نهضت

حرية الوصول المقاله

1 - تأثیرات فرهنگ ایران باستان بر فرهنگ اسلامی در دورۀ عباسی
قاسم احمدی فاطمه لاجوردی محمدرضا عدلی

آشنایی مسلمانان عرب با فرهنگ و تمدن ایرانی پس از فتوحات، شیوۀ زندگی و فرهنگ خلفای مسلمان، بخصوص عباسیان را تحت تأثیر قرار داد. در مقابل، تغییر محسوسی در موقعیت ایرانیان به وجود آمد. آنان فرصت یافتند با نفود در دستگاه خلافت، امور کشور را در اختیار خود بگیرند و این امر مو أکثر

آشنایی مسلمانان عرب با فرهنگ و تمدن ایرانی پس از فتوحات، شیوۀ زندگی و فرهنگ خلفای مسلمان، بخصوص عباسیان را تحت تأثیر قرار داد. در مقابل، تغییر محسوسی در موقعیت ایرانیان به وجود آمد. آنان فرصت یافتند با نفود در دستگاه خلافت، امور کشور را در اختیار خود بگیرند و این امر موجب شد تا آنها در عرصۀ سیاسی ظاهر شوند. همچنین، انتقال مرکزیت سیاسی عباسیان به شرق و در دل سرزمین تاریخی ایران نیز بیش از گذشته بر تجدید حیات عنصر ایرانی در این دوره اثر گذاشت. این فرآیند تاریخی راه را برای ظهور زبان فارسی در دستگاه دیوان سالاری و نیز ترجمۀ متون فارسی به عربی باز کرد و بدین ترتیب، در این دوران شاهد حضور گروه زیادی از دانشمندان ایرانی در عرصۀ علمی و نیز اصرار ایرانیان بر حفظ سنت های ایرانی، از جمله، جشن نوروز و مهرگان هستیم. از این رو، مقالۀ حاضر سعی دارد به بیان تأثیرات فرهنگی ایرانیان بر مسلمانان در خلافت عباسیان بپردازد و روشن سازد که آنچه به نام فرهنگ ایرانی- اسلامی در ایران شکل گرفت چه ارتباطی به فرهنگ ایران باستان داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - زن در شعر صدقی زهاوی و ملک الشعرای بهار
محمودرضا توکلی محمدی محمدعلی آذرشب معصومه شبستری

پایه‌ و اساس مدرسه سلافیه در ادبیات تطبیقی، توجه به زیرساخت‌های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی جوامع در فرم دادن به روساخت آن جامعه است. شباهت‌های موجود در گستره‌های دینی، فرهنگی و اجتماعی در ایران عصر مشروطه و عراق عصر نهضت باعث شد شعرا و ادبای دو کشور ـ بدون اینکه در بیش‌تر أکثر

پایه‌ و اساس مدرسه سلافیه در ادبیات تطبیقی، توجه به زیرساخت‌های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی جوامع در فرم دادن به روساخت آن جامعه است. شباهت‌های موجود در گستره‌های دینی، فرهنگی و اجتماعی در ایران عصر مشروطه و عراق عصر نهضت باعث شد شعرا و ادبای دو کشور ـ بدون اینکه در بیش‌تر موارد از آثار ادبی یکدیگر اطلاع داشته باشند ـ به بررسی موضوع‌ها و درونمایه‌هایی مشترک، در اشعار و آثار ادبی خود بپردازند. یکی از اصلی‌ترین مضامینی که به عنوان زیرمجموعه‌ای از شعر اجتماعی در ادبیات این دو دوره رخ نمود، مباحث مربوط به زنان و بررسی مسائل و مشکلات مربوط به آن‌ها است. با توجه به مطالب یادشده، مقاله حاضر در صدد است تا در چارچوب مکتب نظری سلافیه، و با ملاک قرار دادن دیدگاه ملک الشعرای بهار در ایران و جمیل صدقی زهاوی در عراق، به بررسی نگرش این دو شاعر به مبحث حضور زن در جامعه پرداخته و اشتراکات و تفاوت‌های میان آن‌ها در این موضوع را مشخص نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - بررسى مقایسه اى تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد و تحولات شعر معاصر فارسى از عصر مشروطیت به بعد
زهرا خسروى

مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است:در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد بررسى و پس از ذکرعوامل تحول ادبى، دگرگونى هاى پدیدآمده در شعر عربى و تأثیرپذیرى آن از ادب غربىبیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسى عوامل جامعه شناختى تحوّل ادبى در کشور ما که به بیدارى أکثر

مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است:در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد بررسى و پس از ذکرعوامل تحول ادبى، دگرگونى هاى پدیدآمده در شعر عربى و تأثیرپذیرى آن از ادب غربىبیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسى عوامل جامعه شناختى تحوّل ادبى در کشور ما که به بیدارىاجتماعى فکرى مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهم ساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه هاى جامعه شناختى باختین و لوتمان مدنظرقرار گرفته و درپى آن، ویژگى هاى شعر این دوره بیان شده است. در بخش سوم مقاله، اشتراکات ادبى شعر پارسى پس از عصر مشروطه و شعر عربى پساز عصر نهضت بررسى شده که این اشتراکات، هم در بیان عوامل تحول و هم در تحولات ادبى پدیدآمده در شعر هر دو ملت یکسان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - الأدب الحدیث فى سوریة و لبنان
نادر نظام طهرانى

یمکن أن ترجع النهصةالشعریة فى سوریة - لبنان ألى أیام حعرب العالمیةالأولى. ففى هذه الفترة تبلورت الخطوط الأساسیة للمسیرة الشعریة. و ظهر شعراء کثیرون أبدعوا و أعادواالشعر إلى عهد ازدهاره. و لم یتقیدالشعراءالعرب باتجاه شعرى واحد، فنراهم کلاسیکیین و رومانسیین و رمزیین فى آن أکثر

یمکن أن ترجع النهصةالشعریة فى سوریة - لبنان ألى أیام حعرب العالمیةالأولى. ففى هذه الفترة تبلورت الخطوط الأساسیة للمسیرة الشعریة. و ظهر شعراء کثیرون أبدعوا و أعادواالشعر إلى عهد ازدهاره. و لم یتقیدالشعراءالعرب باتجاه شعرى واحد، فنراهم کلاسیکیین و رومانسیین و رمزیین فى آن واحد. کما ان الشاعر منهم فى العصرالحدیث ینظم على الأبحرالخلیلیة أو التفعیلة الواحدة. أو یخرج أحیانا عن الأوران. و هو فى کل ذلک یتألق فى عالم الشعر و یماع. ولکن الخروج عن الوزن نهائیاً قد یجعل الشعر نوعاً من النثر الفنى الذى عرفه العرب فى العصور المعتلئة، و بخاصة فی العصرالعباسى على ید الایرانیین کبدیع الزمان الهمذانى والصاحب بن عباد و ابن العمید والخوارزمى و غیرهم. والشعر فى هذین البلدین کما هو ماله فى البلدان العربیة الأخرى تأ ثر بالشرق والغرب. ولکنه حافظ على أصالته و عبر عن بیئته. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - الشعرا لحر و قصیدة التنر فى ایران والبلاد العربیة
‏ نادر نظام تهرانى

إن التأثیر والتأ ثر بین الشعرالعربی والشعر الفارسی کان کبیراً فىالعصرالعباسی و اوائل عصرالانحطاط: ولکنه لم یکن ذا بال فیالعصرالحدیث، و قد رأینا مثل هذا التبادل الثقافی لایبدأ إلا منذ اوائل العقد الأخیر، حیث بدأ افراد بترجمة الشعرالعربی إلى الفارسیة، و آخرون الشعرالفارسی أکثر

إن التأثیر والتأ ثر بین الشعرالعربی والشعر الفارسی کان کبیراً فىالعصرالعباسی و اوائل عصرالانحطاط: ولکنه لم یکن ذا بال فیالعصرالحدیث، و قد رأینا مثل هذا التبادل الثقافی لایبدأ إلا منذ اوائل العقد الأخیر، حیث بدأ افراد بترجمة الشعرالعربی إلى الفارسیة، و آخرون الشعرالفارسی إلی لعربیة و شروع الاهتمام المتبادل بین ایران و بلاد العربیة بنتاج القرائح فیهما.و لابد من القول أن النهضة الحدیثة و ظهور الشعر الحر ثم قصیدة النثر قد بدأت فی تاریخ متقارب فی البلاد العربیة و ایران و کان التصور الذی أصاب الشعر فی الشکل والمضمون ینبع من أصالة الأمتین، و إن کان الغرب قد سرّع فى حدوثه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - مقایسه رویکردهای ابن مقفع و جاحظ بصری در معرفی فرهنگ و تمدن ساسانی به خلافت عباسی*
صمد مؤمنی

از جمله مترجمان و دانشمندان معروف عصر نخست خلافت عباسی(232-132ق) ابنمقفع است. وی از آن دسته مترجمانی است که توانست در سیرت خلفا تأثیر بگذارد و نیز حرکت او سرآغازی بود برای شکل گیری نهضت شعوبیه و نهضت ترجمه که پاسداری از تمدن ایران و انتقال دستاوردهای مهم آن به دوران اسل أکثر

از جمله مترجمان و دانشمندان معروف عصر نخست خلافت عباسی(232-132ق) ابنمقفع است. وی از آن دسته مترجمانی است که توانست در سیرت خلفا تأثیر بگذارد و نیز حرکت او سرآغازی بود برای شکل گیری نهضت شعوبیه و نهضت ترجمه که پاسداری از تمدن ایران و انتقال دستاوردهای مهم آن به دوران اسلامی از نتایج مهم آن است. جاحظ بصری نیز با آنکه معتزلی بود و نگرشی مذهبی داشت اما با ترجمه کتاب پهلوی تاج تلاش کرد تا نکات برجسته اخلاقی و اجتماعی ساسانیان را به عباسیان در جهت احیای ساختار حکومتی آنان تذکر دهد. این مقاله با استفاده از روش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل و نیز با استناد به منابع معتبر تاریخی و ادبی، ابعاد و زوایای این موضوع را بررسی می نماید. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ترجمه متون پهلوی توسط ابن مقفع و جاحظ در معرفی آداب و رسوم و سنن ایرانیان همچون عید نوروز، ورزش چوگان و نیز مسائل حکومتی مانند شیوه اخذ مالیات از مردم، نحوه برخورد با شورشیان و مخالفان حکومت و در نهایت تشکیلات سپاه به عباسیان نقش مهمی داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - مدرنیسم اجتماعی در شعر محمود سامی بارودی و فرخی یزدی
محمدعلی سلمانی مروست مجتبی قنبری مزیدی کریم کشاورزی

عصر نهضت یا عصر معاصر عربی هم زمان با عصر مشروطه در ایران، روزگار تجدّد در زندگی اجتماعی مردم مصر و فارس بود. تحوّل و دگردیسی در زندگی اجتماعی این دو ملّت در عصر معاصر، دگرگونی در عرصه ادبیات را نیز در پی داشت. با دگرگونی ادبی، موضوعات اجتماعی جدید نیز وارد ادبیات گردید أکثر

عصر نهضت یا عصر معاصر عربی هم زمان با عصر مشروطه در ایران، روزگار تجدّد در زندگی اجتماعی مردم مصر و فارس بود. تحوّل و دگردیسی در زندگی اجتماعی این دو ملّت در عصر معاصر، دگرگونی در عرصه ادبیات را نیز در پی داشت. با دگرگونی ادبی، موضوعات اجتماعی جدید نیز وارد ادبیات گردید. محمود سامی بارودی شاعر برجسته مصر و فرخی یزدی شاعر پارسی گوی از مشهورترین نمایندگان تجدّد در این عصر هستند که القای مفاهیم حسّاس اجتماعی را بر عهده می‌گیرند تا فضا را برای داشتن اجتماعی مطلوب فراهم نمایند. بارودی با بهره گیری از ذوق سلیم و استوار و همچنین پیروی از منتقدان غرب به امور مردم و اصلاح عیوب موجود در جامعه می پردازد. او به مانند فرخی یزدی مسائلی چون عدالت محوری، وطن، ترک ذلت و خواری، توجه به فقر، مخالفت با ظلم و ستم و دعوت به علم آموزی را محوری‌ترین موضوعات اشعار خود قرار می‌دهد. این پژوهش در صدد آن است که با روش توصیفی- تحلیلی، دیدگاه اجتماعی و نشانه‌های نوآوری را با ذکر نمونه مورد تحلیل و بررسی قرار داده و در پایان وجوه تشابه و اختلاف هر کدام را در این خصوص بیان می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - القیم الأخلاقیة فی شعر عائشة تیمور
سودابه مظفّری

إنّ الأدب العربی المعاصر قد أنجب من النّساء أدیبات یعجبن العالم بآثارهنّ الأدبیّة، کما لهنّ تأثیر معجب فی ارتقاء الأدب العربیّ وازدهار الثّقافة وتهذیب الأخلاق وإقامة القیم الأخلاقیّة فی المجتمع. الأدیبة والشّاعرة المصریة المعاصرة عائشة تیمور هی التی عاشت فی عصر کان الأد أکثر

إنّ الأدب العربی المعاصر قد أنجب من النّساء أدیبات یعجبن العالم بآثارهنّ الأدبیّة، کما لهنّ تأثیر معجب فی ارتقاء الأدب العربیّ وازدهار الثّقافة وتهذیب الأخلاق وإقامة القیم الأخلاقیّة فی المجتمع. الأدیبة والشّاعرة المصریة المعاصرة عائشة تیمور هی التی عاشت فی عصر کان الأدب فیه غیر مستحسن من الأناث، ولکنّها ما افتنّت بمفاتن الحیاة المتحضّرة و رفاهیّة المدنیّة، بل حملت لواء النّهضة الأخلاقیّة فی أدبها ولم تتنازل من مطلوبها، ألا وهو الأدب ودراسته والحضور فی المحافل الأدبیّة. لهذه الشّاعرة أغراض شعریّة مختلفة، ولکنّ الذی یجلب الأنظار ویجذب القلوب هو القیم الأخلاقیّة فی دیوانها. أمّا الهدف من هذا البحث فهو الدّراسة عن القیم الأخلاقیّة ضمن أشعار عائشة فی المنهج التوصیفی- التحلیلی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - مصطفی جواد وإسهاماته العلمیة اللغویة فى العراق
محمد اعتمادی

یعتبر مصطفی جواد رائداً للنهضة الثقافیة والعلمیة ومؤسساً لمنهج التحقیق العلمی المعاصر، أحد علماء اللغة العربیة البارزین فی القرن العشرین. خدم اللغة العربیة وأحاط بمساحتها الواسعة الأطراف، ذاع اسمه فی المحافل العلمیة واللغویة والأدبیة لیس لغویاً فحسب، بل مؤرخاً ومحققاً، أکثر

یعتبر مصطفی جواد رائداً للنهضة الثقافیة والعلمیة ومؤسساً لمنهج التحقیق العلمی المعاصر، أحد علماء اللغة العربیة البارزین فی القرن العشرین. خدم اللغة العربیة وأحاط بمساحتها الواسعة الأطراف، ذاع اسمه فی المحافل العلمیة واللغویة والأدبیة لیس لغویاً فحسب، بل مؤرخاً ومحققاً، وأدیباً، وشاعراً ومحدثاً یشار إلیه. فهو باطلاعه الواسع واستقلاله الفکری ومعرفته الکبیرة بمصادر الثقافة العربیة، اشتهر بعنایته الفائقة بدقائق الأمور وتصحیح ما تعارف علیه الناس من خطأ بمنهج علمی موضوعی. خلف مصطفی جواد آثاراً ومؤلفات مختلفة فی شتی المیادین ومئات المقالات والدراسات فی علم المخطوطات والتاریخ والنقد اللغوی وغیرها من المجالات العلمیة والأدبیة، وفضلاً عن هذا فقد اشتهر بین عامة الناس ببرنامجه التلفازی والإذاعی الشهیر(قُل ولا تقل) لأکثر من عشرین عاماً. مما حصلنا علیه فی هذا المقال انه اعتقد بالإجتهاد فی باب النحو والصرف، وحاول کسر قیود الجمود وتقدیس القدیم بما لا ضرورة فیه، واستدل علی ذلک بدلائل مأخوذة من صلب قواعد النحو العربی متأثراً بالقرآن الکریم والحدیث الشریف، ثم الشعر الجاهلی، والمولد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - نقش و جایگاه زن در نهضت فلسطین
محمد رضا علم سمیره حزباوی منا حمیدی نسب

بیش از شش دهه از حرکت و جنبش ملت فلسطین در مقابل اسرائیل و حامیان قدرتمند او می گذرد؛ در این مدت طولانی بارها و بارها مردم جهان شاهد بروز ظهور و حماسه هایی از مقاومت پایداری فلسطینی ها بوده اند. بطوریکه اخبار مربوط به جنبش در صدر همة خبرها و تحولات منطقه ای و جهانی قرار أکثر

بیش از شش دهه از حرکت و جنبش ملت فلسطین در مقابل اسرائیل و حامیان قدرتمند او می گذرد؛ در این مدت طولانی بارها و بارها مردم جهان شاهد بروز ظهور و حماسه هایی از مقاومت پایداری فلسطینی ها بوده اند. بطوریکه اخبار مربوط به جنبش در صدر همة خبرها و تحولات منطقه ای و جهانی قرار گرفته است. در این مدت جهانیان شاهد صحنه های بسیار غم انگیز و تأثیر آوری نیز بوده اند که افکار عمومی ملتها را تحت تأثیر قرار داده است. سئوال این است که این مقاومت طولانی از چه عوامل و اهرمهایی بهره مند بوده که تا شصت سال دوام آورده است. قدر مسلم آنچه که به عنوان یکی از عوامل مهم گسترش و پایداری این مقاومت را شکل داده است حضور زنان فلسطینی در نهضت و نقش و جایگاه آنان در تداوم این قیام بوده است. در مقاله حاضر تلاش شده است که نقش و جایگاه زن فلسطینی در روند گسترش، تداوم و دیرپایی قیام فلسطین تبیین گردد. به عنوان مثال می توان از فعالیت های نظامی، فرهنگی و تأسیس سازمان های خودگردان نام برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - بررسی مضامین سیاسی-اجتماعی در دیوان ادیب‌الممالک فراهانی و احمد شوقی
پروین مرتضایی زهرا حسینی

10.30495/farsij.2022.1932857.1503

ادبیات متعهد حوزه‌های گوناگونی را در برمی‌گیرد. پرداختن به مسایل اجتماعی و سیاسی جامعه از مهم‌ترین رویکردهای این نوع ادبیات است. در عصر مشروطه در جامعۀ ایران و مصر اوضاع اجتماعی و سیاسی مشابهی شکل گرفته بود. مسائلی که استقلال و هویت چنین کشورهایی را دست‌خوش تعرّض بیگانگ أکثر

ادبیات متعهد حوزه‌های گوناگونی را در برمی‌گیرد. پرداختن به مسایل اجتماعی و سیاسی جامعه از مهم‌ترین رویکردهای این نوع ادبیات است. در عصر مشروطه در جامعۀ ایران و مصر اوضاع اجتماعی و سیاسی مشابهی شکل گرفته بود. مسائلی که استقلال و هویت چنین کشورهایی را دست‌خوش تعرّض بیگانگان قرار می‌داد و در نتیجه با خطر جدّی روبه‌رو می-ساخت؛ بنابراین شاعران اجتماعی در تب و تاب چنین اوضاع متلاطمی وارد شدند و مهم‌ترین همّ آنان پرداختن به مسائل اجتماعی و سیاسی شد. در این پژوهش که به شیوة توصیفی- تحلیلی انجام شده، مضامین اجتماعی- سیاسی در اشعار ادیب‌الممالک و احمد شوقی، بر اساس مکتب تطبیقی آمریکا استخراج و بررسی شده است. یافته‌های پژوهش حکایت از آن دارد که مضامینی از قبیل وطن‌پرستی، یادکرد آزادگان و پهلوانان وطنی، ترغیب به وحدت و همبستگی، انزجار از بیگانگان و انتقاد از نابسامانی‌های اجتماعی در شعر این دو شاعر، کاربرد گسترده‌ای داشته‌است با این تفاوت که ادیب الممالک، مسایل جزئی اجتماعی را هم در شعر خود وارد کرده است؛ حال آن‌که احمد شوقی غالبا مسایل کلان‌تر را مطرح نموده است. هر دو شاعر وطنی، در ابتدا نسبت به نهضت مشروطه دیدگاهی مثبت دارند؛ اما با ورود نابه‌هنجاری‌ها به ساختار نهضت، مسیر خود را تغییر داده و از آن شکوه سرمی‌دهند. اصلاح‌طلبی و لزوم عملکرد مثبت طبقات گوناگون اجتماع و اهل سیاست از مهم‌ترین راه‌کارهایی است که این دو شاعر برای نیل به پیروزی ملی، پیشنهاد می‌کنند.واژگان کلیدی: ادبیات تطبیقی، نهضت مشروطه، وطن پرستی، ادیب‌الممالک، احمد شوقی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - رابطه هوش فرهنگی و هوش معنوی با میزان کارآفرینی معلمان نهضت سواد آموزی
فرانک موسوی عزاله قادری

10/611/jhre

هدف این پژوهش بررسی رابطه هوش فرهنگی و هوش معنوی با میزان کارآفرینی معلمان نهضت سواد آموزی بود. روش این پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش، جامعه آماری کلیه معلمان نهضت سواد آموزی شهر مریوان در سال تحصیلی 1400-1401 به تعداد حدود 290 نفر می باشد. نمونه آمار أکثر

هدف این پژوهش بررسی رابطه هوش فرهنگی و هوش معنوی با میزان کارآفرینی معلمان نهضت سواد آموزی بود. روش این پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش، جامعه آماری کلیه معلمان نهضت سواد آموزی شهر مریوان در سال تحصیلی 1400-1401 به تعداد حدود 290 نفر می باشد. نمونه آماری 200 نفر از معلمان مذکور بر اساس نمونه گیری تصادفی و از طریق فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه هوش فرهنگی آنگ وهمکارانش (2007)، هوش معنوی عبداله زاده (1398) و رفتار کارآفرینانه در سازمان مقیمی (1390) می باشد. یافته‌ها با استفاده ار روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه نشان داده شد که بین هوش فرهنگی با میزان کارآفرینی معلمان نهضت سواد آموزی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد (032/0p= و 41/0= r). بین هوش معنوی با میزان کارآفرینی معلمان نهضت سواد آموزی رابطه مثبت و معنی داری مشاهده می شود (0001/0p= و 63/0 = r). متغیرهای هوش معنوی و هوش فرهنگی به ترتیب پیش بینی کننده کارآفرینی معلمان می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - اندیشه سیاسی فضل الله نعیمی استرآبادی
علی‌اکبر افراسیاب‌پور فلور ولی‌پور چهارده‌چریک

با هجوم وحشیانه و بی امان مغولان، مردم ایران به سراغ رهبران معنوی و عارفی چون شیخ خلیفه مازندرانی و سید قوام الدین مرعشی رفتند و با سرکوب آنها به گرد سید فضل الله استرآبادی (796-740 ق) جمع آمدند که عارف و شاعر و انقلابی شیعی در عصر خود بود و او نیز نهضتی را بر پا کرد که أکثر

با هجوم وحشیانه و بی امان مغولان، مردم ایران به سراغ رهبران معنوی و عارفی چون شیخ خلیفه مازندرانی و سید قوام الدین مرعشی رفتند و با سرکوب آنها به گرد سید فضل الله استرآبادی (796-740 ق) جمع آمدند که عارف و شاعر و انقلابی شیعی در عصر خود بود و او نیز نهضتی را بر پا کرد که قرن ها ادامه یافت و حروفیه خوانده شد. اندیشه های سیاسی او در قالب اشعار، حروف و اعدادی رمزی بیان می گردید که برای مهاجمان قابل درک نبود و در عین حال چتری فکری ایجاد می کرد که مشتاقان را به خود جذب می نمود.در مبانی تفکر سیاسی وی بر اساس انسان مداری به نمایندگی از اقشار پیشه ور و هنرمند و اندیشه ورز آن عصر است که در میدان سیاسی به مقابله با ویرانگری های تیمور به میدان می آید و حاکمیت را دچار بحران جدی می سازد. مکتب فکری جدیدی را ارائه می دهد که پس از خودش هم در عرصه سیاسی تا آناتولی و بالکان و شام حادثه آفرینی می کند و قرن ها در قالب یک مکتب سیاسی طرفدارانی پیدا می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - تأثیر نظام اجتماعی و اقتصادی بر دوگانگی نهاد خلافت و سلطنت در دوره آل بویه
محمد هاشم رهنما

این مقاله سعی دارد، بر خلاف نگرش‌های رایج، ‌تا حد امکان، رابطه نظام اجتماعی و اقتصادی با نظام حکومتی و تأثیر این دو بر یکدیگر ‌در دوران آل بویه، را مورد بررسی قرار دهد، با توجه به این رویکرد، در این تحقیق سعی شده به سئوال اساسی این دوره که عبارت است از؛ دلایل عدم خلع خل أکثر

این مقاله سعی دارد، بر خلاف نگرش‌های رایج، ‌تا حد امکان، رابطه نظام اجتماعی و اقتصادی با نظام حکومتی و تأثیر این دو بر یکدیگر ‌در دوران آل بویه، را مورد بررسی قرار دهد، با توجه به این رویکرد، در این تحقیق سعی شده به سئوال اساسی این دوره که عبارت است از؛ دلایل عدم خلع خلیفه سنی توسط حاکمان شیعی مذهب بویه پاسخ داده شود، فرضیه اصلی این مقاله آن است که توضیح دهد دلیل اصلی عدم خلع خلیفه توسط بویهیان، تأثیر و توانمندی نظام اجتماعی و اقتصادی بر دوگانه شدن جایگاه نهاد خلافت و سلطنت از یکدیگر بوده، که قبل از دوران آل بویه به وجود آمده و امیران آل‌بویه خواسته یا نا خواسته به آن تن دادند، این بررسی، تحلیل‌های سنتی را درباره وجود انگیزه‌های سیاسی و فرصت‌طلبی و تسامح طلبی حاکمان آل بویه را نادیده می‌گیرد و توضیح می‌دهد که دلیل عدم خلع خلیفه، توانمندی نظام اجتماعی و اقتصادی حاکم در جامعه عصر عباسی بود. این نظام که از زمان نهضت ترجمه شکل گرفت، بستر دوگانگی میان نهادهای دنیوی و اخروی را فراهم کرد و آل بویه تنها تداوم دهنده آن شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - نقش آموزه های شیعی(تعزیه و عزاداری) در نهضت مشروطیت
محسن آقاحسنی امیر تیمور رفیعی

چکیده نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و در محدوده ی سال های 1284 - 1290ه.ش بوقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی- اجتماعی- اقتصادی، أکثر

چکیده نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و در محدوده ی سال های 1284 - 1290ه.ش بوقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی- اجتماعی- اقتصادی، داخلی و خارجی بود. عواملی که در بین آنها نقش نیروهای اسلامی و خصوصا علما ی شیعی به عنوان رهبران دینی جامعه و به تبع آن فرهنگ و آموزه های شیعی در نظر پژوهشگران و کارشناسان مورد توجه قرار گرفته است. در میان فرهنگ ها ی شیعی نیز تعزیه خوانی و عزاداری در رثای سید و سالار شهیدان در این دوره از طرف دولت و ملت از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. نقش هنر نمایشی تعزیه که بیان مفهومی از تاریخ، اندیشه و فرهنگ اسلامی و شیعی است وتحت تأثیر فرهنگ و تمدن و گفتمان ایرانی شکل گرفته است، به عنوان رسانه ای شیعی در تحولات اجتماعی این دوره قابل بحث و بررسی می باشد. در این مقاله برآنیم تا با بررسی مدارک و اسناد تاریخی موجود، آنچه که از برگزاری مراسم تعزیه خوانی و عزاداری به عنوان بخشی از فرهنگ و آموزه ی تشیع، در شکل گیری و جریان نهضت مشروطیت نقش داشته است را یافته و عرضه نماییم. باشد که مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - بررسی جنبه های تاثیر گذاری نهضت ترجمه در شکل گیری اندیشه فلسفی تفکر اعتزالی در تفسیر قرآن
علی زرین مهر

نهضت ترجمه در عصر خلافت عباسی باعث آشنایی مسلمین با میراث فرهنگی و علمی ملل کهن گذشته شد و بواسطه آن مسلمانان با آثار علمی یونانی ،هندی ، سریانی ،پهلوی آشنا شدند ماحصل آن شکل گیری بنیان های علوم جدید اسلامی بواسطه این نهضت علمی بود.از این میان ترجمه آثار یونانی باعث آشن أکثر

نهضت ترجمه در عصر خلافت عباسی باعث آشنایی مسلمین با میراث فرهنگی و علمی ملل کهن گذشته شد و بواسطه آن مسلمانان با آثار علمی یونانی ،هندی ، سریانی ،پهلوی آشنا شدند ماحصل آن شکل گیری بنیان های علوم جدید اسلامی بواسطه این نهضت علمی بود.از این میان ترجمه آثار یونانی باعث آشنایی مسلمانان با فسفه و منطق یونان گشت که ماحصل آن شکل گیری علم کلام و وارد شدن تفاسیر عقلی قرآن مجید بود .تاثیر نهضت ترجمه در فرق مذهبی آن دوران متفاوت بود .از همه این فرق مذهبی معتزله بیشترین تاثیر را گرفت .زیرا معتزله جریان فکری بود که در برابر مرجئه قرار گرفته بود و لزوم استفاده از عقل را در تبین و تفسیر احکام دینی لازم می دانست .معتزله با این اعتقاد فکری با آشنایی که با کتب ترجمه شده فلسفی یافت توانست منطق و فلسفه را در روش عقلانی که برای تفسیر مبانی دینی برگزیده بود بکاربرد .یکی از مهم ترین نمود های تاثیر گذاری منطق و فلسفه یونانی در تفسیر قران بود که مباحثی چون حادث بودن قرآن فورد تاویل گرایی در تفسیر متون دینی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - بررسی نقش مسیحیان نسطوری خوزستان در تحولات علمی دوران اسلامی (از ورود اسلام تا پایان قرن چهارم ه.ق)
فریناز هوشیار مژگان آصفی شکوه السادات اعرابی

جندی شاپور از مراکز مهم و پرآوازه علمی به ویژه درزمینه طب بود . ورود مسیحیان نسطوری به جندیشاپور موجب تقویتاین مرکز علمی شد که پس از اسلام نقش مهمی در انتقال میراث حوزه های علمی و فلسفی هند، یونان و مصرباستان ایفا نمود . در این پژوهش که با هدف بررسی نقش مسیحیان نسطوری أکثر

جندی شاپور از مراکز مهم و پرآوازه علمی به ویژه درزمینه طب بود . ورود مسیحیان نسطوری به جندیشاپور موجب تقویتاین مرکز علمی شد که پس از اسلام نقش مهمی در انتقال میراث حوزه های علمی و فلسفی هند، یونان و مصرباستان ایفا نمود . در این پژوهش که با هدف بررسی نقش مسیحیان نسطوری خوزستان در تحولات علمی و فرهنگی دوران بعد از اسلام( از ورود اسلام تا چهارم هجری ) انجام شده است کوشش سده تا به این پرسش پاسخ داده شود که نقش مسیحیان نسطوری خوزستان در تحولات علمی و فرهنگی از ورود اسلام تا پایان قرن چهارم هجری چه بوده است؟. نتایج تحقیق حاضر که با روش توصیفی - تحلیلی انجام یافته است نشان می دهد که شخصیت های علمی نسطوری مذهب خوزستان در نهضت ترجمه و انتقال علم وفرهنگ دوران اسلامی در قرون یاد شده.نقش مهمی در تحولات علمی و فرهنگی دوران یاد شده داشته اند .در واقع نسطوریان با حفظ وانتقال علوم به ویژه دانش پزشکی مانع رکوداین مرکزعلمی شدند وپس از ورود به دربار خلفا ی عباسی و ترجمه متون علاوه بر فعال نمودن این مرکز علمی ، بغداد را نیز به مرکز مهم علمی سرزمین های اسلامی تبدیل کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - تبریز در جریان نهضت ملّی ایران
رضا عبادی

در تاریخ معاصر پس از انقلاب مشروطه، نهضت ملّی نفت از جمله مهمترین حوادث و رخ دادهای تاریخی ایران است که در اوایل دهه 30 اتفاق افتاد. اگر چه نفت و مسائل مربوط به آن کانون توجه این نهضت و حرکت ملّی بسیار مهّم است، لیکن به جهت رهبری عالی نهضت در قامت دکترمحّمد مصدق، این حر أکثر

در تاریخ معاصر پس از انقلاب مشروطه، نهضت ملّی نفت از جمله مهمترین حوادث و رخ دادهای تاریخی ایران است که در اوایل دهه 30 اتفاق افتاد. اگر چه نفت و مسائل مربوط به آن کانون توجه این نهضت و حرکت ملّی بسیار مهّم است، لیکن به جهت رهبری عالی نهضت در قامت دکترمحّمد مصدق، این حرکت ملّی در سطوح مختلف سیاسی اجتماعی از یکسو و فارغ از فرازو نشیبهای دوره پنچ ساله، همراهی آیت الله کاشانی از سوی دیگر، تأثیراتی بسنده در کلیه جهات و شئون مملکت برجای گذاشت. به لحاظ عمق و گستردگی دامنه این حرکت ملّی علاوه بر تهران شهرها‌ی بزرگ ایران به سهم خود ایفای نقش نموده اند. آذربایجان که در تاریخ حیات ایران و تحکیم هویت پر حوداث آن جایگاهی بس رفیع دارد، در جریان نهضت ملّی نقش مهّم و موثری را ایفا نمود، تبریز بعنوان مرکز آذربایجان همچون همیشه گامی فراتر پیش نهاده است. این مقاله فعالیتها و فضای سیاسی تبریز در حمایت از نهضت ملی نفت را مورد بررسی قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - تحلیل شخصیت مزدک و نهضت مزدکیه
محمدتقی فاضلی محمدحسن مقدس جعفری

اکثر محققین تاریخ و ادیان بر این باورند که مزدک پیش از آنکه یک دین آور باشد. به عنوان یک اصلاحگر اجتماعی( (Reformistاست؛ که به مبارزه بر علیه اوضاع نا مساعد زمان خود برخاسته و با نفوذ به دستگاه حکومت قباد ساسانی توانست پیروان زیادی را به دور خود جمع نماید. هدف اصلی مزدک أکثر

اکثر محققین تاریخ و ادیان بر این باورند که مزدک پیش از آنکه یک دین آور باشد. به عنوان یک اصلاحگر اجتماعی( (Reformistاست؛ که به مبارزه بر علیه اوضاع نا مساعد زمان خود برخاسته و با نفوذ به دستگاه حکومت قباد ساسانی توانست پیروان زیادی را به دور خود جمع نماید. هدف اصلی مزدک برپا کردن نهضتی بر علیه مقررات ناعادلانه دردولت ساسانیان و درهم شکستن سنت های منحط اجتماعی جامعه ی کاستی آن عهد بوده است، مزدک می خواسته با تعالیم اخلاقی بر اساس اعتقاد خود، اصلاحاتی در روابط اصول اجتماعی دیانت زرتشتی (دین بهی) بوجود بیاورد تا با این اصلاحات، که بر اثر آن برابری و عدالت اجتماعی آن زمان رو به تزلزل و سستی می رفت دوباره استوار نماید. ظاهراً نفوذ مزدک، موبدان ساسانی را به هراس انداخته بود. و موبدان قدرت خود را در خطر می دیدند .لذابه اغوای انوشیروان که جوانی بی تجربه بود، پرداخته و او را فریفته و به معاندت و دشمنی با مزدک واداشتند ،تا جایی که انوشیروان از بیم نفوذ مزدکیان با خدعه و نیرنگ تمامی آنان را شناسایی کرده و در سال 528 یا اوایل 529 میلادی با تمهیدات قبلی مزدک و پیروانش را به مهمانی فراخوانده و آنان را دسته جمعی کشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - بیت الحکمه و نهضت ترجمه در عصر عباسی
رمضان رضائی

بیت الحکمه نخستین و بزرگترین مرکز فرهنگی جهان اسلام در دوره عباسی بوده و به عنوان عامل اصلی اعتلای نهضت ترجمه در این دوره محسوب می شد. به دنبال این نهضت و تولیدات علمی آن منزلت دولت اسلامی ارتقا یافته و روابط آن با سایر کشورها قانون مند شد. از این زمان به بعد مسلمانان د أکثر

بیت الحکمه نخستین و بزرگترین مرکز فرهنگی جهان اسلام در دوره عباسی بوده و به عنوان عامل اصلی اعتلای نهضت ترجمه در این دوره محسوب می شد. به دنبال این نهضت و تولیدات علمی آن منزلت دولت اسلامی ارتقا یافته و روابط آن با سایر کشورها قانون مند شد. از این زمان به بعد مسلمانان در حوزه های مختلف علمی پرچم رشد و شکوفایی را به دوش کشیدند، تشویق خلفای عباسی نیز باعث شد تا بیت الحکمه اهمیت بیشتری پیدا کرده و گام های نهضت ترجمه محکم تر و قوی تر برداشته شود. بیت الحکمه در جریان نهضت ترجمه و پیشرفت دیگر علوم عربی در زمینه های ادبی و علمی از جمله فلسفه، طب، نجوم، ریاضیات و غیره نقش تعیین کننده ای داشت. این مقاله در صدد است چگونگی تأسیس بیت الحکمه، پیدایش نهضت ترجمه و عوامل مؤثر در پیدایش آن و نیز تأثیر بیت الحکمه در رشد و شکوفایی نهضت ترجمه را با شیوه مطالعه اسنادی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - نقش آموزه های شیعی (تعزیه و عزاداری) در نهضت مشروطیت
امیر تیمور رفیعی محسن آقا حسنی

نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و درمحدوده ی سال های 1284-1290هـ.ش به وقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، داخلی أکثر

نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و درمحدوده ی سال های 1284-1290هـ.ش به وقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، داخلی و خارجی بود. عواملی که در بین آنها نقش نیروهای اسلامی و خصوصاً علمای شیعی به عنوان رهبران دینی جامعه و به تبع آن فرهنگ و آموزه های شیعی در نظر پژوهشگران و کارشناسان مورد توجه قرار گرفته است. در میان فرهنگ های شیعی نیز تعزیه خوانی و عزاداری در رثای سید و سالار شهیدان در این دوره از طرف دولت و ملت از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. نقش هنر نمایشی تعزیه که بیان مفهومی از تاریخ، اندیشه و فرهنگ اسلامی و شیعی است و تحت تأثیر فرهنگ و تمدن و گفتمان ایرانی شکل گرفته است، به عنوان رسانه ای شیعی در تحولات اجتماعی این دوره قابل بحث و بررسی می باشد. در این مقاله برآنیم تا با بررسی مدارک و اسناد تاریخی موجود، آنچه که از برگزاری مراسم تعزیه خوانی و عزاداری به عنوان بخشی از فرهنگ و آموزه ی تشیع، در شکل گیری و جریان نهضت مشروطیت نقش داشته است را یافته و عرضه نماییم. باشد که مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - تاثیر تمدن اسلامی در تحولات فکری اروپا در سده های میانه
ابراهیم باوفای دلیوند

مسلمانان به یمن دین اسلام در طول تاریخ ، تمدنی را در ممالک اسلامی به وجود آوردند که به تمدن اسلامی نام بردار شده است. این تمدن در برهه ای از تاریخ،و در طول مدتی کوتاه،ضمن تسلط بر پهنه ی وسیعی از ممالک جهان آن روز، مرزهای علم و فرهنگ را چنان توسعه داد که، تحولی شگرف در ج أکثر

مسلمانان به یمن دین اسلام در طول تاریخ ، تمدنی را در ممالک اسلامی به وجود آوردند که به تمدن اسلامی نام بردار شده است. این تمدن در برهه ای از تاریخ،و در طول مدتی کوتاه،ضمن تسلط بر پهنه ی وسیعی از ممالک جهان آن روز، مرزهای علم و فرهنگ را چنان توسعه داد که، تحولی شگرف در جهان بوجود آوردکه نمی توان عظمت وتاثیر آن را در تمدن های دیگر نادیده گرفت. این مقاله به دنبال آن است که اسباب و علل نقش آفرینی تمدن اسلامی در بیداری اروپا چه بود ؟ فلسفه اسلامی چه تاثیری بر فلسفه اروپا طی قرون وسطی گذارد و چگونه زمینه را برای رنسانس عقلی اروپا و گذار آن از سده های میانه به سوی عصر جدید فراهم کرد؟ سوال های فرعی تحقیق از این قرارند: - چه عواملی باعث رشد و شکوفایی تمدن اسلامی در آن دوران شد؟ - وضعیت علمی اروپا در سده های میانه چگونه بوده است ؟ - چگونه نهضت ترجمه در اروپا توانست آنان را با آثار و دستاوردهای متفکران اسلامی آشنا کند؟ به نظر می رسد و فرض بر این است که طی جنگ های صلیبی و سفرهای تجاری و علمی مسلمانان و اروپاییان زمینه تبادل فرهنگی و عرضه اطلاعات و دستاوردهای علمی میان این دو تمدن فراهم آمد. روش این تحقیق به اعتبار جمع آوری اطلاعات ، کتاب خانه ای و به اعتبار نوع هدف بنیادی و به اعتبار ماهیت و روش ، علی – تاریخی و نیز تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - تأثیر نظام اجتماعی و اقتصا بر دی دوگانگی نهاد خلافت و سلطنت در دوره آل بویه
محمد هاشم رهنما

این مقاله سعی دارد، بر خلاف نگرشهای رایج، تا حد امکان، رابطه نظاماجتماعی و اقتصادی با نظام حکومتی أو ت ثیر این دو بر یکدیگر در دوران آل بویه، رامورد بررسی قرار دهد، با توجه به این رویکرد، در این تحقیق سعی شده به سئوال اساسیاین دوره که عبارت است از؛ دلایل عدم خلع خلیفه أکثر

این مقاله سعی دارد، بر خلاف نگرشهای رایج، تا حد امکان، رابطه نظاماجتماعی و اقتصادی با نظام حکومتی أو ت ثیر این دو بر یکدیگر در دوران آل بویه، رامورد بررسی قرار دهد، با توجه به این رویکرد، در این تحقیق سعی شده به سئوال اساسیاین دوره که عبارت است از؛ دلایل عدم خلع خلیفه سنی توسط حاکمان شیعی مذهببویه پاسخ داده شود، فرضیه اصلی این مقاله آن است که توضیح دهد دلیل اصلی عدم خلعخلیفه توسط بویهیان أ، ت ثیر و توانمندی نظ ام اجتماعی و اقتصادی بر دوگانه شدن جایگاهنهاد خلافت و سلطنت از یکدیگر بوده، که قبل از دوران آل بویه به وجود آمده و امیرانآلبویه خواسته یا نا خواسته به آن تن دادند، این بررسی، تحلیلهای سنتی را درباره وجودانگیزههای سیاسی و فرصتطلبی و تسامح طلبی حاکمان آل بویه را نادیده میگیرد وتوضیح میدهد که دلیل عدم خلع خلیفه، توانمندی نظام اجتماعی و اقتصادی حاکم درجامعه عصر عباسی بود. این نظام که از زمان نهضت ترجمه شکل گرفت، بستر دوگانگیمیان نهادهای دنیوی و اخروی را فراهم کرد و آل بویه تنها تداوم دهنده آن شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - بررسی منظر اجتماعی بافت های ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: کوی نهضت آباد کلانشهر اهواز)
بهروز شیری عباس معروف نژاد

بافت های ناکارآمد و قدیمی شهرهای کشور که در اغلب موارد هسته ی اولیه و اصلی آن شهرها را تشکیل می دهند. این بافت ها با گذشت زمان و عدم توجه و نگهداری مناسب، دچار فرسودگی و اضمحلال کالبدی و عملکردی شده اند. مسائل اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، فیزکی- کالبدی و زیست محیطی از اعم أکثر

بافت های ناکارآمد و قدیمی شهرهای کشور که در اغلب موارد هسته ی اولیه و اصلی آن شهرها را تشکیل می دهند. این بافت ها با گذشت زمان و عدم توجه و نگهداری مناسب، دچار فرسودگی و اضمحلال کالبدی و عملکردی شده اند. مسائل اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، فیزکی- کالبدی و زیست محیطی از اعم مشکلات این بافت ها است. از این رو، این پژوهش در قالب یک محله ی منتخب کلانشهر اهواز(محله ی نهضت آباد منطقه ی4 (فرآیند عملکرد بافت ناکارآمد شهری در چهارچوب رویکرد جامعه شناسی با نگاه ساماندهی و بازآفرینی شهری را براساس شاخص های اجتماعی مورد بررسی قرار داده است. جامعه آماری در این تحقیق با استفاده از فرمول کوکران360 نفر محاسبه گردید و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده در بین ساکنان محله ی نهضت آباد توزیع شد. سپس برای تحلیل های آماری پرسشنامه ها از نرم افزار Spss و بر اساس آزمون T تک نمونه ای استفاده گردید. نتایج تحلیل نشان داد که مولفه ی توانمندسازی ساکنان و افزایش کیفیت زندگی آنها(عدم میزان رضایت از امنیت اجتماعی محله و عدم میزان رضایت از امکانات محله) به تشدید ناکارآمدی بافت افزوده و بی انگیزه شدن ساکنان را در احیاء آن سبب شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - تأثیر و نقش طب تمدنهای غیر اسلامی بر طب تمدن اسلامی
محمد علی شاه حیدری غفار پوربختیار عبدالعزیز موحد

رشد و گسترش دانش پزشکی در تمدن اسلامی تنها مرهون پزشکان مسلمان نیست، چراکه پزشکان غیر مسلمان نیز در شکل‌گیری و شکوفایی این دانش سهم داشته‌اند. واکاوی سهم پزشکان غیر مسلمان در پزشکی دوره اسلامی از راه بررسی کمی و کیفی آثار آنان در سه حوزه ترجمه، درمان وتألیف امکان‌پذیر ا أکثر

رشد و گسترش دانش پزشکی در تمدن اسلامی تنها مرهون پزشکان مسلمان نیست، چراکه پزشکان غیر مسلمان نیز در شکل‌گیری و شکوفایی این دانش سهم داشته‌اند. واکاوی سهم پزشکان غیر مسلمان در پزشکی دوره اسلامی از راه بررسی کمی و کیفی آثار آنان در سه حوزه ترجمه، درمان وتألیف امکان‌پذیر است. بنابر بررسی آماری کتابهای ترجمه شده علوم طبی ونزدیک به نیمی از پزشکان حاذق و مشهور شاغل در دربار خلفای جهان اسلام، مسیحی، یهودی و بعضاً صابئی و سامری بودند. نیاز خلفا و درباریان به درمانگر، کمبود پزشکان حاذق مسلمان به نسبت پزشکان غیرمسلمان، و تساهل و تسامح خلفا و مصونیت نسبی این پزشکان زمینه ساز حضور آنان در دربار خلفای اسلامی بود. از سوئی حضور این پزشکان در دربارها افزون بر درمانگری، نتایج و آثار دیگری، از جمله گسترش و پیشرفت دانش پزشکی را در پی‌داشت . این پژوهش در صدد است با اشاره به راههای انتقال طب سایرملل به حوزه تمدن اسلامی و نقش اطبای آنها در توسعه دانش پزشکی جهان اسلام و زمینه های تأثیرپذیری پزشکان مسلمان از این حوزه را بررسی کند. یافته های اساسی این پژوهش نشان می دهد، که از دوره عباسیان به بعد، مسلمانان به طور مستقیم و غیرمستقیم، به اخذ و اقتباس علم پزشکی ملل مختلف پرداخته اند و در کنار تأثیرپذیری از آنها، در برخی از شاخه ها، همچون پزشکی، درمان ، گیاه شناسی و داروسازی از ایشان متأثر گردیده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - اندیشه تساوی جویانه در جنبش قرمطیان
مریم عاشوری حسن شادپور احمد اشرفی

جنبش اجتماعی و مذهبی قرمطیان که طی سده های ٣و ٤ ه.ق /10 و 11م. در مناطقی از عراق عرب تا احساء گسترش یافت، با الهام از جنبش زنگیان و منشعب از فرقه اسماعیلیه ، و ظاهراً در ارتباط با گروههای دگراندیشی چون باطنیه و زنادقه و غلات شکل گرفت. رهبران این جنبش با هدف جذب نیرو و د أکثر

جنبش اجتماعی و مذهبی قرمطیان که طی سده های ٣و ٤ ه.ق /10 و 11م. در مناطقی از عراق عرب تا احساء گسترش یافت، با الهام از جنبش زنگیان و منشعب از فرقه اسماعیلیه ، و ظاهراً در ارتباط با گروههای دگراندیشی چون باطنیه و زنادقه و غلات شکل گرفت. رهبران این جنبش با هدف جذب نیرو و در مواردی معدود از جمله در کوفه، احساء و مولتان با ادعای برپائی جامعه آرمانی، حکومتی را تشکیل دادند که به زعم برخی محققان نمونه ای از یک نظام سوسیالیستی و مساوات طلبانه در تاریخ جوامع اسلامی بوده است.این پژوهش با استفاده از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و با یاری منابع معتبر تاریخی، به طرح این سوال پرداخته است که : قرمطیان تا چه اندازه و به چه نحوی ، توانستند به برقراری مساوات اجتماعی بین توده مردم اقدام کنند؟ در پاسخ به این پرسش، باید گفت که رهیافت ایدئولوژیکی برخی محققان و نادیده گرفتن ابعاد متعدد نهضت قرامطه باعث شده تا این حقیقت نادیده گرفته شود که تنها در بخشی از قلمروی فعالیت قرمطیان اندیشه تساوی گرایانه آن هم به شکل محدود، به میدان عمل آورده شد و تندروی و ناکارآمدی ثانویه قرامطه و تخریب وجهه آنها در جهان اسلام، مانع از اجرای سیاست تساوی اجتماعی در سطح وسیع شد. در واقع برداشت ناصواب اسلام پژوهان، درباره وجه دموکراتیزه جامعه قرمطی، بر مبنای پنداری است که از ذوق زدگی و همسان پنداری و در مجموع عدم درک کافی و عمیق از جنبش دگر اندیشانه قرامطه طرح مسأله کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - سرّ ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در جریان نهضت مشروطیّت ایران
سعید آتشبار منیژه صدری سیدمحمود سادات منیره کاظمی راشد

هدف: بررسی علل ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطه.روش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی تلاش دارد عوامل ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطه را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. یافته ها و نتیجه گیری: یکی از مهمّ ترین دست آوردهای نهضت مشروطیّت ایران، شکل گیری أکثر

هدف: بررسی علل ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطه.روش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی تلاش دارد عوامل ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطه را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. یافته ها و نتیجه گیری: یکی از مهمّ ترین دست آوردهای نهضت مشروطیّت ایران، شکل گیری انجمن های ایالتی و ولایتی است. این انجمن ها نقشی بارز در تحوّلات عصر مشروطیّت ایفا کردند و در مقام صیانت کنندگان اصلی نهضت مشروطه و دارالشّورای ملّی، در روزگار فعّالیّت خویش به نحوی رفتار نمودند که خشم و نفرت طرفداران استبداد علیه آنان برانگیخته شد. بر همین رویّه، در ماه های پایانی عمرِ مجلس دورة اوّل، واکنش تندی بر انجمن ها و علی الخصوص بر انجمن تبریز که از آن با عنوان انجمن مقدّس ملّی یاد می شد، در مجلس شکل گرفت؛ که به محوِ حیات تمامی انجمن ها در ادوار آتیه مجالس انجامید. مقاله حاضر بر آن است تا ضمن پیشبرد بحث، به سوأل اساسی و بنیادین آن که جستجوی علل ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در تحوّلات عصر مشروطه می باشد، پاسخی در خور و شایسته ارائه دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - کارکردهای انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطیّت به روایت از روزنامة انجمن تبریز و اسناد نویافته
سعید آتشبار منیژه صدری سیدمحمود سادات منیره کاظمی راشد

انجمن ایالتی آذربایجان که ابتداً تنها برای نظارت بر انتخابات وکلای مجلس شورای ملّی به وجود آمد، به تدریج چنان نفوذی یافت که به صورت تنها مرجع دادخواهی مردم آذربایجان در آمد و چون در هر امری مردم مستقیماً به آن مراجعه می کردند به عنوان ارگان رسمی از طرف اقشار مختلف مردم أکثر

انجمن ایالتی آذربایجان که ابتداً تنها برای نظارت بر انتخابات وکلای مجلس شورای ملّی به وجود آمد، به تدریج چنان نفوذی یافت که به صورت تنها مرجع دادخواهی مردم آذربایجان در آمد و چون در هر امری مردم مستقیماً به آن مراجعه می کردند به عنوان ارگان رسمی از طرف اقشار مختلف مردم پذیرفته شد. انجمن تا حدّ زیادی تابع نظرات و خواسته های مردم بود و تمایل به شرکت مردم در کارها و اطّلاع آنها از تصمیمات متّخذه داشت. بر این اساس، در از میان برداشتن رسوم اجحاف آمیز و گشایش مکاتب و مدارس جدید، تأسیس بلدیّه و نظمیّه، نظارت بر امور دولتی و نظایر آن گام برداشت. در واقع، اعضای انجمن ایالتی آذربایجان مسئولانه پاسخگوی مردمی بودند که با استقرار مشروطیّت و با توجّه به نقش بارزی که خود در آن ایفا کردند، تغیراتی اساسی را خواستار بوده و خود را ذی حق می دانستند که در جریانات مختلف حاضر و ناظر باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - واکاوی مناسبات ایران و ژاپن از نهضت مشروطه تا پایان سلسله پهلوی
محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئی

بی تردید ظرفیت‌های دو کشور ایران و ژاپن در زمینه‌های مختلف سیاسی، تجاری و فرهنگی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است. در واقع این دو کشور بزرگ با روابط دیرینه و تاریخی که همواره مورد احترام و علاقه ‌مندی ملت و مردم هر دو کشور بوده است بستر ساز توسعه در همه زمینه‌ها در ط أکثر

بی تردید ظرفیت‌های دو کشور ایران و ژاپن در زمینه‌های مختلف سیاسی، تجاری و فرهنگی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است. در واقع این دو کشور بزرگ با روابط دیرینه و تاریخی که همواره مورد احترام و علاقه ‌مندی ملت و مردم هر دو کشور بوده است بستر ساز توسعه در همه زمینه‌ها در طول تاریخ بوده اند. هدف پژوهش حاضرپاسخ به این سئوال اساسی است که مناسبات ایران و ژاپن از نهضت مشروطه تا پایان سلسله پهلوی چگونه بوده است ؟ پژوهشگران در این مقاله با استفاده از روش اسنادی با اتکا به منابع مکتوب کتابخانه ای و مقالات به بررسی این موضوع می پردازند. نتایج پژوهش حاضرنشان می دهد که به جز مقطعی در جنگ جهانی دوم که با فشار متفقین بر دولت ایران که مجبور به قطع رابطه با ژاپن گردید ، در دیگر مقاطع تاریخی مناسبات سیاسی ، تجاری و فرهنگی ایران و ژاپن همواره و به تدریج در حال رشد و گسترش بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - دولت موقت از شورای انقلاب (22 دی 1357)تا پیروزی انقلاب (22بهمن 1357)
دکتر کیوان لؤلویی ایوب نظری

چکیده هدف مقاله آشنایی بامواضع،عملکردواقدامات دولت موقت مهندس بازرگان از تشکیل شورای انقلاب تاپیروزی و پایایی انقلاباسلامی ایران می باشد که علاوه برتحقیقات میدانی وکتابخانه ای،ازروش استنباطی وتحلیلی نیز استفاده شده و بامروری بر اسنادموجودمکتوب وشنیداری دیدگاه مناسب أکثر

چکیده هدف مقاله آشنایی بامواضع،عملکردواقدامات دولت موقت مهندس بازرگان از تشکیل شورای انقلاب تاپیروزی و پایایی انقلاباسلامی ایران می باشد که علاوه برتحقیقات میدانی وکتابخانه ای،ازروش استنباطی وتحلیلی نیز استفاده شده و بامروری بر اسنادموجودمکتوب وشنیداری دیدگاه مناسب به موضوع تبیین گردیده است.بااوج گیری انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی(ره)در نوفل لوشالتو*و با مشورت معتمدان روحانیغیر روحانی به تصمیم گیری پرداخت و با درخواست شهیدمرتضی مطهری در 22دی 1357شورای انقلاب را با سرپرستی خود ایشان تشکیل داد.این شورا موظف بود مقدمات دولت انتقالی را فراهم سازد.لذا پس از ورود امام (ره) به وطن(12بهمن- سال1357)بنا به پیشنهاد شورای انقلاب، حضرت امام (ره)مهندس بازرگان را با شرایط به دور از وابستگی حزبی و گروهی به ریاست دولت موقت*در تاریخ 15بهمن 1357منصوب کرد و موظف بود پس از انجام تعهدات خود کار را به ریس جمهور واگذار نماید، این پیش بینی نشان می داد که حضرت امام (ره)تمایلی به وارد کردن جریان فکری و سیاسی نهضت آزادی به داخل انقلاب اسلامی و نظام جدید اسلامی ندارد، لذا در این طیف نمی توان حزب یا تشکل خاصی را در شکل گیری انقلاب اسلامی موثر دانست بلکه پیروزی انقلاب در 22بهمن ماه 1357را، می توان حاصل حرکت توفنده مردم به رهبری امام (ره) دانست. واژگان کلیدی:نهضت آزادی-مهندس بازرگان-شورای انقلاب-دولت موقت-حضرت امام خمینی(ره). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - نقش مراکز علمی در نهضت ترجمه ( قبل از اسلام تا قرون اوّلیه حکومت اسلامی)قرن اوّل تا چهارم ه.ق
دکتر داریوش موگویی دکترافشین صالحی لیلا ابراهیمی

چکیده پژوهش حاضردر پی بررسی نقش مراکز علمی و فرهنگی دایر در قبل از اسلام تا قرون اوّلیه حکومت اسلامی بر نهضت علمی ترجمه است ؛ با توجّه به نقش نهضت علمی در انتقال علوم مسلمانان،و جایگاه علم، به عنوان مهمّترین ارکان فرهنگ و تمدّن و تأکید دین مبین اسلام به علم و دانش ان أکثر

چکیده پژوهش حاضردر پی بررسی نقش مراکز علمی و فرهنگی دایر در قبل از اسلام تا قرون اوّلیه حکومت اسلامی بر نهضت علمی ترجمه است ؛ با توجّه به نقش نهضت علمی در انتقال علوم مسلمانان،و جایگاه علم، به عنوان مهمّترین ارکان فرهنگ و تمدّن و تأکید دین مبین اسلام به علم و دانش اندوزی و نقش نهضت علمی در پی ریزی تمدّن اسلامی، پرداختن به نقش مراکز علمی و فرهنگی در راستای تحوّلات نهضت علمیضروری به نظر می رسد که مراکز این نهضت فرهنگی کجا بود ؟ چگونه منتشر شد و علّت پیدایش این فرهنگ در برخی مناطق چه بود چرا در دیگر مناطق چنین مراکزی وجود نداشت ؟ این نهضت که از دوره اموی آغاز و روند رو به رشدی داشته ،در دوره عّباسیان با تلاش وزیران و نفوذ خاندان های اصیل ایرانی چونبرمکیان ، نوبختیان ، بختیشوع، بنی شاکر .. .و تشویق خلفایی چون منصور، هارون الرّشید ، و مأمون در عصر اوّل به اوج و شکوفایی رسید که نهضت ترجمه در جهان اسلام ،با گسترش اسلام ، انتقال دانشمندان و آثار علمی چند قوم و اخذ تمّدن های یونانی ،ایرانی ،هندی و عربی شروع شد و در قرن سوّم هجری به اوج رسیده و در زمان متوکّل عبّاسی رو به افول نهاد ودرخلال چهارقرن خود از آغاز قرن اوّل تا نیمه قرن چهارم هجری مراحل مختلفی از ٌنضج و کمال را پیموده است .که در این مقاله ؛ نقش مراکز ترجمه اعمّ ازایرانی ، یونانی و هندی قبل از اسلام درروند نهضت ترجمه برجسته و قابل ذکر است. واژگان کلیدی :نهضت ترجمه ،علم در اسلام ، بنیان تمدّن و فرهنگ اسلامی، مراکز علمی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - مواضع سیاسی نهضت آزادی در ارتباط با سال های آخر سلطنت پهلوی(1357- 1356ﻫ.ش)
دکتر کیوان لؤلویی ایوب نظری مسلم نوروزنژاد

چکیده پس ازشکست نهضت ملی ایران،مهندس بازرگان به همراهی همفکران خود،در 25 اردیبهشت 1340پس ازکسب اجازه ازدکترمصدق با شعارمامسلمانیم -ایرانی -مصدقی -تابع قانون اساسیتأسیس نهضت آزادی ایران رااعلام میدارند.دیری نپاییدکه رهبران نهضت آزادی درسال 1341 دستگیرشدندوماشاهدرکودوس أکثر

چکیده پس ازشکست نهضت ملی ایران،مهندس بازرگان به همراهی همفکران خود،در 25 اردیبهشت 1340پس ازکسب اجازه ازدکترمصدق با شعارمامسلمانیم -ایرانی -مصدقی -تابع قانون اساسیتأسیس نهضت آزادی ایران رااعلام میدارند.دیری نپاییدکه رهبران نهضت آزادی درسال 1341 دستگیرشدندوماشاهدرکودوسکون نهضت درفواصل سالهای (1344 تا 1356) هستیم که بااو ج گیری انقلاب اسلامی در سالهای 1356- 1357 مهندس بازرگان به همراهی برخی ازاعضای نهضت"جمعیت دفاع ازآزادی وحقوق بشر"راتشکیل ودرچهارچوب قانون اساسی وهمکاری مجامع بین الملل به ترویج شعارشاه سلطنت بکند نه حکومت-انتخابات باید آزاد باشد، یکسری فعالیتهای سیاسی نوین راکه اهم آن،ملاقاتمهندس بازرگان با امام خمینی(ره) درپاریس به نیل متقاعدکردن امام به سیاستی گام به گام واینکه شاه رادرصورتی بپذیردکه سلطنت بکندنه حکومت را، آغاز کرد.این درحالی است که امام ملت وخودمردم ایران،درپی نفی رژیم شاهنشاهی وهرگونه ایدئولوژی دیگروخواهان اسلام بودند. واژگان کلیدی :نهضت آزادی -مهندس بازرگان- حزب سیاسی -نهضت اسلامی-حضرت امام خمینی(ره) تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - جایگاه آخوند خراسانی در مرجعیت زمان ورهبری دینی نهضت مشروطه
دکتر امیرتیمور رفیعی محمد وزین

چکیده: جایگاه و نقش مراجع دینى در جامعه اسلامى و روابط آنها با طبقه حاکم و مردم از مباحث مهم تاریخ ایران دوره اسلامى- به ویژه در دو قرن اخیر- است. بیدارى و هوشیارى مراجع در برخورد با جریان هاى سیاسى زمانه و واکنش به کارکرد حکومت در سیاست گذارى هاى داخلى و خارجى و تأ أکثر

چکیده: جایگاه و نقش مراجع دینى در جامعه اسلامى و روابط آنها با طبقه حاکم و مردم از مباحث مهم تاریخ ایران دوره اسلامى- به ویژه در دو قرن اخیر- است. بیدارى و هوشیارى مراجع در برخورد با جریان هاى سیاسى زمانه و واکنش به کارکرد حکومت در سیاست گذارى هاى داخلى و خارجى و تأثیر و اهمیت بسزاى روحانیت در جامعه و سیاست، مهم ترین انگیزه در بررسى حیات مراجع دینى در دورۀ قاجار و مشروطیت به شمار مى آید. از جمله روحانیان مؤثر در روند سیاسی دورۀ قاجار آخوند خراسانی است که با دخالت مستقیم در نهضت مشروطیت ایران و حکم به وجوب آن، هم به رهایى مردم از فلاکت زندگى در زیر بار حکومت استبدادى، مدد رساند و هم حکومت مشروطه را ازعناصر غربزده و ضد مذهبى تصفیه کرد. ایشان با دخالتمستقیم در متن نهضت مشروطیت، سایه روحانیت تشیع را در سراسر پهنۀ انقلاب مشروطه گسترد و اندیشه هاى روحانى و مذهبى خود را بر آن تحمیل کرد و مانع آزادى عمل انقلابیون غربزده ضدمذهب شد. هدف از انتخاب این موضوع، بررسی نقش کلیدی آخوند خراسانی در تحولات مذهبی و سیاسی مشروطیت و عملکرد ایشان در مقام مرجعیت شیعی و فعالیتهای سیاسی ایشان در بین روحانیان و متفکران سدۀ اخیر است و همچنین نقش رهبری آخوند خراسانی در اوضاع سیاسی نهضت مشروطه واقدامات ایشان مبنی برعدم حضور استعمارگران بیگانه که از نکات ویژه ایشان به شمار می رود. این پژوهش از نوع توصیفی می باشد که پژوهشگر از کتب، مقالات، نشریات و اسناد مختلف به جمع آوری اطلاعات پرداخته است. واژگان کلیدی:محمدکاظم خراسانی؛ مرجعیت عامه؛ نهضت مشروطه تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - تحلیل نقش نهضت سواد آموزی در توسعه فرهنگی روستاهای استان گیلان
عیسی پوررمضان محمد امیری میکال

از زمان تشکیل نهضت سوادآموزی برای ایجاد فرصت یادگیری بزرگسالان تاکنون پیشرفت چشمگیری در راستای تحقق برخی از اهداف در نظر گرفته شده صورت گرفته است. پس از سه دهه فعالیت این سازمان با توجه به تجارب ملی و تعامل آن با تجارب بین المللی ضرورت بازنگری و مهندسی مجدد در بسیاری از أکثر

از زمان تشکیل نهضت سوادآموزی برای ایجاد فرصت یادگیری بزرگسالان تاکنون پیشرفت چشمگیری در راستای تحقق برخی از اهداف در نظر گرفته شده صورت گرفته است. پس از سه دهه فعالیت این سازمان با توجه به تجارب ملی و تعامل آن با تجارب بین المللی ضرورت بازنگری و مهندسی مجدد در بسیاری از رویه ها و روش های مورد عمل وجود دارد. این مقاله که با روش توصیفی - تحلیلی صورت گرفته به بررسی نقش نهضت سوادآموزی در توسعه فرهنگی روستاهای استان گیلان پرداخته است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش به روش اسنادی- میدانی به دست آمده است. به منظور تعیین نقش نهضت سوادآموزی در توسعه فرهنگی روستاهای گیلان، که برابر سرشماری سال 85 از درصد باسوادی بیشتری برخوردار بوده اند، تکمیل شده است. متغییر مستقل تحقیق سواد آموزی و متغییر وابسته توسعه فرهنگی روستاها در نظر گرفته شده که جهت برقراری رابطه، تعداد 15 گویه تعیین و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که نهضت سواد آموزی در طی مدت فعالیت خود توانسته است افراد زیادی را در سطح روستاها با سواد نماید و روستاییان بعد از با سوادی، سطح آگاهی و فرهنگ آن ها ارتقای یافته است، از طرفی از نظر انجام تکالیف عبادی و شرعی، تلاوت قرآن کریم، بهره گیری از احادیث نبوی و معصومین علیهم السلام دچار تغییرات چشمگیر و مثبتی شده اند. همچنین در تعاملات گفتاری و شنیداری موفق تر و در خصوص استفاده از کتب و نشریات ساده راغب تر شده اند. خارج کردن زنان از انزوا و ورود آنان در عرصه سیاسی- اجتماعی که از آثار و برکات سوادآموزی است. خصوصاً ضمن دنبال کردن اخبار از طریق رسانه های گروهی نسبت به رویدادهای محلی، ملّی، جهان اسلام و بین المللی حساس تر شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - بررسی اثربخشی کتب غیردرسی نهضت سواد آموزی از دیدگاه زنان نوسواد شهر تهران
علی اکبر ارجمند نیا زهره میرحسینی کیوان کاکابرایی

تهیه و تنظیم کتاب های غیردرسی در سازمان نهضت سوادآموزی و به ویژه برای سوادآموزان زن یکی از تدابیری است که برای تداوم آموزش برای فراگیران اندیشیده شده است.براین اساس ضرورت دارد که این کتاب ها متناسب با ویژگی های نوسوادان و فضای فرهنگی غالب طراحی گردد. هدف: هدف از انجام أکثر

تهیه و تنظیم کتاب های غیردرسی در سازمان نهضت سوادآموزی و به ویژه برای سوادآموزان زن یکی از تدابیری است که برای تداوم آموزش برای فراگیران اندیشیده شده است.براین اساس ضرورت دارد که این کتاب ها متناسب با ویژگی های نوسوادان و فضای فرهنگی غالب طراحی گردد. هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی کتابهای غیر درسی از دیدگاه نوسوادان زن است. روش پژوهش: به منظور دست یابی به هدف مذکور120 نفر از نوسوادان از 4 منطقه شهر تهران(شمال، جنوب، شرق و غرب) به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار محقق ساخته که در برگیرنده 5 مقوله وضعیت شکلی، محتوایی و اجرایی کتابها و تاثیر آنها بر اطلاعات عمومی و اجتماعی و وضعیت خواندن و نوشتن بود با کمک آموزشیار توسط نوسوادان تکمیل گردید. یافته ها: نتایج که با استفاده از ضریب خی دو و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شده بودند نشان داد که فراگیران، کتابهای غیردرسی را از منظر 5 مقوله فوق الذکر مطلوب می دانند.ضمنا رابطه بین سن با نگرش به اثربخشی کتابهای غیر درسی(29/0) و رابطه پایه تحصیلی با نگرش به اثربخشی کتابهای غیر درسی(35/0) مثبت و معنی دار بود. نتیجه گیری:توجه به کتاب های غیر درسی می تواند ضمانت بخش تداوم یادگیری در زنان نوسواد باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - تحلیل محتوای کتاب‌های غیردرسی فراگیران نهضت سوادآموزی شهر تهران
زهره میرحسینی علی اکبر ارجمندنیا

مقاله حاضر به تحلیل محتوای 11 کتاب غیردرسی که در برنامه آموزش مداوم خدمات مکاتبه ای و گروه پیگیر سواد نهضت سواد آموزی شهر تهران مورد استفاده قرار می گیرد می پردازد تا به کارشناسان تهیه این مواد خواندنی ساده نقاط قوت وضعف این کتابها را نشان دهدبه طوری که طراحی و نگارش ای أکثر

مقاله حاضر به تحلیل محتوای 11 کتاب غیردرسی که در برنامه آموزش مداوم خدمات مکاتبه ای و گروه پیگیر سواد نهضت سواد آموزی شهر تهران مورد استفاده قرار می گیرد می پردازد تا به کارشناسان تهیه این مواد خواندنی ساده نقاط قوت وضعف این کتابها را نشان دهدبه طوری که طراحی و نگارش این مواد به ارتقا فرهنگ مطالعه و آگاهی های عمومی کمک بیشتری بنماید. نتایج نشان می دهد که موضوع و محتوای اکثر این کتابها با اهداف آموزش مداوم هماهنگی دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - نهضت مقاومت زنان در کربلا، یکی از عوامل جاودانگی نهضت عاشورا
نرجس نصر اللهی

زنان بزرگی در طول اسلام بودند که با عملکرد خود باعث حفظ و گسترش اسلام شده و سنت پیامبر(ص) را حفظ نموده اند؛ از جمله این زنان، بانوانی هستند که در جاوید ماندن حادثه کربلا نقش آفریند و می توانند الگوی سایر زنان مسلمان باشند. قیام عاشورا و نهضت مقاومت زنان در عاشورا انقلاب أکثر

زنان بزرگی در طول اسلام بودند که با عملکرد خود باعث حفظ و گسترش اسلام شده و سنت پیامبر(ص) را حفظ نموده اند؛ از جمله این زنان، بانوانی هستند که در جاوید ماندن حادثه کربلا نقش آفریند و می توانند الگوی سایر زنان مسلمان باشند. قیام عاشورا و نهضت مقاومت زنان در عاشورا انقلاب عظیمی در زنده نگاهداشتن دین اسلام به همراه داشت. این بانوان با نهضت مقاومت، علم و تقوا، تربیت فرزندانی مجاهد و متقی، اعتلای خانواده و حضور در صحنه کربلا در کنار همسر ، فرزندان و برادرانشان سهم چشم گیری در جاوید ماندن قیام کربلا داشتند. ایشان به عنوان الگو و اسوه و راهنمای سایر زنان و دختران مسلمان در جامعه اسلامی قلمداد می شوند. حضور زنان و کودکان همراهی امام حسین(ع) که به گواهی تاریخ ایشان پاکترین زنان مسلمان بودند که در صحنه عاشورا در مصاف حق علیه باطل با تحمل مصیبت ها و رنج های بسیار، اسارت، با بیان علت قیام امام حسین(ع) شجاعانه گام برداشتند و ایستادگی نمودند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - تشریح دلایل وقوع نهضت مشروطه، اهداف آن و دلایل ناکامی آن در دهه های بعد از آن
امیر خوشحال فریدون شایسته

هدف آن است که نهضت مشروطه را از نگاه پژوهشگران که دارای ماهیت، تاریخی-اجتماعی بودهاست با استفاده از روش جمعآوری اطلاعات کتابخانهای و از طریق مطالعات منابع مختلف، بصورت نوشتاری با مراجعه به منابع دست اول و دوم، بررسی شود؛تا با روشن شدن دلایل نهضت مشروطه در جامع أکثر

هدف آن است که نهضت مشروطه را از نگاه پژوهشگران که دارای ماهیت، تاریخی-اجتماعی بودهاست با استفاده از روش جمعآوری اطلاعات کتابخانهای و از طریق مطالعات منابع مختلف، بصورت نوشتاری با مراجعه به منابع دست اول و دوم، بررسی شود؛تا با روشن شدن دلایل نهضت مشروطه در جامعه بسته آن روز ایران،به طور خلاصه بهچگونگی وقوع نهضت مشروطه، اهداف آن، ناکامی آن در طول تاریخ معاصر بهتر و عمیقتر آشنا شده باشیمبا امیدواری اینکه این مقاله تا حد امکان توانسته باشد افق جدیدی را در این گونه مباحث در پیش روی خوانندگان بگشاید.نهضت مشروطه را باید نقطه عطفی در مبارزات سیاسی اجتماعی دوران معاصر دانست، در این دوره جامعه ایرانی رستاخیز بزرگی را ایجاد و بسط قانون، عدالت و برابری اجتماعی را آغاز کرد تا زمان رقابت کشورهای استعماری روس و انگلیس نهضت توانست رشد و شتاب فزایندهای را آغاز کند ولی انعقاد قرار داد 1907 بین دولت های مذکور به جهت هراس از قدرت روز افزون آلمان، موجب گردید که دگر باره رجال کهنه گرا و مستبد دستگاه سلطنت قاجار بعد از به توپ بستن مجلس اول و تعطیلی مجلس دوم بر مرده ریگ مشروطه چنگ اندازند و با قبای مشروطه همان روش های جابرانه پیشین را باز تولیدکنند ولی پیام ها و اهداف انقلاب مردمی مشروطه هیچ گاه به عالم فراموشی سپرده نشد با تقویت روح بیداری و ایجاد عرق ملی در غالب ناسیونالیسم ایرانی، ملت را برای تحقق آزادی، عدالت اجتماعی و دستیابی به ایجاد حاکمیت ملی تحریک و تشویق کرد هم چنین مشروطه توانست زنان ایرانی را از کنج انزوا و عزلت به عرصه جامعه بکشاند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - زنان و توسعه مدارس (عصر مشروطه تا سقوط پهلوی دوم)
خدیجه کارگراسفندآبادی

مدرسه پایه ای برای جهش به سوی دانش و معرفت است.پسشگامان ایجاد مدرسه شخصیت های والایی هستند که این جهش راایجاد و فراهم می آورند و باید قدر آن ها را بدانیم.تلاش آنها در جهت ارتقاءسطح دانش و شعور ذاتی زن ایرانی وآموزش او بی نتیجه نبوده است.چون در حال حاضر آمار نشان می دهد أکثر

مدرسه پایه ای برای جهش به سوی دانش و معرفت است.پسشگامان ایجاد مدرسه شخصیت های والایی هستند که این جهش راایجاد و فراهم می آورند و باید قدر آن ها را بدانیم.تلاش آنها در جهت ارتقاءسطح دانش و شعور ذاتی زن ایرانی وآموزش او بی نتیجه نبوده است.چون در حال حاضر آمار نشان می دهد که دختران ایرانی تحرکشان برای دست یابی به دانش کمتر از پسران نیست.زنان و دختران ایرانی در این صد و چهار سالی که از تاسیس اولین دبستان دوشیزگان توسط بی بی خانم استرآبادی می گذرد نشان دادند چقدر شایسته هستند.فرقی بین زن و مرد نیست ,ولی چون عرصه آموزش برای بانوان کمتر بود,اگر لنگی در کار بود سبب مبرم عرصه ی آموزش به دختران و بانوان بود والا وقتی تفاوت ها از میان برداشته شود آنها نیز لیاقت خود را نشان می دادند .اساسا نه تنها در ایران,که درتمامی مناطق جهان,ورود زنان به صحنه سیاست از جلوه های مدرنیته و پدیده ای نوظهور است .آنچه که در صحنه سیاست به صورت قاعده بوده,دوری و کناره گیری تاریخی زنان از سیاست است. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات نهضت

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية