شماره 1 دوره 3

دسترسی آزاد مقاله

1 - راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد با رویکرد سناریو نویسی
مهسا غفوریان

10.30495/uf.2023.1973666.1063

مقصد گردشگری مشهد، نیازمند دسترسی به مراکز اقامتی مقرون به صرفه، جای پارک مناسب، اطلاع از وضعیت آب و هوایی، مراکز خرید و سوغات و بازدید از جاذبه های گردشگری می باشد. در این راستا هدف پژوهش شناسایی سناریوهای محتمل و راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد تا افق 1410 ا چکیده کامل

مقصد گردشگری مشهد، نیازمند دسترسی به مراکز اقامتی مقرون به صرفه، جای پارک مناسب، اطلاع از وضعیت آب و هوایی، مراکز خرید و سوغات و بازدید از جاذبه های گردشگری می باشد. در این راستا هدف پژوهش شناسایی سناریوهای محتمل و راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد تا افق 1410 است. در چگونگی انجام پژوهش، متغیرهای اولیه از طریق نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند به روش دلفی بین ده نفر از متخصصان به بحث گذاشته شده است. بدین ترتیب عوامل و متغیرهای موثر جمع آوری شده است. سپس کدگذاری و تعریف متغیرهای اولیه در نرم افزار میک مک صورت گرفته است و جدول ماتریس اثرات متقاطع به دست آمده و در اختیار5 نفر از نخبگان جهت امتیازدهی در طیف 0 تا 3 قرار گرفته است. در ادامه پس از تحلیل میزان اثرگذاری مستقیم، متغیرهایی با تاثیرگذاری بالا به دست آمده است که با توجه به نظرات کارشناسی از بین متغیرهای تاثیرگذار با عدم قطعیت بالا، پیشران های اصلی انتخاب شده اند. سپس بر مبنای مصاحبه های انجام شده به روش گلوله برفی با پنچ نفر از متخصصان، پنج توصیف گر و پانزده وضعیت مختلف، وارد نرم افزار سناریو ویزاد شده و ماتریس تاثیر متقابل خام در اختیار نخبگان جهت امتیازدهی در طیف -3 تا +3 قرار گرفته است. با توجه به نظرات، ماتریس استاندارسازی شده و سناریوهای سازگار از سناریو ویزارد استخراج شده است. در ادامه دو پیشران بحرانی از سناریوهای سازگار با عدم قطعیت بالا با هم جفت شدند و منطق سناریو را تشکیل دادند و در راستای مصاحبه های انجام شده با 5 نفر از کارشناسان، توصیف و تفسیر سناریوها در سه وضعیت سناریو مطلوب، ادامه روند و فاجعه صورت گرفته است. در نهایت با توجه به بررسی وضع موجود با مدل SWOT راهبردها ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - تبیین شاخص‌های مشارکت اجتماعی در راستای ارتقای سلامت اجتماعی و سلامت روان شهروندان شهر شیروان با تأکید بر مشارکت زیست محیطی
فاطمه رئوف محمد معتمدی علی اکبر پوراحمد

10.30495/uf.2023.1973718.1064

مشکلات و مسائل زیست محیطی موجود در شهرهای کشور ضرورت و اهمیت بهبود شاخص های زیست محیطی قبل از هر نوع برنامه ریزی را بسیار ضروری ساخته است. با توجه به اهمیت مشارکت مردمی در ارتقاء شاخص های سلامت اجتماعی به ویژه بعد زیست محیطی در مناطق شهری، تحقیق حاضر تلاش دارد راهبردهای چکیده کامل

مشکلات و مسائل زیست محیطی موجود در شهرهای کشور ضرورت و اهمیت بهبود شاخص های زیست محیطی قبل از هر نوع برنامه ریزی را بسیار ضروری ساخته است. با توجه به اهمیت مشارکت مردمی در ارتقاء شاخص های سلامت اجتماعی به ویژه بعد زیست محیطی در مناطق شهری، تحقیق حاضر تلاش دارد راهبردهای مشارکت ساکنین را برای ارتقاء شاخص های زیست محیطی شهری در شیروان شناسایی و به تبیین آن ها بپردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی محسوب می شود که روش انجام آن ترکیبی از روش های توصیفی و تحلیلی بوده و جامعه آماری دراین پژوهش ساکنان شهر شیروان هستند که بر اساس آخرین نتایج سرشماری مرکز آمار 82689 نفر بودند و نمونه آماری پژوهش حاضر با توجه به تعداد جامعه آماری و با استفاده از فرمول کوکران و با درصد اطمینان 95 درصد 384 نفر انتخاب و در نهایت از طریق نمونه گیری احتمالی تصادفی در بین شهروندان شیروانی توزیع و تکمیل شدند. یافته های تحقیق نشان داد، میانگین مشارکت زیست محیطی 4/15 بوده و در بین ابعاد شاخص سلامت اجتماعی به ترتیب بعدانسجام اجتماعی با مقدار میانگین 4/75، پذیرش اجتماعی با مقدار 4/69، شکوفایی اجتماعی با مقدار 4/55 و مشارکت اجتماعی با مقدار 4/10 بالاترین میانگین ها را داشته اند و بعد انطباق اجتماعی با مقدار 3/87 کمترین میانگین را به دست آورده است. همچنین در بررسی اثرگذاری متغیر مستقل (مشارکت زیست محیطی شهروندان) بر متغیر وابسته (سلامت اجتماعی) که از آزمون آماری معادلات ساختاری PLS استفاده شد نتایج آزمون نشان از معنادار بودن اثرگذاری با مقدار 31/48 و درجه بالایی را نشان داده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری (موردمطالعه: محله فخرآباد- کلان‌شهر شیراز)
امیر عباس زارع علی شمس الدینی پریسا مشکسار

10.30495/uf.2023.1984140.1118

مطالعه نظام شهرنشینی در ایران نمایانگر عدم تناسب بین رشد شهرنشینی و توسعه شهری است و همین عدم تعادل، موجبات مسائل مختلف شهری از جمله بافت فرسوده می باشد. ازاین رو بافت های فرسوده شهری از چالش برانگیزترین مسائل در فضای شهری ایران به شمار می روند که موجبات عدم سازمان و تع چکیده کامل

مطالعه نظام شهرنشینی در ایران نمایانگر عدم تناسب بین رشد شهرنشینی و توسعه شهری است و همین عدم تعادل، موجبات مسائل مختلف شهری از جمله بافت فرسوده می باشد. ازاین رو بافت های فرسوده شهری از چالش برانگیزترین مسائل در فضای شهری ایران به شمار می روند که موجبات عدم سازمان و تعادل و بی برنامه گی حیات شهری را فراهم آورده است. نکته مهم در این بین عملکرد سنتی نظام مدیریت شهری ایران است که عامل اصلی گسترش ابعاد چالش های مذکور می گردد. لذا با توجه به مطالعات این پژوهش مسئله بافت های فرسوده در شهرهای ایران، تنها معلول رشد شهرنشینی نیستند بلکه ناشی از عدم کیفیت مدیریت شهری در راستای ارتقاء سطح کیفیت زندگی در این نوع از بافت ها می باشد. کلان شهر شیراز به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و مهم از این تاثیرات و مسائل مبرا نبوده است. هدف این تحقیق بررسی عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت های فرسوده کلانشهر شیراز و در محله فخرآباد است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و روش‌های گردآوری اطلاعات به صورت میدانی(پیمایشی) است. ابزار گردآوری تحقیق، پرسش‌نامه است. جامعه آماری این تحقیق را شهروندان ساکن در محله فخر آباد شهر شیراز تشکیل داده اند که بالغ بر 1291 نفر بوده اند. بر اساس فرمول کوکران، نمونه آماری به تعداد 296 نفر محاسبه شد. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای در زمینه سنجش عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت فرسوده فخرآباد نشانگر آن است که چهار شاخص شامل ظرفیت توسعه نهادی، یکپارچگی و شریک مساعی نهادی، ترتیبات نهادی در مواجهه با بافت و دانش و یادگیری نهادی در سطح کمتر از 0/05 معنادار بوده است. بررسی میانگین شاخص ها نشانگر آن است که وضعیت آنها ضعیف ارزیابی می شود. بهترین وضعیت مربوط به شاخص یکپارچگی و شریک مساعی نهادی با مقدار 2/550 و بدترین وضعیت مربوط به بعد دانش و یادگیری نهادی با میانگین 2/343 بوده است. بنابراین وضعیت تمامی شاخص های مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت فرسوده فخرآباد نامطلوب ارزیابی می شود. همچنین نتیجه آزمون فریدمن در سطح کمتر از 0/05 تفاوت معناداری را میان شاخص های مدیریت کیپارچه شهری در بافت فرسوده نشان می دهد که بیشترین تفاوت مربوط به شاخص سرمایه اجتماعی درون نهادی و سپس کارایی و بهره وری نهادی بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بررسی تاثیر الگوی اتصال روابط فضایی معابر با ورودی بلوک مربوط به آن در فاز یک شهرک اکباتان با بهره از راهبرد طراحی بیوفیلیک
فائزه یزدانی رستم زهرا سادات سعیده زرآبادی فرح حبیب

10.30495/uf.2023.1981185.1104

تکامل متقابل گونه انسانی در بستر طبیعت میتواند مشروط به تماس بی واسطه با طبیعت پیرامونی خود در طول زندگی روزمره اش باشد. زیرا او همواره به دنبال تامین این مهم از طریق تحقق حضور حداکثری در محیط پیرامون خویش است. امروزه از رویکرد بیوفیلیک در طراحی کاربری های آموزشی، مسکون چکیده کامل

تکامل متقابل گونه انسانی در بستر طبیعت میتواند مشروط به تماس بی واسطه با طبیعت پیرامونی خود در طول زندگی روزمره اش باشد. زیرا او همواره به دنبال تامین این مهم از طریق تحقق حضور حداکثری در محیط پیرامون خویش است. امروزه از رویکرد بیوفیلیک در طراحی کاربری های آموزشی، مسکونی و موزه های علوم و تاریخ طبیعی استفاده می شود، زیرا تعریف زنده در این گونه کاربری ها به واسطه طرح واره بیوفیلیا از منظر دو جزء (بیو) و (فیلیا) تشکیل شده است به قسمیکه (بیو) به چیزهای زنده یا زندگی انسان ها مرتبط می شود و (فیلیا) نیز جذابیت و احساس مثبتی است که انسان نسبت به عادت ها و تمام چیزهای پیرامونی خود دارد. از این رو رویکرد بیوفیلیک تلاشی است برای از بین بردن شکافی بین معماری مدرن و نیاز انسان ها به برقراری ارتباط با جهان پیرامونی خود. به قسمیکه بیوفیلیک برمبنای روشی ابتکاری که منجر به بالا بردن و ترمیم تجربه سودمند انسان از محیط پیرامونی خود می شود توانسته با بهره از الگویی هندسی همچون؛ نسبت فیبوناچی پی به ارزش روابط فضایی موجود در اشکال برمبنای الگویی متصل با یکدیگر در قالب کلیتی یکپارچه ببرد تا به واسطه آن مفاهیمی چون جزء به کل، تضادهای مکمل، تعادل و تنش پویا، فراکتال و نسبت ها و نیز در نهایت فضاهای انتقال به مکانی برمبنای طرح واره ای چون بیوفیلیا نمود یابد. لذا سعی شد با بهره از مطالعات کتابخانه ای از میان کتب و مقالات به اطلاعاتی در جهت شناسایی متغیرها دست یافته شود و از طریق تحلیل و روش توصیفی به فصل اشتراک اطلاعات بدست آمده با مولفات برگرفته از بیوفیلیک دست یافت که در امتداد آن به واسطه توصیف جداول و مستندات ترسیمی بتوان به استخراج مولفه های جدیدی در قالب شناسایی الگوی روابط فضایی موجود در فاز یک شهرک اکباتان با طرحواره های برگرفته از رویکرد بیوفیلیا نائل شد که از طریق این مهم و پاسخ به پرسشی چون؛ چگونه می توان به واسطه درک جانمایی روابط فضایی به ارتباط میزان عرض معبر با ورودی متصل به بلوک مربوطه در فاز یک شهرک اکباتان با بهره از راهبرد بیوفیلیک پاسخ داد؟ بتوان به درک متقابل نحوه جانمایی فضایی همچون ورودی و معبرهای متصل به آن برمبنای نسبت فیبوناچی از منظر الگوی هندسی فراکتال و به منظور شناخت هم زیستی متداول از نظر ترکیب بندی روابط فضایی به مدلی نظام مند در جهت روشی مدولار در طراحی مجتمع های مسکونی از منظر طرح راهبردی بیوفیلیک دست یافت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری از دیدگاه شهروندان (مطالعه ی موردی: شهر بیرجند)
افسانه ابراهیمی مهدی فاطمی

10.30495/uf.2023.1983906.1116

گردشگری، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری در شهر بیرجند چکیده کامل

گردشگری، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری در شهر بیرجند می باشد. از نظر نوع تحقیق، مطالعه صورت گرفته کاربردی و روش بررسی آن توصیفی – تحلیلی بوده و از روش معادلات ساختاری استفاده گردیده است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان و متخصصان و صاحبنظران این حوزه بوده است. داده ها ی مورد نیازاز طریق پرسشنامه از یک نمونه 68 تایی از کارشناسان و متخصصان این حوزه جمع آوری گردید. نتایج مطالعه نشان می دهد که توسعه گردشگری شهری بر توسعه و بهسازی زیرساخت ها و خدمات عمومی، ایجاد فرصت های شغلی، افزایش تقاضا برای محصولات داخلی، افزایش تسهیلات اقامتی و رفاهی، افزایش سرمایه گذاری و ایجاد درآمد موثر بوده و درمیان این عوامل، بیشترین اثرات گردشگری مربوط به توسعه و بهسازی زیرساخت ها و خدمات عمومی و افزایش تقاضا برای محصولات داخلی می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - ارزیابی اثرات مناطق آزاد تجاری- صنعتی بر توسعه شاخص‌های اجتماعی (رفاه و امنیت) در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر چابهار)
عبدالمجید میهن خواه معصومه حافظ رضازاده محمودرضا انوری

10.30495/uf.2023.1977419.1083

امروزه سنجش و ارزیابی مستمر از تغییرات و پیامدهای اجتماعی ناشی از فعالیت های مناطق آزاد صنعتی و تجاری در مراکز جمعیتی پیرامونی آن، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، ضرورتی اجتناب ناپذیر در کاهش پیامدهای منفی اجتماعی به عنوان موانعی در تحقق پایداری اجتماعی و امنیت این فعا چکیده کامل

امروزه سنجش و ارزیابی مستمر از تغییرات و پیامدهای اجتماعی ناشی از فعالیت های مناطق آزاد صنعتی و تجاری در مراکز جمعیتی پیرامونی آن، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، ضرورتی اجتناب ناپذیر در کاهش پیامدهای منفی اجتماعی به عنوان موانعی در تحقق پایداری اجتماعی و امنیت این فعالیت ها می باشد. لذا هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات مناطق آزاد تجاری- صنعتی بر توسعه شاخص های اجتماعی (رفاه و امنیت) در شهر چابهار، می باشد. تحقیق حاضر بر حسب هدف، یک تحقیق کاربردی، بر حسب نحوه گردآوری داده ها یک تحقیق توصیفی و غیر آزمایشی می باشد و در نهایت حسب نحوه اجراء، از نوع پیمایشی می باشد. به منظور انجام این پژوهش به دو روش اسنادی و میدانی به تهیه‌ی اطلاعات و تجزیه و تلفیق آنها اقدام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات این پژوهش، پرسشنامه (محقق ساخته) می باشد. ابعاد و شاخص های مورد بررسی در این تحقیق شامل دو بعد امنیت و رفاه اجتماعی و 13 شاخص می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل ساکنان نواحی چهار گانه شهر چابهار (۱۰۶۷۳۹ نفر)، می باشد که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه و تعداد (382) نفر با خطای (0/05)، تعیین شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار (SPSS)، استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین متغیر (منطقه آزاد تجاری- صنعتی)، و ابعاد (رفاه اجتماعی و امنیت اجتماعی) رابطه مثبت و معنی داری در سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون، به شیوه گام به گام نشان داد 95 درصد تغییرات متغیر وابسته (رفاه اجتماعی و امنیت اجتماعی) به وسیله متغیر مستقل (منطقه آزاد تجاری- صنعتی) تبیین می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - اولویت بندی شهرستان های استان سیستان و بلوچستان از نظر زیرساخت های گردشگری
مرتضی صادق بختیاری معصومه حافظ رضازاده سجاد پودینه زهرا سرابندی

10.30495/uf.2023.1973719.1065

زیرساخت های گردشگری از جمله عوامل موثری هستند که می توانند مستقیما منجر به ارائه خدمات شوند و برخورداری از آنها می تواند علاوه بر تاثیرگذاری بر توسعه گردشگری، به بهبود سطح کیفی زندگی جامعه محلی نیز کمک شایانی کنند. این پژوهش با هدف اولویت بندی شهرستان های استان سیس چکیده کامل

زیرساخت های گردشگری از جمله عوامل موثری هستند که می توانند مستقیما منجر به ارائه خدمات شوند و برخورداری از آنها می تواند علاوه بر تاثیرگذاری بر توسعه گردشگری، به بهبود سطح کیفی زندگی جامعه محلی نیز کمک شایانی کنند. این پژوهش با هدف اولویت بندی شهرستان های استان سیستان و بلوچستان از نظر زیرساخت های گردشگری انجام گرفت. پژوهش حاضر بـر پایـه روش توصـیفی- تحلیلـی است. جامعـه آمـاری تحقیـق اسـتان سیستان و بلوچستان بـه تفکیـک شهرستان های آن (زاهدان، زابل، چابهار، سراوان، زهک، سیب و سوران، مهرستان، خاش، هیرمند، نیمروز، هامون، نیک شهر، ایرانشهر، کنارک، دلگان، سرباز، میرجاوه، فنوج، قصرقند) است. از طریق تکنیک تاپسیس فازی و فرآیند تحلیل شبکه (ANP) به اولویت بندی شهرستان ها پرداخته شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از تاپسیس فازی و اولویت بندی شهرستان های استان سیستان و بلوچستان، شهرستان خاش با مقدار وزن 0/893 در اولویت اول قرار دارد، شهرستان چابهار با مقدار وزن 0/867 در اولویت دوم، شهرستان زاهدان با مقدار وزن 0/831 در اولویت سوم، شهرستان نیک شهر با مقدار وزن 0/800 در اولویت چهارم، شهرستان زابل با مقدار وزن 0/717 در رتبه پنجم قرار گرفته است. همچنین، شهرستان مهرستان با مقدار وزن 0/000 در اولویت آخر قرار گرفته است. همچنین، از نظر میزان توسعه یافتگی شهرستان ها از نظر زیرساخت های گردشگری شهرستان به سه گروه توسعه یافته، درحال توسعه و محروم گروه بندی شدند. بر این اساس، شهرستان های خاش، چابهار، زاهدان و نیک شهر توسعه یافته، شهرستان های زابل، ایرانشهر، کنارک و میرجاوه در حال توسعه و شهرستان های سراوان، زهک، سرباز، هامون، سیب و سوران، هیرمند، دلگان، نیمروز، فنوج، قصرقند و مهرستان محروم می باشند. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات