• فهرس المقالات معماری منظر

      • حرية الوصول المقاله

        1 - ملاحظات برنامه‌ریزی، ویژگی‌های فضایی و اصول طراحی منظر کشاورزی شهری مطابق با الگوی باغ ایرانی
        سیدمحمدرضا خلیل نژاد
        این مطالعه در پاسخ به این پرسش است که چه ویژگی‌های فضایی در باغ‌ ایرانی می‌تواند اصول طراحی منظر کشاورزی را معرفی نماید. هدف، بررسی اصول ادغام منظر کشاورزی و منظر زینتی در باغ ایرانی و معرفی اصول تلفیق عناصر گیاهی مثمر و زینتی در ساختار فضاهای سبز تاریخی است. این مطالعه أکثر
        این مطالعه در پاسخ به این پرسش است که چه ویژگی‌های فضایی در باغ‌ ایرانی می‌تواند اصول طراحی منظر کشاورزی را معرفی نماید. هدف، بررسی اصول ادغام منظر کشاورزی و منظر زینتی در باغ ایرانی و معرفی اصول تلفیق عناصر گیاهی مثمر و زینتی در ساختار فضاهای سبز تاریخی است. این مطالعه با روش پژوهش در طراحی و مورد پژوهی با انجام مطالعات میدانی در هفت باغ تاریخی واقع در سه استان مختلف به انجام رسیده است. جنبه‌های سخت‌افزاری سازمان‌دهی فضایی و چیدمان فیزیکی- بصری عناصر مولد و زینتی در باغ ایرانی به‌گونه‌ای است که بر اساس آن می‌توان چهاراصل مهم را به‌عنوان قواعد معماری منظر مثمر معرفی نمود. اصل تفکیک فیزیکی بر جدایی فضای تولیدی از محورهای تفرجی تأکید دارد. اصل دوم، ترکیب بصری دو نوع نظام گیاهی در نگاه ناظر را مهم می‌شمارد. اصل سوم بر تداوم کاربرد دو اصل قبلی در کل فضای منظر و اصل مدیریت دسترسی گویای استراتژی محدودیت دسترسی به محصولات خوراکی منظر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - مقدمه ای بر شناخت رویکردها و ارزش های معماری منظر
        محسن فیضی حمیدرضا عظمتی
        شهرها و مجتمع های زیستی حاصل فرآیند تعاملات بشری در ابعاد گوناگون اجتماعی، اقتصادی، فن آوری وغیره هستند، امروزه با پیشرفت روز افزون دانش، میزان دخل و تصرف انسان نیز در محیط پیرامون خود بیش از پیش شتاب گرفته. و به همین میزان انسان با از بین بردن منابع طبیعی مشکلات متعددی أکثر
        شهرها و مجتمع های زیستی حاصل فرآیند تعاملات بشری در ابعاد گوناگون اجتماعی، اقتصادی، فن آوری وغیره هستند، امروزه با پیشرفت روز افزون دانش، میزان دخل و تصرف انسان نیز در محیط پیرامون خود بیش از پیش شتاب گرفته. و به همین میزان انسان با از بین بردن منابع طبیعی مشکلات متعددی را پیش روی خود قرارداده، وبه همین دلیل تخصص های مختلف در جهت حل این مشکلات پدید می آیند. معماری منظر از جمله تخصص هایی است که علی رغم پیشینه طولانی کاربرد آن در زندگی بشر، سابقه چندانی در محیط های دانشگاهی به عنوان یک رشته تحصیلی مستقل ندارد. دستاورد فعالیت های این تخصص، از آن جا که ریشه درطبیعت دارد با بهره گیری از استعداد های خود توانسته است در ابعاد گوناگون همانند: مسایل اجتماعی، اکولوژیکی و زیست محیطی نقش و جایگاه مستحکمی برای شهر نشینان داشته باشد. در ایران نیز که یکی از پایه گذاران این حرفه در تاریخ بشری به شمار می رود، چند سالی است که با پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد، این گرایش به طور خاص شروع به فعالیت نموده است. لذا با توجه به جنبه تازگی این رشته دانشگاهی شناخت ابعاد این تخصص در جهت ایجاد تعامل با تخصص های مرتبط که دارای زمینه مشترک می باشند امریست بایسته. دراین مقاله سعی گردیده تا با استفاده از از نظریات، مستندات و متون موجود و همچنین بررسی سوابق موضوع با بهره گیری از روش تحلیل محتوا با هدف درک مفهوم واقعی از تعریف معماری منظر علاوه بر تبیین جنبه ها و رویکردهای این حرفه به اثبات ضرورت تعامل بین این رشته و سایر تخصص های با زمینه یکسان نیز پرداخته شود .تا با ایجاد زمینه مناسب این حرکت بتواند سرآغازی درجهت تحقیقات بنیادی بعدی وهمچنین تحقیقات میان رشته ای به منظور حل مسایل موجود باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - چارچوب مفهوم پایداری در طراحی محیط از دیدگاه معماران و معماران منظر
        مرتضی ادیب سعید نوروزیان ملکی
        زمینه و هدف: پایداری واژه ای است که امروزه در بسیاری از زمینه های مربوط به توسعه و ساخت و ساز به صورت مستمر در چارچوب گفتمان حوزه های مزبور به کار گرفته می‌شود. بررسی مفهوم پایداری با تاکید بر پایداری محیطی رابطه متقابل دو عامل اصلی انسان و محیط را مورد تاکید قرار می‌ده أکثر
        زمینه و هدف: پایداری واژه ای است که امروزه در بسیاری از زمینه های مربوط به توسعه و ساخت و ساز به صورت مستمر در چارچوب گفتمان حوزه های مزبور به کار گرفته می‌شود. بررسی مفهوم پایداری با تاکید بر پایداری محیطی رابطه متقابل دو عامل اصلی انسان و محیط را مورد تاکید قرار می‌دهد. سکونت گاه های بشری و سیستم‌های اقتصادی انسان با محیطی که در آن زندگی می کنند به هم آمیخته است. در این پژوهش تلاش شده است با بررسی و درک صحیح و آگاهانه از مولفه های تاثیرگذار بر موضوع پایداری، به شناسایی اثرگذاری و تحقق پذیری اصول مطرح در زمینه پایداری در طراحی محیط پرداخته شود. روش بررسی: متناسب با پژوهش، با روش تحلیل محتوا به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شد، سپس برای سنجش شاخص های مورد بررسی از روش پیمایشی جهت پاسخ دادن به فرضیات پژوهش استفاده گردید. در این راستا با مطالعه منابع موجود، مولفه های مؤثر بر مقوله پایداری محیطی استخراج گردید. با فرض وجود هم بستگی مثبت بین متغیرهای مستقل و وابسته، با طرح، توزیع و جمع آوری پرسش نامه، آرا و عقاید جامعه متخصصان، مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور، 45 پرسش نامه در بین اساتید معماری و معماری منظر دانشگاه های شهیدبهشتی، تهران ، علم و صنعت ایران، تربیت مدرس و بین المللی امام خمینی توزیع شد. با حذف پرسش نامه های ناقص، در نهایت 31 پرسش نامه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: میزان تأثیر و اولویت مولفه های ”رابطه انسان-طبیعت“، ”محدودیت ها“، ”مکان“، ”تنوع“، ”رابطه متقابل“، ”آموزش“ و ”جریان اطلاعات“ به دست آمده در بخش موضوع تحقیق ، توسط متخصصان سنجیده شد. به منظور وزن دهی هر یک از مولفه های اولویت بندی شده توسط متخصصین ، وزن هر مولفه با توجه به تعداد دفعات قرارگیری در هر یک از اولویت ها و با اعمال ضریب مربوط به آن اولویت محاسبه گردید. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که اختلافات آماری معناداری میان اولویت بندی متخصصان معماری و معماری منظر نسبت به برخی از اصول پایداری در طراحی محیط وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - پیش‌درآمدی بر اکولوژی منظر دریایی (مطالعه موردی: ساحل منطقه عسلویه)
        مریم فرهی فریمانی مهدی حقیقت بین
        اکولوژی و بالاخص اکولوژی منظر پدیده ای نسبتاً نوپا در دنیای علم بیولوژیک است. اکولوژی منظر(سیمای سرزمین) به بررسی رابطه بین عملکرهای اکولوژیکی و الگوهای سه بعدی در زیستگاه های خشکی می پردازد. اخیراً بسیاری از مکتوبات علمی در این حوزه حول اکوسیستم های آبی از جمله اکوسیست أکثر
        اکولوژی و بالاخص اکولوژی منظر پدیده ای نسبتاً نوپا در دنیای علم بیولوژیک است. اکولوژی منظر(سیمای سرزمین) به بررسی رابطه بین عملکرهای اکولوژیکی و الگوهای سه بعدی در زیستگاه های خشکی می پردازد. اخیراً بسیاری از مکتوبات علمی در این حوزه حول اکوسیستم های آبی از جمله اکوسیستم های دریایی می چرخد که اکولوژی منظر دریایی نام گرفته است. وجود اکوسیستم های آبی متنوع و 6700 کیلومتر نوار ساحلی در ایران ضرورت پژوهش در این حوزه را یادآور می شود. در عصر حاضر که جوامع به دنبال مهاجرت به شهرهای ساحلی هستند و به سرعت از منابع غنی دریایی استفاده می کنند، ایجاد تعادل و تعامل مثبت میان اکوسیستم دریایی، شهری و انسانی امری حیاتی و مشکل است. هدف از انجام این مطالعه معرفی عوامل و اجزای محیط زیست ساحلی- دریایی است که می تواند گستره ای از عوامل فیزیکی(مانند خشکی، آب) تا غیرفیزیکی(فرهنگ، تاریخ، چشم انداز) را دربرگیرد. در این پژوهش که از نظر ماهیت و روش توصیفی است، با استفاده از جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و میدانی به توصیف این شاخه از علم اکولوژی می پردازد، تا از این رهگذر دریچه ای برای جامعه علمی کشور باز نماید. سپس به دو ویژگی مهم از منظر دریایی عسلویه یعنی اجزای تشکیل دهنده و نحوه پیکربندی و آرایش فضایی پرداخته می شود. در تجزیه و تحلیل ویژگی نخست با کمک تکنیک سوآت، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید هر یک از اجزا بررسی می شوند. در مورد ویژگی دوم، به کمک روی هم اندازی نقشه های هوایی و تعیین حد و مرزِ لکه ها، دالان ها و ماتریکس، پیوستگی اکولوژیکی و اتصال لکه های منطقه ساحلی به کمک دالان ها تجزیه و تحلیل می شوند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - مروری بر نظریه‌های سالمندی و بازتاب آن در ویژگی‌های معماری منظر اقامتگاه‌های سالمندان
        علی شرقی عبدالحمید قنبران فرزانه صالحی کوسالاری
        چکیدهانسان به‌عنوان بخشی از طبیعت، دارای آغاز، اوج و درنهایت زوال است. با توجه به افزایش جمعیت سالمندان و پدیده‌ی پیری جمعیت، شناخت راهکارهای کیفیت‌بخشی به زندگی قشر وسیع سالمند، امری ضروری به نظر می‌رسد. یکی از راهکارهای کیفیت‌بخشی به زندگی سالمندان، بهره‌گیری از منظر أکثر
        چکیدهانسان به‌عنوان بخشی از طبیعت، دارای آغاز، اوج و درنهایت زوال است. با توجه به افزایش جمعیت سالمندان و پدیده‌ی پیری جمعیت، شناخت راهکارهای کیفیت‌بخشی به زندگی قشر وسیع سالمند، امری ضروری به نظر می‌رسد. یکی از راهکارهای کیفیت‌بخشی به زندگی سالمندان، بهره‌گیری از منظر مناسب طبیعی در فضای اقامتی آن‌ها است. لذا ضمن شناخت نظریه‌های رایج سالمندی و جمع‌بندی این نظریات، پژوهش حاضر سعی بر شناخت نیازهای سالمندان و ارائه‌ی منظری با شاخصه‌های متناسب با نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی آنان دارد. در پژوهش حاضر، برای جمع‌آوری اطلاعات از روش مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی استفاده‌شده و با تکیه‌بر نظریه‌های مطرح عمومی سالمندی هم چون نظریه های مبتنی بر نگرش متمرکز بر سالمند، غلبه اجتماع بر رفتار سالمند، نگرش تعاملی سالمند و اجتماع و نگرش تکریم سالمند توسط اجتماع سعی بر انتخاب طرح‌ عملیاتی منظر سازی مناسب اقامتگاه های سالمندی بر اساس نظریه ی جامع تر شد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از تطبیق نگرش تکریم سالمند متناسب با آموزه‌های دین اسلام است. همچنین گزینه‌ی منظرسازی کاربردی- بصری با شاخصه‌هایی نظیر احساسی(محرک احساس، عدم ورود عوامل تنش‌زا، حس آسودگی کاربر)، کاربردی(نظر کاربر، سهولت جابجایی، رفع احتیاج کاربر، قابلیت ادراک، ایجاد حس خودآگاهی) برای منظرسازی در اقامتگاه‌های سالمندی متناسب با نیازهای آنان و ارزش های ارائه شده در نگرش تکریمی سالمندان می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - بررسی جایگاه تئوری‌های معماری منظر جهان در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر ایران
        مهدی خاک زند کوروش اقابزرگی
        پژوهش حاضر با مطالعه عمیق نظریات و رویکردها پیرامون حوزه‌های منظر، سعی در تحلیل، اولویت‌بندی و ارزیابی و نیز بررسی جایگاه آن در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر معاصر ایران دارد. در همین راستا با دسته‌بندی نظریه‌های موجود در شش رویکرد (مفهوم و معنا؛ زیبایی شناسی؛ اجتماعی- أکثر
        پژوهش حاضر با مطالعه عمیق نظریات و رویکردها پیرامون حوزه‌های منظر، سعی در تحلیل، اولویت‌بندی و ارزیابی و نیز بررسی جایگاه آن در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر معاصر ایران دارد. در همین راستا با دسته‌بندی نظریه‌های موجود در شش رویکرد (مفهوم و معنا؛ زیبایی شناسی؛ اجتماعی- فرهنگی؛ طبیعت و اکولوژی؛ طراحی، فرم، عملکرد و برنامه‌ریزی و فرآیند طراحی)، به تحلیل و ارزیابی آنها پرداخته خواهد شد. لازم به توضیح است که این مطالعه در دو بخش انجام می‌شود، بخش اول به روش کیفی نظریه زمینه‌ای[1]، که با استفاده از کدگذاری مفاهیم به تحلیل نظریات می‌پردازد، صورت می‌گیرد. در بخش دوم با رویکردی تطبیقی، معیارهای استخراج شده از بخش اول، در معماری منظر معاصر ایران مورد تحلیل و ارزیابی قرار می‌گیرد. نتایج حاکی از آن است که در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر کشور، کاستی‌هایی در رابطه با شش مقوله فوق وجود دارد، به طوری که در مسائلی همچون اتصال منظر به معماری، ادراک منظر، انعطاف پذیری و برنامه‌دهی منظر، تلاش چندانی صورت نگرفته است، اما به مواردی از جمله الگوها، نمادها، سنت، نظم و هندسه به نحو مطلوبی پرداخته می‌شود. بنابراین با گام برداشتن در راستای جبران این کمبودها می‌توان موجبات رشد و پیشرفت این رشته را در همه ابعاد، فراهم کرد. [1] Grounded Theory تفاصيل المقالة