اثر کم آبیاری و شوری آب آبیاری بر توزیع شوری خاک و رشد رویشی نهال‌های خرما

محورهای موضوعی : مدیریت آب در مزرعه با هدف بهبود شاخص های مدیریتی آبیاری

مجید علی‌حوری ¹ (دانشجوی دکتری؛ دانشکده مهندسی علوم آب؛ دانشگاه شهید چمران اهواز؛ اهواز؛ ایران)
عبدعلی ناصری ² (استاد؛ گروه آبیاری و زهکشی؛ دانشکده مهندسی علوم آب؛ دانشگاه شهید چمران اهواز؛ اهواز ایران)
سعید برومندنسب ³ (استاد؛ گروه آبیاری و زهکشی؛ دانشکده مهندسی علوم آب؛ دانشگاه شهید چمران اهواز؛ اهواز؛ ایران)
علیرضا کیانی ⁴ (دانشیار؛ بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی؛ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان؛ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی؛ گلستان؛ ایران)

تاریخ دریافت : 1393/09/23 تاریخ پذیرش : 1394/03/07 تاریخ انتشار : 1394/03/31

کلید واژه: آبیاری, آب شور, خاک‌پوش, خرما,

چکیده مقاله :

کم‌آبیاری و استفاده صحیح از منابع آب شور در بخش کشاورزی از جمله راهکارهای بهینه‌سازی مصرف آب و ارتقای بهره‌وری آب می‌باشد. به‌منظور بررسی اثرات کم‌آبیاری و شوری آب آبیاری بر رشد رویشی نهال‌های خرمای رقم برحی، آزمایشی به روش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با دو عامل میزان آب آبیاری و شوری آب آبیاری در سه تکرار انجام گردید. میزان آب آبیاری در سه سطح 100، 85 و 70 درصد نیاز آبی گیاه و شوری آب آبیاری در سه سطح 3/2، 8 و 12 دسی‌زیمنس بر متر بودند. نیاز آبیاری بر اساس تأمین کمبود رطوبت خاک و میزان شوری خاک با نمونه‌‌برداری از اعماق مختلف خاک تعیین شد. نتایج نشان داد که میزان شوری خاک رابطه مستقیم و معنی‌داری با هدایت الکتریکی آب آبیاری داشت، بطوری که شوری خاک در تیمار آبیاری با آب دارای هدایت الکتریکی 12 دسی‌زیمنس بر متر 73/1 تا 84/1 برابر مقدار آن در آبیاری با آب دارای هدایت الکتریکی 3/2 دسی‌زیمنس بر متر بود. شوری خاک با افزایش عمق خاک کاهش یافت. تأثیر میزان آب آبیاری بر تعداد و طول برگ و تعداد برگچه و شوری آب آبیاری بر تعداد و طول و عرض برگ، تعداد برگچه و محیط تنه نهال‌ها معنی‌دار بود. اثرات متقابل میزان آبیاری و شوری آب بر تمام صفات رویشی به جز کلروفیل برگ و عرض برگچه معنی‌دارگردید، بطوری که میزان افزایش این صفات در تیمار I1S1 نسبت به I3S3 از 3/1 تا 6/3 برابر در نوسان بود. بیش‌ترین رشد رویشی نهال‌های خرمای رقم برحی در آبیاری با تیمار I1S1 حاصل شد که اختلاف معنی‌داری با تیمار I2S1 نداشت.

چکیده انگلیسی:

Deficit irrigation and suitable usage of saline water resources is such as optimization ways in water consumption and increasing water productivity. This experiment was carried out in factorial method based on randomized complete design with three replications for investigation of deficit irrigation and water salinity effects on Barhee date palm juvenile plants vegetative growth. The treatments were three irrigation depths of 100%, 85% and 70% water requirement and three irrigation water salinities of 2.3, 8 and 12 dS/m. The plant water requirement was determined based on soil moisture deficiency. Soil salinity was measured with sampling from soil different depths. The results showed soil salinity had a direct and significant connection with irrigation water salinity. The soil salinity in irrigation water salinity of 12 dS/m was 1.73–1.84 times greater than water salinity of 2.3 dS/m. The soil salinity was reduced with increasing soil depth. The irrigation depth had significant effect on leaf number, leaf length and leaflet number, while irrigation water salinity had significant effect on leaf number, leaf length, leaf width, leaflet number and truck perimeter. Interaction of irrigation depth and irrigation water salinity had significantly effects on all vegetative characteristics except leaf chlorophyll and leaflet width. Increasing growth characteristics of I1S1 treatment were 1.3-3.6 times greater than I3S3 treatment. The highest Barhee date palm juvenile plants vegetative growth obtained from I1S1 treatment that was on significant with I2S1 treatment.