فهرس المقالات اصطلاح‌شناسی

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - تأملی بر وجوه تمایز و تشابه واژگان و مفاهیم پایه در حوزه‌ی آینده‌شناسی و ارائه‌ راه‌کارهایی برای غلبه بر آشفتگی واژگانی در این حوزه
  احسان گرایی غلامرضا حیدری
  آینده از طریق زبان کشف و خلق می‌شود و مسأله‌ی اصطلاح‎شناسی و داشتن مفاهیم و واژگان مناسب چالشی همیشگی برای حوزه‌ی آینده‌شناسی بوده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی آشفتگی واژه‌شناختی و مفهومی در حوزه‌ی آینده‌شناسی است. این پژوهش از نوع توصیفی است و با استفاده از اطلاعات أکثر

  آینده از طریق زبان کشف و خلق می‌شود و مسأله‌ی اصطلاح‎شناسی و داشتن مفاهیم و واژگان مناسب چالشی همیشگی برای حوزه‌ی آینده‌شناسی بوده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی آشفتگی واژه‌شناختی و مفهومی در حوزه‌ی آینده‌شناسی است. این پژوهش از نوع توصیفی است و با استفاده از اطلاعات کتابخانه‌ای و روش تحلیلی- انتقادی انجام شده است. یکی از ابعاد مطالعاتی آینده‌شناسی ضرورت توجه به اصطلاح‌شناسی این حوزه است. در این مطالعه تأثیر خاستگاه‌های جغرافیایی و فرهنگی مختلف بر روند تاریخی شکل‌گیری واژگان حوزه‌ی آینده‌شناسی بررسی شده است. هم‌چنین با تحلیل متون حوزه‌ی آینده‌شناسی شباهت‌ها و تفاوت‌های، روابط اعم و اخص، و قلمروی فعالیت آینده‌پژوهی و آینده‌نگاری نیز ارائه شده است. در انتها پژوهش‌گران اصطلاح آینده‌شناسی را برای نامیدن این حوزه‌ی علم پیشنهاد کردند. مطالعه‌ی حاضر تلاش کرد با بهره‌گیری از فلسفه‌ی زبان‌‌شناسی به تحلیل تعاریف ارائه شده در این حوزه بپردازد. هم‌چنین تعاریف را در طیفی از ویژگی‌های جبرگرایانه، قطعیت، و انفعالی؛ احتمالی، واکنشی، و تقاضایی؛ اختیاری، چشم‌اندازی، و کنش‌گرایانه مورد تحلیل قرار دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - شبکۀ واژگان و کاربردهای آن در متن‌پژوهی و نسخه‌شناسی مطالعۀ موردی: بررسی آثار حساب در دورۀ اسلامی (از سدۀ پنجم تا سیزدهم هجری قمری)
  فاطمه سادات سعادتمند
  10.30495/noskheh.2023.706697
  شبکۀ واژگان روشی ابداعی به‌منظور یافتن تشابه میان متون از راه تطبیق واژگان و اصطلاحات تخصصی به‌کاررفته در آنهاست. این شیوه که از شبکۀ معنایی علم زبان‌شناسی الگوبرداری شده است، در یافتن مآخذ اصلی یک کتاب و نیز تشخیص هویّت یک متن ناشناس کارایی دارد. رسایل ریاضیات و به‌ویژ أکثر

  شبکۀ واژگان روشی ابداعی به‌منظور یافتن تشابه میان متون از راه تطبیق واژگان و اصطلاحات تخصصی به‌کاررفته در آنهاست. این شیوه که از شبکۀ معنایی علم زبان‌شناسی الگوبرداری شده است، در یافتن مآخذ اصلی یک کتاب و نیز تشخیص هویّت یک متن ناشناس کارایی دارد. رسایل ریاضیات و به‌ویژه حساب، به‌‌سبب ساختار منطقی خود، شباهت بسیاری به یکدیگر دارند و همین امر گاهی سبب بروز اشتباهاتی در تشخیص عنوان و مؤلف اثر، ترجمه‌انگاشتن برخی متون اصیل فارسی‌ یا خلط آثار با محتوای مشابه در فهرست‌نگاری نسخ خطی شده؛ به‌گونه‌ای که در بسیاری اوقات و با تکیه بر اطلاعات فهارس، خطای مزبور در میان پژوهشگران تکرار شده است. این پژوهش بر آن است تا با معرفی این شیوۀ نو، با جست‌وجوی هدفمند در عوض تطبیق محتوای متون، رهیافتی نو در طبقه‌بندی متون و نسخ خطی، به‌ویژه منابع حساب اتخاذ ‌کند و همچنین به شرح طریقۀ بازشناسی هویّت و مأخذشناسی آنها بپردازد. تفاصيل المقالة