ارزیابی اثر فلزات سنگین بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر گیاه کتان (Linum usitatissimum)

محورهای موضوعی : تکنولوژی بذر

فرشته آزادبخت ¹ , عبدالمجید سهیل‌نژاد ² , زهرا مرادیان ³ , خدیجه احمدی ⁴ , رحیم بازمکانی ⁵ , طاهره کریمی ⁶ , سمیرا علیپور ⁷

1 - دانشجوی کارشناسی‌ارشد تکنولوژی بذر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
2 - استادیار، گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
3 - دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه اصلاح نباتات، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
4 - دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه اصلاح نباتات، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
5 - دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه اصلاح نباتات، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
6 - دانشجوی کارشناسی‌ارشد تکنولوژی بذر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
7 - دانشجوی کارشناسی‌ارشد تکنولوژی بذر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1396/02/15 تاریخ پذیرش : 1397/06/16 تاریخ انتشار : 1397/06/23

کلید واژه: سرب, نیکل, درصد جوانه‌زنی, کتان, شاخص بنیه گیاهچه,

چکیده مقاله :

به‌منظور بررسی تأثیر فلزات نیکل و سرب بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه کتان، آزمایشی به صورت طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل مصرف فلزات سنگین سرب ( شاهد، 250، 500 و 750 میکرومولار) و فلز نیکل (200، 400 و 600 میکرومولار) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر فلزات سنگین بر صفات درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه، وزن تر و خشک گیاهچه، شاخص طولی بنیه گیاهچه و محتوای نسبی آب در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. نتایج نشان داد که بیش ترین درصد جوانه زنی (66/98 درصد) و سرعت جوانه زنی (86/11 یک/ روز) در تیمار شاهد بدست آمد. هم چنین مصرف سرب شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه کتان را نسبت به شاهد کاهش داد. اما سرب دارای اثر بازدارندگی کم تری بر شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه کتان نسبت به همه غلظت های نیکل داشت. با افزایش غلظت فلز نیکل اثر کاهنده آن افزایش یافت به‌طوری‌که کم ترین شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه کتان در غلظت 600 میکرومولار فلز نیکل مشاهده شد. به طور کلی نتایج نشان داد که فلزات نیکل و سرب منجر به کاهش جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه کتان شدند.