• فهرس المقالات مکتب شیراز

      • حرية الوصول المقاله

        1 - بررسی و تحلیل شکل گیری مکتب شیراز در نگارگری و تاثیرات این مکتب در معماری شهر شیراز
        محمد  وارسته الهام دهقانی
        مکتب نگارگری شیراز، نوعی نگارگری و کتاب آرایی است که در دوره آل اینجو با حمایت هنرپروران صاحب قدرت و ثروت ظهور کرد و در دوران تیموریان به اوج خود رسید. از آنجا که معماری همواره در هر دوره از تاریخ انعکاسی از فرهنگ و هنر آن دوره محسوب می شود و دگرگونی هایی که در سایر عرص أکثر
        مکتب نگارگری شیراز، نوعی نگارگری و کتاب آرایی است که در دوره آل اینجو با حمایت هنرپروران صاحب قدرت و ثروت ظهور کرد و در دوران تیموریان به اوج خود رسید. از آنجا که معماری همواره در هر دوره از تاریخ انعکاسی از فرهنگ و هنر آن دوره محسوب می شود و دگرگونی هایی که در سایر عرصه های زندگی و هنر به وقوع می پیوست متناسب با آن بود، لذا پرداختن به پیشینه تاریخی و هنری شهر در شرایطی که در پی ارتقای کیفی معماری معاصر هستیم، ضروری به نظر می رسد. از ویژگی های مهم مکتب شیراز می توان به صحنه آرایی، ایجاد تناسب بین متن و تصویر، کتاب آرایی، و بهره گیری از تذهیب های ریز نقش نام برد. هنرمندان این مکتب کلیه عناصر فکر و عقیده ایرانی را در متن و زمینه کلی فکری و فرهنگی جامعه اسلامی دوران خود نمایاندند. در همین راستا، محقق در این پژوهش سعی در شناخت هرچه بیشتر اصول و ارزش های زیبایی شناسی هنر نگارگری شیراز داشته و چگونگی تاثیر آن در معماری شهر شیراز را بررسی می نماید. این پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی می باشد که با تحلیل محتوا به بررسی نگارگری شیراز و رابطه آن با معماری شهر شیراز می پردازد و در جمع آوری مطالب آن از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شده و با مطالعه مستندات، کتب تاریخی، متون ادبی و مشاهده بهره گیری شده است. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از وجود آثار و شواهد مکتب شیراز در معماری بناهای قدیمی این شهر همچون باغ نارنجستان قوام و مسجد عتیق دارد، شواهدی که بیان می کند سه متن معماری، ادبی و نگاره ها در پیوند با یکدیگرند و معنای یکدیگر را تکمیل می کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - تحلیل نشانه‌‌شناختی سبک سه نگارۀ شاهنامۀ فردوسی با عنوان «کشتن بهرام گور، اژدها را»
        آناهیتا مقبلی بهناز پیامنی
        چکیده نشانه‌شناسی به مطالعة نظام های نشانه ای در زندگی اجتماعی می پردازد. نظریّه‌های نشانه شناختی در زمینة تحلیل آثار هنری و تصویری نیز کارآمد است. نشانه‌شناسی در تحلیل متن بصری و سبک آثار هنری به گسترة معناهای متن نزدیک می‌شود. آفرینش هنری، عینیّت بخشیدن به زیباییست و أکثر
        چکیده نشانه‌شناسی به مطالعة نظام های نشانه ای در زندگی اجتماعی می پردازد. نظریّه‌های نشانه شناختی در زمینة تحلیل آثار هنری و تصویری نیز کارآمد است. نشانه‌شناسی در تحلیل متن بصری و سبک آثار هنری به گسترة معناهای متن نزدیک می‌شود. آفرینش هنری، عینیّت بخشیدن به زیباییست و در نگاه نگارگر ایرانی قلمرو زیبایی با عالم مثال قرین است. فضا در نگارگری ایرانی نمودیست از فضای ملکوتی و هنرمند در بیان آن از زبان واقع گرایانه استفاده نمی‌کند، بلکه زبان او، زبان نماد و نشانه است. مطالعة تطبیقی سه نگاره با عنوان مشترک کشتن بهرام گور، اژدها را از سه شاهنامة سلطان ابوسعید (مورّخ 730هـ.ق)، شاهنامة مکتب شیراز (مورّخ 771هـ.ق محفوظ در موزة توپقاپی‌سرای استانبول) و شاهنامه ای مربوط به مکتب مشهد- قزوین (مورّخ 988هـ.ق) از منظر نشانه شناسی و سبک هنری آن از اهداف نگارندگان در مقاله است. نویسندگان، در آغاز به بحث عالم خیال و تأثیر و بازتاب آن در این نگاره ها می‌پردازند، سپس نشانه های نمادین، نمایه ای و شمایلی را در دو نگاره بررسی و در خلال پژوهش، معنی‌هایی ضمنی اژدها و بن مایة اژدهاکشی را تحلیل کرده‌اند. هم‌چنین شخصیّت بهرام در اسطوره و تاریخ تبیین شده است. این پژوهش تطبیقی و توصیفی - تحلیلیست. دستاوردهای پژوهش نشان می‌دهد گرچه نگارگر در تصویر کردنِ اصل شعر وفادار است، در عین حال تابع صرفِ متن نبوده است، بلکه با انتخاب فرازی از شعر و در‌آمیختن آن با خیال و ارزش های عرفی و هنری در برهة تاریخی خود، روایت تصویری خلّاقانة خود را از این مضمون‌ها ارائه می دهد. تفاصيل المقالة