• فهرس المقالات محیط طبیعی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - تبیین مدل سرزندگی دانشجویان با توجه به نقش محیط
        مرجان خان محمدی
        از آنجاییکه یکی از مولفه های اصلی در طراحی فضاهای آموزشی، توجه به کیفیت سرزندگی و نشاط دانشجویان می باشد، این پژوهش در صدد پاسخ به سوال چیستی و جگونگی عوامل تاثیر گذار در سرزندگی می باشد. لذا بر همین مبنا این پژوهش با هدف ارتقا سرزندگی دانشجویان، نخست عوامل تاثیر گذار أکثر
        از آنجاییکه یکی از مولفه های اصلی در طراحی فضاهای آموزشی، توجه به کیفیت سرزندگی و نشاط دانشجویان می باشد، این پژوهش در صدد پاسخ به سوال چیستی و جگونگی عوامل تاثیر گذار در سرزندگی می باشد. لذا بر همین مبنا این پژوهش با هدف ارتقا سرزندگی دانشجویان، نخست عوامل تاثیر گذار در افزایش کیفیت سرزندگی در محیط آموزشی را با توجه به نظر صاحب نظران این حوزه و تحلیل اسناد و مدارک موجود بررسی و سپس از طریق ابزار پرسش نامه و مشاهدات میدانی به میزان تاثیرگذاری مولفه های سرزندگی در حوزه های کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی در نمونه "شهرک دانشگاهی امیر کبیر اراک" با استفاده از روش کمی معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل می پردازد. و در نتیجه در مدل تبیین سرزندگی دانشجویان اقدامات ضروری در ارتقا کیفیت سرزندگی را بر اساس تقدم و تاخر و اولویت بر اساس میزان تاثیرگذاری هر یک از مولفه ها پیشنهاد می کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - تبیین مد‌‌ل سرزند‌‌گی د‌‌انشجویان با توجه به نقش محیط
        مرجان خان محمدی
        با توجه به این‌که محیط، بستر شکل‌گیری بسیاری از ویژگی‌های رفتاری است. توجه و تد‌‌قیق د‌‌ر ویژگی‌های محیطی فضاهای آموزشی د‌‌ر راستای ارتقاءء آموزش امری ضروری می‌نماید‌‌. لذا بر همین مبنا این پژوهش باهد‌‌ف ارتقاء سرزند‌‌گی د‌‌انشجویان و پاسخ به سؤال چیستی و چگونگی عوامل ت أکثر
        با توجه به این‌که محیط، بستر شکل‌گیری بسیاری از ویژگی‌های رفتاری است. توجه و تد‌‌قیق د‌‌ر ویژگی‌های محیطی فضاهای آموزشی د‌‌ر راستای ارتقاءء آموزش امری ضروری می‌نماید‌‌. لذا بر همین مبنا این پژوهش باهد‌‌ف ارتقاء سرزند‌‌گی د‌‌انشجویان و پاسخ به سؤال چیستی و چگونگی عوامل تأثیرگذار د‌‌ر کیفیت سرزند‌‌گی محیط آموزشی، نخست این عوامل را با توجه به نظر صاحب‌نظران این حوزه و تحلیل اسناد‌‌ و مد‌‌ارک موجود‌‌ بررسی و سپس از طریق پرسش‌نامه و مشاهد‌‌ات مید‌‌انی به میزان تأثیرگذاری مؤلفه‌های سرزند‌‌گی د‌‌ر حوزه‌های کالبد‌‌ی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی د‌‌ر نمونه شهرک د‌‌انشگاهی امیرکبیر اراک با استفاد‌‌ه از روش کمّی معاد‌‌لات ساختاری و نرم‌افزار لیزرل می‌پرد‌‌ازد‌‌؛ و د‌‌رنتیجه با تبیین و تعیین مد‌‌ل سرزند‌‌گی د‌‌انشجویان اقد‌‌امات ضروری د‌‌ر ارتقاء کیفیت سرزند‌‌گی را بر اساس اولویت و میزان تأثیرگذاری هر یک از مؤلفه‌ها پیشنهاد‌‌ می‌کند‌‌. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - نقش عوامل جغرافیایی در رفتار انسان
        محمود صفری حیدر لطفی بایندر آتش پنجه
        تاثیر عوامل جغرافیایی بر رفتار انسان از دیر باز مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است . عوامل طبیعی همواره به طور قابل توجهی در رفتار انسان و اعمال او تاثیر داشته بطوریکه تفاوتهای محیط طبیعی و با شرایط آب و هوایی مختلف می تواند عکس العمل های خاصی را در رفتار انسان داشته با أکثر
        تاثیر عوامل جغرافیایی بر رفتار انسان از دیر باز مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است . عوامل طبیعی همواره به طور قابل توجهی در رفتار انسان و اعمال او تاثیر داشته بطوریکه تفاوتهای محیط طبیعی و با شرایط آب و هوایی مختلف می تواند عکس العمل های خاصی را در رفتار انسان داشته باشد . در این مقاله نگارنده با بهره گیری از تجربیات علمی و تعلیم و تربیت در کنار دانش جغرافیا تلاش نموده ارتباط انسان و محیط طبیعی را به لحاظ جغرافیا یی مورد تحلیل قرار دهد . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - سنجش آگاهی روستاییان از کشاورزی پایدار در راستای حفظ اکوسیستم طبیعی (مورد مطالعه: سکونت‌گاه‌های روستایی حاشیه دریاچه زریوار)
        حمید جلالیان لقمان جاوید فرهاد جوان زری قاسمیان
        زمینه و هدف :بخش کشاورزی، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده‌ی منابع طبیعی و درعین‌حال بیش‌ترین نقش را در حفظ آن بر عهده دارد، آگاهی کشاورزان از کشت پایدار و کشاورزی سازگار با محیط‌زیست شامل اطلاعاتی در مورد چالش‌های زیست‌محیطی و اکوسیستم های آبی و ارتباط آن‌ها با فعالیت‌های کشاورزی أکثر
        زمینه و هدف :بخش کشاورزی، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده‌ی منابع طبیعی و درعین‌حال بیش‌ترین نقش را در حفظ آن بر عهده دارد، آگاهی کشاورزان از کشت پایدار و کشاورزی سازگار با محیط‌زیست شامل اطلاعاتی در مورد چالش‌های زیست‌محیطی و اکوسیستم های آبی و ارتباط آن‌ها با فعالیت‌های کشاورزی می‌تواند به بهبود وضعیت موجود و حفظ محیط‌زیست و اکوسیستم دریاچه کمک کند. روش بررسی : پژوهش حاضر جزء تحقیقات توصیفی- تحلیلی و در زمره تحقیقات پیمایشی است که به صورت مقطعی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش،10 روستای حاشیه اکوسیستم دریاچه زریوار بالغ بر(1953 خانوار) بود که به روش کوکران در دسترس انتخاب شدند. براساس تعداد هر خانوار سهم متناظر با آن پرسش نامه توزیع گردید. در روش توصیفی به بررسی شناخت وضعیت موجود پرداخته و در ادامه با استفاده از روش های آماری داده ها، مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته‌ها حاکی از آن بوده که سطح آگاهی روستاییان از کشاورزی پایدار در سطح بسیار پایینی بوده و بین آگاهی روستاییان از کشاورزی پایدار و حفظ پایداری اکوسیستم دریاچه زریوار همبستگی قوی وجود نداشت. علت پایین بودن سطح آگاهی روستاییان از کشاورزی پایدار عدم اطلاع‌رسانی و آموزش و اینکه مجبور به استفاده از انواع کود و سموم شیمیایی شده‌اند و نبود شیوه‌های نوین آبیاری و مشکلات مالی نیز از جمله چالش‌های موجود در حاشیه اکوسیستم دریاچه زریوار و کشاورزان است. بحث و نتیجه گیری: عدم آگاهی روستاییان از کشاورزی پایدار موجب استفاده بی‌رویه روستاییان از انواع سموم، کودهای شیمیایی و حفر چاه‌های عمیق و نیمه عمیق، که این عوامل در بلندمدت حیات اکوسیستم دریاچه زریوار را به سوی نابودی سوق می‌دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - مدل سازی ساختاری تأثیر عوامل محیطی طبیعی و مصنوع بر جو روانی مدارس
        صاحبه ایزدپناه مهدیه پژوهان فر
        زمینه و هدف: از دهه 50 میلادی مفهوم جو روانی در کشورهای توسعه یافته مطرح شد که در افزایش عزت‌نفس، موفقیت تحصیلی - اجتماعی و همچنین افزایش احساس تعلق به محیط مدرسه تأثیرگذار است. افزایش غیبت‌های کلاسی، خشونت و اضطراب، کمبود روابط اجتماعی دانش آموزان، ازجمله مصداق‌های عدم أکثر
        زمینه و هدف: از دهه 50 میلادی مفهوم جو روانی در کشورهای توسعه یافته مطرح شد که در افزایش عزت‌نفس، موفقیت تحصیلی - اجتماعی و همچنین افزایش احساس تعلق به محیط مدرسه تأثیرگذار است. افزایش غیبت‌های کلاسی، خشونت و اضطراب، کمبود روابط اجتماعی دانش آموزان، ازجمله مصداق‌های عدم توجه به جو روانی است.روش بررسی: تحلیلی کمی و مدل سازی ساختاری تأثیر مؤلفه‌های محیط یادگیری بر جو روانی مدارس توسط نرم‌افزار AMOS ver22 در بین ۱۲۰ نفر از دانش آموزان دختر 15 تا 17 ساله با انتخاب حجم نمونه توسط نرم‌افزار G.POWER از ۳ مدرسه داوطلب در شهر گرگان با دو ابزار پرسش نامه‌ای شامل ارزیابی کلی محیط یادگیری (TLEA)و ارزیابی جو روانی ((WHITS انجام‌شده است.یافته ها: معادله گسترده اصلاح ‌شده به تأثیر معنی‌دار و مستقیم محیط یادگیری بر جو روانی مدارس ، اثبات نیکویی برازش مدل و همچنین معرفی مؤلفه‌های معماری کاربردی از سه شاخص محیط درونی، محیط بیرونی و فضاهای اجتماع والدین تاثیرگذار بر جو روانی مدارس منتج شد.بحث و نتیجه گیری: وجود فضاهای مشاع و ایجاد فضاهای سبز ، مصالح متناسب با اقلیم و فرهنگ، بهره‌گیری از عایق صوتی و حرارتی در محیط‌های کلاسی، ورود فضاهای سبز به کلاس درس ، طراحی نمای ساختمان مدرسه متناسب با گروه سنی ، استفاده از فضاهای عمومی مدرسه در خارج از ساعات مدرسه، ایجاد فضاهای مناسب به‌منظور تعامل مستقیم والدین بادانش آموزان و اولیا مدرسه ازجمله متغیرها در جهت بهبود جو روانی ، افزایش احساس تعلق به محیط مدرسه و بهبود رفتارهای اجتماعی در زندگی آینده دانش آموزان می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - ارزیابی و سنجش نقش شاخص های محیط طبیعی در توسعه کالبدی شهری مطالعه موردی ( شهر کازرون)
        علی حاجی زاده بیدگلی کوروش افضلی کرامت اله زیاری
        توسعه کالبدی شهرها با توجه به مقر جغرافیایی و متأثر از شاخص‌ها و عوامل طبیعی است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی روند توسعه شهر کازرون و ارزیابی نقش شاخص‌های محیط طبیعی است. در این پژوهش، داده‌های اصلی با مراجعه به سایت زمین‌شناسی آمریکا، تصاویر ماهواره‌ای شهر کازرون برای دو أکثر
        توسعه کالبدی شهرها با توجه به مقر جغرافیایی و متأثر از شاخص‌ها و عوامل طبیعی است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی روند توسعه شهر کازرون و ارزیابی نقش شاخص‌های محیط طبیعی است. در این پژوهش، داده‌های اصلی با مراجعه به سایت زمین‌شناسی آمریکا، تصاویر ماهواره‌ای شهر کازرون برای دوره زمانی (1400-1360) تهیه‌شده و از لایه‌های جهت انجام عملیات همپوشانی بهره گرفته است.همچنین از آزمون‌های آماری واریانس یک‌طرفه ANOVA و آزمون تخمین میانگین اثرگذاری جهت سنجش شاخص‌های طبیعی پژوهش استفاده‌شده است. نقشه‌ها و آزمون‌های بکار گرفته‌شده در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزارهایARC GIS، Envi 5.3 و Spss تهیه‌شده است. نتایج این پژوهش طی دوره زمانی 1400-1360، شهر کازرون بیشترین میزان گسترش کالبدی – فیزیکی خود را در محور جنوب شرقی داشته است. محور شمال غربی شهر کازرون، جایگاه دوم را ازنظر میزان مساحت گسترش‌یافته به خود اختصاص داده است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که این شهر ازنظر شاخص‌های توپوگرافی(کمتر از 1500 متر)، شیب(کمتر از 9 درصد)، بافت خاک(رس و آهک)، فرسایش خاک (فرسایش خیلی کم) و سازند زمین‌شناسی (مخروط افکنه کوهپایه‌ای) در اغلب جهات جغرافیایی با محدودیتی در توسعه کالبدی روبرو نمی‌باشد و تنها موانع طبیعی در جهت گسترش فیزیکی شهر کازرون در ناحیه شمالی، شمال شرقی و شرقی شهر ناشی از عوامل توپوگرافیک بوده است. در محورهای غربی، جنوب غربی و تا حدودی شمال غربی مانع طبیعی جدی وجود نداشته و تنها زمین‌های کشاورزی و باغات مانع توسعه کالبدی شهر کازرون شده‌اند. , شاخص‌های تکتونیک و منابع آبی الگوی رفتاری خاصی بر توسعه کالبدی شهر پیاده نکرده‌اند و این شهر بدون توجه به حریم‌های خطر به گسترش خود ادامه داده است. به‌صورت کلی، شرایط طبیعی مناسب در محورهای جنوب شرقی و شمال غربی این شهر سبب شده است که این دو محور پس از انقلاب اسلامی، بیشترین میزان مساحت توسعه فیزیکی شهر را به خود اختصاص دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - ارزیابی و سنجش نقش شاخص‌های محیط طبیعی در توسعه کالبدی شهرها مطالعه موردی (شهرهای کشور ایران)
        علی حاجی زاده کوروش افضلی کرامت ا... زیاری
        امروزه اکثر محققان معتقدند ارتباط معناداری میان الگوی توسعه کالبدی شهر (فرم شهر) و وضعیت شاخص‌های محیط طبیعی وجود دارد؛ بنابراین ازآنجاکه ساماندهی الگوی گسترش کالبدی شهرها امری ضروری است؛ لذا هدف اصلی این پژوهش، دستیابی به نگرشی کلی از الگوی رفتاری شاخص‌های محیط طبیعی ب أکثر
        امروزه اکثر محققان معتقدند ارتباط معناداری میان الگوی توسعه کالبدی شهر (فرم شهر) و وضعیت شاخص‌های محیط طبیعی وجود دارد؛ بنابراین ازآنجاکه ساماندهی الگوی گسترش کالبدی شهرها امری ضروری است؛ لذا هدف اصلی این پژوهش، دستیابی به نگرشی کلی از الگوی رفتاری شاخص‌های محیط طبیعی بر توسعه و گسترش کالبدی شهرهای کشور بوده است. در این پژوهش، داده‌های اصلی با مراجعه به سایت زمین‌شناسی آمریکا، تصاویر ماهواره‌ای شهرهای موردنظر برای سال‌های 1378 و 1398 تهیه‌شده است. همچنین از لایه‌های رقومی سازمان نقشه‌برداری کشور جهت انجام عملیات همپوشانی بهره گرفته است. همچنین از آزمون‌های آماری تی دو نمونه مستقل، واریانس یک‌طرفه ANOVA و آزمون همبستگی ETA جهت معناداری نقش شاخص‌های پژوهش استفاده‌شده است. نقشه‌ها و آزمون‌های بکار گرفته‌شده در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزارهایARC GIS، Envi 5.3 و Spss تهیه‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که بین سطوح توسعه کالبدی شهرهای موردبررسی کشور و طبقه ارتفاعی 1800-1200 متر، شیب کمتر از 5 درصد، خاک‌های لومی و رسی و نزدیکی به سطوح منابع آبی (بیشتر از 10 متر) تفاوت معناداری (P < 0.05) وجود داشته و سایر گروه‌ها دارای واریانس یکسانی بوده که تفاوت‌ها معنادار نبوده است. ضریب همبستگی ETA بین سطوح گسترش شهری و ارتفاعات 1800-1200 متر برابر با 0.762، مقدار ضریب همبستگی برای شیب‌های کمتر از 5 درصد برابر با 0.749، این مقدار برای خاک‌های لومی و رسی برابر با 0.623 و درنهایت برای منابع آبی ضریب همبستگی اتا برابر با 0.191 به‌دست‌آمده است. این امر نشانگر همبستگی قوی بین توسعه و گسترش شهری و طبقه ارتفاعی 1800-1200 متر، شیب‌های کمتر از 5 درصد، خاک‌های لومی و رسی است و همچنین سطح ایستایی بیشتر از 10 متر آب‌های زیرزمینی عامل توسعه و گسترش فیزیکی شهرهای کشور معرفی‌شده است. منابع آبی با همبستگی نسبتاً ضعیفی، در وهله اول سبب توسعه و گسترش فیزیکی شهرها و در وهله دوم به دلیل سیلاب‌های ویرانگر و خطرزا بودن، به‌عنوان عامل محدودیت زا در گسترش فیزیکی شهرها محسوب می‌گردد. نتایج بررسی نقش تکتونیک نیز حاکی از آن است که این شاخص در توسعه کالبدی شهرهای کشور جایگاهی نداشته و شهرهای کشور همچون شهر تهران، بدون توجه به تکتونیک منطقه به گسترش و توسعه خود ادامه داده‌اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺗﻮانمندی های بوم گردی شهرستان ملایر با تاکید بر روستای هدف گردشگری مانیزان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل SWOT
        میترا رفاهی دهر
        هدف از انجام پژوهش شناسایی نقاط قوت و ضعف بوم گردی ، بررسی وضعیت اقامتگاههای بوم گردی و تعیین مناطق بومی گردی در شهرستان ملایر می باشد. پژوهش کاربردی و از نظر ماهیت و روش کار، پژوهش توصیفی – تحلیلی خواهد بود. استفاده از اسناد، مدارک و گزارش ها و بخشی دیگر از طریق أکثر
        هدف از انجام پژوهش شناسایی نقاط قوت و ضعف بوم گردی ، بررسی وضعیت اقامتگاههای بوم گردی و تعیین مناطق بومی گردی در شهرستان ملایر می باشد. پژوهش کاربردی و از نظر ماهیت و روش کار، پژوهش توصیفی – تحلیلی خواهد بود. استفاده از اسناد، مدارک و گزارش ها و بخشی دیگر از طریق تحلیل سوات و بررسی نقات قوت و ضعف آن جمع آوری گردیده است. برای تجزیه و تحلیل در بستر مطالعات میدانی از تکنیکswot استفاده می شود. تهیه و تدوین قوانین و استانداردهای مناسب با صنعت بوم‌گردی، ارائه آموزش‌ های لازم به فعالان بوم‌گردی، حمایت از سرمایه ‌گذاران برای ورود به این حوزه و نظارت دقیق بر فعالیت اقامتگاه ‌های بوم‌گردی است که حضور مسئولان ذیربط را می‌طلبد. توسعه اقتصاد محلی و حضور فعال بخش خصوصی در صنعت گردشگری از جمله فرصت‌ هایی که صنعت بوم‌گردی می‌تواند پیش-روی توسعه پایدار کشور در صنعت گردشگری قرار دهد. همچنین سیاستهای اکوتوریسم در راستای توجه به حفاظت محیط زیست که میراث مشترک نسلهای امروز و فرداست، باید در عرصه های کلان اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی با نگرش سیستمی و بطور یکپارچه و هماهنگ لحاظ شود و زﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎزی و ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻣﺸﺎرﻛﺖ در ﺟﻬﺖ اﻳﺠﺎد اﻛﻮﻣﻮزه وﺗﻮﺳﻌﻪی زﻳﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻫﺎ، ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﺗﺴﻬﻴﻼت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮدﺷﮕﺮی و ﻛﺴﺐ درآﻣﺪ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ - ﺿﻤﻦ ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﺑﻪ ﻧﻮع و ﻧﺤﻮه‌ی بهره ﮔﻴﺮی از ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻫﺎی ﻣﺮدﻣﻲ در ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻬﻴﻪ و اﺟﺮای ﻃﺮح ﻫﺎ و ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺳﺘﺎﻳﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را میتوان باعث بهبود بوم گردی اشاره نمود. تفاصيل المقالة