشه میزان تاج پوشش جنگل در نواحی رویشی مشابه (رویشگاه زاگرس) باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی در مناطق جنگلی زاگرس براساس مدل زنجیره مارکوف
        علی قادریان ناصر احمدی ثانی
        زمینه و هدف: امروزه با توجه به رشد روز افزون جمعیت، تغییرات کاربری اراضی و تاثیرات آن‌ بر محیط زیست، پایش و مدل سازی تغییرات کاربری یکی از پیش‌شرط‌های اصلی برای دست‌یابی به توسعه پایدار می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی و پیش بینی تغییرات مکانی و زمانی کاربری اراضی د أکثر
        زمینه و هدف: امروزه با توجه به رشد روز افزون جمعیت، تغییرات کاربری اراضی و تاثیرات آن‌ بر محیط زیست، پایش و مدل سازی تغییرات کاربری یکی از پیش‌شرط‌های اصلی برای دست‌یابی به توسعه پایدار می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی و پیش بینی تغییرات مکانی و زمانی کاربری اراضی در سطح شهرستان سردشت به منظور کسب اطلاعات پایه جهت برنامه ریزی در راستای مدیریت پایدار جنگل می باشد.روش بررسی: به این منظور، تصاویر ماهواره لندست 7 (سنجنده ETM+) و لندست 8 (سنجنده OLI) مربوط به سال‌های 2003 و 2015 مورد پردازش قرار گرفت. با استفاده از طبقه‌بندی نظارت‌شده با روش حداکثر احتمال نقشه کاربری برای هر دو دوره استخراج شد. مدل سنتی زنجیره مارکوف و تکنیک CA برای پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در 25 سال آینده به کار برده شد.یافته ها: صحت کلی در طبقه بندی تصاویر سال 2003 و 2015 به ترتیب معادل 89 و 94 درصد و ضریب کاپا برابر 87/0 و 92/0 بود. نتایج نشان داد که در طول این دوره، حدود 7% از سطح جنگل کاهش و اراضی کشاورزی حدود 72% افزایش پیدا کرده است. با توجه به ماتریس احتمال انتقال مارکوف، بیشترین میزان تبدیل از سال 2015 تا سال 2040 از سطح جنگل و مرتع به کشاورزی و مسکونی صورت گرفته است.بحث و نتیجه گیری: تغییرات در سطح جنگل ها تا سال 2040 نشان می دهد که جنگل ها به طور پیوسته در طول زمان کاهش سطح خواهند داشت. نتایج پژوهش حاضر حاوی اطلاعات کمّی است که می تواند مبنای ارزیابی پایداری در مدیریت اکوسیستم های جنگلی زاگرس و انجام اقدامات لازم جهت کاهش تخریب باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - الگوی پراکنش گونه پده با استفاده از توابع K، L، G و J در منطقه مارون بهبهان
        مریم معصومی باباعربی رضا بصیری مصطفی مرادی بهمن کیانی
        زمینه و هدف: شناخت الگوی مکانی گونه‌های گیاهی برای بررسی موقعیت تاج‌پوشش، وضعیت زادآوری، پویایی جنگل و شناسایی روابط زیستی موجود در این اکوسیستم‌ها ضروری است. یکی از اهداف اصلی در تحلیل الگوی مکانی درختان در بوم‌سازگان جنگل، کشف روابط معنی دار بیشتر بین درختان و محیط‌زی أکثر
        زمینه و هدف: شناخت الگوی مکانی گونه‌های گیاهی برای بررسی موقعیت تاج‌پوشش، وضعیت زادآوری، پویایی جنگل و شناسایی روابط زیستی موجود در این اکوسیستم‌ها ضروری است. یکی از اهداف اصلی در تحلیل الگوی مکانی درختان در بوم‌سازگان جنگل، کشف روابط معنی دار بیشتر بین درختان و محیط‌زیست آن‌ها است. به این منظور از روش‌های تجزیه‌وتحلیل خاصی برای کمی کردن الگوی مکانی جوامع گیاهی استفاده می‌شود. هدف از این پژوهش تعیین الگوی مکانی پده از طریق به‌کارگیری توابع مختلف K، L، G و J و بررسی قابلیت توابع در تعیین جزئیات بیشتر الگوی مکانی این گونه در جنگل‌های رودخانه‌ای مارون بهبهان است. روش بررسی: دو توده خالص و آمیخته از گونه پده مورد مطالعه و آماربرداری صد در صد قرار گرفت. موقعیت مکانی (فاصله و آزیموت) تمام درختان پده دارای قطر بیشتر از 5 سانتی‌متر تعیین شد. با استفاده از توابع K رایپلی، L، G و J الگوی مکانی پده در دو توده خالص و آمیخته تعیین شد. جهت تحلیل تبیینی در تجزیه آمار نقطه ای، آزمون فرض تصادفی بودن کامل نقاط در نظر گرفته شد. آزمون فرض معمول در آمار تحلیل نقطه‌ای، بر پایه آزمون‌های شبیه‌سازی مثل آزمون معنی‌داری مونت‌کارلو منطبق شد. این آزمون با تکرار 999 بار انجام شد تا احتمال خطای نوع اول حداقل نزدیک به 5% شود. همچنین به‌منظور بررسی همگنی و ناهمگنی مناطق موردمطالعه نیز از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف و برای تحلیل الگوی پراکنش نیز از نرم‌افزار R (Var3.2.2) استفاده شد. یافته ها: نتایج مربوط به تحلیل الگوی پراکنش مکانی پده با استفاده از تابع K رایپلی در توده خالص بیانگر این است که الگوی توزیع پده تا فاصله تقریباً 150 متری کپه‌ای و از این فاصله به بعد، الگو به سمت تصادفی و سپس یکنواختی تغییر یافته است. در توده آمیخته نیز تا فاصله حدوداً 125 متری الگوی کپه‌ای معنی‌داری دیده می‌شود. نتایج تحلیل تابع L ناهمگن در توده خالص الگوی مکانی پده را تا فاصله حدود 150 متری کپه‌ای معنی‌داری نشان می‌دهد. در توده آمیخته تا حدود فاصله 125 متری الگو کپه‌ای و از این فاصله به بعد الگو به سمت تصادفی و سپس به‌طور معنی‌داری به سمت یکنواختی تغییر پیدا می‌کند. تابع ناهمگن G در توده خالص پده تا فاصله حدود 100 متری با یک شیب ملایم مبین الگوی کپه ای است. در توده آمیخته پده از فواصل اولیه به بعد، منحنی با یک شیب ملایم نشانگر یک الگوی کپه ای متوسط است. مقدار شاخص J در توده خالص، تا فاصله حدود 30 متری معادل 1 است و منحنی حالت یکنواخت نشان می‌دهد که بیانگر وجود یک الگوی تصادفی تا این فاصله است. مقدار شاخص از فاصله 30 تا حدوداً 75 متری با یک شیب تقریباً تند کمتر از 1 شده است که بیانگر الگوی کپه ای نسبتاً قوی است. در توده آمیخته، مقدار شاخص تا فاصله حدود 60 متری، با یک شیب تند تر کمتر از 1 شده و الگوی کپه ای قوی را نشان می دهد. بحث و نتیجه گیری: کلیه توابع مورد بررسی در توده خالص و آمیخته، تا فاصله حدود 100 متری نتایج مشابهی را که همان الگوی کپه‌ای است تأیید کردند. تابع J جزئیات بیشتری از الگوی مکانی را ارائه داد. همه توابع وجود یک نوع وابستگی اکولوژیکی بین پایه های پده را مورد تأیید قراردادند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - بررسی وضعیت و آشکارسازی تغییرات در جنگل‌های مانگرو جزیره قشم با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای در بین سال‌های 1988 تا 2008
        شهرام جعفرنیا جعفر اولادی سید محمد حجتی خسرو میر آخور لو
        زمینه و هدف: جنگل های مانگرو جزیره قشم در سواحل جنوبی ایران و نزدیک به بالاترین عرض جغرافیایی پراکنش مانگروهای جنوب شرقی آسیا قرار دارند. با توجه به اهمیت جنگل های مانگرو ایران از جمیع جهات و معرفی آن ها به عنوان یکی از مهم ترین اکوسیتم های جهان و تخریب روز افزون این مو أکثر
        زمینه و هدف: جنگل های مانگرو جزیره قشم در سواحل جنوبی ایران و نزدیک به بالاترین عرض جغرافیایی پراکنش مانگروهای جنوب شرقی آسیا قرار دارند. با توجه به اهمیت جنگل های مانگرو ایران از جمیع جهات و معرفی آن ها به عنوان یکی از مهم ترین اکوسیتم های جهان و تخریب روز افزون این مواهب طبیعی، حفظ، احیا و توسعه جنگل های مذبور از اهمیت بسزایی برخوردار است. روش بررسی: در این مطالعه ابتدا سطح جنگل های موجود در سال های 1988، 1998و 2008 در شمال غربی جزیره قشم تعیین شد و سپس با مقایسه داده های ماهواره ای در دو دوره 1998- 1988 و همچنین 2008- 1998 آشکارسازی تغییرات انجام شد. یافته ها و نتایج: نتایج بررسی نشان داد که طی دو دهه گذشته تغییرات چشم گیری در این اراضی اتفاق افتاده است. در دوره اول، مجموع وسعت جنگل از 52/5160 هکتار در سال 1988 به 32/5308 هکتار در سال 1998 افزایش یافته و در واقع در طول 10 سال توده جنگلی با افزایش 7/147هکتار(حدود 8/2 %)، توسعه داشته است. این رشد و توسعه را می توان رشد متوسط جنگل با نرخ سالانه 28/0 درصد معادل7/14 هکتار در سال در طول این دوره برشمرد. در دوره دوم، سطح جنگل از 32/5308 هکتار در سال 1998 به 7/5512 هکتار در سال 2008 افزایش یافته که در واقع در طول 10 سال توده جنگلی با افزایش 4/204 هکتار معادل 8/3 درصد توسعه داشته است. این توسعه را می توان رشد متوسط جنگل با نرخ سالانه 38/0 درصد معادل 4/20 هکتار در سال در طول دوره دوم برشمرد. در این مطالعه عامل اصلی توسعه سطح جنگل های مانگرو تجدید حیات طبیعی و در مواردی جنگل کاری های صورت گرفته در این مناطق بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - درآمدی بر برآورد ذخایر کربن در جنگلهای راش شمال ایران
        محدثه قنبری مطلق ساسان بابایی کفاکی اسدالله متاجی رضا اخوان
        زمینه و هدف: جنگل‌های راش ایران یکی از مهمترین جوامع گیاهی در کشور می باشد که به دلیل داشتن ترکیب گیاهی پویا و متنوع و خاکهای حاصلخیر و با توجه به مساحت بسیار بزرگ مناطق خشک و نیمه خشک در کشور به لحاظ اکولوژیکی بسیار حائز اهمیت می باشند. اما اطلاعات کمی پیرامون ذخایر کر أکثر
        زمینه و هدف: جنگل‌های راش ایران یکی از مهمترین جوامع گیاهی در کشور می باشد که به دلیل داشتن ترکیب گیاهی پویا و متنوع و خاکهای حاصلخیر و با توجه به مساحت بسیار بزرگ مناطق خشک و نیمه خشک در کشور به لحاظ اکولوژیکی بسیار حائز اهمیت می باشند. اما اطلاعات کمی پیرامون ذخایر کربن این جنگل‌ها وجود دارد.روش بررسی: در پژوهش حاضر مقادیر کربن روزمینی درختان و ذخیرۀ کربن آلی خاک در سه منطقه در طرح‌های جنگلداری منتخب (در سه استان شمالی گیلان، مازندران و گلستان)، انتخاب و نمونه برداری از درختان در پلاتهای تصادفی و از خاک در دو عمق 0 تا 30 و 30 تا 60 سانتیمتری انجام شد. در برآورد کربن روزمینی درختان از روش Ponce-Hernanadez و در ترسیب کربن خاک از روش والکی بلاک استفاده و کلیه محاسبات بر حسب تن در هکتار برآورد گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که به طور کلی هم میزان ذخایر کربن درختان سرپا و هم ترسیب کربن خاک در هر دو عمق از شرق به غرب در حال افزایش بوده اما مقادیر ذخایر کربن خاک با افزایش عمق، روند کاهشی داشته است. برآوردها حاکی از آن بود که قابلیت ذخیره کربن جنگل‌های راش کشور به طور متوسط 475/227 تن در هکتار در بخش روزمینی درختی و 190/205 تن در هکتار در بخش زیرزمینی (خاک) می باشد.نتیجه گیری: این نتایج با تأکید بر جلوگیری از تخریب بیشتر، لزوم اقدامات حفاظتی سریعتر را در مورد این میراث ارزشمند کشورمان بیشتر از پیش آشکار می سازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - آتش‌سوزی جنگل‌های ایران، پیامدها، روش‌های مقابله و راهکارها
        سعیده اسکندری سمانه اسکندری
        طی سال های اخیر آتش سوزی در جنگل های ایران بخش وسیعی از این اکوسیستم‌های ارزشمند را نابود کرده است. با توجه به این‌که ایران جزء کشورهای کم‌جنگل جهان محسوب می‌شود،‌ بررسی پیامدهای آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران و شناخت روش‌های مقابله با آنها به‌منظور ارائه راهکاری برای کاهش أکثر
        طی سال های اخیر آتش سوزی در جنگل های ایران بخش وسیعی از این اکوسیستم‌های ارزشمند را نابود کرده است. با توجه به این‌که ایران جزء کشورهای کم‌جنگل جهان محسوب می‌شود،‌ بررسی پیامدهای آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران و شناخت روش‌های مقابله با آنها به‌منظور ارائه راهکاری برای کاهش این آتش‌سوزی‌ها ضروری است. آتش سوزی در جنگل‌های ایران علاوه بر خسارت های اقتصادی و آلودگی های محیط زیستی، در از بین بردن گونه‌های گیاهی و جانوری منحصربه‌فرد این جنگل‌ها، کاهش تنوع زیستی و کاهش ارزش کیفی گونه‌های گیاهی صنعتی نیز تأثیر مهمی داشته است. به‌علاوه آتش‌سوزی‌های اخیر در جنگل‌های ایران باعث افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز شده است که خود نقش مهمی در گرمایش این اکوسیستم‌ها و افزایش وقوع آتش‌سوزی‌های متعاقب در این جنگل‌ها داشته است. وجود این پیش‌‌زمینه به‌همراه آتش‌سوزی‌های عمدی و غیرعمدی انسانی در این اکوسیستم‌ها، وقوع آتش‌سوزی‌های مکرر در جنگل‌های ایران را دوچندان کرده است، بنابراین طراحی و توسعه روش‌های مقابله مؤثر با این آتش‌سوزی‌ها به‌صورت پیش‌گیرانه و عملیاتی ضروری به‌نظر می رسد. در این زمینه روش‌های متعددی از مدل‌سازی خطر وقوع و گسترش آتش‌سوزی با استفاده از فناوری‌های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی توسعه یافته‌اند که نقش مؤثری در پیش‌بینی و پیش‌گیری از این حریق‌ها دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - بررسی غنای گیاهان چوبی جنگل‌های شمال ایران و جنگل‌های معتدله پهن‌برگ اروپای مرکزی
        غلامحسین مرادی
        زمینه و هدف: جنگل‌های شمال ایران با تنوع گونه‌ای منحصر به فرد یکی از ارزشمندترین اکوسیستم‌های جنگلی دنیا می‌باشند و یک میراث کهن تاریخی متعلق به دوران سوم زمین‌شناسی هستند.روش بررسی: این پژوهش از نوع مروری بوده و با هدف مقایسه ویژگی‌ها و تنوع گونه‌ای جنگل‌های شمال ایران أکثر
        زمینه و هدف: جنگل‌های شمال ایران با تنوع گونه‌ای منحصر به فرد یکی از ارزشمندترین اکوسیستم‌های جنگلی دنیا می‌باشند و یک میراث کهن تاریخی متعلق به دوران سوم زمین‌شناسی هستند.روش بررسی: این پژوهش از نوع مروری بوده و با هدف مقایسه ویژگی‌ها و تنوع گونه‌ای جنگل‌های شمال ایران و جنگل‌های معتدله پهن‌برگ اروپای مرکزی انجام شده است که هر دو جزء جنگل‌های سبز تابستانه (پهن‌برگ خزان ‌کننده مناطق معتدله) می‌باشند. همچنین در این پژوهش جنگل‌های راش اروپا مورد بررسی قرار گرفته و نیز انواع طبقه‌بندی این جنگل‌ها معرفی شده است.یافته‌ها: طول دوره رویش گیاهی در جنگل‌های شمال ایران 6 الی 8 ماه است، اما در جنگل‌های اروپای مرکزی 4 الی 6 ماه می‌باشد. جنگل‌های شمال ایران در مقایسه با جنگل‌های معتدله پهن‌برگ اروپای مرکزی دارای تنوع گونه‌ای بسیار بالاتر می‌باشد و تعداد گونه‌های درختی این جنگل‌های حدود 80 گونه است. این در حالی است که تعداد گونه‌های درختی جنگل‌های اروپای مرکزی 20 گونه می‌باشد.بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این تحقیق 54 گونه درختی و درختچه‌ای در جنگل‌های شمال ایران وجود دارند که در جنگل‌های اروپای مرکزی وجود ندارند و از طرف دیگر 8 گونه درختی و درختچه‌ای در جنگل‌های اروپای مرکزی رویش دارند که در جنگل‌های شمال ایران وجود ندارند. همچنین 20 گونه درختی و درختچه‌ای در هر دو این جنگل‌ها به صورت مشترک رشد می‌کنند. در این پژوهش به طور واضح نشان داده شد که غنای گیاهان چوبی جنگل‌های شمال ایران بسیار بیشتر از جنگل‌های معتدله پهن‌برگ اروپای مرکزی می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - عصیان و سنت شکنی بودلر و نیما یوشیج
        ماه نظری
        نیما همچون بودلر با دیدی نو و بافتی تازه، به شعر معاصر رنگی بدیع بخشید. ساختمان شعر او دارای وحدت است. از هنجارهای رمانتیسم، آگاهانه فاصله می‌گیرند و با تصاویری واقع‌گرایانه، نمادین و سوررئالیسمی، پرده از زشتی‌ها برمی‌دارند و دگرگونی‌های اجتماعی، صنعتی، و گمشدگی انسان آ أکثر
        نیما همچون بودلر با دیدی نو و بافتی تازه، به شعر معاصر رنگی بدیع بخشید. ساختمان شعر او دارای وحدت است. از هنجارهای رمانتیسم، آگاهانه فاصله می‌گیرند و با تصاویری واقع‌گرایانه، نمادین و سوررئالیسمی، پرده از زشتی‌ها برمی‌دارند و دگرگونی‌های اجتماعی، صنعتی، و گمشدگی انسان آنان را آزرده خاطرکرده است. محوری‌ترین ویژگی این گونه اشعار بر اساس هنجارگریزی، ابهام و در نهایت شکستن قواعد و سنت‌های دست‌وپاگیر است زیرا عصر مکانیزاسیون و صنعت مدرن همه مرزهای اخلاقی، طبیعی، سنتی و ادبی را در هم شکسته است. حتی مفهوم عشق در دیدگاه مدرنیسم‌ها تغییر کرده و بودلر و نیما با بیان رمزآمیز در سوگ عشق نشسته‌اند. کاربرد رمزگرایی در اشعار معاصر، بیش‌تر نمود عصیان هنرمندان در برابر مکاتب واقع‌گرایی بود. در این مقاله با شیوه توصیفی- تحلیلی بر آن‌ایم تا تحول اشعار بودلر و نیما را در نوآوری و سیر به سوی رئالیسم و انعکاس جهان مدرن بیان کنیم. زیرا در مقایسه اشعار بودلر و نیما تا به حال تحقیق علمی صورت نگرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - بررسی فقهی و حقوقی اثر احیاءدر اراضی ملی
        عباس فدایی مقدم محمد عالم زاده جواد نیک نژاد
        هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و حقوقی اثر احیاء در اراضی ملی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی می‌باشد. نتایج حاکی از آن است که علی‌رغم وجود نظرات متفاوت فقهی و قواعد حقوقی، احیاء اراضی و اثر آن بر مصادیق مذکور، امری انکارناپذیر می باشد. مشخص نبودن زمان دقیق احیاء و اثر آن بر م أکثر
        هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و حقوقی اثر احیاء در اراضی ملی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی می‌باشد. نتایج حاکی از آن است که علی‌رغم وجود نظرات متفاوت فقهی و قواعد حقوقی، احیاء اراضی و اثر آن بر مصادیق مذکور، امری انکارناپذیر می باشد. مشخص نبودن زمان دقیق احیاء و اثر آن بر منابع مذکور و استنباط برخی از حقوق دانان مبنی بر تعیین تاریخ 16/12/1365 در ماده واحده قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع ماده 56 قانون حفاظت و بهره‌ برداری و تبصره 6 الحاقی به قانون ابطال اسناد فروش رقبات، آب و اراضی موقوفه به عنوان زمان احیاء، نه تنها ابهام موصوف را مرتفع نکرده، بلکه دو چندان نموده است. با بررسی احکام مختلف این نتیجه بدست می‌آید که اصولاً زمان احیاء و اثر آن، به تاریخ تصویب قانون ملی شدن جنگل ها و مراتع برمی گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - بررسی خصوصیات کمّی راش شرقی نسبت به عوامل توپوگرافی در جنگل‌‌های ناو‌‌اسالم
        علیرضا اسلامی فاطمه بدر
        هدف: گونه راش ﺷﺮﻗﻲ ﺣﺪود یک‌‌‌سوم از وﺳﻌﺖ و ﺑﻪ همین ﻧﺴﺒﺖ حجم سرپا را در توده‌‌های آمیخته و تا حدودی خالص جنگل‌‌های ﺷﻤﺎل اﻳﺮان در برمی‌‌گیرد. یکی از عوامل مؤثر بر خصوصیات کمّی درختان، عوامل فیزیوگرافی است. تحقیق حاضر به‌‌‌منظور بررسی تأثیر عوامل توپوگرافی بر خصوصیات کمّی أکثر
        هدف: گونه راش ﺷﺮﻗﻲ ﺣﺪود یک‌‌‌سوم از وﺳﻌﺖ و ﺑﻪ همین ﻧﺴﺒﺖ حجم سرپا را در توده‌‌های آمیخته و تا حدودی خالص جنگل‌‌های ﺷﻤﺎل اﻳﺮان در برمی‌‌گیرد. یکی از عوامل مؤثر بر خصوصیات کمّی درختان، عوامل فیزیوگرافی است. تحقیق حاضر به‌‌‌منظور بررسی تأثیر عوامل توپوگرافی بر خصوصیات کمّی گونه راش انجام شد.مواد و روش‌ها: در این پژوهش جنگل‌های منطقه ناو اسالم به عنوان نمونه در استان گیلان انتخاب شد. با توجه به هدف تحقیق، قطر برابرسینه و ارتفاع درختان راش در سه ‌طبقه ارتفاعی (800 تا 1650 متر)، پنج کلاسه شیب (0 تا 50 درصد) و چهار جهت اصلی جغرافیایی اندازه‌گیری و در فرم‌‌‌های مربوطه ثبت گردید.نتایج: نتایج آزمون تجزیه واریانس یک‌‌‌طرفه نشان داد، تأثیر دو عامل شیب زمین و ارتفاع از سطح دریا بر مشخصه‌‌‌های کمّی گونه راش معنی‌‌‌دار است که به‌‌‌منظور مقایسه میانگین‌‌‌ها از آزمون دانکن استفادهشد. نتایج نهایی حاکی از این بود که کم‌ترین و بیشترین میزان مشخصه‌های کمّی به ترتیب در ارتفاع1300-1440 و 1440-1650 متر وجود دارد؛ در بررسی شیب زمین نیز بیشترین میزان قطر، سطح مقطع و ارتفاع درختان راش در شیب 40-50 درصد به‌‌دست آمد.نتیجه‌گیری: با توجه به سرشت و خصوصیات اکولوژیکی راش، بهترین رویشگاه درختان این‌ گونه برای داشتن بیشترین قطر و ارتفاع، مناطق بالادست و شیب‌‌‌دار است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - شعر فارسی و انعکاس اوضاع اجتماعی به شیوة گفتگوی تمثیلی از زبان‌ گل‌ها
        حمیرا زمردی ولی رمضانی
        با مطالعه موضوعی آثار شاعران، این مهم دریافته می‌شود که این آثار تصویرگر دنیای واقعیت‌ها و حقایق است و در آن زشتی‌ها و زیبایی‌های موجود در جامعه‌ی عصر شاعر به تصویر درآمده است. شاعران برای نشان دادن اوضاع و احوال جامعه، شگردهای مختلفی را در شعر خود گنجانده‌اند یکی از ای أکثر
        با مطالعه موضوعی آثار شاعران، این مهم دریافته می‌شود که این آثار تصویرگر دنیای واقعیت‌ها و حقایق است و در آن زشتی‌ها و زیبایی‌های موجود در جامعه‌ی عصر شاعر به تصویر درآمده است. شاعران برای نشان دادن اوضاع و احوال جامعه، شگردهای مختلفی را در شعر خود گنجانده‌اند یکی از این شگردها استفاده از گفتگوی تمثیلی از زبان گل‌هاست به طوری که در شعر هر شاعر که تراوش و خودآرایی کرده، اهمیت و ارزش معنایی شعر را رسانده است این گل‌ها که نماینده و جایگزین انسان هستند می‌خواهند با روایات رمزی، پیام خود را منتقل سازند، هر چند این گفتگوها باعث لذت و سرگرمی خواننده می‌شود، اما غرض اصلی از آوردن این گفتگوهای تمثیلی از زبان گل‌ها، بیان اندیشه‌های اجتماعی و اثبات و تأکید آنهاست. این مقاله به بررسی دو گفتگوی تمثیلی از زبان گل‌ها می‌پردازد که روش بررسی آن توصیفی تحلیلی است با رویکرد مقایسه‌ای با گفتگوهای تمثیلی دیگر تا برداشتی دیگر و خوانشی نو از این اشعار را نشان دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - بررسی سطح جنگل با استفاده از ماشین‌بردار‌پشتیبان و ارائه مدل پیش‌بینی سطح تغییرات
        آرمین هاشمی امین خادمی مرتضی معدنی پور کرمانشاهی بهروز کرد
        پیشینه و هدف با توجه به تخریب فزاینده در سطح اکوسیستم‌های طبیعی، تعیین میزان و موقعیت وقوع تغییرات کاربری اراضی و پیش‌بینی روند آن در آینده می‌تواند اطلاعات ارزنده‌ای را به‌برنامه‌ریزان و مدیران ارایه دهد. در این تحقیق به‌منظور پایش تغییرات در حال حاضر و پیش‌بینی آن در أکثر
        پیشینه و هدف با توجه به تخریب فزاینده در سطح اکوسیستم‌های طبیعی، تعیین میزان و موقعیت وقوع تغییرات کاربری اراضی و پیش‌بینی روند آن در آینده می‌تواند اطلاعات ارزنده‌ای را به‌برنامه‌ریزان و مدیران ارایه دهد. در این تحقیق به‌منظور پایش تغییرات در حال حاضر و پیش‌بینی آن در آینده در محدوده سیاهکل ارزیابی و پیش‌بینی تغییرات با تصاویر لندست انجام شد. روش‌های گوناگونی برای پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی وجود دارد. فرایندهای پیش‌بینی و مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی، از قبیل رشد و توسعه شهری، جنگل‌زدایی و غیره به‌عنوان ابزاری توانمند در مدیریت منابع طبیعی و پایش تغییرات زیست‌محیطی به شمار می‌آیند. این تغییرات نشان‌دهنده چگونگی تعاملات بشر با محیط‌زیست خود بوده و مدل‌سازی آن در تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های و مدل‌سازی آن در تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های کلان، تاثیرگذار است. در این تحقیق نیز با توجه به توانمندی‌های بالای سنجش از‌دور و ابزارهای مدل‌سازی و پیش‌بینی تغییرات با استفاده از سلول‌های خودکار-زنجیره مارکوف در جنگل‌ها در شمال ایران پرداخته شد.مواد و روش‌ها در تحقیق حاضر، از تصاویر لندست 5، سنجنده TMسال 2000 و لندست 7 سنجنده ETM+ سال 2010 و لندست 8 سنجنده OLI سال 2018 استفاده شد. در مرحله پیش‌پردازش خطاهای موجود بر روی داده‌های خام از قبیل خطاهای رادیومتری، اتمسفری، و هندسی تصحیح می‌گردد. توجـه بـه بررسی‌های صورت گرفته و انطباق راه‌هـای ارتبـاطی اسـتخراج شـده از نقشــه توپـوگرافی سـازمان نقشـه‌بــرداری بــا تصــویر ماهواره‌ای، این تصاویر فاقد خطای هندسی قابل‌توجهی بود، امـا دارای خطای رادیومتریک بود که ابتدا تصحیح رادیومتریـک بـر روی تصویر مـاهواره‌ای بـا تبـدیل DN بـه رادیـانس و سـپس انعکــاس بــا اســتفاده از الگــوریتم فلاش در نــرم افــزار ENVI صورت گرفت رفع گردید. برای تهیه نمونـه‌هـای تعلیمـی از برداشـت‌هـای زمینـی، نقشـه‌هـای توپـوگرافی بـا مقیـاس 1/25000 سـازمان نقشه‌برداری استفاده گردیـد. 8۴ نقطه بـرای کـاربری جنگـل، 7۶ نقطـه بـرای کـاربری جنگل تنک، 31 نقطه برای کاربری کشاورزی و 21 نقطه برای کاربری شهری برداشت شد. تکنیک‌های طبقه‌بندی برای گروه‌بندی پیکسل‌ها به‌کار می‌روند تا بتوانند جزئیات پوشش‌زمین را نشان دهند. پوشش زمین در پنج کلاسه جنگل متراکم، جنگل نیمه متراکم، جنگل تنک، منطقه شهری و منطقه کشاورزی طبقه‌بندی گردید. نرم‌افزار سنجش از دور ENVI چهار نوع کرنل (Kernel) برای ماشین‌بردار پشتیبان چندین روش طبقه‌بندی وجود دارد؛ خطی، چندجمله‌ای، شعاعی و پیچشی، که با توجه به مطالعات بهتـرین کرنـل برای طبقه‌بندی کاربری اراضی روش کرنل شعاعی (RBF) استفاده گردید. از طبقه‌بندی ترکیب باندی مناسبی که بتوانـد ایـن کـلاس‌هـا را برای تفسیر بصری از هم جدا کند توسط پلات میـانگین طیفـی انتخاب شد. این عمل توسط شاخص ترکیب باندی OIF صورت پذیرفت. پـس از استخراج کـاربری هـای اراضـی به روش مـورد نظـر نتـایج به دست آمده دقت سنجی شدند. نقشه‌های تهیه‌شده کاربری اراضی، با نقاط GPS زمینی، نقشه وضع موجود منطقه مقایسه و با استفاده از ماتریس خطای تشکیل‌شده ضریب کاپا و دقت کلی آن به دست آمد، که از 2۰۰ نقطـه بـه صـورت تصادفی بر روی تصاویر ایجاد شد و کاربری این نقـاط توسـط بازدیــدهای صــحرایی و نقشــه‌هــای توپوگرافی سازمان نقشه‌برداری مشخص شد. نقشه‌های طبقه‌بندی کاربری‌های تهیه‌شده، جهت مدل‌سازی و پایش تغییرات کاربری اراضی وارد نرم‌افزار Idrisi شد تا تغییرات کاربری‌ها در سال‌های موردمطالعه مدل‌سازی گردد. درجهت انجام مدل‌سازی تغییرات کـاربری اراضـی از مــدل LCM در محــیط نــرم‌افــزار Idrisi استفاده شد. مدل Markov-CA تلفیقی از سلول‌های خودکار، زنجیره مارکوف و تخصیص چندمنظوره اراضی است. مدل مارکوف همچنین موقعیت هر کاربری را با تولید مجموعه‌ای از تصاویر احتمال وضعیت از ماتریس احتمال انتقال نشان می‌دهد. در مرحله آخر از مدل‌سازی با استفاده از ماتریس مساحت انتقال در مدل CA مارکوف می‌توان نقشه شبیه‌سازی شده از کاربری اراضی در آینده را به دست آورد. در پژوهش حاضر، از نقشه کاربری اراضی سال 2010 و 2018 استفاده شد تا نقشه سال 2028 پیش‌بینی شود. به منظور بررسی دقت پیش‌بینی توسط CA مارکوف با استفاده از نقشه کاربری سال 2000 و 2010، نقشه سال 2018 را پیش‌بینی کرده و با نقشه‌ای که از طریق طبقه‌بندی نظارت شده برای این سال به دست آمده است مقایسه شد.نتایج و بحث ارزیابی صحت طبقه‌بندی با استفاده از شاخص ضریب کاپا و دقت کلی به دست آمد. ضریب کاپا و دقت کلی برای تصویر سال 2000، به ترتیب 0.88 و 0.89 و برای تصویر 2010، 0.91 و 0.92 و برای تصویر سال 2018، 0.93 و 0.95 به‌دست آمد. تصاویر طبقه‌بندی شده وارد نرم افزار ایدریسی شده و به پایش تغییرات با LCM پرداخته شد. پایش تغییرات در مدل LCM نشان داد در طی سال‌های 2000 تا 2018، بیشترین تغییرات مربوط به تبدیل کاربری جنگل نیمه‌متراکم با مساحت 4104.27 هکتار بوده است. تغییرات کاربری شهری نیز در دورۀ مطالعه زیاد و به مقدار 148.14 هکتار افزایش داشته است. جدول احتمال تغییرات کاربری‌ها در مدل مارکوف تولید و با نقشه تولیدی در این مرحله، برای سال‌های مطالعاتی پیش‌بینی با مارکوف برای سال‌های 2018 و 2028 نشان داد در سال 2028 مساحت کلاس شهری به 21293.1 هکتار افزایش یافته و مساحت کاربری با ارزش جنگل متراکم به 2189.97 هکتار کاهش می‌یابد.نتیجه‌گیری جهت جلوگیری از گسترش بی‌رویه شهرها، مناطق مسکونی و تخریب عرصه‌های جنگلی و پوشش‌گیاهی باید اقدامات مدیریتی انجام شود و تصمیمات مدیریتی اتخاذ گردد. مقدار سطح جنگل‌های متراکم و نیمه‌متراکم در مناطق با شیب زیاد تا سال 2028 کاهش بیشتری می‌یابد. تغییرات کاربری شهری نیز در دورۀ مطالعه به مقدار 148.14 هکتار افزایش داشته است. نتایج بررسی مساحت کلاس‌های پیش‌بینی نشان داد در سال 2028 مساحت کلاس شهری به 21293.1 هکتار افزایش یافته و مساحت کاربری با ارزش جنگل متراکم به 2189.97 کاهش می‌یابد. قابلیت مدل ماشین‌بردار در تعیین پوشش/کاربری زمین، پوشش گیاهی و پوشش جنگلی در مناطق مختلف به اثبات رسیده است. ابزار سنجش از‌دور می‌تواند به‌عنوان یک بازوی مهم در تولید اطلاعات درمدیریت منابع‌طبیعی باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - تهیه نقشه تراکم تاج پوشش جنگل در جنگل های نیمه انبوه تا تنک با استفاده از مدل FCD (مطالعة موردی: جنگل های مریوان)
        ابوطالب شاهولی کوه شور مهتاب پیرباوقار پرویز فاتحی
        هدف اصلی این تحقیق، استفاده از روش تراکم تاج پوشش جنگل (FCD) در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش جنگل های زاگرس با استفاده از داده های ماهواره لندست 7 است. منطقه مورد مطالعه بخشی از جنگل های شهرستان مریوان واقع در استان کردستان است. تصحیح هندسی داده ها با خطای RMSe کمتر از یک أکثر
        هدف اصلی این تحقیق، استفاده از روش تراکم تاج پوشش جنگل (FCD) در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش جنگل های زاگرس با استفاده از داده های ماهواره لندست 7 است. منطقه مورد مطالعه بخشی از جنگل های شهرستان مریوان واقع در استان کردستان است. تصحیح هندسی داده ها با خطای RMSe کمتر از یک پیکسل صورت گرفت. برای اجرای این روش، پردازش های اولیه مانند نرمال سازی دامنه داده ها برروی 5 باند اول صورت گرفت و چهارشاخص اصلی یعنی شاخص گیاهی پیشرفته (AVI)، شاخص خاک بدون پوشش (BI)، شاخص سایه (SI) و شاخص حرارتی (TI) محاسبه گردید. در ادامه با استفاده از شاخص های اصلی، دو شاخص سایه پیشرفته و شاخص تراکم گیاهی محاسبه و سرانجام نقشه تراکم تاج پوشش جنگل تهیه شد. طبقه بندی تراکم تاج پوشش در سه حالت 6، 4 و 3 کلاسه صورت پذیرفت. جهت برآورد صحت نقشه های تراکم حاصل از اجرای روش FCD، نقشه واقعیت زمینی از عکس های هوایی منطقه با مقیاس 1:20000 تهیه شد. میزان صحت کلی و ضریب کاپا در طبقه بندی 6 و 4 کلاسه به ترتیب 52%0، 29/0 و 53%، 30/0 بدست آمد. اختلاط طیفی پوشش گیاهی منطقه و بازتاب زیاد خاک زمینه، مخصوصاً در طبقه های تنک، دلیل عمده کاهش صحت نقشه های تهیه شده می باشد. با ادغام طبقات تراکمی تنک تر، صحت نقشه ها افزایش یافت و بالاترین میزان صحت کلی و ضریب کاپا به ترتیب 62% و 39/0 در طبقه بندی 3 کلاسه بدست آمد. با توجه به نتایج این تحقیق می توان بیان داشت که این روش دارای کارایی مناسب در جنگل های زاگرس می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - مطالعه زیرخانواده‌‌های Cryptinae و Ichneumoninae (Hymenoptera: Ichneumonidae) در استان مازندران و گزارش پنج گونه جدید برای ایران
        رضا وفایی شوشتری هنگامه هوشیار الهام صنعتگر شیلا گلدسته عباس محمدی خرم‌آبادی ریجو جاسیلا
        فون زیرخانواده‌های Ichneumoninae و Cryptinae (Hymenoptera: Ichneumonidae) در استان مازندران در شمال ایران، طی سال‌های 1395-1394 مطالعه شد. نمونه‌برداری با استفاده از هشت تله مالیز که در سه ارتفاع متفاوت نصب شدند، انجام شد. در مجموع از هر یک از زیرخانوده‌های Ichneumonina أکثر
        فون زیرخانواده‌های Ichneumoninae و Cryptinae (Hymenoptera: Ichneumonidae) در استان مازندران در شمال ایران، طی سال‌های 1395-1394 مطالعه شد. نمونه‌برداری با استفاده از هشت تله مالیز که در سه ارتفاع متفاوت نصب شدند، انجام شد. در مجموع از هر یک از زیرخانوده‌های Ichneumoninae و Cryptinae به ترتیب 64 و 126 نمونه جمع ‌آوری شد که شامل 25 گونه متعلق به 20 جنس بود. از بین آنها چهار جنس و پنج گونه برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود که به شرح زیر است: Acrolyta Förster, 1869، CeratophygadeuonViereck, 1924، Eudelus Förster, 1869، Mevesia Holmgren, 1890، Ceratophygadeuon varicornis (Thomson, 1884)، Chirotica maculipennis (Gravenhorst, 1829)، Eudelus gumperdensis (Schmiedeknecht, 1893)، Mevesia arguta (Wesmael, 1845) و Virgichneumon albilineatus (Gravenhorst, 1829). همچنین فهرستی از گونه‌های این دو زیرخانواده در ایران ارائه شده است. با گزارشات جدید حاصل از این پژوهش، تعداد گونه‌های زیرخانواده Cryptinae در ایران و جنگل‌های هیرکانی به ترتیب به 128 و 39 گونه و برای زیرخانواده Ichneumoninae به 191 و 115 گونه افزایش یافت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - ارزیابی تاثیر دو فرآورده Bacillus thuringiensis در کنترل لاروهای پروانه ابریشم باف ناجور در جنگل‌های ارسباران
        مصطفی نیکدل رسول امید علی اصغر دردایی
        پروانه ابریشم باف ناجور، Lymantriadispar L. شب‌ پره‌ای از خانواده Lymantriidae بوده و یکی از آفات مهم برگ‌خوار درختان و درختچه‌های جنگلی در منطقه ارسباران محسوب می‌شود که به صورت دور‌ه‌ای خسارت قابل توجهی به گونه‌های میزبان به ویژه درختان بلوط وارد می‌نماید. در این ب أکثر
        پروانه ابریشم باف ناجور، Lymantriadispar L. شب‌ پره‌ای از خانواده Lymantriidae بوده و یکی از آفات مهم برگ‌خوار درختان و درختچه‌های جنگلی در منطقه ارسباران محسوب می‌شود که به صورت دور‌ه‌ای خسارت قابل توجهی به گونه‌های میزبان به ویژه درختان بلوط وارد می‌نماید. در این بررسی تاثیر دو فرآورده Bacillus thuringiensis شامل Btk (فرآورده تجاری Dipel) و BtH (تولید شده در ایران) روی لاروهای ابریشم باف ناجور مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصله مشخص گردید که بین تیمارهای دو فرآورده Dipel و BtH اختلاف معنی‌دار وجود دارد به طوری که تیمارهای 2/1 گرم در لیتر دایپل و 6 گرم در لیتر BtH به ترتیب با میانگین‌ تلفات 23/29 و 05/23 درصد بیشترین و دز 2/1 گرم در لیتر BtH با میانگین تلفات 61/13 درصد کمترین تلفات را در لاروها ایجاد نمودند. مقایسه میانگین درصد مرگ و میر لاروها در زمان‌های 1، 3، 7 و 14 روز بعد از پاشش در هر دو نوع فرآورده نشان داد که بین روز اول و روز سوم تفاوتی وجود نداشته اما اختلاف بین آن دو روز با روزهای 7 و 14 معنی‌دار است. به طوری که با گذشت زمان تاثیر تیمارها افزایش یافت. بر اساس مقایسه میانگین زنبورهای پارازیتویید و نماتد انگل خارج شده از لاروهای زنده مانده تحت تیمار، تاثیر تیمارهای Bt در جلوگیری از خروج دشمنان طبیعی کاملا مشهود بود. به طوری که دشمنان طبیعی خارج شده از تیمارهای 2/1، 3 و 6 گرم در لیتر BtH و دایپل به ترتیب 3/12، 7/34، 8/59 و 6/81 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. به عبارت دیگر با افزایش تاثیر Bt در تیمارها امکان خروج دشمنان طبیعی از لاروهای زنده مانده تحت تیمار کاهش یافت. در این رابطه غلظت بالای BtH و Dipel بیشترین تاثیر را در کاهش دشمنان طبیعی داشتند. بررسی میزان تغذیه لاروهای مورد آزمایش در برگ‌های تحت تیمار نشان داد که به علت تاثیر سریع Bt بر روی لاروهای سن دوم امکان تغذیه بیشتر آن‌ها وجود نداشت، اما در لاروهای سن چهارم تاثیر آن تدریجی بوده و تغذیه لارو‌ها از برگ‌ها در برخی از تیمارها تا 100 درصد هم ادامه یافت. بنابر این کاربرد فرآورده Dipel و غلظت بالای BtH علیه لاروهای سن دوم آفت در ارسباران نسبت به سایر تیمارها تاثیر بیشتری خواهد داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - بررسی آلودگی گوسفندان و بزهای کشتاری کشتارگاه تبریز به انگل‌های خونی در سال 1388
        حسین هاشم‌زاده‌فرهنگ پریسا شهبازی فرهاد فردمنافی‌راد
        رعایت بهداشت مواد غذایی تأثیر بسیار مهم و مستقیمی در روی سلامت و بهداشت انسان دارد و گوشت نشخوار کنندگان کوچک مانند بز و گوسفند از موارد مهم رژیم غذایی و پروتئین مصرفی انسان به‌شمار می‌روند که بررسی کیفیت و ارزیابی بهداشتی آنها یکی از مهم‌ترین مسایل بهداشت مواد غذائی می أکثر
        رعایت بهداشت مواد غذایی تأثیر بسیار مهم و مستقیمی در روی سلامت و بهداشت انسان دارد و گوشت نشخوار کنندگان کوچک مانند بز و گوسفند از موارد مهم رژیم غذایی و پروتئین مصرفی انسان به‌شمار می‌روند که بررسی کیفیت و ارزیابی بهداشتی آنها یکی از مهم‌ترین مسایل بهداشت مواد غذائی می‌باشد. در این بررسی جهت آشکار شدن وضعیت قبل از کشتار گوسفندان و بزهای کشتارشده در کشتارگاه تبریز که به مصرف غذائی انسان می‌رسند از 200 رأس گوسفند مورد آزمایش 37 مورد (5/18 درصد) واجد آلودگی بودند که در بین آنها 9 مورد (5/4 درصد) به وسیله بابزیااوویس و 6 مورد (3 درصد) هم به وسیله بابزیااوویس و هم بابزیاموتازی آلوده بودند. ضمناً 11 مورد (5/5 درصد) به تیلریا اوویس و 1 مورد (5/0 درصد) به آناپلاسمااوویس آلوده بودند. از 200 رأس بز مورد آزمایش 34 مورد (17 درصد) واجد آلودگی به انواع انگل‌های خونی بودند که از این میان 28 مورد (14 درصد) به بابزیااوویس و 6 مورد (3 درصد) هم به بابزیااوویس و هم بابزیاموتازی آلوده بودند. از تعداد 200 رأس گوسفند مورد آزمایش و 200 رأس بز مورد آزمایش در فصول مختلف سال، بالاترین آلودگی در فصل تابستان مشاهده گردید. در رابطه با گوسفندان و بزهای مورد بررسی اختلاف معنی‌داری در شیوع آلودگی مابین جنس‌های نر و ماده مشاهده نگردید. در این بررسی با توجه به آلودگی بالای انگل‌های خونی در گوسفندان و بزهای کشتاری کشتارگاه تبریز لزوم انجام بازرسی‌های قبل از کشتار به‌صورت جدی‌تر و همچنین استفاده از آزمایش‌های خونی و سرولوژیکی تشخیصی مشخص گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - بررسی انگل‌های دستگاه گوارش گوسفندان نژاد بلوچی در منطقه سیستان و نقشه‌برداری از آن با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
        امید برگزیده تونه یی داریوش سعادتی رضا نبوی میلاد مرادی مهدی راسخ
        آلودگی به انگل‌ها می تواند باعث کاهش وزن، کاهش تولید و حذف ارگان ها در گوسفندان پرورشی ذبح شده گردد. مطالعه اخیر به منظور بررسی وضعیت آلودگی‌های انگلی دستگاه گوارش در گوسفندان منطقه سیستان انجام گرفت. در مجموع از 395 گوسفند به‌صورت تصادفی نمونه مدفوع اخذ شد. مختصات محل أکثر
        آلودگی به انگل‌ها می تواند باعث کاهش وزن، کاهش تولید و حذف ارگان ها در گوسفندان پرورشی ذبح شده گردد. مطالعه اخیر به منظور بررسی وضعیت آلودگی‌های انگلی دستگاه گوارش در گوسفندان منطقه سیستان انجام گرفت. در مجموع از 395 گوسفند به‌صورت تصادفی نمونه مدفوع اخذ شد. مختصات محل نمونه گیری به کمک دستگاه GPS (global positioning system) ثبت گردید. آزمایش مدفوع به روش شناورسازی کلیتون-لین انجام گرفت. در این مطالعه تنها تخم‌های سستود از جنس مونیزیاو اووسیست‌های تک‌یاخته‌ای از جنس آیمریا در داخل مدفوع مشاهده شد. شیوع انگل مونیزیا 21 درصد (83 مورد) و شیوع انگل آیمریا 39 درصد (154 مورد) بود. در طی مطالعه حاضر هیچ‌گونه تخم نماتود و ترماتودی مشاهده نشد. آزمون مربع کای نشان داد که شیوع مونیزیا در فصول گرم و سرد سال تفاوت آماری معنی داری ندارد، اما شیوع آیمریا در فصول گرم سال به طور معنی داری بیشتر از فصول سرد سال بود (008/0p =). نتایج مطالعه نشان داد که فون انگلی دستگاه گوارش گوسفندان در منطقه سیستان با اکثر مناطق دیگر ایران متفاوت است. دلیل این امر می‌تواند آب و هوای گرم و خشک منطقه سیستان باشد. به علاوه بادهای 120 روزه، که حجم زیادی از خاک را در دشت سیستان جا‌به جا ‌می‌کنند، باعث پراکنده شدن مدفوع گوسفندان در بیابان ‌می‌شود و این امر مانع تکمیل شدن سیر تکاملی انگل‌ها می‌گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - مطالعه و مقایسه انواع روش‌های تشخیص آلودگی‌های انگل‌های خارجی در حیوانات آزمایشگاهی و استانداردسازی شناسنامه بهداشتی حیوانات آزمایشگاهی
        محمد عبدی‌گودرزی
        تولید حیوانات آزمایشگاهی استاندارد مورد مصرف در تحقیقات پایه و پزشکی اهمیت زیادی دارد. با هدف مطالعه انگل‌های خارجی در حیوانات آزمایشگاهی پرورش یافته در بخش حیوانات آزمایشگاهی موسسه رازی با روش‌های مختلف مانند برس زدن، روش نمونه‌برداری با چسب اسکاچ از نواحی مختلف بدن، ر أکثر
        تولید حیوانات آزمایشگاهی استاندارد مورد مصرف در تحقیقات پایه و پزشکی اهمیت زیادی دارد. با هدف مطالعه انگل‌های خارجی در حیوانات آزمایشگاهی پرورش یافته در بخش حیوانات آزمایشگاهی موسسه رازی با روش‌های مختلف مانند برس زدن، روش نمونه‌برداری با چسب اسکاچ از نواحی مختلف بدن، روش چسب سلوفان از ناحیه مخرجی (CTT) و نمونه‌برداری با اسکالپل (روش هضمی)، اقدام به نمونه‌برداری از حیوانات مختلف شد. به‌طور کلی با انجام 9 مورد آزمایش تعداد 142 نمونه از 6 نوع حیوان آزمایشگاهی (موش معمولی، خرگوش، موش بالب/سی، خوکچه هندی، خوکچه هندی بدون مو و رات ویستار) بررسی شدند. علاوه بر آن با روش برس زدن اقدام به نمونه‌برداری از جوندگان جمع‌آوری شده از صحرا (راتوس راتوس) شد و در نتیجه مایت‌های خانواده للاپیده تعیین هویت شدند. در نتیجه بررسی‌های انجام شده از یک موش بیمار و دارای موریختگی تعدادی مایت جداسازی گردید. در خرگوش‌های بررسی شده، رات، موش و خوکچه هندی پرورش یافته آزمایشگاهی انگل‌های خارجی دیده نشد. با توجه به روش‌های مطالعه شده در این بررسی و روش‌های پیشنهاد شده درSopبین‌المللی (روش کار استاندارد اپراتور)،روشCTTو نمونه‌برداری از ناحیه بین شانه‌ها، روش‌های مناسب برای کاربرد در تهیه شناسنامه بهداشتی حیوانات آزمایشگاهی پیشنهاد شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - بررسی میزان شیوع انگل‌های خونی در شتران شهرستان زابل در سال 1387
        شاهرخ رنجبر بهادری علی افشاری مقدم
        با توجه به اینکه پرورش شتر در نواحی وسیعی از ایران رایج می باشد و حیوان فوق در انتقال برخی از بیماری های مشترک به سایر نشخوارکنندگان و همچنین انسان دارای اهمیت می باشد، ضرورت مطالعه حاضر احساس می گردید. در این بررسی، علاوه بر آلودگی به انگل های خونی در شترهای شهرستان زا أکثر
        با توجه به اینکه پرورش شتر در نواحی وسیعی از ایران رایج می باشد و حیوان فوق در انتقال برخی از بیماری های مشترک به سایر نشخوارکنندگان و همچنین انسان دارای اهمیت می باشد، ضرورت مطالعه حاضر احساس می گردید. در این بررسی، علاوه بر آلودگی به انگل های خونی در شترهای شهرستان زابل، ارتباط میان آلودگی و عواملی نظیر سن، جنسیت و محل نگه داری شترهای مورد مطالعه از نظر جغرافیایی نیز مورد توجه قرار گرفته است. بدین منظور 113 نمونه خونی از نقاط مختلف شهرستان زابل تهیه و جهت بررسی به آزمایشگاه انگل شناسی دانشکده دامپزشکی منتقل گردید. نتایج نشان داد که 09/30% از شترهای مورد مطالعه، مبتلا به انگل های خونی می باشند که در این بین آلودگی به تریپانوزوما اوانسی با 47/19% بیشترین میزان بود و پس از آن به ترتیب، آلودگی به گونه های تیلریادر20/6%، آلودگی به انواع گونه های بابزیا در 54/3% و ابتلا به میکروفیلر خونی در 88/0% موارد مشاهده گردید. در بررسی آماری انجام شده ارتباط معنی داری بین آلودگی و متغیرهای سنو جنسیت مشاهده نشد. بنابراین با توجه به حضور انگل های خونی در شترهای منطقه و همچنین اهمیت بندپایان در انتقال آنها، می توان جهت کنترل آلودگی های فوق علاوه بر درمان دام های مشکوک به آلودگی، به مبارزه با این بندپایان نیز اقدام نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - گزارش شپش جونده‌ فیلوپتروس اوسِلاتوس (Mallophaga: Ischnocera) از کلاغ سیاه (Carrion Crow: Corvus corone)‌ در منطقه‌ میاندوآب، استان آذربایجان‌غربی در سال 1389
        عباس ایمانی باران
        در طول تابستان 1389، برای بررسی انگل‌های خارجی در مجموع 12 قطعه کلاغ سیاه از منطقه میاندوآب گرفته شدند. در مجموع، 32 شپش (19 ماده و 13 نر) از روی پرهای 7 کلاغ آلوده جمع آوری و پس از طی فرآیند آزمایشگاهی تهیه نمونه، ابعاد قسمت‌های مختلف بدن اندازه گیری شدند. شناسائی نمون أکثر
        در طول تابستان 1389، برای بررسی انگل‌های خارجی در مجموع 12 قطعه کلاغ سیاه از منطقه میاندوآب گرفته شدند. در مجموع، 32 شپش (19 ماده و 13 نر) از روی پرهای 7 کلاغ آلوده جمع آوری و پس از طی فرآیند آزمایشگاهی تهیه نمونه، ابعاد قسمت‌های مختلف بدن اندازه گیری شدند. شناسائی نمونه ها نشان داد که تمامی شپش‌ها متعلق به گونۀ فیلوپتروس اوسِلاتوس هستند. به لحاظ ریخت شناسی، بدن کشیده، قهوه ای رنگ، به‌طول 3-2 میلی متر، به‌عرض 1≥ میلی متر بود. سر مثلثی شکل، به‌طول 8/0-7/0 میلی متر و به‌عرض 4/0-3/0 میلی متر بود. قسمت خلفی سر اتساع یافته بود. آنتن 5 بندی خیلی کوتاه با اولین قطعه بلند در عقب اندامک کونوس قرار داشت. یک حفرۀ دهانی بزرگ داشت که در هر طرف 4-3 جفت موی حساس جانبی خیلی برجسته وجود داشت که تعدادی از موها در قدام و تعدادی دیگر در قسمت خلفی اندامک کونوس قرار داشتند. پاها کوتاه و به یک چنگال قوی منتهی می شدند. جفت پای سوم نسبتاً قوی و طویل‌تر از بقیه بود. شکم دارای 9 قطعه همراه با ابریشم های فراوان در هر بند و سوراخ‌های تنفسی خیلی مشخص بر روی صفحات پاراترگال بود. در ماده ها، اویپوزیتور و در نرها جنیتالیا با مشخصات خاص مربوط به گونه گزارش شده به‌وضوح دیده می شدند. مطابق با نتایج بدست آمده، دامنه آلودگی از 3 تا شپش در کمترین تا 8 تا شپش در بیشترین تعداد در تغییر بود. میزان شیوع آلودگی به شپش 33/58% مشخص شد. با توجه به فقدان مطالعه جامع و هدفمند در خصوص شپش های پرندگان در این نقطه از ایران مطالعاتی وسیع از هر حیث ضروری به‌نظر می رسد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - بررسی تاثیر عوامل فیزیوگرافی بر وضعیت کمی و کیفی جنگل‌های زاگرس در منطقه سرپل ذهاب کرمانشاه
        آزاده سهرابی زاده رضاحسین حیدری مازیار حیدری
        هدف از این پژوهش بررسی تاثیر فیزیوگرافی (ارتفاع از سطح دریا و جهت جغرافیایی) بر مشخصه های کمی وکیفی، تعیین میزان خشکیدگی و شدت آلودگی به گیاه نیمه انگل موخور و تعیین ساختار سنی بخشی از جنگل های زاگرس میانی است. جهت اجرای این پژوهش جنگل های حدفاصل شهرستان های سرپل ذهاب و أکثر
        هدف از این پژوهش بررسی تاثیر فیزیوگرافی (ارتفاع از سطح دریا و جهت جغرافیایی) بر مشخصه های کمی وکیفی، تعیین میزان خشکیدگی و شدت آلودگی به گیاه نیمه انگل موخور و تعیین ساختار سنی بخشی از جنگل های زاگرس میانی است. جهت اجرای این پژوهش جنگل های حدفاصل شهرستان های سرپل ذهاب و کرندغرب انتخاب گردید وبه سه طبقه ارتفاعی 700تا1000متر،1000تا1300متر و1300تا1500متر از سطح دریا و دو جهت جغرافیایی اصلی شمالی و جنوبی تقسیم شد. 96 قطعه نمونه دایره ای شکل 10 آری به روش آماربرداری منظم-تصادفی به ابعاد شبکه 100*100متر برداشت گردید. نتایج نشان داد بیشترین مقدار میانگین مشخصه های سطح مقطع برابر سینه و درصد تاج پوشش در طبقه ارتفاعی 1300 تا 1500 متر از سطح دریا و دامنه شمالی مشاهده شد و نتایج آزمون تجزیه واریانس و تی مستقل نشان داد که بین میانگین مشخصه های کمی درختان در طبقه های ارتفاع از سطح دریا و جهت جغرافیایی اختلاف معنی دار وجود دارد. توده دارای ساختار ناهمسال جوان است، درختان واقع در دامنه شمالی و طبقه ارتفاعی 700 تا 1000 متر در طبقه های قطری بزرگتر، بیشتر پراکنش دارند. درختان با خشکیدگی شدید، در دامنه جنوبی و طبقه ارتفاعی 700 تا 1000 متر از سطح دریا مشاهده گردید، درختان با آلودگی شدید به گیاه نیمه انگل موخور در دامنه شمالی و طبقه ارتفاعی 700 تا 1000 متر از سطح دریا مشاهده شد. براساس نتایج بررسی مشخصه ها کمی و کیفی درختان، جهت مدیریت پایدار جنگل های مورد پژوهش، عملیات های احیایی پیشنهاد می شود، دامنه های جنوبی و طبقه ارتفاعی 700 تا 1000 متر بیشتر مد نظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - بررسی و ارزیابی روند تغییرات سطوح جنگل های حراء (مانگرو) با استفاده از تکنیک های سنجش از دور نمونه موردی: بندرعباس
        محمد علی زنگنه اسدی ابراهیم تقوی مقدم الهه اکبری
        آگاهی از تغییر و تحولات اولین و مهم‌ترین اقدام برنامه‌ریزان و متولیان محیط طبیعی و انسانی می باشد. استفاده از تصاویر ماهواره ای و تکنیک های پردازش آن ها، ابزار بسیار دقیقی برای پیمایش و ارزیابی تغییرات سطوح جنگلی محسوب میشود. این تحقیق با هدف بررسی و ارزیابی روند تغییرا أکثر
        آگاهی از تغییر و تحولات اولین و مهم‌ترین اقدام برنامه‌ریزان و متولیان محیط طبیعی و انسانی می باشد. استفاده از تصاویر ماهواره ای و تکنیک های پردازش آن ها، ابزار بسیار دقیقی برای پیمایش و ارزیابی تغییرات سطوح جنگلی محسوب میشود. این تحقیق با هدف بررسی و ارزیابی روند تغییرات سطوح جنگل های حراء بندرعباس با استفاده از تکنیک های سنجش از دور می باشد. جهت نیل به این هدف از اطلاعات و نقشه های توپوگرافی، تصاویر ماهواره‌ای سال-های 1989- 2005--2015 منطقه و الگوریتم‌های حداکثر احتمال(MLC)، حداقل فاصله(MD) و ماشین بردار پشتیبان (SVM) استفاده شده است. نتایج تحقیق حاضرنشان می-دهد روش حداکثر احتمال با دقت کلی 32/98% و ضریب کاپا 978/0 نسبت به روش ماشین بردار پشتیبان و حداقل فاصله روش دقیق‌تری در تهیه نقشه تغییرات پوشش زمین و روندیابی تغییرات جنگلی می باشد. نتایج نشان می دهد مجموع سطوح جنگل‌های حراء در منطقه مزبور در سال 1989 ، 09/76 کیلومتر مربع بوده است که این رقم در سال ۲۰۰۵، به ۹۶۱/۷۴ کیلومتر مربع کاهش یافته سپس با سیر صعودی به 08/125 کیلومتر مربع در سال 2015 افزایش یافته‌است. این تغییرات چشمگیر بر اثر تحولات بیولوژیکی و هیدرودینامیک در اکوسیستم طبیعی سواحل منطقه و به خصوص تنگه هرمز می باشد به نحوی که باعث گسترش جنگلهای حراء‌ در منطقه شده است. با این وجود اتخاذ هرگونه طرح های بهره برداری از این جنگل ها، احداث تاسیساتی ساحلی و یا اقدامات حفاظتی در منطقه باید براساس روند کاهش و یا افزایش بیولوژیکی جنگل های حراء منطقه باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - ارزیابی مدل های غیرخطی قطر - ارتفاع گونه توسکا در جنگل های هیرکانی (مطالعه موردی: جنگل رضاییان)
        انوشیروان عالمی جعفر اولادی اصغر فلاح یاسر مقصودی
        ارزیابی وضعیت توده جنگلی در طول زمان به دقت و نوع مدل‌های قطر- ارتفاع وابسته است. در این پژوهش مدل‌های مختلف قطر- ارتفاع برای برآورد دقیق ارتفاع درخت توسکا در توده‌های ناهمسال آمیخته نامنظم در بخشی از سری چهار جنگل رضاییان علی‌آباد ارزیابی شد. 200 قطعه نمونه دایره‌ای شک أکثر
        ارزیابی وضعیت توده جنگلی در طول زمان به دقت و نوع مدل‌های قطر- ارتفاع وابسته است. در این پژوهش مدل‌های مختلف قطر- ارتفاع برای برآورد دقیق ارتفاع درخت توسکا در توده‌های ناهمسال آمیخته نامنظم در بخشی از سری چهار جنگل رضاییان علی‌آباد ارزیابی شد. 200 قطعه نمونه دایره‌ای شکل به‌مساحت 1000 مترمربع و به‌روش تصادفی- منظم به ابعاد شبکه 200 ×150 متر و با شدت 33/3 درصد در جنگل مورد مطالعه پیاده شد. در تمام قطعات نمونه، مشخصه‌های گونه، قطر برابر سینه تمام درختان با قطر بیشتر از 5/7 سانتیمتر و ارتفاع درختان اندازه‌گیری و ثبت شد. با استفاده از 43 مدل رگرسیونی، ارتباط بین ارتفاع به‌عنوان متغیر وابسته و قطر به‌عنوان متغیر مستقل بررسی و تجزیه و تحلیل شد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که نتایج معیارهای ارزیابی مدل، تفاوت زیادی با یکدیگر نداشتند و ازنظر آماری تفاوت معنیداری بین مقادیر برآوردشده با استفاده از مدل‌های مختلف و مقادیر واقعی در سطح اطمینان 99 درصد وجود نداشت. همچنین پنج مدل رگرسیونی غیرخطی هندسی، هندسی 2، هایپربولیک 3، مورگان- مرسر- فلودین و لگاریتمی با ضریب تبیین 88/0 و درصد مجذور میانگین مربعات خطای به‌ترتیب 81/7، 86/7، 88/7، 90/7و 92/7 درصد، نتایج مشابه و نزدیک به‌هم داشتند و توانایی خوبی برای برآورد ارتفاع درختان جنگلی با دقت مناسب داشتند. این مدل‌ها می‌توانند در برآورد ارتفاع درختان جنگلی در صورت تأیید و تکرار این نتایج در مناطق جنگلی شمال ایران استفاده شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - مقایسه میزان ترسیب کربن در توده های طبیعی سوزنی برگ و پهن برگ (مطالعه موردی: مرزن آباد -چالوس)
        علی شیخ الاسلامی نه رمین حسینی
        افزایش گازهای گلخانه‌ای منجر به تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی شده است که یکی از چالش‌های مهم‌ در بحث توسعه پایدار بوده و اثرات زیانباری بر حیات انسان در روی کره زمین گذاشته است. ترسیب کربن در اکوسیستم‌های خشکی مانند جنگل‌ها، ساده‌ترین و به لحاظ اقتصادی عملی‌ترین راهکار أکثر
        افزایش گازهای گلخانه‌ای منجر به تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی شده است که یکی از چالش‌های مهم‌ در بحث توسعه پایدار بوده و اثرات زیانباری بر حیات انسان در روی کره زمین گذاشته است. ترسیب کربن در اکوسیستم‌های خشکی مانند جنگل‌ها، ساده‌ترین و به لحاظ اقتصادی عملی‌ترین راهکار ممکن جهت کاهش ‌کربن اتمسفری محسوب می‌گردد این تحقیق در توده‌های سوزنی‌برگ خالص زربین و پهن‌برگ آمیخته در منطقه حسن‌آباد چالوس انجام گرفته و مقدار کربن ترسیب شده در بایومس (برگ و شاخه)، خاک (در دو عمق 15-0 و 30-15 سانتیمتری) و لاشبرگ برآورد گردید. نتایج نشان داد که مقدار ترسیب کربن در هر یک از توده‌های سوزنی‌برگ و پهن‌برگ به ترتیب 184/57 و 222/30 تن در هکتار بود که ارزش اقتصادی آن به ازای هر هکتار به ترتیب 11437 و 60445 دلار محاسبه گردید. مقادیر قطر برابر سینه، ارتفاع، سطح مقطع برابر سینه، حجم تنه، حجم تاج‌پوشش نیز در توده خالص زربین به طور معنی‌داری (p < 0.01) بیشتر از توده‌ پهن‌برگ آمیخته بود. همچنین نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که نیتروژن و درصد رطوبت اشباع خاک مهم‌ترین فاکتورهای مؤثر بر کربن آلی خاک بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - ارزیابی قابلیت داده‌های ماهواره‌ای ETM+ و LISSIII در تهیه نقشه تراکم جنگل‌های زاگرس (مطالعه موردی: جنگل‌های قلاجه استان کرمانشاه)
        شعبان شتایی جواد سوسنی
        به منظور ارزیابی و مقایسه تصاویر ماهواره‌ای ETM+ و LISSIII در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش در جنگل‌های زاگرس، پنجره‌ای از تصاویر چندطیفی و پانکروماتیک سنجنده های ETM+ ماهواره Landsat7 و LISSIII ماهواره IRS-P6 از جنگل‌های قلاجه استان کرمانشاه انتخاب گردید. پس از انتخاب نمونه أکثر
        به منظور ارزیابی و مقایسه تصاویر ماهواره‌ای ETM+ و LISSIII در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش در جنگل‌های زاگرس، پنجره‌ای از تصاویر چندطیفی و پانکروماتیک سنجنده های ETM+ ماهواره Landsat7 و LISSIII ماهواره IRS-P6 از جنگل‌های قلاجه استان کرمانشاه انتخاب گردید. پس از انتخاب نمونه‌های تعلیمی و مجموعه باندهای مناسب، اقدام به طبقه‌بندی داده‌ها به روش نظارت‌شده و با استفاده از روش‌های حداقل فاصله از میانگین، الگوریتم حداکثر تشابه و متوازی‌السطوح انجام گردید. نتایج ارزیابی نشان داد که میزان صحت کلی و ضریب کاپا برای چهار طبقه تراکمی برای تصاویر ETM+، به ترتیب 52 % و 25/0 و برای تصاویر LISSIII، 61 % و 32/0 بود. به دلیل عدم تفکیک‌پذیری مناسب طبقات 1 و 2 و همچنین طبقات 3 و 4 با هم ادغام و مقدار صحت کلی و ضریب کاپا به ترتیب معادل 71 % و 39/0 برای ETM+ و 75 % و 46/0 برای LISSIII با استفاده از باندهای اصلی به دست آمد. باز بودن تاج پوشش و همچنین اختلاط بازتاب خاک و پوشش گیاهی در این منطقه مانع از دستیابی به نتایج مطلوب‌تر گردید. نتایج نشان‌دهنده قابلیت نسبتاً بهتر داده‌های سنجنده LISSIII در مقایسه با ETM+ می‌باشد و انجام تحقیقات مشابه در مناطق مختلف و استفاده از داده‌های با قدرت تفکیک طیفی بالاتر توصیه می‌گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - اثر کود سیلیکا بر رشد، زی‌توده و جذب عناصر غذایی در نهال های گلدانی بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.)
        مهرداد زرافشار سید کاظم بردبار محمد متینی زاده علیرضا عباسی محمد رضا نگهدار صابر شهرام احمدی سعید بهرامی حسن رضایی
        مطالعه فاکتورهای مختلف اثرگذار در جهت ارتقاء رشد نهال های موجود در نهالستان و عرصه های جنگل‌کاری از اهمیت زیادی برخوردار است. از طرفی، با وجود اینکه سیلیکون به عنوان یک عنصر ضروری در گیاهان شناخته نشده، اما اثرات مفید فراوانی بر گیاهان دارد. به همین منظور آزمایشی در قال أکثر
        مطالعه فاکتورهای مختلف اثرگذار در جهت ارتقاء رشد نهال های موجود در نهالستان و عرصه های جنگل‌کاری از اهمیت زیادی برخوردار است. از طرفی، با وجود اینکه سیلیکون به عنوان یک عنصر ضروری در گیاهان شناخته نشده، اما اثرات مفید فراوانی بر گیاهان دارد. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در 5 سطح تیمار برای ارزیابی غلظت های مختلف سیلیکا بر برخی پارامترهای رشد و جذب عناصر غذایی در نهال های بلوط ایرانی طراحی و اجرا گردید. برای هر تیمار 10 گلدان در نظر گرفته شد و تیمارهای اعمال شده شامل سطوح شاهد و آبیاری با غلظت های 50، 150، 350 و 500 میلی گرم در لیتر سیلیکا (بر اساس ظرفیت زراعی) صورت گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که اگرچه سیلیکا بر مقدار قطر طوقه نهال ها تاثیر معنی دار آماری نداشت، اما حجم ریشه و قطر ساقه نهال های تیمار شده با 500 میلی گرم در لیتر سیلیکا تا بیش از 50% بیشتر از نهال های شاهد بود. از سوی دیگر، نهال هایی کوددهی شده با غلظت 500 میلی گرم در لیتر سیلیکا دارای بیشترین زی‌توده خشک نسبت به شاهد و دیگر تیمارها بودند به طوری که حدود 68 تا 80 درصد افزایش در زی توده برگ، ساقه و ریشه این نهال ها نسبت به نهال های شاهد مشاهده شد. بیشترین جذب عناصر نیتروژن، پتاسیم و کلسیم مربوط به تیمار 150 میلی‌گرم در لیتر بود. با این وجود، سیلیکا در غلظت های پایین سبب کاهش جذب عناصر منگنز، مس و روی شد و در کل مقدار جذب آهن در حضور سیلیکا کاهش یافت. در نهایت می توان اذعان داشت که استفاده از کود سیلیکا در این پژوهش سبب افزایش زی‌توده کل نهال‌های بلوط و همچنین افزایش جذب ماکروالمنت ها شد که این یافته می تواند در نهالستان های جنگلی برای تولید نهال مورد عنایت قرار گیرد. با این وجود برای درک مکانیسم آن مطالعات تکمیلی از جمله آنالیز بیان ژن و پروتئین‌ها مورد نیاز است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - بررسی برخی از شاخص‌های رشد و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی گیلاس وحشی (Cerasus arium L.) با توجه به نقش اکولوژیک ارتفاع از سطح دریا در جنگل‌های مدیریت شده رامسر
        میر مظفر فلاح چای رزا خلعتبری علیرضا اسلامی
        گیلاس وحشیL. Cerasus avium از گونه‌های پهن برگ و بومی بسیار با ارزشی است که به صورت پراکنده یا به صورت گروه‌های کوچک در جنگل‌های شمال ایران حضور دارد. این تحقیق به منظور مطالعه اثر ارتفاع از سطح دریا بر روی برخی از ویژگی‌های رشد گونه گیلاس وحشی در طبقات ارتفاعی مختلف صو أکثر
        گیلاس وحشیL. Cerasus avium از گونه‌های پهن برگ و بومی بسیار با ارزشی است که به صورت پراکنده یا به صورت گروه‌های کوچک در جنگل‌های شمال ایران حضور دارد. این تحقیق به منظور مطالعه اثر ارتفاع از سطح دریا بر روی برخی از ویژگی‌های رشد گونه گیلاس وحشی در طبقات ارتفاعی مختلف صورت گرفت. بدین‌منظور بعد از جنگل گردشی‌های متعدد در سری‌های 1 و 3 جنگل‌های نسارود رامسر تعداد 60 پایه گیلاس قطورتر از 20 سانتی‌متر بعلّت عدم فراوانی مناسب در سایر ارتفاعات در سه طبقه ارتفاعی 400-200، 800-600 و 1400-1200 متر از سطح دریا به‌صورت انتخابی مشخص شدند. در این مطالعه برخی ویژگی‌های کمی و کیفی پایه‌های مورد نظر اندازه‌گیری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که مشخصه‌های کمی رشد قطر برابر سنیه در طبقات ارتفاعی مختلف دارای اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد بود. همچنین مشخص شد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا و افزایش شدت نور به ویژه تابش مستقیم اشعه ماوراء بنفش میزان فلاونوئیدهای برگ و غلظت آنتوسیانین‌های موجود در میوه گیلاس وحشی که باعث پیدایش رنگ قرمز می‌شود افزایش یافت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - انتخاب سبد بهینه سهام با استفاده از الگوریتم فراابتکاری گرده‌افشانی گل‌ها و مقایسه نتایج‌ با الگوی سنتی مارکوویتز
        سعید آقاسی اکرم کریم پور
        دسترسی سرمایه‌گذاران مالی به مطلوب‌ترین موقعیت، زمانی حاصل می‌شود که حداکثر نرخ بازدهی به همراه ریسک معین و یا حداقل ریسک به همراه بازدهی معین ایجاد گردد. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی و تحلیل استفاده از الگوریتم گرده‌افشانی گل‌ها و مقایسه آن با مدل مارکوویتز در دقت شناسایی أکثر
        دسترسی سرمایه‌گذاران مالی به مطلوب‌ترین موقعیت، زمانی حاصل می‌شود که حداکثر نرخ بازدهی به همراه ریسک معین و یا حداقل ریسک به همراه بازدهی معین ایجاد گردد. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی و تحلیل استفاده از الگوریتم گرده‌افشانی گل‌ها و مقایسه آن با مدل مارکوویتز در دقت شناسایی و انتخاب سبد بهینه سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. به این منظور، بر اساس ضریب نقدشوندگی سهام، در مرحله اول 50 شرکت و در مرحله دوم با استفاده از روش غربالگری مبتنی بر معیار 10 شرکت به‌عنوان شرکت‌های برتر از بین شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (فعالیت ۵ساله 1399-1395) انتخاب گردید و پرتفوی بهینه شامل سهام 10 شرکت به دو روش سنتی مارکوویتز و الگوریتم نوین گرده‌افشانی گل‌ها مقایسه شد. نتایج نشان داد، در مدل مارکوویتز، نرخ بازدهی بر مبنای پرتفوی سرمایه‌گذاری به میزان 19.32 درصد محاسبه گردید همچنین میزان انحراف معیار (ریسک) برابر با 0.9233 است؛ اما برای الگوریتم گرده‌افشانی گل‌ها، بازدهی کل پرتفوی مقدار 21.22 درصد و میزان انحراف معیار نیز 0.8354 است. مقایسه نتایج حاصله نشان می‌دهد که الگوریتم گرده‌افشانی گل‌ها بازدهی بیشتر و ریسک کمتری در پرتفوی منتخب نسبت به مدل مارکوویتز ارائه می‌دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - Postharvest GABA Application Effects on Some Biochemical Characteristics of <i>Anthurium</i> Cut Flowers under Cold Storage Conditions
        Farima Mahjoory Asghar Ebrahimzadeh Mohammad Bagher Hassanpouraghdam Mohammad Ali Aazami Mavaloo
        Chilling damage under 15&ordm;C in anthurium cut flowers reduces the vase-life, quality and marketability of the product. In the present experiment, GABA postharvest treatment (0, 1 and 5 mM) was studied on the vase-life, total soluble solid (TSS), H2O2 content, proline أکثر
        Chilling damage under 15&ordm;C in anthurium cut flowers reduces the vase-life, quality and marketability of the product. In the present experiment, GABA postharvest treatment (0, 1 and 5 mM) was studied on the vase-life, total soluble solid (TSS), H2O2 content, proline content, spathe browning, catalase and superoxide dismutase enzymes activity of Anthurium andraeanum 'Sirion' during 10 days of storage at 10 &ordm;C and 5 &ordm;C. The results revealed that 1 mM GABA treatment at 10 &ordm;C was the treatment of choice considering the vase-life. GABA treatment had no special effect on reducing the browning incidence. GABA at 5 mM increased the SOD activity. Furthermore, GABA reduced H2O2 levels compared to control untreated flowers. Moreover, under chilling stress, proline was the highest with GABA treated flowers. One mM treated GABA treatments hold higher catalase activity. The highest TSS belonged to 5 mM GABA under 5&ordm;C. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - Impact of Exogenous Spermine Application on the Vase Life of Cut Rose Flowers ‘Dolce Vita’
        Hamideh Ghorbani Asghar Ebrahimzadeh Bagher Eftekhari Sis Mohammad Bagher Hasanpouraghadm
        Senescence is an integral part of the normal developmental cycle of plants and can be traced in cell, tissue and organ level. This work was focused on the efficiency of post-harvest treatment with the free polyamine spermine (Spm) to extend the vase life of cut rose flo أکثر
        Senescence is an integral part of the normal developmental cycle of plants and can be traced in cell, tissue and organ level. This work was focused on the efficiency of post-harvest treatment with the free polyamine spermine (Spm) to extend the vase life of cut rose flowers as an anti-senescence compound. Spm treatment was applied at the rates of 0, 1, 2 and 4 mM. Some morphological, biochemical and physiological characteristics of tested cut roses (Rosa hybrida cv. &lsquo;Dolce Vita&rsquo;) such as; flower diameter, water uptake, relative fresh weight, electrolyte leakage, malondialdehyde content, guiacole peroxidase activity, hydrogen peroxide content and vase life were evaluated. The effects of a pulsing application of the polyamine on the mentioned traits were significant and treatment with Spm effectively delayed the senescence of roses, especially when applied at 4 mM concentration. Polyamine treatment resulted in a notable decrease in petal electrolyte leakage due to its cationic and anti-peroxidative characters. In addition to the anti-ethylene property, the cationic character of polyamines may play an important role in determining the vase life of cut flowers. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - Nutritional Value of Some Flowers Found in Green Spaces as New Food Sources
        Samira Nicknezhad Davood Hashemabadi Mohammad Sadegh Allahyari
        Supplying safe, natural, and inexpensive food sources for the growing population of the world is a need of contemporary societies. Edible flowers are a new natural source in humans&rsquo; food basket. In this regard, the nutritional value of five edible flowers includin أکثر
        Supplying safe, natural, and inexpensive food sources for the growing population of the world is a need of contemporary societies. Edible flowers are a new natural source in humans&rsquo; food basket. In this regard, the nutritional value of five edible flowers including Tagetes erecta L., gladiolus, yucca (Yucca gloriosa), chrysanthemum, and Hibiscus syriacus were explored. According to the results, the African marigold flowers had the highest total flavonoids (16.13 mg CE g-1 FW), total phenols (14.48 mg GAE g-1 FW), antioxidant capacity (87.89 % DPPH inhibition), vitamin C (30.60 mg 100 g-1 FW), and proteins (1.56 %). The highest carotenoids (482.57 &mu;g g-1 FW), Fe (2.54 mg 100 g-1 FW), and Zn (0.27 mg 100 g-1 FW) were recorded by the yucca flowers. The chrysanthemum flowers exhibited the highest Ca (47.25 mg 100 g-1 FW) and Mg (2.60 mg 100 g-1 FW), and the H. syriacus flowers exhibited the highest anthocyanins (30.86 mg/100 g-1 FW). In addition, the gladiolus flowers showed the lowest total flavonoids (11.17 mg CE g-1 FW), anthocyanins (2.14 mg 100 g-1 FW), proteins (0.52 %), Fe (0.36 mg 100 g-1 FW), Ca (9.11 mg/100 g-1 FW), and Zn (0.14 mg 100 g-1 FW). The chrysanthemums had the lowest total phenols (0.54 mg GAE g-1 FW) and vitamin C (8.16 mg 100 g-1 FW), the yuccas had the lowest antioxidant capacity (47.76% DPPH inhibition), and the H. syriacus flowers had the lowest carotenoids (362.17 &mu;g g-1 FW). So, given the phenol and antioxidant compounds, minerals, and proteins of the studied flowers, they can be included in the food basket of households as natural food sources. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - Effects of LED Light on Seed Emergence and Seedling Quality of Four Bedding Flowers
        Behnaz Akbarian Mansour Matloobi Nasser Mahna
        Recently much attention has been paid by horticulturists to light-emitting diodes as a new source of economical and spectral-selective light. The reason is mainly coming from their versatility in handling and mounting, long working time, wattage use efficiency and lower أکثر
        Recently much attention has been paid by horticulturists to light-emitting diodes as a new source of economical and spectral-selective light. The reason is mainly coming from their versatility in handling and mounting, long working time, wattage use efficiency and lower heat production. In this study we examined their potential in promoting seed germination and producing quality flower seedlings for which we designed four growth chambers each equipped with a different light quality sources, namely red, blue, combination of 25% blue and 75% red and fluorescent lamps. Seeds of four annual bedding flowers including impatiens (Impatiens balsamina), zinnia (Zinnia elegans), petunia (Petunia &times; hybrida) and verbena (Verbena aubletia) were sown and grown to produce seedlings. Plants were illuminated 12 hours per day in the growth chambers. According to the results, seedlings under red light showed the highest emergence percentage, rate and value. Light quality variably affected growth characteristics among plant species. Impatiens and zinnia plants under blue light showed a significant increase in leaf number. The stem diameter of impatiens increased under red light. By contrast, in petunia stem diameter increased under blue light significantly. Inclusion of 25% blue light to red light reduced hypocotyl and shoot height and increased root fresh weight and root length of most plant types. Light quality did not affect the time of emergence (T50), true leaf stage, four-leaf stage and shoot fresh weight. Our study demonstrated that light-emitting diodes could be an effective and reliable source of lighting under controlled environment for production of quality flower seedlings. Generally, the pure red light enhanced seedling emergence and during growth period, high quality seedlings could be produced when 25% blue light was added to red light. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - شباهت ها و تفاوت های سبک فکری منظومه چهارچمن و منطق الطیر
        بهزاد ذاکری گتابی سپیده سپهری الهه حاجیها
        موضوع تأثیرپذیری از ادبیات گذشته امر مسلّم و قطعی در هر دوره است و اختصاص به دوره خاص یا مشخص و معینی ندارد. هر شاعری، هم از جهت انتخاب لفظ و واژه و هم از نظر کیفیت کاربرد آنها در ترکیبات و به ویژه از نظر محتوا و درون‌مایه، نظر بر آثار گذشتگان دارد. از جمله این منظومه‌ه أکثر
        موضوع تأثیرپذیری از ادبیات گذشته امر مسلّم و قطعی در هر دوره است و اختصاص به دوره خاص یا مشخص و معینی ندارد. هر شاعری، هم از جهت انتخاب لفظ و واژه و هم از نظر کیفیت کاربرد آنها در ترکیبات و به ویژه از نظر محتوا و درون‌مایه، نظر بر آثار گذشتگان دارد. از جمله این منظومه‌ها، چهارچمن اثر رمزی و تمثیلی شاه‌داعی، عارف و شاعر قرن نهم است که متأثر از منطق‌الطیراست؛ یعنی مضمون اصلی هر دو منظومه، جستجوی معبود یا فهم چونیِ اوست. در چهارچمن، شخصیت اصلی داستان که شوق نام دارد با شانزده گل و چهار پرنده به گونه‌ای انفرادی به خلوت می‌نشیند و پرسش‌های خود را با هر یک رد و بدل می‌کند. از این رو مضامین، تعابیر و ساختار این اثر، شباهت بسیاری با منطق‌الطیر دارد. روش این پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی است و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بسیاری از مفاهیم عرفانی به کار رفته در منطق‌الطیر، چون وحدت وجود، حیرت، حجاب راه، درد و ... در چهارچمن نیز تکرار شده است. بسیاری از شخصیت‌ها در چهارچمن و منطق‌الطیر چون بنفشه و صعوه، سوسن و بط، نسرین و طاووس، دارای اندیشه و مسلک مشترکی هستند و نقش و عملکردشان در داستان یکی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - تأثیر پدیده زوال بلوط بر ترکیبات ثانویه در برگ بلوط ایرانی (Quercus brantii) مطالعه موردی: جنگل‌های زاگرس- استان لرستان
        ضیاالدین باده یان شهرام کرمی مرضیه رشیدی محسن رجبی
        در طی سالیان اخیر پدیده زوال و خشکیدگی درختان بلوط در نواحی زاگرس مرکزی گسترش فراوانی داشته است. درختان بلوط ایرانی که گونه غالب جنگل‌های استان لرستان هستند، در اثر پدیده زوال دچار خشکیدگی شده و این امر سبب گردیده سطح وسیعی از جنگل‌های استان لرستان تخریب شوند. درختان بل أکثر
        در طی سالیان اخیر پدیده زوال و خشکیدگی درختان بلوط در نواحی زاگرس مرکزی گسترش فراوانی داشته است. درختان بلوط ایرانی که گونه غالب جنگل‌های استان لرستان هستند، در اثر پدیده زوال دچار خشکیدگی شده و این امر سبب گردیده سطح وسیعی از جنگل‌های استان لرستان تخریب شوند. درختان بلوط دارای انواع مختلفی از ترکیبات ثانویه می‌باشند. این ترکیبات ثانویه درون برگ درختان به‌عنوان مکانیسم دفاعی در برابر شرایط تنش‌زا عمل می‌کنند. در این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر زوال بر روی ترکیبات ثانویه از قبیل میزان تانن کل، تانن متراکم، آنتی‌اکسیدان، قند نامحلول و قند محلول، نمونه‌هایی از برگ درختان سالم و درختان مبتلابه زوال در سه منطقه میانکوه، مله شبان و ابوالوفاء در استان لرستان جمع‌آوری گردید. پس از انجام مراحل آزمایشگاهی مختلف، آنالیز داده‌های به‌دست‌آمده، در قالب طرح فاکتوریل و آزمون تی مستقل با استفاده نرم‌افزار SPSS انجام گرفت. نتایج بررسی نشان داد که میزان تانن کل، قند نامحلول، قند اصلی محلول، تانن متراکم، در پایه‌های مبتلا‌ به ‌زوال و پایه&lrm;های سالم در مناطق میانکوه، مله شبان و ابوالوفاء تفاوت معنی‌داری داشته ولی میزان آنتی‌اکسیدان تفاوت معنی‌داری را نشان نداد. همچنین میزان تانن متراکم تفاوت معنی‌داری را در مناطق مورد ‌بررسی نشان داد. با توجه به نتایج این بررسی می&lrm;توان بیان کرد که شرایط تنش‌زا مانند زوال، سبب ایجاد تغییر در مقدار ترکیبات ثانویه در برگ درختان بلوط ایرانی می‌شوند که با بررسی این موضوع می&lrm;توان به شیوع و کنترل شرایط تنش‌زا پی برد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - کارایی روش کریجینگ در پهنه‌بندی تراکم، تاج پوشش و تنوع گونه‌های درختی در جنگل‌های زاگرس (مطالعه موردی: ذخیره گاه جنگلی ارغوان، استان ایلام)
        جواد میرزایی نیشتمان خسروپور شایسته غلامی
        اطلاعات کمی در خصوص الگوی پراکنش مکانی تراکم، تاج پوشش و تنوع گونه‌های درختی وجود دارد. آگاهی از این اطلاعات برای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی جنگل بسیار مفید است. این تحقیق به منظور بررسی الگوی مکانی تراکم، تاج پوشش و تنوع گونه‌های درختی و امکان استفاده از روش کریجینگ در پهن أکثر
        اطلاعات کمی در خصوص الگوی پراکنش مکانی تراکم، تاج پوشش و تنوع گونه‌های درختی وجود دارد. آگاهی از این اطلاعات برای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی جنگل بسیار مفید است. این تحقیق به منظور بررسی الگوی مکانی تراکم، تاج پوشش و تنوع گونه‌های درختی و امکان استفاده از روش کریجینگ در پهنه‌بندی و تهیۀ نقشه آن‌ها در عرصه‌ای به مساحت 200 هکتار در جنگل‌های تنگه ارغوان در استان ایلام انجام گرفت. نمونه‌برداری به صورت تصادفی روی ترانسکت‌هایی موازی که با فاصله 300 متر از یکدیگر قرار داشتند انجام شد. سپس با توجه به ساختار مکانی مناسب واریوگرام‌های تجربی برای متغیرهای تراکم، تاج پوشش، تنوع، یکنواختی و غنا محاسبه شدند. نتایج مربوط به اعتبار سنجی نشان داد که نمی‌توان نقشۀ کریجینگ را برای متغیرهای تاج پوشش، تراکم، تنوع، یکنواختی و غنا ایجاد کرد. علاوه بر این، نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از روش کریجینگ برای تهیۀ نقشه‌های زمین مرجع مدیریتی مفید، کارایی زیادی ندارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - بررسی نیاز رویشگاهی گونه بارانک(.Sorbus torminalis Crantz. (L در جنگلهای ارسباران، آذربایجان شرقی (ایران)
        توحید ابراهیمی گجوتی ژیلا بالائی یوسف ایمانی دیزج یکان اکبر عبدی قاضی جهانی
        تحقیق حاضر به منظور شناخت نیاز رویشگاهی گونه Sorbus torminalis Crantz. (L.) در سال 1392 در جنگل‌های ارسباران (شمال‌غرب ایران) انجام گردیده‌است. مساحت منطقه مورد مطالعه 14000 هکتار تعیین گردید که شامل زیر حوزه ستن چای از حوزه کلیبرچای به مساحت 13335هکتار و قسمتی از حوزه أکثر
        تحقیق حاضر به منظور شناخت نیاز رویشگاهی گونه Sorbus torminalis Crantz. (L.) در سال 1392 در جنگل‌های ارسباران (شمال‌غرب ایران) انجام گردیده‌است. مساحت منطقه مورد مطالعه 14000 هکتار تعیین گردید که شامل زیر حوزه ستن چای از حوزه کلیبرچای به مساحت 13335هکتار و قسمتی از حوزه ایلگنه چای به مساحت 665 هکتار می‌باشد. در منطقه مورد نظر در داخل فرمهای مختلف زمین ‌و در جهات جغرافیایی متفاوت، تعداد 6 قطعه نمونه 1000متر مربعی انتخاب گردید . جهت تعیین مهمترین عوامل موثر در استقرار گونه بارانک در ارسباران آنالیز مولفه های اصلی (PCA) بکار گرفته شد. برای این منظور از نرم‌ افزار آماری SPSS (نسخه شماره 9) استفاده گردید. انتشار این گونه در محدوده ارتفاعی1020 تا 1715 متر بوده و درجنگل‌های ارسباران به عنوان گونه همراه جامعه جنگلی ممرزCarpinetum betuli L. یافت می‌شود. بلندترین درختان برای گونه بارانک در فرم دامنه و در جهت شمالی (78/11 متر) قرار داشتند و قطر برابر سینه درختان بارانک از 1/5 تا 4/14 سانتی متر در فرمهای مختلف زمین و در جهات جغرافیایی متفاوت در نوسان می‌باشد.بر اساس نتایج این تحقیق گونه بارانک در طبقه ارتفاعی بالابند(2000-1500 متر) از جنبه حداکثر و میانگین قطر برابر سینه در وضعیت برتری قرار دارد. ضمنا نتایج آزمون PCA نشان می‌دهد که فاکتورهای درصد آهک و درصد مواد آلی با مولفه اول و فاکتورهای جهت جغرافیایی و درصد سیلت با مولفه دوم همبستگی بیشتری دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - کاربرد گیاهان حرا در صنعت دارویی
        سید افشین ناطقی شاه رکنی فاطمه جلالوند علی ابراهیمی ستاره بدری
        جنگل های مانگرو، پوشش گیاهی غالب مناطق بین جزرومدی نواحی گرمسیری جهان هستند که همین مهم باعث اهمیت آنها به عنوان یکی از مهمترین منابع تولید اولیه در جهان شده است، همچنین محلی مناسب برای صید آبزیان و صنعت آبزی پروری، برداشت علوفه های دام، صنعت درمانی و دارویی، تولید روغن أکثر
        جنگل های مانگرو، پوشش گیاهی غالب مناطق بین جزرومدی نواحی گرمسیری جهان هستند که همین مهم باعث اهمیت آنها به عنوان یکی از مهمترین منابع تولید اولیه در جهان شده است، همچنین محلی مناسب برای صید آبزیان و صنعت آبزی پروری، برداشت علوفه های دام، صنعت درمانی و دارویی، تولید روغن، صمغ و سوخت روستایی و نیز صنایع دستی و زینتی و حتی شیرین کردن آب شور به شمار می روند. در کشور ایران و سواحل جنوبی شامل استان های بوشهر، هرمزگان و سیستان بلوچستان؛ درخت حرا (Avicennia marina) و چندل (Rhizophora mucronata) تنها گونه های مانگرو می باشند. انسان همیشه در جستجوی عواملی برای درمان بیماری های مختلف بوده است. از زمان های قدیم، گیاهان دارویی برای ریشه کنی بیماری های انسانی مورد استفاده قرار می گرفته است. در این بین، گیاهان حرا نیز به عنوان گیاهان دارویی استفاده می شوند و عصاره های آنها در نواحی مختلف دنیا کاربردهای فراوانی دارند؛ در این مقاله مروری به برخی از موارد درمانی این گیاهان مانند درمان سوختگی و بهبهود زخم ها، رفع خون مردگی و اسهال خونی و جذام، درمان زخم معده، بواسیر، سوءهاضمه، آسم، سردرد، روماتیسم، بیماری های پوستی، درمان سنگ کلیه و درمان سوختگی ها اشاره می شود. تفاصيل المقالة