فهرس المقالات بدیع‌الزمان

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - فی التحلیل الفنّی لمقامات الهمذانی والحریری "الموازنة بین الخمریة والرملیة نموذجاً"
  علی‌أصغر حبیبی
  فن المقامة من أهم فنون الأدب العربی ولعل أهمیته تزداد من حیث الغایة التی ارتبطت بها فی الماضی، وهی غایة التعلیم وتلقین الناشئة صیغَ التعبیر؛ فهی صیغ تحلت بألوان البدیع وازینت بزخارف السجع وحظیت بأشدِّ العنایة من حیث معادلاتها اللفظیة وأبعادها ومقابلاتها الصوتیة وإضافةً أکثر

  فن المقامة من أهم فنون الأدب العربی ولعل أهمیته تزداد من حیث الغایة التی ارتبطت بها فی الماضی، وهی غایة التعلیم وتلقین الناشئة صیغَ التعبیر؛ فهی صیغ تحلت بألوان البدیع وازینت بزخارف السجع وحظیت بأشدِّ العنایة من حیث معادلاتها اللفظیة وأبعادها ومقابلاتها الصوتیة وإضافةً إلی ذلک، جوانبها القصصیة التی تلعب دوراً هاماً فی التعبیر عن جوانبها التعلیمیة. واشتهرت فی الأدب العربی مقامات بدیع الزمان الهمذانی، وهو المخترع لفن المقامة، والحریری. وقد اتسعت دائرة مقاماتهما وخرجت من إطارها العربی حتی أثّرت علی الأدب الفارسی بجوانبها القصصیة، والتعلیمیة، والفنیة وتجلی هذا التأثیر فی مقامات "حمیدی" الأدیب الفارسی. یرید الکاتب فی هذا المقال أن یبحث عن الأبعاد المختلفة (القصصیة، والفنیة، والمضمونیة، والتعلیمیة، والثقافیة، والاجتماعیة، والأدبیة، والصوتیة، والفولکلوریة و...) للمقامتین الخمریة لبدیع الزمان والرملیة للحریری کنموذجین لفنّ المقامة عندهما، ویقارن بین الجوانب المختلفة لهما. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - بررسی تطبیقی گلستان سعدی و مقامات بدیع‌الزمان همدانی
  دکتر رسول عبادی دکتر مریم محمدزاده
  بدیع الزمان همدانی یکی از بزرگ ترین نویسندگان عصر عباسی، فنّ جدیدی را ابداع کرد که مورد توجّه نویسندگان و شاعران آن زمان و حتّی دوره های بعد قرار گرفت. این اقبال به فن ابتکاری بدیع‌الزمان، به زبان عربی محدود نشد و ادبای سایر زبان ها نیز به پیروی از بدیع الزمان آثار ارزش أکثر

  بدیع الزمان همدانی یکی از بزرگ ترین نویسندگان عصر عباسی، فنّ جدیدی را ابداع کرد که مورد توجّه نویسندگان و شاعران آن زمان و حتّی دوره های بعد قرار گرفت. این اقبال به فن ابتکاری بدیع‌الزمان، به زبان عربی محدود نشد و ادبای سایر زبان ها نیز به پیروی از بدیع الزمان آثار ارزشمندی را تألیف نمودند. ازجمله این آثار کتاب گلستان سعدی است. سعدی در تألیف این اثر بی بدیل تا حدود زیادی از مقامات عربی تأثیر پذیرفته، تا جایی که برخی از منتقدان، گلستان را در شیوۀ انشا نوعی مقامات دانسته و مقدمۀ آن را یک مقامۀ کامل به‌حساب آورده اند. مقاله حاضر درصدد است تا گلستان سعدی را به شکل تطبیقی با مقامات بدیع‌الزمان مقایسه کرده و موارد اشتراک و اختلاف میان آن ها را به شکل واضح بیان نماید. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، گلستان در دوازده مورد با مقامات بدیع‌الزمان مشترک و در شش مورد با آن متفاوت است. بدین ترتیب و با عنایت به وجود موارد مشترک بیشتر نسبت به موارد اختلاف، معلوم می شود که سعدی گلستان را به شیوه مقامات و به تبعیت از سبک بدیع الزمان تألیف کرده، اما این تأثیرپذیری تقلید صرف نبوده و نبوغ سعدی در گلستان به‌وضوح نمایان است. تفاصيل المقالة